\BÀ CỤ M. KHỔNG THỊ UYÊN / DIỆM |
CHÚA NHẬT 4 MÙA
CHAY B
Lời Chúa: 2Sb
36,14-16.19-23; Ep 2,4-10; Ga 3,14-21
MỤC LỤC
1. Cựu Ước và Tân Ước
2. Tình yêu của Thiên Chúa
3. Hãy đến cùng ánh sáng – Lm. Ignatiô
Trần Ngà
4. Tình yêu cứu độ của Thiên Chúa
5. Như hoa hướng dương – Lm. Giuse Tạ
Duy Tuyền
6. Thiên Chúa yêu thế gian
7. Đón nhận ánh sáng – Peter Feldmeier
8. Suy niệm của Lm. Đaminh Trần Đình
Nhi
9. Tình thương Thiên Chúa cứu chuộc con
người
10. Thiên Chúa yêu thương
11. Nhìn lên ánh sáng – ĐTGM. Giuse Ngô
Quang Kiệt
12. Chuộng tối hơn sáng
13. Sự thật đổi mới chúng ta
14. Tình yêu lớn nhất
15. Thiên Chúa cứu chuộc thế gian bằng
tình yêu
16. Người thợ săn
17. Thích gì
18. Yêu Chúa
19. Con rắn
20. Thiên Chúa yêu
21. Nhìn lên Thập giá
22. Suy Niệm của Lm. Nguyễn Minh Hùng
23. Đức Giêsu nói chuyện với ông
Nicôđêmô – JKN
24. Một tình yêu không thể tin được
25. Chú giải của Noel Quesson
1. Cựu Ước và Tân Ước
Đọc lại Kinh Thánh, chúng ta thấy Cựu
Ước và Tân Ước có một sợi dây liên hệ mật thiết với nhau. Thực vậy, nếu Cựu Ước
là lời hứa, là hình ảnh, là biểu tượng, thì Tân Ước chính là sự thật được chính
Thiên Chúa thực hiện.
Tôi xin đưa ra một vài thí dụ cụ thể,
chẳng hạn như Adong là một hình ảnh tượng trưng cho Đức Kitô. Thực vậy, chính
thánh Phaolô đã diễn tả trong bức thư thứ nhất gởi giáo dân Côrintô như sau:
Adong thứ nhất được dựng nên bằng đất, còn Adong thứ hai là Đức Kitô thì từ
trời mà sinh ra. Người thuộc về đất thế nào, thì những kẻ thuộc về đất cũng thể
ấy. Còn người thuộc về trời thế nào thì những kẻ thuộc về trời cũng thể ấy... Bởi
một người mà nhân loại phải chết, thì nay bởi một người mà nhân loại được sống.
Tiếp đến, Isaác, cũng là một biểu tượng
cho Đức Kitô, bởi vì giữa Isaác và Đức Kitô có nhiều điểm rất tương đồng. Nếu
Isaác được cha mình là Abraham rất mực yêu thương, thì Đức Kitô cũng được Cha
mình là Thiên Chúa rất mực yêu thương. Nếu Isaác được dâng làm hy lễ, thì Đức
Kitô cũng được dâng làm hy lễ. Nếu Isaác vác củi lên núi để dùng vào việc hy
tế, thì Đức Kitô cũng đã vác thập giá lên đỉnh Canvê, để rồi hiến dâng mình cho
Thiên Chúa.
Và hơn thế nữa, qua đoạn Tin Mừng sáng
hôm nay, chính Chúa Giêsu đã đưa ra một hình ảnh để so sánh, đó là hình ảnh con
rắn đồng trong hoang địa. Ngài nói: Maisen đã treo con rắn đồng trong sa mạc
thế nào, thì Con Người cũng sẽ bị treo lên như vậy, để tất cả những ai tin vào
Ngài thì sẽ được sống.
Chắc hẳn khi gợi lên hình ảnh này, Chúa
Giêsu đã nhớ tới một biến cố đã xảy ra trong Cựu Ước được sách Dân Số ghi lại
như sau: Bấy giờ dân Do Thái kêu trách Thiên Chúa và Maisen về những khó khăn
gặp phải trên đường tìm về miền đất hứa. Thiên Chúa đã trừng phạt họ bằng cách
cho rắn độc bò ra cắn chết nhiều người. Trước thảm hoạ này, họ đã ăn năn hối
lỗi và nói với Maisen: Chúng tôi đã phạm tội phản nghịch với Chúa và với ngài.
Xin ngài hãy cầu Chúa xua đuổi lũ rắn nay đi. Và Maisen đã cầu nguyện cho dân
chúng. Chúa truyền Maisen đúc một con rắn bằng đồng, treo nó lên một chiếc cột,
để bất cứ ai bị rắn độc cắn, chỉ việc nhìn lên con rắn ấy là được chữa lành.
Chúa Giêsu đã so sánh việc con rắn đồng bị treo lên với việc Ngài bị đóng đinh
trên thập giá.
Và cũng như dân Do Thái, bất kỳ ai
trong chúng ta, nếu biết nhìn lên thập giá, với niềm tin tưởng và sám hối, sẽ
được chữa lành mọi vết thương do tội lỗi gây ra, sẽ được tẩy trừ nọc độc của
tội lỗi. Bởi đó hãy ngước nhìn thập giá và hãy suy nghĩ đến tình thương mà Ngài
đã dành cho chúng ta qua mầu nhiệm cứu độ mà chúng ta sắp sửa mừng kính.
2. Tình yêu của Thiên Chúa
Trong sinh hoạt thường ngày, chúng ta
thường phân chia thành hai lãnh vực, đạo và đời. Thiêng liêng và trần tục. Phàm
những gì thuộc về thế gian, thuộc về trần tục, nếu chưa phải là tội lỗi, thì tự
bản chất vốn dĩ đã là thấp kém. Từ đó chúng ta dễ đi tới một quan niệm đồng hoá
thế gian với tất cả những gì là xấu xa và tội lỗi. Cuối cùng thì thế gian bị
coi là một trong ba kẻ thù chính của con người. Trong ba kẻ thù ấy, thì ma quỷ
đứng hàng đầu, nhưng có lẽ không trực diện bằng chính kẻ nội thù là xác thịt
của chúng ta và kẻ thù gần cận nữa là thế gian.
Với một quan niệm như thế, hẳn người ta
sẽ ngạc nhiên nếu không phải là lúng túng trước lời khẳng định của Chúa Giêsu:
Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một Ngài, để những ai tin vào
Con của Ngài thì khỏi phải chết nhưng được sống đời đời. Phúc âm không nói:
Thiên Chúa yêu thương dân Ngài, yêu thương Hội Thánh của Ngài hay yêu thương
những người Ngài đã tuyển chọn, nhưng lại nói: Ngài yêu thương thế gian. Tại
sao lại như thế?
Tôi xin thưa: Sở dĩ Thiên Chúa yêu
thương thế gian là bởi vì chính Ngài đã tạo dựng nên nó chứ không phải là một
ai khác. Thực ra nếu có cái thế gian nào tội lỗi thì phải hiểu đó là một giới
nào đó, một người nào đó, một loại người nào đó sống trong thế giới loài người
hay trong chính Giáo Hội mà thôi. Ngôn ngữ thông thường vốn chia xã hội thành
những giới khác nhau, chẳng hạn giới thanh niên, giới nghệ sĩ, giới tu sĩ. Đồng
thời người ta cũng nói đến những giới bê bối như giới xì ke, giới đầu trộm đuôi
cướp. Nhưng ngay cả những giới tội lỗi này cũng chưa hẳn đã bị kết án hay bị
loại trừ bởi vì Đức Kitô đã đến chỉ vì họ và cho họ: Thiên Chúa đã sai Con Một
Ngài xuống thế gian không phải để kết án, nhưng để nhờ Ngài mà thế gian được
cứu độ.
Như vậy thì xét cho cùng chỉ có ma quỷ
mới thực sự và vĩnh viễn bị lên án là kẻ thù, còn tất cả vẫn là đối tượng yêu
thương của Thiên Chúa và có được niềm hy vọng cứu độ. Đức Kitô là ánh sáng và
ánh sáng thì không bao giờ kỳ thị, phân biệt người lành kẻ dữ, chỗ cao ráo sạch
sẽ, ánh sáng soi vào và làm cho vẻ cao đẹp thêm rực rỡ hơn. Nhưng ánh sáng cũng
rọi vào chỗ sình lầy nhơ bẩn ấy để mà dọn dẹp, để mà tẩy uế. Chỉ có những ai từ
chối ánh sáng, khép kín lòng mình, trốn tránh ánh sáng, che đậy sự thật mới
không được cứu độ.
Noi gương Chúa Giêsu chúng ta cũng phải
trở nên ánh sáng cho trần gian, hay nói một cách khác, chúng ta cũng phải yêu
mến thế gian bằng một tình thương cứu độ, nghĩa là yêu thương và sẵn sàng dâng
hiến đời mình để làm cho thế gian được sáng hơn, được đẹp hơn, nhờ đó mà được
tham dự vào vinh quang phục sinh của Đức Kitô.
3. Hãy đến cùng ánh sáng – Lm. Ignatiô
Trần Ngà
Hôm ấy, Chúa Giêsu ngỏ lời với
Ni-cô-đê-mô:
"Ánh sáng đã đến thế gian, nhưng
người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa. Quả
thật, ai làm điều ác, thì ghét ánh sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc
họ làm khỏi bị chê trách. Nhưng kẻ sống theo sự thật, thì đến cùng ánh sáng, để
thiên hạ thấy rõ: các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên
Chúa."
Bóng tối che chở, yểm trợ cho kẻ bất
lương
Nhờ bóng tối, phường đạo tặc có cơ hội
làm ăn. Trời càng tối trộm cướp càng vui thích vì càng dễ tung hoành.
Nhờ bóng tối, nhờ đèn mờ, nhiều tay ăn
chơi có thêm cơ hội làm điều tội lỗi trong các rạp chiếu phim, trong các phòng
karaoke mờ ám.
Nhờ bóng tối ở các góc phố, các đoạn
đường vắng, các tay cướp của giết người mới có thời cơ hành động.
Đêm đen và bóng tối là bạn đồng minh
của phường trộm cướp, là chốn nương tựa của kẻ bất lương, của những tay chơi
bời truỵ lạc.
Thế nên Chúa Giêsu nói: "Người đời
(người ác) chuộng bóng tối hơn ánh sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa. Quả thật,
ai làm điều ác, thì ghét ánh sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc họ
làm khỏi bị chê trách" (Ga 3,19-20)
Trong khi bóng tối bao bọc che chở kẻ
bất lương, đồng loã với phường tội lỗi, thì ánh sáng lại có khả năng bảo vệ,
che chở cho những kẻ ngay lành.
Ánh sáng bảo vệ người ngay lành
Trong đêm tối giữa rừng sâu, người ta
cần đốt lên một đống lửa thật to. Anh lửa bừng lên giữa đêm đen sẽ xua đi những
ác thú lăm le vồ xé con người.
Trên những con đường tối tăm thường có
trộm cướp rình rập, người ta thắp thêm nhiều ngọn đèn đường. Ánh đèn sáng có
khả năng bảo vệ khách bộ hành trong đêm tối.
Chung quanh các cơ quan trọng yếu,
những kho chứa hàng quan trọng, người ta bố trí nhiều đèn điện toả sáng suốt
đêm để phòng quân gian đột nhập.
Ánh sáng soi đường cho người công chính
Người Việt chúng ta thường nói:
"gần mực thì đen, gần đèn thì sáng." Khi phải ở gần "mực",
tức ở trong môi trường thiếu văn hoá, thiếu đạo đức thì sớm muộn người ta cũng
bị tiêm nhiễm những thói xấu tật hư.
Trái lại, nếu được ở gần "đèn",
tức ở trong môi trường lành mạnh, môi trường đạo đức, người ta sẽ được thấm
nhuần điều hay lẽ phải và được cảm hoá nên xứng danh con người.
Giai thoại về cuộc đời Thầy Mạnh Tử
(372-289 trước Công Nguyên) cho thấy rõ hơn nội dung nầy.
Lúc còn nhỏ, Mạnh Tử ở gần nghĩa trang.
Ngày ngày thấy người ta chôn cất người chết với những lời than khóc ai oán thì
cậu bé cũng bắt chước chôn các con vật chết, cũng giả vờ kêu than khóc lóc.
Thân mẫu của Mạnh Tử không muốn con
mình bị tiêm nhiễm lối sống buồn thảm ở bãi tha ma, nên mới dời nhà đến gần phố
chợ. Sống nơi đây, tuy nhộn nhịp vui vẻ hơn, nhưng Mạnh Tử lại học theo thói
côn đồ của một số trẻ ranh ma đầu đường xó chợ, ưa trộm cắp, chửi tục và đấm đá
nhau. Người mẹ một lần nữa quyết định phải dời nhà đến gần trường để xa tránh
môi trường xấu.
Từ ngày sống cạnh nhà trường, ngày ngày
thấy bạn bè cùng trang lứa cắp sách đến trường, Mạnh Tử cũng xin mẹ cho đi học.
Học tập chưa được bao lâu, cậu lại bị
bạn xấu rủ rê bỏ học đi chơi.
Hôm nọ, khi người mẹ đang dệt vải nửa
chừng chợt thấy Mạnh Tử cắp sách về nhà không muốn học nữa, bà lặng lẽ cầm kéo
cắt nát tấm lụa đang còn dở dang trên khung cửi.
Quá tiếc xót tấm lụa quý, Mạnh Tử hỏi
lý do, người mẹ trả lời: "Con đang đi học mà bỏ nửa chừng thì có khác chi
mẹ dệt tấm lụa chưa xong mà cắt bỏ đi vậy."
Thế là từ đó, Mạnh Tử giác ngộ, ngày
đêm miệt mài đèn sách và sau nầy trở thành bậc thánh hiền của người Trung Quốc.
* * *
Qua Tin Mừng Gioan được trích đọc hôm
nay, Chúa Giêsu tỏ ra buồn phiền vì người đời yêu chuộng tối tăm và xa lìa ánh
sáng: "Ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh
sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa. Quả thật, ai làm điều ác, thì ghét ánh
sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc họ làm khỏi bị chê trách" (Ga
3,19)
Và Người mời gọi mọi người xa lánh
"bóng tối" để đến cùng "ánh sáng."
Xa lánh bóng tối là giã từ môi trường
xấu, bạn bè xấu, xa lánh những cơ hội và hoàn cảnh khiến chúng ta phạm tội và
đánh mất phẩm chất cao đẹp của mình.
Đến cùng ánh sáng là đến cùng Đức Kitô,
đón nhận giáo huấn của Người, để cho Lời Chúa trở thành ngọn đèn dọi bước ta
đi; giúp chúng ta nhận ra và tẩy xoá những vết đen trong cuộc đời và giúp ta
sống quang minh chính đại.
Lạy Chúa Giêsu, dù chúng con rất ước ao
đến cùng ánh sáng nhưng xác thịt yếu hèn vẫn lôi kéo chúng con về với bóng tối.
Xin cho chúng con có đủ bản lãnh và
quyết tâm để lìa xa "mực" và sống gần "đèn".
4. Tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.
(Trích trong 'Cùng Đọc Tin Mừng' – Lm.
Ignatiô Trần Ngà)
Xưa kia có một vị hoàng đế rất giàu sang
và cũng rất đại lượng. Vua rộng ban vàng bạc châu báu cho tất cả những ai làm
đẹp lòng vua. Thế là nịnh thần mọc lên như nấm khắp triều đình.
Các hoàng tử thì xu nịnh để được vua
cha ban cho ngai vàng. Các quan trong triều đình thì xu nịnh để được thăng quan
tiến chức. Ai cũng huênh hoang cho rằng mình hết lòng trung nghĩa với vua, sẵn
sàng hiến mạng mình để bảo vệ nhà vua, để chết thay cho vua.
Nhà vua rất đơn sơ nên dễ tin vào những
lời nịnh hót của họ và ban phát cho họ ân lộc dư dầy khiến ngân khố của triều
đình cạn kiệt.
Cả triều đình chỉ có quan ngự y là
người trung thành. Ông đã nhiều lần can gián vua, thuyết phục vua đừng tin bè
lũ xu nịnh, nhưng vua chẳng chịu nghe.
Ngày nọ, vua lâm trọng bệnh thập tử
nhất sinh, tính mạng nhà vua chỉ còn được đếm từng giờ. Quan ngự y trình với
vua là bệnh vua chỉ có thể chữa lành nếu một vị hoàng tử nào đó hiến tặng trái
tim mình làm thuốc cho vua.
Nghe tin nầy loan ra, các hoàng tử
trong cung trốn biệt!
Khi không thể tìm được trái tim của
hoàng tử làm thuốc, nhà vua hỏi quan ngự y xem có thể sử dụng tim của một người
khác làm thuốc được không. Quan ngự y trả lời nếu không có trái tim của hoàng
tử thì ít ra phải dùng trái tim của các vị quan lớn trong triều.
Nghe tin đó, các quan lớn rồi các quan
nhỏ trong triều đều trốn biệt tăm.
Túng quá, thôi thì dùng tạm trái tim
của lính hầu, của công chúa cũng được. Nghe tin đó, cả công chúa, cả lính hầu,
cả hàng trăm thê thiếp cũng không còn ai lai vãng trong cung điện nữa. Cung
điện thường ngày huyên náo, giờ nầy vắng lặng như bãi tha ma!
Bấy giờ vua chỗi dậy, tỉnh ngộ rồi cười
ra nước mắt cho nhân tình thế thái.
Duyên do là quan ngự y và cũng là người
trung nghĩa với vua, đã khéo dựng lên kịch bản nầy, đề nghị với vua giả vờ đau
nặng, bỏ cơm bỏ cháo, để thử thách lòng người!
* * *
Cuộc đời là thế! Ai có đủ yêu thương để
dám hy sinh tính mạng, dám chết thay cho người thân thiết của mình, nói chi đến
việc chết thay cho kẻ thù nghịch?
Vậy mà có một Đấng đã hy sinh tính mạng
cho kẻ phản bội mình. Để hiểu Đấng ấy đã hy sinh như thế nào, chúng ta hãy trở
lại với câu chuyện rắn đồng thời Mô-sê.
Thời ấy, trong hành trình bốn mươi năm
trong hoang địa, có lần dân Do-Thái phải lâm cảnh đói khát dày vò nên kêu trách
Thiên Chúa và Mô-sê. Thế rồi dân chúng bị rắn lửa bò ra cắn chết nhiều người.
Người ta lại chạy đến kêu cứu Mô-sê. Bấy giờ Thiên Chúa truyền cho ông Mô-sê
đúc con rắn đồng, treo lên trụ cờ cao, để làm phương thuốc chữa rắn cắn. Ai bị
rắn cắn mà nhìn lên rắn đồng thì được cứu sống.
Ngày nay, để cứu nhân loại tội lỗi lâm
cảnh điêu linh và phải chết, Thiên Chúa không thể dùng rắn đồng làm phương trị
liệu mà phải dùng đến một phương thuốc khác, đó là bằng chính Thân Thể Chúa
Giêsu chết treo trên thập giá.
"Như ông Mô-sê đã giương cao con
rắn trong sa mạc, Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào
Người thì được sống muôn đời."
Thiên Chúa Cha đã lấy mạng đổi mạng.
Lấy sinh mạng vô cùng cao quý của Người Con Một yêu quý để đổi lấy sinh mạng
khốn hèn của loài người tội lỗi. Thật là điều không thể tưởng tượng được.
Nhưng tình yêu của Thiên Chúa chưa dừng
lại ở đó. Tình yêu cứu độ của Ngài còn vươn lên cao hơn. Không những chỉ trao
ban Con Một chết thay cho chúng ta mà thôi, không những chỉ ban cho chúng ta
được cùng sống lại với Chúa Giêsu mà thôi, Thiên Chúa Cha còn thương cho chúng
ta được cùng lên trời, cùng ngự trị với Đức Giêsu trên cõi trời. Bài đọc thứ
hai, bài thư thánh Phao-lô gửi tín hữu Ê-phê-sô hôm nay nhắc chúng ta điều đó:
"Thiên Chúa giàu lòng thương xót và rất mực yêu mến chúng ta, nên dầu
chúng ta đã chết vì sa ngã, Người cũng đã cho chúng ta được cùng sống với Đức
Kitô. Người đã cho chúng ta được cùng sống lại và cùng ngự trị với Đức Kitô
Giêsu trên cõi trời." (Ep 2, 4-6)
Thế là từ thân phận của tên tử tội đáng
phải chết đời đời vì tội lỗi của mình, chúng ta được Chúa Giêsu lấy mạng Ngài
đổi mạng cho chúng ta, thứ tha cho chúng ta muôn vàn tội lỗi, ban cho chúng ta
được sống lại trong đời sống mới, rồi lại được đưa lên trời để "cùng ngự
trị với Đức Giêsu trên cõi trời".
Thật là một tình yêu không còn biên
giới.
Nguyện xin Chúa Thánh Thần giúp chúng
ta cảm nhận thật sâu sắc tình yêu cao vời và sâu thẳm của Thiên Chúa, để sống
xứng đáng hơn với tình yêu đó và đừng để công trình cứu chuộc của Ngài hoá ra
vô hiệu nơi chúng ta.
5. Như hoa hướng dương – Lm. Giuse Tạ
Duy Tuyền
Có một thời người ta đề nghị loại bỏ
bài hát "Tình yêu Thiên Chúa" của nhạc sĩ Thể Thông ra khỏi danh mục
những bài được phép hát trong phụng vụ. Họ cho rằng: không thể ví tình yêu
Thiên Chúa như tình yêu của đôi nam nữ hẹn hò nhau giữa đêm trăng sao được.
Tình yêu trăng sao là tình yêu mờ ảo, là những quan hệ không rõ ràng và bất
chính. Một tình yêu đích thực phải quang minh chính đại, phải rõ như ban ngày
mới đích thực là tình yêu. Bao lâu tình yêu đang còn che dấu, chưa công khai
hoá tình yêu, bấy lâu vẫn còn là những quan hệ bất chính và tội lỗi.
Thường tình là thế! Ai cũng mong có
được những tình yêu trong sáng, đơn sơ, chân thành. Ai cũng mong cuộc đời không
còn mảng tối cần che đậy hay lấp liếm. Ai cũng muốn đến với nhau trong tình bạn
trong sáng, trong tình người chân thành. Thế nhưng, "lực bất tòng
tâm". Con người đến với nhau vẫn còn đó bóng tối của lợi dụng, của ích kỷ.
Tình yêu con người sao vẫn còn đó những mảng tối của giả dối, thiếu chân thành.
Vẫn còn đó những người thích đi đêm với nhau trong những cuộc tình vụng trộm,
trong những phi vụ làm ăn bất chính. Một người con gái bình thường không thể
đón nhận lời tỏ tình đại loại như: "anh yêu em, nhưng đừng cho ai
biết". Thế nhưng, thực tế vẫn còn đó những cô gái tham tiền nên chấp nhận
sống trong bóng tối làm vợ nhỏ, vợ bé của các đại gia. Ở đời vẫn còn đó những
mối tình vụng trộm của "chồng chung vợ chạ", của vô luân thất đức.
Xem ra thế lực của bóng tối quá mạnh đến nỗi đã bao trùm khắp mọi nơi và phủ
kín nhiều tâm hồn con người. Nhiều người đã mất ý thức về tội. Nhiều người đã
chai lỳ trước tiếng nói lương tâm. Bóng tối đã làm cho con người mất đi sự
trong sáng, đơn sơ và chân thật của tâm hồn
Lời Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta:
"ai làm điều ác, thì ghét ánh sáng và không đến cùng ánh sáng". Đó là
những tâm hồn đang chết dần, chết mòn vì thiếu ánh sáng, thiếu sức sống của
chân thiện mỹ. Họ tự nguyện đi vào bóng tối cũng đồng nghĩa với việc khước từ
sự sống để đi vào cõi chết. Adam - Eva đã rời áng sáng để lẩn trốn trong bóng
tối khiến họ mất bình an, tìm lá che thân, và bản án đau khổ và sự chết đã lận
vào kiếp người.
Muôn loài luôn hướng tìm về ánh sáng.
Quy hướng về ánh sáng vạn vật sẽ xanh tươi. Sống dưới ánh sáng vạn vật sẽ phát
triển đúng theo chủng loại của chúng. Con người được tạo dựng để trở thành ánh
sáng cho trần gian, nhưng con người lại tìm về bóng tối sẽ trở thành vong thân.
Con người sẽ đánh mất tính bổn thiện của thuở ban đầu tạo dựng. Con người tự
nguyện nghiêng chiều và chạy theo bóng tối tội lỗi để thoả mãn dục vọng đê hèn,
thoả mãn tính xác thịt yếu đuối, con người đang đánh mất dần căn tính của mình.
Mùa chay mời gọi chúng ta nhìn lại mình
đang ở trong ánh sáng hay trong bóng tối u mê? Tâm hồn tôi có thực sự được mở
rộng cho ánh sáng của Chúa chan hoà khắp tâm hồn, hay đang bị che kín bởi những
thói hư tật xấu?
Chúng ta hãy thử đến bệnh viện của
Chúa, để kiểm điểm lại mình, để được Chúa chữa lành và sửa đổi cho tốt hơn.
Chúng ta có mang những bệnh tật tâm hồn cần sửa đổi trong mùa chay thánh này
hay không? Như một tác giả vô danh đã kể lại một lần đến bệnh viện của Chúa để
kiểm tra sức khỏe và phát hiện rằng mình đang bị bệnh. Ông kể rằng:
Khi đo huyết áp cho tôi, Chúa cho biết
tôi đang thiếu Lòng Nhân Ái. Và khi lấy nhiệt độ, nhiệt kế đã nhảy vọt đến 400
độ Ích Kỷ.
Điện tâm đồ cho biết trái tim thiếu
những rung động Yêu Thương, một số mạch máu bị tắc nghẽn, vì lớp cholesterone
Ghen Ghét.
Tới khoa chỉnh hình, tôi khám phá mình
đi lại khó khăn.
Tôi không thể tiến lại ôm người anh em
vì lòng Kiêu Hãnh cản ngăn, cánh tay của tôi bại xuội.
Chứng Cận Thị làm mắt tôi không thể
nhìn xa hơn cái vẻ bên ngoài của người khác.
Quen những tiếng ồn ào thường ngày, tai
tôi bị Điếc Đặc, không còn nhạy bén với những tiếng thì thầm yêu thương.
Con xin cảm ơn Ngài, Bác Sĩ Giêsu, vị Lương
Y nhân hậu! Chúa đã chữa trị cho con miễn phí hoàn toàn vì lòng thương xót.
Con cam kết khi xuất viện sẽ tiếp tục
dùng toa thuốc của Chúa, một cách trung thành và đều đặn, nhờ những dược liệu
tự nhiên, Chúa hướng dẫn cho con, trong sách thuốc Tin Mừng của Chúa.
Mỗi buổi sáng, khi thức dậy, con sẽ
dùng ngay một chén trà Tạ Ơn. Trước khi làm việc, con sẽ nhớ uống một thìa súp
Nụ Cười Thân Ái!
Và mỗi giờ, con sẽ uống thêm một viên
Nhẫn Nại, với một ly nước Nhân Bản, và lạy Chúa, khi về lại nhà, con sẽ chích
một mũi thuốc Tình Thương trợ lực, rồi trước khi đi ngủ, con sẽ uống thêm 2
viên Lương Tâm Bình An.
Ước gì mỗi người chúng ta hãy để cho
ánh sáng của Chúa chan hoà trong tâm hồn để đẩy lùi, xua tan những ký sinh
trùng đang làm băng hoại tâm hồn chúng ta. Nguyện xin Chúa là Đấng đã tạo dựng
chúng ta giống hình ảnh Ngài luôn gìn giữ, che chở chúng ta trong ân thánh của
Ngài. Amen.
6. Thiên Chúa yêu thế gian
(Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh
Liêm)
Thiên Chúa yêu con người ngay lúc con
người đang còn trong tình trạng tội, nghĩa là, Ngài yêu con người ngay cả khi
họ còn đang chống cưỡng Thiên Chúa. Thiên Chúa đã cho Lời Ngài nhập thể làm
người, Ngài đã ban Thánh Thần thúc đẩy và mời gọi con người trở lại với Thiên
Chúa. Thiên Chúa yêu con người vô cùng.
I. Thiên Chúa vẫn yêu thương dân Do
Thái cho dù họ phản loạn bất trung
Dân Do Thái là một gương điển hình cho
thấy tình yêu Thiên Chúa. Thiên Chúa đã tuyển chọn Abraham, đã mời ông bỏ quê
cha đất tổ để đi đến đất Ngài chỉ cho; Ngài hứa sẽ ban cho ông có con cháu nối
dòng, sẽ ban cho ông có đất sở hữu, sẽ làm cho ông trở thành mối chúc lành.
Abraham đã quảng đại đáp trả lời mời của Thiên Chúa, và trở thành ông tổ của
dân tộc Do Thái.
Dân Do Thái đã được Thiên Chúa thương
yêu đặc biệt. Ngài đã dùng Môsê để giải phóng dân khỏi ách nô lệ bên Aicập, ban
cho họ đất Canaan , cho họ những vị thẩm phán,
các vua, và các tiên tri để hướng dẫn chăm sóc dân nhân danh Ngài. Thế nhưng
theo sách Ký Sự (Sử Biên Niên), mọi tầng lớp dân đều phạm tội chống đối Thiên
Chúa, kể cả các đầu mục, tư tế, và các tầng lớp lãnh đạo. Thiên Chúa đã sai các
tiên tri như những sứ giả đặc biệt đến với dân, nhưng họ cũng chẳng nghe, nên
Chúa đã để họ phải lưu đày ở Babylon .
Tuy để dân Do Thái phải lưu đày, nhưng
Thiên Chúa vẫn thương dân Ngài; Ngài đã dùng vua nước Ba-Tư là Kyrô cho dân Do
Thái lưu đày được trở về quê cha đất tổ của mình. Những tai họa hay đau khổ xảy
đến giúp dân Do Thái nhận ra những sai trái trong hành vi tư tưởng của mình, để
rồi họ trở về với Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng đã để dân Do Thái phải lưu
đày, nhưng cũng là Đấng dẫn dân trở về quê hương.
II. Thiên Chúa yêu ta ngay khi ta còn
là tội nhân
Thường người ta chỉ yêu người đẹp, chỉ
mến người tốt. Nếu ai làm điều dữ mà bị nạn, người ta nói "đáng đời
nó;" hơn nữa, người ta còn đòi Thiên Chúa trả oán khi bị oan nghiệt. Tuy
nhiên, tư tưởng của Thiên Chúa không giống tư tưởng và suy nghĩ của loài người.
Thiên Chúa là Đấng giầu lòng từ bi; Ngài yêu thương con người vô cùng nên ngay
khi con người còn là tội nhân, thì Ngài vẫn yêu thương và tìm cách cứu độ con
người. Thiên Chúa luôn tìm cách giúp ta trở lại với Ngài, để ta thành người đẹp
và dễ thương thật sự. Thiên Chúa là Đấng tạo dựng, và cũng là Đấng giúp ta nên
đẹp và tuyệt hơn.
Thực vậy, từ khi Thiên Chúa dẫn dân ra
khỏi Aicập qua Môsê, dân Do Thái nhiều lần không tin tưởng, bất tuân, và làm
trái ý Thiên Chúa; chẳng hạn họ đòi nước và muốn ném đá Môsê, đòi ăn thịt giữa
nơi hoang địa, thờ bò vàng khi Môsê đang cầu nguyện gặp gỡ Thiên Chúa trên núi,
v.v.; tuy nhiên Thiên Chúa vẫn yêu thương tha thứ cho dân. Mỗi người chúng ta
cũng đã phạm tội phản nghịch cùng Thiên Chúa, không chỉ một lần nhưng nhiều
lần; tuy nhiên Thiên Chúa vẫn yêu thương, Ngài vẫn mời gọi chúng ta trở lại với
Ngài, Ngài ban cho chúng ta bao nhiêu dịp để nhận ra tình yêu vô bờ bến, để
chúng ta ăn năn hối lỗi trở về với Ngài.
Thiên Chúa không chấp nhất chúng ta xúc
phạm đến Ngài bao nhiêu lần, và nặng nhẹ thế nào. Điều quan trọng là chúng ta
trở về với Thiên Chúa. Như người Cha trong dụ ngôn người con hoang trở về, Thiên
Chúa sẽ ban cho chúng ta tất cả những gì chúng ta đã mất. Thiên Chúa hạnh phúc
khi chúng ta trở lại với Ngài. Cả trời đất đều hân hoan khi một người tội lỗi
ăn năm sám hối (Lc.15, 10.7).
III. Thiên Chúa đã yêu thế gian đến
nỗi...
Tình yêu Thiên Chúa đối với con người
thật vô cùng. Không gì có thể sánh với tình yêu của Thiên Chúa đối với con
người. Qua những thụ tạo hữu hình, con người nhận ra tình yêu của Thiên Chúa;
nhưng với biến cố Lời Thiên Chúa nhập thể làm người, con người nhận ra tình yêu
vô cùng của Thiên Chúa một cách đặc biệt và có sức thuyết phục hơn.
"Thiên Chúa đã yêu thế gian đến
nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được
sống muôn đời" (Ga.3, 16). Đức Yêsu là bằng chứng tình yêu của Thiên Chúa
đối với con người. Có thể nói, không bao giờ Thiên Chúa kết án con người. Thiên
Chúa tạo dựng con người vì tình yêu, để con người được chia sẻ sự sống và hạnh
phúc vĩnh cửu với Thiên Chúa. Ngài muốn con người trở lại với Ngài và được
sống. Ngài không muốn con người phải trầm luân vĩnh cửu.
Thiên Chúa yêu con người, Thiên Chúa đã
đang và sẽ làm tất cả để được con người. Nói theo ngôn ngữ nhân loại, Thiên
Chúa đang cố gắng làm "hết sức và hết khả năng" để con người yêu
Ngài. Trong tình yêu không có võ lực, không có áp bức. Chỉ có tình yêu chân
thực khi sống trong sự thật và tự do. Võ lực, áp bức, gian dối không đi chung
với tình yêu. Tình yêu đòi tự do và sự thật. Thiên Chúa yêu thương con người vô
cùng, và chắc chắn con người sẽ rung động trước tình yêu vô biên của Thiên
Chúa. Ai đáp trả tình yêu, thì sống và hạnh phúc trong tình yêu. Ai từ chối
tình yêu, thì không hạnh phúc và không có sự sống đích thực. Chính hành vi từ
chối tình yêu, làm người ta bất hạnh. Hành vi làm điều dữ, làm người đó đau
khổ, và làm người khác bị ảnh hưởng.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
1. Theo bạn, đâu là hành vi xấu thật
sự? Khi nào người ta phạm tội?
2. Bạn có nghĩ rằng đau khổ là hậu quả
của tội không? Tại sao?
3. Tại sao Đức Yêsu lại là bằng chứng
Thiên Chúa yêu thương con người?
7. Đón nhận ánh sáng – Peter Feldmeier
(Lm. GB. Văn Hào SDB, chuyển ngữ)
"Thiên Chúa yêu trần gian đến độ
trao ban chính con một yêu dấu của Ngài" (Ga 3,16)
Có một đội bóng rổ khá nổi tiếng ở
Denver Hoa Kỳ đã chọn câu Kinh thánh Ga 3,16 để quảng bá thương hiệu cho mình.
Cầu thủ Tim Tebow còn cho xăm câu Kinh thánh đó trên khuôn mặt, sát dưới đôi
mắt của anh ta. Đây là câu Kinh thánh được trích dẫn trong bài Tin mừng hôm
nay: "Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban con một, để ai tin vào con
của Người thì không phải chết, nhưng được sống muôn đời". Đó là lời huấn
dụ Đức Giêsu ngỏ trao cho Nicôđêmô, khi Ngài khải thị về ánh sáng: "Ánh
sáng đã đến trong thế gian" (3,19).
Ngài còn chỉ dẫn cho ông biết, là người
ta phải được sinh ra từ trên cao. Nicôđêmô lắc đầu không hiểu. Ngài hướng dẫn
tiếp, là con người phải được tái sinh bởi nước và Thần khí. Lại một lần nữa,
Nicôđêmô ngơ ngác chẳng hiểu tý nào.
Làm sao Nicôđêmô, và ngay cả chúng ta,
có thể hiểu và thoát ra khỏi bóng tối? Trong đáp án cuối cùng, Đức Giêsu đã nói
cho Nicôđêmô: " Như Môsê đã giương cao con rắn đồng trong sa mạc, Con
Người cũng sẽ phải bị treo thân như vậy, để những ai tin vào Ngài sẽ có được sự
sống đời đời". Sau này, như được nhắc đến trong Tin mừng Gioan, Đức Giêsu
tiếp tục giải trình: "Khi các ông treo Con Người lên, các ông sẽ biết Tôi
Hằng Hữu (8,28)", và Ngài tiếp tục vén mở sứ mạng cứu thế của Ngài: "
Khi tôi được giương cao khỏi mặt đất, tôi sẽ kéo mọi người lên với tôi"
(12,32). Ở đây, Đức Giêsu nói về Thập giá của Ngài như là dấu chỉ tình yêu
Thiên Chúa và là biểu tượng ơn cứu rỗi cho mọi người.
Nhưng điều gì khiến Thập giá minh thị
sự hiện diện thần linh của Thiên Chúa và lôi cuốn chúng ta? Nguyên do nào để
khi chúng ta nhìn lên Thập giá, chúng ta được cứu chữa? Đối với Đức Giêsu, Thập
giá chính là "Giờ" và "Vinh quang" của Ngài" (Ga
13,23; 17,1). Thập giá là sự diễn bày sâu sa nhất tình yêu của Thiên Chúa dành
cho con người. "Thiên Chúa yêu thế gian đến độ trao ban chính con một của
Ngài". Đức Giêsu đã tự hiến thân, đã dâng trao cho chúng ta trọn vẹn, và
trên Thập giá Ngài biểu tỏ ánh sáng của tình yêu linh thánh Thiên Chúa ban trao
cho con người. Ánh sáng và vinh quang ở đây chính là hành vi tự hiến, tự biến
mình ra hư không. Ngài trở nên quà tặng vô giá để ban trao cho ta. Đấng Cứu thế
trên Thập giá đã bày tỏtình yêu thâm sâu tuyệt vời nhất, và lôi kéo chúng ta
đến với Ngài. Nhưng chúng ta phải làm gì để đáp lại tình yêu đó?
Tin mừng hôm nay vạch dẫn cho chúng ta
một phương thức: Đó là Tin vào Ngài. Tin vào Thiên Chúa và Tin vào tình yêu của
Thiên Chúa là câu trả lời duy nhất. Nhưng tin ở đây không phải là một hành động
suy lý. Những lý lẽ thần học khiến đầu óc chúng ta dễ chấp nhận và khẳng quyết
"Đức Giêsu là Chúa". Nhưng đây không phải là thái độ của Đức tin.
Ngay cả ma quỷ cũng chấp nhận sự thật về uy quyền của Thiên Chúa nơi Đức Giêsu
và chúng run sợ trước uy quyền đó (Giacôbê 2,19). Đức tin mà Chúa Giêsu mời
gọi, thách đố chúng ta một cách thẳng thắn, đó là "Tin Vào" (Pisteu)
Ngài. Đây là một tư thế nội tâm, một hành trình tiến sâu vào trong qũy đạo tình
yêu của Thiên Chúa và phó thác trọn vẹn cho Ngài: "Thầy ở đâu, kẻ phục vụ
thầy cũng sẽ ở đó (Ga 12,26)".
Trong Tin mừng Gioan, Thánh sử nêu bật
hai chủ đề chính "Tin" và " Yêu". Hai phạm trù này không
thể tách rời nhau. "Tin" là đi vào quỹ đạo của Đức Giêsu, đón nhận
quà tặng vô giá nơi Ngài, hiểu biết Ngài và sống sung mãn tình yêu trong Ngài.
"Như Cha đã yêu mến Thầy, Thầy cũng yêu mến anh em. Hãy ở lại trong tình
yêu của Thầy(15,9)". Ngài còn dặn dò các môn sinh: " Như Thầy yêu thương
anh em, anh em cũng hãy yêu thương nhau (13,34)".
Bạn đã từng trao tặng ai một món quà gì
hay chưa, không phải chỉ là món quà vật chất, nhưng quý giá hơn, là chính món
quà tinh thần? Ví dụ, có ai xúc pham đến bạn, bạn tha thứ cho họ, tha thứ vô
điều kiện và tha thứ hoàn toàn,tận sâu từ trong đáy lòng? Có bao giờ bạn đã cho
đi, cho đi chính con người của bạn, đến độ quên đi chính mình? Có bao giờ bạn
để cho tình yêu linh thánh chiếm ngự tâm hồn,khiến bạn không còn nghĩ gì tới
mình nữa, và hoàn toàn để tình yêu ấy chiếm đoạt? Bạn đã từng làm như thế chưa?
Khi bạn đã trải nghiệm việc thực hành như vậy, thì quả thật, bạn đang chạm đến
mầu nhiệm Thập giá.
Thập giá là biểu tượng tình yêu sâu
thẳm của Thiên Chúa. Ai nhìn lên Thập giá và tin vào Ngài sẽ có sự sống đời
đời. Chúng ta hãy học nơi thái độ đức tin của Nicôđêmô. Sau khi được Chúa khải
thị về vinh quang Thập giá, ông đã tin. Từ một người biệt phái, ông đã trở nên
môn đệ, và ông đã liều lĩnh giang rộng vòng tay để ôm đón xác Chúa từ trên cao
Thập giá, đem đi chôn cất. Dưới chân Thập giá, Nicôđêmô đã diễn bày đức tin của
mình.
8. Suy niệm của Lm. Đaminh Trần Đình
Nhi
Trong cái rủi lại có cái may. Từ một
thực tại xấu, Thiên Chúa có thể rút ra một thực tại tốt. Từ cuộc đổ vỡ trong
công cuộc tạo dựng nhân loại, Thiên Chúa lại tái tạo nó đẹp đẽ hơn theo hình
ảnh Con Một Người là Chúa Kitô. Tái tạo hay phục hồi là một đề tài lớn của
Phụng vụ Lời Chúa mùa Chay và Phục Sinh. Nhưng động lực tình yêu khiến Thiên
Chúa thực hiện việc tái tạo này mới là cao điểm suy niệm. Tình yêu của Thiên
Chúa được thể hiện qua biến cố lịch sử Người giải phóng dân Israel khỏi ách nô
lệ, nhưng đó chỉ là hình bóng tiên báo tuyệt đỉnh tình yêu qua hành động Thiên
Chúa "sai Con của Người đến thế gian, để thế gian nhờ Con của Người mà
được cứu độ" (Ga 3,17).
1. Lịch sử Israel : yêu cho roi cho vọt (bài
đọc Cựu Ước – 2 Sb 36:14-16.19-23)
Một đoạn sách Sử biên niên tiêu biểu
như bài đọc Cựu Ước hôm nay cũng đủ để phác họa tất cả lịch sử dân Chúa với ba
nét chính: Israel bất trung với Thiên Chúa và không chịu hối cải – Thiên Chúa
trừng phạt họ, thường là họ bị phát lưu hoặc bị lân bang đánh phá – Thiên Chúa
thương xót tha thứ và tái thiết Israel. Lịch sử dân Chúa không chủ yếu xây dựng
trên những cột mốc năm tháng, nhưng trên mối quan hệ yêu thương thăng trầm và
đổi thay giữa Thiên Chúa và dân Israel .
Lịch sử khởi đầu bằng một sự tuyển chọn từ phía Thiên Chúa. Người đã kêu gọi
Áp-ra-ham làm tổ phụ của một dân riêng với hy vọng dân này sẽ luôn luôn nhìn
nhận Người là Đức Chúa của họ và phụng thờ Người, đồng thời tuân giữ luật pháp
Người ban cho họ là Mười điều răn. Mà đã tuyển chọn và kêu gọi thì cần phải có
sự đáp lại của Israel .
Do đó, mỗi khi dân Chúa quay mặt về phía các tà thần và không đáp lời gọi sống
theo luật Chúa là họ đã lỗi phạm sự trung thành đối với Người. Với thân phận
làm Cha, Thiên Chúa muốn con cái Người luôn luôn ngoan ngoãn nên mới sửa dạy,
sửa dạy bằng những hình phạt nhằm đánh thức lương tâm và giúp họ sống theo
đường lối của Người. Việc sửa dạy này đòi hỏi kiên nhẫn và đầy lòng bao dung khoan
thứ. Ta có cảm tưởng Thiên Chúa chạy đua với lỗi phạm của loài người. Tội lỗi
loài người càng nhiều thì lòng nhân từ thứ tha của Chúa càng tăng gấp bội. Điều
này thánh Phao-lô đã phát biểu trong thư gửi tín hữu Rô-ma: "Ở đâu tội lỗi
đã lan tràn, ở đó ân sủng càng chứa chan gấp bội" (5:20).
Tuy nhiên ta cũng đọc thấy trong lịch
sử dân Chúa không biết bao lần Người đã trừng phạt Israel . Phải chăng Thiên Chúa ghét
bỏ Israel ?
Không bao giờ. Trái lại những trừng phạt ấy luôn luôn nhằm hai mục đích. Về
phía Thiên Chúa, chúng là dấu chỉ biểu lộ lòng thương xót của người Cha nhân từ
không bao giờ nỡ hủy diệt hay loại bỏ những gì Người đã tuyển chọn. Về phía
loài người, trừng phạt của Chúa nhắm mục đích nhắc nhở kêu gọi họ hãy bỏ đường
tà mà trở về sống theo luật pháp Chúa. Cha mẹ nuông chiều con cái, chúng sẽ dễ
hư mất. Trái lại, răn bảo, la mắng hoặc đôi khi đánh đòn sẽ là những phương
tiện nhắc nhở chúng sống cho đúng theo ý tốt của cha mẹ. Cũng vậy, những lần
dân Chúa bị ngoại bang xâm chiếm và bắt đi làm nô lệ là những lần giúp họ nhìn
lại lỗi lầm bất trung của họ và lối sống đi ngược với Lề Luật. Những khổ đau
nhục nhằn của kiếp sống lưu đày là những ngọn roi tuy làm cho người ta đau đớn
nhưng lại đầy yêu thương và nhân từ của vòng tay người Cha hoang đàng về tình
thương yêu con cái.
Để hiểu rõ hơn mục đích của những trừng
phạt này, ta cứ đọc kỹ ba đoạn Kinh Thánh trong bài đọc Cựu Ước hôm nay. Đoạn
thứ nhất (2 Sb 36:14-16) cho thấy lỗi lầm to lớn của dân Israel làm cho
Thiên Chúa "bừng bừng nổi giận mà trừng phạt dân Người đến vô phương cứu
chữa". Đoạn tiếp theo (2 Sb 36:19-21) cho thấy mức độ vô phương cứu chữa.
Làm sao có thể tái thiết Giê-ru-sa-lem và nhất là thoát ách nô lệ của vương
quốc Ba-tư! Đoạn thứ ba (2 Sb 36:22-23) ghi lại sự kỳ diệu của việc Thiên Chúa
can thiệp. Ai có thể ngờ được Thiên Chúa dùng chính bàn tay của kẻ thù Israel để tạo điều kiện và hô hào dân Israel xây dựng
Nhà Chúa tại Giê-ru-sa-lem? Nhất là lời động viên dân Chúa trong sắc chỉ của
vua Ky-rô càng khiến ta suy nghĩ: "Vậy ai trong các ngươi thuộc dân của
Người, thì xin Đức Chúa, Thiên Chúa của họ ở với họ, và họ hãy tiến
lên...!" Rõ ràng là Thiên Chúa không "quá giận mất khôn" như ta
nghĩ. Nhưng Đấng thấu suốt lòng dạ con người biết con cái mình sẽ hối lỗi ở mức
độ nào của sự trừng phạt. Ngôn sứ Giê-rê-mi-a đã nói đến cái biết này của Thiên
Chúa: "Cho đến khi đất được hưởng bù những năm sa-bát và suốt thời gian nó
bị tàn phá, nó sẽ nghỉ, cho hết bảy mươi năm tròn" (2 Sb 36:21). Đất có
được nghỉ một thời gian thì sau đó mới có thể trồng trọt phì nhiêu. Cũng vậy,
những năm tháng lưu đày sẽ là thời gian để Israel tăng triển lòng tin và trung
thành với Thiên Chúa. Đó cũng chính là điều thường xảy ra trong cuộc đời tín
hữu. Gian nan cuộc đời thường là những nhắc nhở hoặc chuẩn bị ta thêm lòng tín
thác nơi tình yêu quan phòng của Thiên Chúa.
2. Thiên Chúa định nghĩa tình yêu là gì
(bài Tin Mừng – Ga 3:14-21)
Con người tốn bao nhiêu giấy mực để
định nghĩa tình yêu mà cũng chẳng nói hết được ý nghĩa của nó. Còn Thiên Chúa
có lối định nghĩa tình yêu hoàn toàn khác, nhưng lại vô cùng sâu sắc và thực
tế. Tình yêu chỉ có thể định nghĩa đầy đủ bằng hành động, chứ không thể diễn tả
bằng lời nói suông. Cho nên đối với Thiên Chúa, yêu là ban tặng. "Thiên
Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi
phải chết, nhưng được sống muôn đời" (Ga 3:16).
Thiên Chúa yêu thương Israel nên đã
cứu họ thoát khỏi cái chết đời này, cái chết trong nô lệ cho ngoại bang, như
bài đọc I hôm nay đã nhắc tới. Đó là hình bóng nói đến tình yêu của Thiên Chúa
dành cho toàn thể nhân loại đang bị kiềm tỏa do cái chết đời đời bởi tội lỗi.
Thiên Chúa yêu nhân loại nên tìm đủ mọi cách để cứu vớt nhân loại khỏi cái chết
đời đời ấy. Với dân Israel ,
Người dùng vị thủ lãnh của nước Ba-tư để giải phóng dân Người và tái thiết
Giê-ru-sa-lem. Còn với toàn thể nhân loại, Thiên Chúa đã trao nộp Con Một là
Chúa Kitô cho họ, để Ngài phải hy sinh mạng sống mà cứu họ khỏi cái chết vĩnh
cửu. Trên thế gian, người ta yêu thương và tặng quà, có thể là những món quà thật
đắt tiền, nhưng chẳng ai dám lấy mạng sống con ruột mình để làm quà tặng cả.
Vậy mà Thiên Chúa đã làm như thế. Với Người, Con Một thật đáng quý giá chừng
nào, nhưng Người lại đánh đổi để lấy lại nhân loại, như thế đủ biết Người yêu
thương nhân loại đến mức ta không thể lấy gì mà đo lường được. Món quà càng
trân quý đối với người tặng bao nhiêu thì tình yêu của người tặng dành cho
người được tặng càng lớn lao bấy nhiêu.
"Trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã
phục hồi mọi sự", đó là một luận đề chính trong giáo lý của thánh Phao-lô.
Không những Chúa Kitô đã khởi đầu công cuộc phục hồi cho ta danh nghĩa làm con
Thiên Chúa nhờ cuộc Thương khó và Phục sinh của Người, Người còn trở nên gương
mẫu và nguyên lý phục hồi quyền dưỡng tử của ta. Nói khác đi, chẳng những ta được
làm con Thiên Chúa nhờ Bí tích Rửa tội, mà ta còn được cùng đồng hành với Chúa
Kitô để sống tình con cái với Thiên Chúa là Cha của Chúa Kitô và của ta nữa.
Chúa Kitô là sự thật và ánh sáng. Sự thật ấy cho ta biết Thiên Chúa yêu thương
ta đến độ hy sinh Con Một vì ta. Ánh sáng ấy là gương mẫu và dẫn dắt ta sống
như con cái Thiên Chúa. Do đó để kết thúc cuộc đàm đạo với ông Ni-cô-đê-mô,
Chúa Giê-su đã khẳng định: "Kẻ sống theo sự thật thì đến cùng ánh sáng, để
thiên hạ thấy rõ: các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên
Chúa" (Ga 3:21). Nghĩa là nếu ta muốn sống đúng với Sự Thật là Thiên Chúa
yêu thương ta, thì ta hãy đến với Ánh Sáng là Chúa Giê-su, để tất cả đời ta,
lời nói, việc làm, tư tưởng đều được diễn tiến trong Thiên Chúa.
3. Qua Chúa Kitô, Thiên Chúa biểu lộ
tình yêu của Người dành cho ta (bài đọc Tân Ước – Ep 2:4-10)
Thánh Gio-an diễn tả tình yêu của Thiên
Chúa là việc trao ban Con Một, còn thánh Phao-lô lại muốn nói cách thức Thiên
Chúa yêu thương ta qua cuộc đời và sứ mệnh của Chúa Kitô. Hai nhà thần học tiên
khởi của Kitô giáo cùng nhìn một vấn đề, nhưng dưới khía cạnh khác nhau. Nhưng
cả hai đều muốn nói lên một điểm chung: Thiên Chúa rất mực yêu thương và giàu
lòng thương xót. Tuy nhiên thánh Phao-lô muốn khai triển về phía con người được
lãnh nhận tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa. Tình yêu Thiên Chúa đã
cho ta là những kẻ đã chết vì sa ngã của tổ tông lại "được cùng sống với
Đức Kitô". Đây chính là điều ta cần phải suy nghĩ để biết cách đáp lại
tình yêu của Thiên Chúa. Vì yêu ta nên Thiên Chúa mới tạo điều kiện cho ta
"được cùng sống với Đức Kitô", nghĩa là cùng với Chúa Kitô làm một
cuộc biến đổi, một cuộc sống mới. Chúa Kitô đã khai mào cho một cuộc Tạo dựng
Mới. Trong cuộc Tạo dựng Mới này, "chúng ta là tác phẩm của Thiên Chúa,
chúng ta được dựng nên trong Đức Kitô Giê-su, để sống mà thực hiện công trình
tốt đẹp Thiên Chúa đã chuẩn bị cho chúng ta" (Ep 2:10). Như vậy là thánh
Phao-lô đã cho ta thấy rõ ra phải làm gì rồi, nghĩa là ta phải "sống mà
thực hiện công trình tốt đẹp" của Thiên Chúa, tức công trình cứu độ của
Người. Mỗi ngày sống của ta là một ngày ta thực hiện một chút công trình cứu độ
của Chúa nơi ta. Cứ thế, sau khi ta đi hết những ngày trên trần gian này, ta sẽ
đạt tới đích là "được cùng sống lại và cùng ngự trị với Đức Kitô Giê-su
trên cõi trời" (Ep 2:6).
4. Sống Lời Chúa
Càng gần lễ Phục Sinh, Phụng vụ Lời
Chúa càng cho ta thấy rõ hơn vai trò cứu độ của Chúa Giê-su Kitô. Người đã lấy
tất cả cuộc đời Người để nói cho ta biết Thiên Chúa yêu mến và muốn cứu độ ta.
Người mời gọi ta đến với Người để bắt đầu một hành trình sức sống mới, sống như
"tác phẩm Thiên Chúa đã dựng nên trong Đức Kitô". Mời gọi này quả
thực là một thách đố cho ta nếu ta muốn thành tâm đáp lại. Tuy nhiên ta cũng
phải ý thức rằng được mời gọi làm cuộc hành trình sức sống mới này còn là một
"ân sủng" Thiên Chúa ban cho ta vì Người yêu thương ta. Ân sủng là do
Thiên Chúa, nhưng lòng tin là đáp lại từ phía chúng ta vậy.
Suy nghĩ: Chúa Giê-su lập đi lập lại
nhiều lần: "Ai tin vào Người thì được sống muôn đời". Điều này có ý
nghĩa gì đối với tôi? Tôi đã sống niềm tin này như thế nào?
Cầu nguyện: Lạy Chúa, Chúa đã sai Con
Một giáng trần để thực hiện công trình kỳ diệu là cho loài người được hòa giải
với Chúa. Xin ban cho toàn thể dân Chúa khắp hoàn cầu được lòng tin sống động,
để hăm hở đón mừng lễ Vượt Qua sắp tới. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô, Chúa
chúng con. A-men. (Lời nguyện Nhập lễ, Chúa Nhật IV mùa Chay).
9. Tình thương Thiên Chúa cứu chuộc con
người.
(Suy niệm của Lm. Anthony Đinh Minh
Tiên)
GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ:
Tình thương Thiên Chúa cứu chuộc con
người.
Con người thường đặt câu hỏi khi phải
đối diện những tai ương tàn khốc: "Tại sao một Thiên Chúa tốt lành lại để
con người phải chịu những hậu quả thảm khốc như thế?" Nếu không tìm được
câu trả lời thích đáng, họ sẽ từ chối tin vào Thiên Chúa vì hai lý do: hoặc
không có Thiên Chúa hoặc Thiên Chúa không có lòng thương xót.
Các Bài Đọc hôm nay cung cấp cho chúng
ta câu trả lời thích đáng. Trong Bài Đọc I, tác giả Sách Sử Biên Niên II tường
trình cách vắn gọn tiến trình giáo dục con người của Thiên Chúa. Hình phạt chỉ
là cách cuối cùng để con người nhận ra lầm lỗi của mình và để ngăn ngừa con
người khỏi hư mất đời đời. Trong Bài Đọc II, Thánh Phaolô xác quyết Thiên Chúa
đã tỏ lòng nhân hậu với con người qua biến cố Đức Kitô. Ngài sẵn sàng hy sinh
Người Con Một để chúng ta có thể đạt được Ơn Cứu Độ là sự sống muôn đời. Trong
Phúc Âm, Chúa Giêsu nói rõ: Thiên Chúa đã quá yêu thế gian đến nỗi đã ban Con
Một Mình. Mục đích của Ngài không là để kết án thế gian, nhưng để thế gian nhờ
Người Con mà được Ơn Cứu Độ.
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Tiến trình giáo dục của
Thiên Chúa.
1.1/ Ngài dạy dỗ và cảnh cáo con người:
- Con người phạm nhiều tội và nhiều
lần. Sách Sử Biên Niên chỉ nói cách tổng quát các tội: "Tất cả các thủ
lãnh của các tư tế và dân chúng mỗi ngày một thêm bất trung bất nghĩa, học theo
mọi thói ghê tởm của chư dân và làm cho Nhà Đức Chúa đã được thánh hiến ở Jerusalem ra ô uế."
- Sai nhiều ngôn sứ đến cảnh cáo: Con
người đã được Thiên Chúa dạy dỗ qua Lề Luật, họ đã biết những gì họ phải làm và
hậu quả họ phải chịu nếu không giữ cẩn thận các Lề Luật. Tuy nhiên, vì tình
thương, "Thiên Chúa vẫn không ngừng sai sứ giả của Người đến cảnh cáo họ,
vì Người hằng thương xót dân và thánh điện của Người. Nhưng họ nhạo cười các sứ
giả của Thiên Chúa, khinh thường lời Người và chế giễu các ngôn sứ của
Người."
1.2/ Ngài sửa phạt dân như lời Ngài đã
cảnh cáo:
- Sau khi Thiên Chúa kiên nhẫn dạy dỗ
dân qua Lề Luật và các Ngôn-sứ, và họ cố chấp không chịu nghe lời, Thiên Chúa
dùng Vua Canđê như chiếc roi để sửa phạt dân: "Đức Chúa để cho vua Canđê
tiến lên đánh họ; vua này dùng gươm giết các thanh niên ngay trong Thánh Điện
của họ, chẳng chút xót thương bất kể thanh niên thiếu nữ, kẻ đầu xanh cũng như
người tóc bạc. Đức Chúa trao tất cả họ vào tay vua Canđê. Quân Canđê đốt Nhà
Thiên Chúa, triệt hạ tường thành Jerusalem ,
phóng hoả đốt các lâu đài trong thành và phá huỷ mọi đồ đạc quý giá. Những ai
còn sót lại không bị gươm đâm, thì vua bắt đi đày ở Babylon ; họ trở thành nô lệ của vua và con
cháu vua, cho đến thời vương quốc Ba-tư ngự trị."
- Mục đích của việc sửa phạt là để cho
dân nhận ra tội lỗi và hậu quả của nó, chứ không phải để thỏa mãn tính nóng
giận mà để cho chết. Nếu Thiên Chúa không sửa phạt, dân chúng sẽ chết hết trong
tội của họ. Khi Thiên Chúa sửa phạt, một số sẽ nhận ra tội lỗi, và bắt đầu cuộc
hành trình trở lại với Ngài, để được Ngài xót thương. Như vậy, hình phạt cần
thiết để tạo nên sự thống hối ăn năn, và để ngăn ngừa dân khỏi các hình phạt nặng
nề hơn, nhất là cái chết.
1.3/ Thiên Chúa sửa phạt rồi lại xót
thương:
- Thiên Chúa xót thương vì Ngài là Cha:
Khi dân biết nhận ra tội của họ và thực lòng ăn năn thống hối, Thiên Chúa tha
thứ và cứu dân khỏi hình phạt họ đang chịu. Ngài xót thương vì Ngài là Cha, và
không một người cha nào muốn con mình phải hư mất. Ngài hoàn lại tất cả những
gì con cái Israel
đã mất: quê hương, Đền Thờ, và Lời Hứa với các Tổ-phụ.
- Thiên Chúa có toàn quyền trên tất cả
quyền lực của thế gian: Điều này chứng tỏ qua các sự kiện: Ngài dùng Vua
Babylon như chiếc roi để sửa phạt dân; khi dùng xong, Ngài bẻ gãy chiếc roi
bằng việc trao đế quốc Babylon
vào tay Cyrus, Vua Ba-tư. Chính Vua này lại trở thành khí cụ Chúa dùng để phóng
thích dân Do-thái, cho về để tái thiết lại quốc gia và Đền Thờ. Điều này đã
được Thiên Chúa báo trước qua lời ngôn sứ Jeremiah; để khi xảy ra, dân chúng
biết đó không phải là chuyện tình cờ, nhưng đã được xếp đặt trước bởi Thiên
Chúa, để họ tin vào Ngài.
2/ Bài đọc II: Thiên Chúa tỏ lòng nhân
hậu với chúng ta trong Đức Kitô Giêsu.
2.1/ Thiên Chúa tỏ tình yêu cho con
người qua Đức Kitô:
- Đức Kitô đến để lấp đầy khỏang cách
xa lạ giữa con người và Thiên Chúa: Tội lỗi làm con người mặc cảm và xa lánh
Thiên Chúa; Đức Kitô đến để mời gọi con người quay về với tình yêu Thiên Chúa.
- Ngài nâng cao địa vị và phẩm giá con
người: "Họ là con Thiên Chúa và Ngài yêu thương họ." Tội lỗi làm mất
đi các đặc quyền con người được hưởng như một người con của Thiên Chúa. Đức
Kitô đến để phục hồi cho con người quyền làm con. Dụ ngôn Người Cha nhân hậu
dẫn chứng rõ ràng điều này.
- Ngài hướng lòng con người lên những
điều tốt lành thánh thiện và giải thóat con người khỏi xiềng xích của tội, Ngài
cho con người cảm nghiệm được tình thương Thiên Chúa.
- Ngài cứu con người khỏi chết và cho
con người được cùng sống lại với Đức Kitô. Chính do Đức Kitô mà con người đạt
được đích điểm Thiên Chúa đã phác họa cho con người.
2.2/ Chúng ta được cứu độ là do bởi ân
sủng của Thiên Chúa:
- Hoàn toàn là do bởi ân sủng của Thiên
Chúa: Con người không thể làm gì để đạt Ơn Cứu Độ, vì tất cả đều phạm tội, và
như một hậu quả, tất cả đều đáng phải chết. Nhưng tại sao con người không phải
chết là hoàn toàn do lòng thương xót của Thiên Chúa: Ngài cho Người Con Một của
mình để chết thay cho nhân lọai. Điều Thiên Chúa mong muốn là con người hãy tin
vào Người Con; và qua niềm tin này, con người sẽ nhận được Ơn Cứu Độ: "Quả
vậy, chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà anh em được cứu độ: đây không phải bởi
sức anh em, mà là một ân huệ của Thiên Chúa; cũng không phải bởi việc anh em
làm, để không ai có thể hãnh diện."
- Chúng ta là tác phẩm của Thiên Chúa:
"Chúng ta được dựng nên trong Đức Kitô Giêsu, để sống mà thực hiện công
trình tốt đẹp Thiên Chúa đã chuẩn bị cho chúng ta." Như nguyện ước của các
cha mẹ khi sinh con ra đời, họ muốn con nên người và đạt được mọi kỳ vọng họ
đặt nơi con. Để giúp con đạt được những kỳ vọng này, họ sẵn sàng hy sinh tất
cả. Thiên Chúa cũng thế, Ngài cho con người ra đời là muốn tất cả đạt tới Ơn
Cứu Độ. Để giúp con người đạt đích, Ngài sẵn sàng hy sinh tất cả, ngay cả việc
cho đi chính Ngài qua Mầu Nhiệm Thập Giá.
3/ Phúc Âm: Thiên Chúa yêu thế gian đến
nỗi đã ban Con Một Người.
3.1/ Nhờ Đức Kitô chịu khổ hình, con
người được hưởng ơn Cứu Độ: Chúa Giêsu dùng biến cố "rắn lửa cắn dân chết"
trong Sách Dân Số, để loan báo trước về Cuộc Khổ Nạn của Người:
- Như nọc độc của rắn làm dân phải
chết, nọc độc của tội cũng làm dân phải chết (Num 21:4-9). Như ông Moses đã
giương cao con rắn trong sa mạc, Chúa Kitô cũng sẽ phải được giương cao như vậy,
để cứu chuộc con người.
- Điều kiện để được chữa khỏi nọc độc
của rắn là phải nhìn lên con rắn đồng trong sa mạc; điều kiện để được sống muôn
đời là nhìn lên Cây Thập Giá và phải tin vào Đức Kitô. Khi nhìn lên Thập Giá,
con người phải hiểu được tình thương Thiên Chúa dành cho con người; khi Ngài
cho Người Con Một là Ngài cho chính Ngài: "Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi
đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống
muôn đời."
3.2/ Thiên Chúa không kết án thế gian,
con người lên án chính mình:
- Tình thương không có chỗ cho buộc
tội, kết án: Mục đích của việc Chúa Cha sai Người Con tới là để gánh tội và
chết cho con người: "Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian,
không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được
cứu độ."
- Con người kết án chính mình khi từ
chối tình yêu Thiên Chúa, và không tin vào Đức Kitô: "Ai tin vào Con của
Người, thì không bị lên án; nhưng kẻ không tin, thì bị lên án rồi, vì đã không
tin vào danh của Con Một Thiên Chúa."
3.3/ Bản án của con người: "Và đây
là bản án: ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh
sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa."
- Ánh sáng và bóng tối: Ánh sáng là
chính Đức Kitô, là Ơn Cứu Độ của Thiên Chúa. Khi Đức Kitô đến, Ngài buộc con
người phải làm quyết định: tin hay không tin vào Ngài. Bóng tối là tội lỗi, là
những cám dỗ bất chính của Satan.
- Con người có tự do lựa chọn: Họ có
thể chọn ra ngòai ánh sáng hay ở trong bóng tối, chọn Thiên Chúa hay chọn ma
quỉ. Khi con người chọn đàng nào, con người phải chấp nhận hậu quả của nó. Chọn
ánh sáng sẽ dẫn con người tới Ơn Cứu Độ; chọn bóng tối sẽ làm cho con người
phải chết muôn đời. Con người lên án chính mình bằng ngoan cố ở trong bóng tối.
- Theo Gioan, Thiên Chúa chẳng cần phán
xét con người, họ phán xét chính mình. Con người cũng chẳng cần phải đợi Ngày
Phán Xét; chính lúc con người lựa chọn ở trong bóng tối là con người tuyên án
cho chính mình (Realized eschatology, "phán xét ngay hiện tại" là
thế). Phán xét tương lại hoàn toàn tùy thuộc vào phán xét hiện tại.
- Kẻ làm điều gian ác thích ở trong
bóng tối, vì sợ nếu ra ngòai ánh sáng, các tội lỗi của mình sẽ bị lật tẩy. Điều
này chúng ta dễ nhận ra vì đa số các tội ác xảy ra ban đêm và những chỗ vắng vẻ
không người, như lời Tin Mừng hôm nay: "Quả thật, ai làm điều ác, thì ghét
ánh sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc họ làm khỏi bị chê
trách."
- Ngược lại, người làm điều chân thật
lại thích ở trong ánh sáng để tránh mọi nguy hiểm do bóng tối mang lại:
"Nhưng kẻ sống theo sự thật, thì đến cùng ánh sáng, để thiên hạ thấy rõ:
các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên Chúa."
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Tiến trình giáo dục của con người
giúp chúng ta nhận ra tiến trình giáo dục của Thiên Chúa. Hình phạt chỉ là cách
thế sau cùng Thiên Chúa dùng trong tiến trình giáo dục.
- Ngay cả khi xử dụng hình phạt, tình
thương của Thiên Chúa vẫn chiếu sáng. Nếu không có hình phạt, con người sẽ
không nhận ra lỗi lầm của mình.
- Cần nhìn toàn thể Kế Họach Cứu Độ của
Thiên Chúa trước khi con người có thể phê bình cách thức của Ngài dùng. Nếu chỉ
nhìn vào một biến cố, con người dễ mất niềm tin nơi Ngài.
10. Thiên Chúa yêu thương
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe chúng ta
cùng nhau chia sẻ về tình thương mà Thiên Chúa đã dành cho nhân loại. Các du
khách có dịp viếng thăm nhà thờ chính tòa Gengiba bên Phi Châu, sẽ nhìn thấy
lời chào đón này được viết ngay trên tường ngôi thánh đường: Bạn đang đứng
trong nhà thờ của Đức Kitô.
Ngôi nhà thờ này đã được xây dựng ngay
trên phần đất trước kia được dùng để tập trung buôn bán, trao đổi những nô lệ
da đen như những súc vật. Đặc biệt là bàn thờ được đặt trên một tảng đá nơi
những nô lệ bị đánh đòn. Lý do bị đánh đòn trước khi đem bán là để kiểm tra sức
khỏe của họ.
Cây thánh giá bằng vàng được treo trên
một chiếc cột trụ có khắc tên bác sĩ Livdy Stone, một người Anh đã từng mạnh mẽ
và can đảm lên tiếng chống lại tệ nạn buôn bán nô lệ. Cột trụ này là nơi bác sĩ
vẫn thường đứng để thuyết trình, để hô hào cổ vũ cho việc giải phóng nô lệ. Mãi
đến ngày 16.6.1873 việc buôn bán nô lệ tại Phi châu mới bị ngăn cấm bởi một đạo
luật được ban hành. Kể từ đó, phẩm giá đích thực của người da đen mới được nhìn
nhận.
Chiếc cột trụ đã trở nên như một dấu
chỉ, gợi nhớ đến những hy sinh gian khổ và ngay cả cái chết để giải phóng cho
những nô lệ da đen và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn. Đối lại với thù hận
là yêu thương chân thật, đối lại với bóc lột là tự do và công bằng, đối lại với
chiến tranh là hòa giải và tha thứ.
Câu chuyện trên gợi lên cho chúng ta
những ý nghĩ về tình thương của Thiên Chúa. Thực vậy, trong Cựu ước, Thiên Chúa
đã truyền cho Maisen đúc một con rắn đồng, treo lên nơi hoang địa, để những ai
bị rắn độc cắn cứ việc nhìn lên con rắn đồng ấy là được chữa lành. Và như thế,
dân Do Thái đã được cứu khỏi hiểm họa rắn độc trong cuộc xuất hành tìm về miền
đất hứa. Sự việc trên cũng chỉ là một biểu tượng, một hình ảnh tượng trưng cho
những gì Chúa Giêsu đã làm để cứu chuộc chúng ta.
Đúng thế, để cứu chuộc chúng ta, Ngài
chỉ cần phán một lời, nhưng Ngài đã không làm thế, trái lại, Ngài đã đi cho tới
tận cùng những nỗi khổ đau của thân phận con người. Ngài đã chấp nhận mọi hy
sinh, mọi đắng cay và sau cùng đã chấp nhận chính cái chết ê chề trên thập giá,
để giải thoát chúng ta khỏi ách nô lệ của tội lỗi, để cứu chúng ta khỏi nọc độc
của thế gian.
Đây là điều mà Chúa Giêsu đã nhắc đi
nhắc lại rất nhiều lần trong Phúc âm. Chẳng hạn qua đoạn Tin Mừng sáng hôm nay,
Ngài đã nói với Nicôđêmô: Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã trao ban
chính Con Một của mình để những ai tin vào Người Con ấy thì không phải chết
nhưng sẽ được sống muôn đời. Nơi khác Ngài bảo: Con Người đến hầu hạ và hiến
mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho nhiều người. Trong bữa Tiệc Ly, Ngài phán
với các môn đệ: Này là mình Ta sẽ bị nộp vì các con, này là máu Ta sẽ đổ ra cho
nhiều người được tha tội. Rồi thì Ngài cũng đã xác quyết: Ngày nào Ta bị treo
lên khỏi đất, Ta sẽ kéo mọi sự lên cùng Ta...
Tất cả phải chăng để chứng tỏ một tình
yêu bao la mà Ngài đã dành cho chúng ta, bởi vì không ai yêu hơn người hiến
mạng sống mình vì bạn hữu.
Bởi đó, trong Mùa Chay này chúng ta hãy
dành lấy một vài phút để suy nghĩ và cảm tạ tình thương của Chúa, đồng thời
chúng ta hãy tự vấn lương tâm xem, chúng ta đã làm được những gì để đáp trả
tình yêu thương ấy.
11. Nhìn lên ánh sáng – ĐTGM. Giuse Ngô
Quang Kiệt
Trong sa mạc, dân Israel kêu
trách Thiên Chúa và ông Môsê. Thiên Chúa cho rắn độc ra cắn họ, khiến nhiều
người phải chết. Dân chúng xin ông Môsê khẩn cầu Thiên Chúa. Thiên Chúa truyền
cho ông làm một con rắn bằng đồng và treo lên để ai bị rắn cắn mà nhìn lên con
rắn đồng, thì được sống (Ds 21, 4b-9).
Hôm nay, khi nói Người sẽ bị treo lên
như con rắn đồng của Môsê, Đức Giêsu mời gọi ta cũng hãy biết nhìn lên Thánh
giá để được sống. Việc nhìn lên Đức Giêsu bị treo trên Thánh giá mở ra cho ta
những nhận thức sau:
1) Nhận thức về tội lỗi của ta. Dân Do
thái phản nghịch với Chúa, nên họ đã bị rắn lửa cắn chết. Chính tội lỗi làm
người ta phải đau khổ. Chính tội lỗi đã gây ra tai hoạ cho toàn dân. Chính tội
lỗi đã gây ra chết chóc. Nhìn lên con rắn đồng là nhận biết mình tội lỗi. Cũng
vậy, vì tội lỗi của ta mà Đức Giêsu đã chịu treo trên Thánh giá. Người nào có
tội tình gì mà phải chết đau đớn, tủi nhục như thế. Không một mảnh vải che
thân. Chết lúc tuổi thanh xuân. Chết như một tội nhân. Chết như một người nô
lệ. Trước khi chết đã bị sỉ nhục, bị hành hạ đến tan nát hình hài, đến chẳng
còn hình tượng con người. Tất cả chỉ vì tội lỗi của ta. Tội lỗi đã làm ta phải
chết. Tội lỗi làm linh hồn ta bị biến dạng, méo mó, xấu xa. Tội lỗi khiến ta
tủi nhục chẳng dám ngẩng mặt nhìn lên. Đức Giêsu đã gánh lấy tất cả tội lỗi của
ta. Người chịu nhục nhã cho ta được vinh quang. Người chịu thương tích để chữa
lành vết thương của ta. Người chịu chết như nô lệ để ta được tự do. Người chịu
chết cho ta được sống. Người chịu treo lên để kéo ta khỏi vũng bùn nhơ tội lỗi.
Nhìn ngắm Người chính là nhìn ngắm tội lỗi của ta. Hiểu được cái chết đau đớn
tủi nhục của Người là ý thức được tội lỗi nặng nề của ta.
2) Nhận thức về tình yêu thương của
Chúa. Nhận thức về tội lỗi đưa ta đến nhận thức về tình yêu thương của Chúa. Ta
tội lỗi đáng phải chết. Nhưng Chúa thương yêu không bỏ rơi ta. Người tìm hết
cách cứu ta. Tình yêu Chúa dành cho ta thật bao la tha thiết. Tình yêu đã khiến
Chúa ra như điên dại. Còn ai điên dại hơn người dám hy sinh con một mình để cứu
người khác. Thế mà Chúa Cha đã "yêu ta đến nỗi đã ban Con Một" của
Người cho ta. Còn ai điên dại hơn kẻ dám liều mạng chết vì người yêu. Thế mà
Đức Giêsu đã tự nguyện chết cho ta. Người đã dậy ta: "Không có tình yêu
nào lớn lao hơn tình yêu của người dám hy sinh mạng sống cho bạn hữu" (Ga
15,13). Chính Người đã hy sinh mạng sống để làm chứng tình yêu Người dành cho
ta. Ta có xứng đáng gì đâu? Ta chỉ là một hạt bụi. Ta ngập trong yếu đuối tội lỗi.
Thế mà Người yêu thương đến điên dại, đến chết vì ta. Càng nhìn lên Thánh giá,
ta càng thấy mình tội lỗi. Càng thấy mình tội lỗi, ta lại càng thấy tình yêu
thương của Chúa dành cho ta thật là bao la, tha thiết, mênh mông khôn tả.
3) Nhận thức về ơn cứu độ của Chúa.
Trong sa mạc họ chẳng tìm ra người có thể cứu chữa họ. Chẳng có thuốc nào cứu
họ khỏi chết. Chỉ mình Thiên Chúa có thể cứu họ. Thế nên họ phải nhìn lên con
rắn đồng để được Chúa cứu. Ta cũng thế. Biết thân phận mình tội lỗi yếu hèn, ta
càng cảm nghiệm được ơn cứu độ của Chúa. Ta ngập chìm trong tội lỗi, chẳng thể
nào vươn lên được nếu không có ơn cứu độ của Chúa. Ta yếu đuối, chẳng thể nào
tự sức mình đứng lên nếu không có ơn Chúa nâng đỡ. Ta bị giam cầm trong ngục tù
sự chết, chỉ có Chúa mới có thể tháo bỏ xiềng xích, đưa ta tới miền sự sống.
Linh hồn ta ngập ngụa nhơ uế, chỉ có Chúa mới có thể rửa sạch tội tình. Linh
hồn ta bị bóng tối tội lỗi phủ vây, chỉ có ánh sáng của Chúa mới soi chiếu cho
ta biết đường ngay lẽ phải.
Nhìn lên Thánh giá chính là từ nơi tối
tăm nhìn lên ánh sáng. Ánh sáng tình yêu thương từ Thánh giá chiếu toả sẽ giúp
ta an tâm trở về với Chúa là Cha, người Cha nhân hiền lúc nào cũng chờ đón đứa
con hoang đàng trở về, lúc nào cũng sẵn sàng tha thứ tội lỗi cho ta. Ánh sáng cứu
độ từ Thánh giá chiếu toả sẽ giải thoát ta khỏi bóng tối tội lỗi, đưa ta trở về
làm con cái Thiên Chúa Sự Sáng. Ánh sáng tình yêu và ánh sáng cứu độ sẽ nâng ta
lên, để từ nay ta vượt thoát lên khỏi bóng tối tội lỗi, sống thanh sạch công
chính, luôn mơ ước những điều cao thượng, xứng đáng là con cái sự sáng. Trong
mùa Chay, đặc biệt trong những ngày Tuần Thánh, ta hãy năng chiêm ngắm Thánh
giá, để Chúa nâng tâm hồn ta lên với Chúa.
Lạy Chúa, xưa Chúa đã phán: "Khi
nào Ta được đưa lên khỏi đất, Ta sẽ kéo mọi người lên với Ta" (Ga 12,32),
xin hãy lôi kéo hồn con lên với Chúa.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1) Bạn có cảm thấy mình được Chúa yêu
thương không? Hãy kể lại một kinh nghiệm trong đó bạn cảm nhận được tình yêu
thương của Chúa.
2) Bạn có thấy mình yếu đuối, cần ơn
Chúa cứu độ không?
3) Bạn đã chiêm ngắm Thánh giá lâu giờ
chưa? Bạn có muốn chiêm ngắm Thánh giá trong mùa Chay này không?
12. Chuộng tối hơn sáng
(Trích trong 'Manna')
Suy Niệm
Cúp điện bất ngờ là điều gây khó chịu.
Trong bóng tối, người ta đi tìm hộp
quẹt, tìm ánh sáng để thắp lên một ngọn nến, một cái đèn dầu. Nói chung chẳng
ai thích bóng tối, vì bóng tối là dấu hiệu của lạc hậu, thiếu văn minh.
Ấy thế mà cũng có những người mê bóng
tối. Bóng tối của quán bia ôm, của Karaokê, của sàn nhảy... Phải bỏ tiền ra để
mua được bóng tối. Bóng tối đồng lõa, che đậy, lấp liếm, làm mặt nạ. Bóng tối
trong tâm hồn cần có bóng tối ở ngoài. Nó sợ ánh sáng làm lộ chân tướng.
"Ánh sáng đã đến thế gian, nhưng
người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa."
Ghét ánh sáng, chuộng bóng tối: đó là
thảm kịch nơi lòng con người, bởi lẽ con người được sinh ra để sống cho ánh
sáng.
Lắm khi người ta từ chối tin vào Đức
Kitô, từ chối đến với ánh sáng và sự thật, chỉ vì đời họ chìm trong bóng tối và
giả trá. Những lý do biện minh cho sự từ chối này thường đến sau khi đã chọn
lựa.
Cần thay đổi cuộc sống để tin hơn vào
Thiên Chúa, nhưng cũng cần can đảm đến với ánh sáng dù biết mình đang chìm
trong bóng tối; hay đúng hơn, vì biết mình nô lệ cho bóng tối mà ta khao khát
vươn tới ánh sáng.
Đừng trốn chạy ánh sáng như Ađam, Evà.
Hãy để cho ánh sáng vén mở chính mình, bắt ta đối diện với sự thật trần trụi về
mình, để rồi ta được rực rỡ trong niềm vui.
Chỉ có một cách ra khỏi bóng tối đó là
trở lại với ánh sáng, bằng cách ngước nhìn lên...
Dân Do Thái xưa trong sa mạc đã được
chữa lành nhờ tin tưởng nhìn lên con rắn đồng treo trên cây gỗ.
Ngày nay, chúng ta được cứu độ, được sự
sống đời đời nhờ tin tưởng nhìn lên Đức Giêsu bị treo trên thập giá.
Thập giá là tột cùng của nhục nhã đớn
đau, nhưng cũng là biểu hiện tuyệt vời của một tình yêu.
Kitô hữu không phải là người tôn thờ
đau khổ, nhưng là người say mê tình yêu: tình yêu của Cha khi trao ban người
Con yêu dấu, tình yêu của Con khi hiến tặng mạng sống mình.
Nhiều nơi đã đặt tượng Chúa phục sinh
trên thập giá, nhờ đó bầu khí nhà thờ tươi vui hơn. Nhưng ta vẫn không được
quên nhìn lên thân xác bầm tím nát tan của Đức Giêsu trên Núi Sọ.
Ước gì tôi biết nhìn lên tình yêu bị
treo và trở lại với ánh sáng để ánh sáng đưa tôi vào sâu hơn trong tình yêu.
Gợi Ý Chia Sẻ
Trong tôi có ánh sáng và bóng tối;
ngoài ra còn có nhiều bóng mờ, nơi khôn g sáng hẳn hay tối hẳn. Bóng mờ dễ
chuyển thành bóng tối. Bạn có thấy một số bóng mờ trong đời bạn không? Chúng
nguy hiểm đến mức nào?
Thế giới hôm nay tràn ngập ánh sáng của
đèn điện. Nhưng vẫn có nhiều bóng tối đang rình rập các bạn trẻ. Bạn có gặp
bóng tối nào không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu,
Tạ ơn Chúa đã cho chúng con ánh sáng
mặt trời, mặt trăng, và ánh sáng từ những nguồn năng lượng trên mặt đất.
Tạ ơn Chúa vì Chúa đã gọi chúng con là
ánh sáng. Đó là vinh dự và cũng là một trách nhiệm nặng nề.
Xin cho chúng con có khả năng đẩy lui
bóng tối của hận thù và bất công, của buồn phiền và thất vọng.
Xin cho chúng con biết giữ gìn ngọn lửa
mà Chúa đã thắp lên trong lòng chúng con, và biết vâng theo những soi sáng của
Chúa qua từng giây phút của cuộc sống.
Lạy Chúa Giêsu,
cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối
vẫn còn tiếp diễn trên thế giới và trong lòng chúng con.
Ước gì chúng con đừng chỉ lo nguyền rủa
bóng tối, nhưng can đảm thắp lên những ngọn lửa, để cả trái đất ngập tràn ánh
sáng Chúa.
13. Sự thật đổi mới chúng ta
Trong cái tranh tối tranh sáng của cuộc
đời. Thiên Chúa đổi mới chúng ta. Ngài ban Con Một Ngài cho chúng ta để mặc
khải chân lý cho chúng ta và mở đường cho chúng ta đi vào cuộc sống vĩnh cửu.
Bài Tin Mừng hôm nay khó hiểu. Nó không kể lại một giai đoạn trong đời Chúa
Giêsu hoặc một dụ ngôn. Đây là một suy tư về đời sống vĩnh cửu và về việc Thiên
Chúa sai Con Một Ngài đến với chúng ta để cứu độ chúng ta, để đổi mới chúng ta.
Ánh sáng về con người của chúng ta.
Thật khó nói về đời sống vĩnh cửu:
Chúng ta biết rất ít về cuộc sống này. Tuy nhiên một số kinh nghiệm trong cuộc
đời trần gian có thể giúp chúng ta tưởng tượng ra cuộc sống ấy như thế nào.
Có những lúc trong đời chúng ta có cảm
giác như đã khám phá ra một điều gì quan trọng làm cho mọi sự được sáng tỏ
trước mắt chúng ta. "Đúng rồi, tôi là như vậy, và tôi muốn trở thành như
vậy đó". Lúc ấy chúng ta có cảm tưởng đã tìm thấy được sự thật về con
người của mình như các triết gia hoặc như các nhà tâm lý học nói. Có lẽ đây là
một kinh nghiệm hiếm có, nên khi điều này xảy ra, khi chúng ta được nối kết vào
con người sâu thẳm của chúng ta, chúng ta có cảm tưởng như tìm được con đường
mà ta phải đi. Lúc đó ta dễ hoạt động hơn bởi vì ta đã khám phá được mình là
ai. Lúc đó ta có thể hành động theo sự thật mà ta có về mình. Nếu điều này xảy
ra, và thường là trong một giai đoạn u tối của cuộc đời khi chúng ta không còn
biết "bám víu" vào đâu nữa, hoặc chúng ta không còn biết cuộc đời
mình có giá trị gì, thì chúng ta lại được cứu. "Mà thật, đúng thế, trước
đây tôi đã không thấy điều này. Ô, nhưng mà nó làm thay đổi mọi sự!". Lúc
đó ta cảm thấy mình được đổi mới, đầy sức lực, đầy những khả năng mới, sẵn sàng
sống theo sự thật mà ta vừa khám phá ra.
Cũng gần giống như vậy về sự sống vĩnh
cửu là ánh sáng và sự thật. Sự sống ấy đến với chúng ta như một ân huệ của
Thiên Chúa, Đấng muốn chúng ta sống thực sự. Nhưng chúng ta biết rằng sự thật
đôi khi quấy rầy những thói quen sống của chúng ta và chúng ta từ chối ánh sáng
và những thách thức của nó. Vì thế mà Tin Mừng khắt khe với những kẻ từ chối
Chúa Giêsu Kitô. Cũng như những sự thật mà đôi khi chúng ta phát hiện được
trong cuộc đời chúng ta, sự sống vĩnh cửu không tự áp đặt cho ai cả. Nó chỉ tự
giới thiệu mình để chúng ta lựa chọn mà thôi. Đây vừa là một lời mời gọi vừa là
một hồng ân.
Một lời mời gọi sống.
Vậy Thiên Chúa đã ban cho chúng ta Con
Một Ngài để giúp chúng ta sống sự thật nơi con người chúng ta và chính vì thế
mà Chúa Giêsu mặc khải cho chúng ta sự thật về con người chúng ta và về mối
quan hệ giữa chúng ta với tha nhân và với Thiên Chúa. Tin vào Chúa Giêsu là tin
vào đời sống vĩnh cửu và mời gọi chúng ta sống theo sự thật này: Thiên Chúa là
Cha, và chúng ta là anh em với nhau.
Có lẽ thường thường chúng ta sống trong
sự mập mờ của cuộc đời và những kinh nghiệm của chúng ta về sự thật sâu xa vẫn
là điều hiếm có. Nhưng kẻ đã tìm được sự thật của Chúa Giêsu Kitô, kẻ tin vào
Chúa Giêsu vì đã thực sự khám phá ra Ngài vào một ngày nào đó trong đời mình,
người ấy đã tìm thấy được ánh sáng trong thâm cung của lòng mình. Ánh sáng này
đôi khi có thể leo lét, nhưng kỷ niệm về việc tìm thấy nó vẫn tiếp tục soi sáng
cuộc đời của họ, cho cuộc đời ấy một ý nghĩa, và dẫn đưa họ đến với tha nhân để
sống theo sự thật.
Tin Mừng nói với chúng ta rằng Thiên
Chúa đã sai Chúa Giêsu đến không phải để kết án nhưng để cứu độ chúng ta, để
cho cuộc đời chúng ta được đổi mới nhờ sự thật. Và chúng ta được đổi mới khi chúng
ta nhìn thấy rõ hơn, khi chúng ta cảm thấy mình sống động hơn, khi những năng
lực mới giúp chúng ta vạch ra những dự án mới hoặc cho chúng ta can đảm và sức
mạnh để tiếp tục những gì mình đã bắt đầu. Chính nhờ thế, mà cuộc sống vĩnh cửu
đã mở ra cho chúng ta: một con đường mới để sống với bản thân, với Thiên Chúa
và với tha nhân, nhờ ánh sáng mà Chúa Giêsu mang đến cho thế giới và cho cuộc
đời chúng ta.
Sống vĩnh cửu là chiêm ngắm mầu nhiệm
lớn lao nơi thâm tâm chúng ta và trong lòng kẻ khác, chiêm ngắm Thiên Chúa mà
Chúa Giêsu đã đến mặc khải cho chúng ta. Sống vĩnh cửu là hành động theo sự
thật. Vậy nên như Tin Mừng nói, công việc của chúng ta "sẽ được nhìn nhận
như là công việc của Thiên Chúa", công việc của những con người được tháp
vào sự thật và không sợ ánh sáng bởi vì họ biết rằng ánh sáng của Chúa Giêsu
Kitô nhằm cứu độ mọi người chúng ta và cả thế giới.
14. Tình yêu lớn nhất
(Trích trong 'Niềm Vui Chia Sẻ')
Có rất nhiều giai thoại kể về những
tượng thánh giá cổ xưa... Tại một nhà thờ bên Tây Ban Nha, có một tượng thánh
giá cổ rất đặc biệt. Cánh tay trái của Chúa Giêsu vẫn còn đóng vào gỗ giá,
nhưng cánh tay mặt thì rời ra và đưa lên phía trước trong tư thế ban phép lành.
Người Tây Ban Nha kể về nguồn gốc của
tượng thánh giá này như sau: Một hôm có một hôm có một tội nhân đến xưng tội
với vị linh mục chính xứ ngay dưới cây thánh giá này. Như thường lệ, mỗi khi
giải tội cho một tội nhân có quá nhiều tội nặng, vị linh mục này thường tỏ ra
rất nghiêm khắc. Ngài ra việc đền tội thật nặng cũng như ngăm đe nhiều điều.
Tội nhân ra về lòng cảm thấy nhẹ nhàng. Nhưng tính nào tật nấy, không bao lâu,
người đó lại sa ngã. Lần này, sau khi tội nhân xưng thú tội lỗi, vị linh mục
lại đe doạ: "Đây là lần cuối cùng tôi giải tội cho anh!"
Nhiều tháng trôi qua, tội nhân lại đến
quỳ dưới chân linh mục cũng bên cây thánh giá và lại xin ơn tha thứ một lần
nữa. Nhưng lần này, vị linh mục đã dứt khoát. Ngài lên giọng: "Anh đừng có
đùa với Chúa. Tôi không thể ban phép giải tội cho anh nữa!". Nhưng lạ lùng
thay, khi vị linh mục vừa khước từ tội nhân sám hối, thì Ngài bỗng nghe một
tiếng thì thầm từ bên thánh giá. Bàn tay phải của Chúa Giêsu bỗng được rút ra
khỏi thánh giá và ban phép lành cho hối nhân. Và vị linh mục nghe được tiếng
thì thầm ấy nói: "Chính Ta là người đã đổ máu ra cho người này chứ không
phải ngươi".
Từ đó, bàn tay của Chúa Giêsu cứ ở mãi
trong tư thế ban phép lành, như không ngừng mời gọi con người đến để ban ơn tha
thứ. Du khách đến viếng, nhìn lên thánh giá đều có cảm tưởng như ánh mắt của
Chúa Giêsu nhìn mình và nghe như có tiếng thì thầm: "Ta không hề kết án
con".
Anh chị em thân mến, Tin Mừng hôm nay
mời gọi chúng ta nhìn lên thập giá của Đức Kitô. Nhìn lên thập giá để thấy được
tình yêu bao la của Chúa. Ngài luôn tha thứ chứ không kết án. "Ta không muốn
tội nhân phải chết, nhưng muốn nó bỏ đường tội lỗi, quay trở lại để được
sống" (Ed 33,11). "Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Ngài đến thế gian
không phải để lên án thế gian, nhưng để thế gian nhờ Con của Ngài mà được cứu
độ". "Cũng như Môsê treo con rắn đồng trong sa mạc thế nào, thì Con
Người cũng bị treo lên như vậy, để tất cả những ai tin ở Ngài sẽkhông phải
chết, nhưng được sống đời đời". Thập giá đã trở thành dấu chỉ ơn cứu độ
cho những ai tin vào Ngài, tương tự như con rắn đồng đã được Môsê giương cao
trong sa mạc thuở xưa, để những ai bị rắn lửa cắn, nhìn lên con rắn đồng ấy đều
được cứu sống.
Thánh Gioan còn nói tiếp: "Thiên
Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Ngài thì
khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời". Thiên Chúa một lần nữa lại biểu
lộ tất cả tình thương của Ngài đối với chúng ta trong Con Một của Ngài là Đức
Giêsu Kitô. Tất cả bắt nguồn từ Thiên Chúa Tình Yêu. Tình yêu của Ngài không ở
trên mây trên gió, nhưng được thể hiện qua hành vi "trao ban". Điều quí
nhất của Người Cha là Người Con. Thế mà Thiên Chúa đã muốn trao ban cho nhân
loại chính Con Một dâú yêu của Ngài. Ngài đã cho chúng ta tất cả. Đức Giêsu
chính là quà tặng lớn nhất Thiên Chúa Cha đã trao ban cho nhân loại. Việc trao
ban này trước tiên được biểu lộ qua việc Ngài sai Con Người và cuối cùng qua
việc nộp Con Một cho loài người treo lên thập giá. Đó là lúc Thiên Chúa trao
ban Con Một của Ngài cho loài người một cách trọn vẹn nhất, dứt khoát nhất. Bởi
vậy, chính lúc đó là lúc Thiên Chúa đã đặt Con của Ngài làm Đấng ban sự sống
cho loài người,đểai tin vào Người Con ấy thì được sống đời đời. Vì con của Ngài
đến không phải để kết án luận phạt, nhưng để cứu loài người khỏi chết và cho
thông phần vào cuộc Phục Sinh vinh quang của Ngài.
Thưa anh chị em, đứng trước thập giá
Đức Kitô, chúng ta phải có thái độ nào? Tin vào tình yêu Thiên Chúa hay chối từ
tình yêu của Ngài? Chính thái độ đó sẽ định đoạt số phận của chúng ta. Vì thế,
tin hay không tin là một chọn lựa sống chết. Mỗi người có đủ tự do tiếp nhận
hay từ chối ánh sáng. Ai tin là đón nhận ánh sáng, là bước vào cõi sống. Ai
không tin là từ chối ánh sáng và tự đầy đọa mình trong tăm tối, trong cõi chết.
Thiên Chúa không cần kết án luận phạt nữa.
"Thiên Chúa yêu thương thế gian
đến nỗi đã ban Con Một của Ngài", đó là chân lý cơ bản nhất của Kitô giáo.
Tất cả cuộc đời cuả Chúa Giêsu, cái chết của Ngài trên thập giá, là ngôn ngữ
Chúa muốn sử dụng để nói với chúng ta rằng Ngài yêu thương chúng ta, yêu thương
đến nỗi sẵn sàng để cho Ngươì Con Một yêu quí của Ngài chết thay cho chúng ta.
Hãy nhìn lên thập giá để thấy được tình
yêu bao la của Chúa. Phải, bên kia sự ác độc của tội lỗi, Chúa Giêsu chỉ muốn
chúng ta nhìn thấy được tình yêu của Thiên Chúa: một tình yêu không ngừng tha
thứ, một tình yêu vượt lên trên mọi tư tưởng, mọi tiêu chuẩn phán đoán, mọi
khát vọng của chúng ta.
Nhìn lên thập giá Chúa Kitô không phải
để thất vọng vì gánh nặng của tội lỗi, trái lại để cảm nghiệm được hồng ân bao
la của Chúa, để cho tâm hồn được phấn khởi, tin yêu hơn.
Nhìn lên thập giá Chúa Kitô để cảm
nghiệm được ơn tha thứ của Ngài, để chúng ta cũng biết cảm thông và tha thứ cho
anh em chúng ta. Càng nhận ra được tình yêu tha thứ của Chúa, chúng ta càng
được mời gọi yêu thương tha thứ cho anh em nhiều hơn. Thiên Chúa không kết án
luận phạt chúng ta, sao ta lại kết án luận phạt anh em mình? "Hãy tha thứ
để được Chúa tha thứ. Đừng xét đoán để khỏi bị Chúa xét đoán" (Lc 6,
36-37). Hãy yêu thương như Chúa đã yêu thương ta.
Một lần nữa, hãy ngước nhìn lên thập
giá Chúa Kitô:
Hãy xem đó thì biết phép công thẳng của
Chúa là thế nào! Hãy xem đó thì biết tội nặng nề gớm ghiếc là chừng nào! Hãy
xem đó thì rõ biết lòng Chúa quá yêu thương ta là dường nào! (Đàng Thánh Giá,
chặng 13).
15. Thiên Chúa cứu chuộc thế gian bằng
tình yêu.
(Suy niệm của Noel Quesson)
"Thiên Chúa đã yêu thế gian đến
nỗi đã ban Con Một"
Huyền thoại của một nước vùng Ấn Độ có
câu chuyện này: Thời xưa, đất nước còn hoang sơ, có một con thỏ tên là Pôlixa.
Thỏ Pôlixa rất thương người, ai xin gì cũng cho, không từ chối bao giờ. Một hôm
có một cụ già lom khom chống gậy đi tới và nói:
- Già đói lắm, suốt mùa nước lũ già
không có gì ăn. Chắc già sắp chết rồi, giờ đây già chỉ thèm một miếng thịt thỏ,
Pôlixa có cho già được không?
Thỏ Pôlixa nhìn ông già hom hem yếu
đuối, tội nghiệp quá. Thỏ Pôlixa bảo ông:
- Được rồi, ông chờ một lát.
Pôlixa đi kiếm củi xếp thành đống rồi
nổi lửa, và nói:
- Ông chờ thịt cháu chín, ông lấy mà
ăn.
Rồi thỏ chụm chân nhảy vào lửa. Bỗng
nhiên lửa tắt, ông già biến mất. Thì ra đó là một vị thần được Thượng đế cho
phép tới thử lòng thỏ. Về sau để thưởng công, Thượng đế đã cho thỏ Pôlixa về
vui đùa mãi mãi bên mặt trăng.
Đó chỉ là một chuyện huyền thoại, nhưng
có ý nói tới điểm cao nhất của lòng bác ái, là sẵn sàng chết vì người khác. Đó
cũng chính là ý tưởng của Đức Giêsu mà thánh Gioan đã ghi lại: "Không có
tình yêu nào lớn bằng chết vì bạn hữu".
Chúa Giêsu đã nói và Ngài đã thực hiện
như thế. Chúa chết trên thập giá vì yêu ta. Chính cái chết của Chúa, hay nói
khác đi, chính Tình yêu của Chúa đã đem sự sống tới cho chúng ta. Thiên Chúa
yêu thương trần gian đến mức trao ban Con Một của Người. Người Con Một đó chính
là Tình yêu của Thiên Chúa, đã dùng cái chết để biểu lộ tình yêu tột đỉnh đối
với gian trần. Và Tình yêu đó đã đem đến cho trần gian nguồn sống.
Nhiều người thời nay tỏ ra rất bi quan:
"Thế trần hư hỏng, vô phương cứu chữa..." thiếu gì lý do để buồn rầu
chán nản. Một lương tâm tương đối sáng suốt nào cũng thấy vô số tệ đoan đang
diễn ra khắp nơi khắp chốn: bạo lực, bất công, ích kỷ tập thể hay cá nhân, đê
tiện đủ thứ, sa đọa, mất lương tâm nghề nghiệp... Người ta lợi dụng nhau, hành
hạ nhau, dối trá công khai trên diễn đàn, trong ý thức hệ v,v... Chắc chắn
Thiên Chúa thấy rõ những điều này. Tuy nhiên Người vẫn yêu thương trần gian.
Người không chịu nổi sự tồi tệ của trần gian. Người muốn cứu vớt trần gian.
Thiên Chúa tới chung sống với nhân trần. Người vẫn thấy những gì Người dựng nên
là tốt đẹp.
Thiên Chúa muốn con người được sống
vĩnh cửu... đó là cuộc sống từ trên ban xuống (Ga 3,3). Thiên Chúa không kết
tội trần gian. Nếu trần gian bị kết tội là do tự mình mà ra. Thiên Chúa muốn
giải thoát nhân loại, muốn mọi người được cứu rỗi (1Tm 2,4).
Khi con người cương quyết chối từ Thiên
Chúa, họ vẫn bó buộc phải sống gần kề Thiên Chúa mà họ chối từ, đó chính là
"hỏa ngục". Và Thiên Chúa luôn tôn trọng tự do của con người.
"Thiên Chúa sai Con Người giáng trần không phải để luận phạt thế gian,
nhưng để thế gian nhờ Ngài mà được Cứu độ. Ai tin vào Ngài thì không bị luận
phạt. Còn ai không tin thì đã bị luận phạt rồi". (Ga 3,17-19).
Lạy Chúa, xin giúp chúng con thêm lòng
yêu mến Chúa bằng cách thương mến phục vụ mọi người như Chúa đã yêu thương phục
vụ và hy sinh Cứu chuộc chúng con.
16. Người thợ săn.
Có một thi sĩ, khi còn là một cậu con
trai, đã ước mơ làm linh mục, nhưng rồi vì lười biếng, ước mơ ấy đã không bao
giờ trở thành sự thật. Lớn lên, ông làm quen với ma túy, và chính ma túy đã hủy
hoại tinh thần và thể xác ông. Ông kiếm sống bằng nghề đánh giày, bán diêm quẹt
và giữ ngựa. Sau cùng đã phải ngửa tay đi xin ăn và chui rúc ở gầm cầu xó chợ.
Giữa lúc ấy, nhờ lòng tốt của một cô
gái nghèo, ông gặp được ông bà chủ. Họ thấy ông có tài, nên giúp ông gặp được
tình thương của Chúa. Và ông đã diễn tả kinh nghiệm đời mình trong một bài thơ
mang tựa đề là "Người thợ săn trên trời".
Ông cho biết ông đã trốn chạy Chúa thế
nào và Chúa đã chộp bắt được ông ra làm sao? Ông so sánh mình là như một con
thỏ nhỏ, còn Chúa là như người thợ săn. Khác với người thợ săn, Chúa chộp bắt
từng linh hồn, không phải để giết chết, mà là để cứu sống.
Từ mẩu chuyện trên, chúng ta đi vào
đoạn Tin Mừng hôm nay, trong đó thánh Gioan đã xác quyết:
- Thiên Chúa đã yêu thương thế gian,
đến nỗi đã ban tặng Con Một Ngài, để những ai tin vào Ngài thì sẽ không bị tiêu
diệt, nhưng sẽ được sống đời đời.
Làm sao chúng ta hiểu được tình thương
bao la mà Thiên Chúa đã dành cho chúng ta. Thánh Phaolô đã gợi ý cho chúng ta
nghĩ đến chiều rộng, chiều dài, chiều cao và chiều sâu của tình yêu ấy trong
bức thư gửi tín hữu Rôma.
Tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta
thì bao la như đại dương không bờ không bến. Thực vậy, tình yêu ấy đã được trải
rộng trên mọi người, không kỳ thị, không phân biệt màu da và tiếng nói. Tình
yêu ấy cũng trải rộng trên cả những kẻ tội lỗi và phản bội Ngài, bởi vì Thiên
Chúa muốn chia sẻ sự tốt lành của Ngài cho tất cả chúng ta.
Tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta
thì dài lâu như chính bản tính của Ngài, bởi vì Ngài đã yêu thương chúng ta
bằng một tình yêu vĩnh cửu. Thực vậy, trước khi có thế gian, Ngài đã yêu thương
chúng ta và Ngài sẽ còn yêu thương chúng ta mãi mãi, từ đời này sang đời kia.
Hơn nữa, tình yêu Thiên Chúa dánh cho
chúng ta còn thật cao vời. Đặc tính cao vời này được biểu lộ qua những tặng vật
mà Ngài đã trao ban cho chúng ta. Còn gì cao vời hơn khi được chia sẻ chính sự
sống của Ngài qua các bí tích. Còn gì tuyệt diệu hơn cho bằng việc Ngài ban
chính Con Một Ngài cho chúng ta, để cứu độ chúng ta và ngày nay việc trao ban
ấy vẫn còn được tiếp nối qua việc chúng ta lên rước lễ.
Và sau cùng tình yêu Thiên Chúa dành
cho chúng ta thật là thẳm sâu, bởi vì là một Thiên Chúa quyền năng, Ngài đã hạ
mình xuống mang thân phận con người. Sinh ra là một hài nhi bé bỏng nơi máng cỏ
Bêlem. Chết đi như một tội nhân bị bêu xấu trên thập giá.
Từ tình yêu ấy chúng ta thấy được rằng:
Thiên Chúa luôn săn đuổi chúng ta để rồi dẫn chúng ta vào trong tình yêu của
Ngài. Bổn phận của chúng ta trong Mùa Chay này đó là hãy đáp trả tiếng gọi của
tình yêu bằng cách chổi dậy, lên đường và trở về với Ngài.
17. Thích gì.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu
nói rất rõ ràng về bản chất của tội lỗi. Tội chính là chọn lựa bóng tối thay vì
chọn ánh sáng là đời sống của Chúa Giêsu. Đây là một sự thật rất kinh khủng về
tội. Tội là một cớ vấp phạm, không một suy tư nào có thể biện minh cho tội lỗi.
Vì Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng những hành vi tội lỗi đều là sự dữ.
Điều chúng ta nên làm là thường xuyên
phản tỉnh về những chọn lựa mà chúng ta đang làm, và phân biệt đó là sự chọn
lựa bóng tối của tội lỗi hay chọn lựa ánh sáng sự thật của Chúa Giêsu Kitô.
Khi phản tỉnh về những điều sai trái
của tôi, tôi cảm thấy bị vỡ mộng và khó chịu về sự bất lực không làm được những
chọn lựa đúng của tôi. Cuộc sống của tôi dường như phản ánh cuộc chiến đấu của
thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Rôma đoạn 7. Trong đoạn này, thánh nhân nói
điều mà mình biết là cần phải làm thì lại không làm được.
Trong thực tế, Giáo Hội khuyến khích
chúng ta thực hành việc xét mình hàng ngày, vào ban tối trước khi đi ngủ. Vào
lúc xét mình, chúng ta nhớ lại các sự việc đã xảy ra trong ngày và tạ ơn Chúa
vì những phúc lành mà Người đã ban cho chúng ta. Chúng ta cũng nhớ lại các tội
đã phạm và những điều chúng ta cần phải làm mà đã không làm và ăn năn thống hối
tất cả các tội lỗi đã phạm. Nhờ ơn Chúa, qua việc xét mình này, chúng ta thấy
rõ tâm hồn của mình, nhận biết các tội đã phạm, giúp chúng ta tỉnh thức hơn để
canh phòng tâm trí của mình và sẵn sàng đón nhận những ơn soi sáng của Chúa.
Chúng ta cần nhận thức cuộc sống của
chúng ta là một chiến trường giữa hai lực lượng thiện và ác. Tin Mừng cho chúng
ta biết Chúa Giêsu Kitô đã chiến thắng trong cuộc chiến đấu vì chúng ta. Chúng
ta chỉ chiến thắng khi khắc phục được tội lỗi và các cơn cám dỗ. Thiên Chúa sẽ
không bao giờ để chúng ta chịu thử thách quá sức chịu đựng của chúng ta. Nhưng
chúng ta phải cộng tác với ân sủng của Thiên Chúa, để nhờ đó, chúng ta luôn
sống như con cái của ánh sáng và không trượt ngã vào trong vương quốc của tối
tăm và tội lỗi.
Lạy Chúa, xin ban cho con sức mạnh và
can đảm để con chiến đấu với các đam mê tội lỗi và nết xấu của con.
18. Yêu Chúa.
Chúa Giêsu dùng hình ảnh con rắn đồng để
ám chỉ về cái chết cứu chuộc của Ngài. Con rắn đồng là gì? Đây là một câu
chuyện thời xưa được Chúa nhắc lại, khi dân Do Thái lang thang trong sa mạc
trên đường về Đất Hứa, họ đã nhiều lần kêu trách Chúa, họ nói rằng: tại sao lại
đưa họ vào sa mạc để họ phải khổ như thế này? Số người Do Thái lúc đầu ra khỏi
Ai Cập khoảng hơn hai triệu người, con số không phải nhỏ bé, họ được Chúa ban
manna ăn mỗi ngày, nhưng rồi họ cũng chán ngán, họ phàn nàn: chẳng có gì vui,
chẳng có gì ngon, chỉ có mỗi manna chán ngắt. Khi họ kêu trách Chúa như vậy tức
là họ bày tỏ một tấm lòng hết tin tưởng, họ muốn quay trở về với kiếp nô lệ để
được ăn củ hành củ tỏi, họ đã mất niềm tin vào Chúa. Có lần Chúa đã cho rắn lửa
xuất hiện khắp nơi và cắn chết nhiều người, khi đó họ mới nhớ ra tội mình bội
tín, bất trung với Chúa, họ ăn năn và cầu cứu với ông Môsê xin Chúa tha thứ.
Chúa động lòng thương bảo ông Môsê làm một con rắn bằng đồng treo lên cây cao,
để bất cứ ai bị rắn lửa cắn, nhìn lên con rắn đồng này thì được cứu sống.
Thật ra con rắn đồng kia chỉ là một thứ
kim loại vô tri vô giác, tự nó không có khả năng hay quyền hành gì để cứu giúp
người ta lúc ấy, yếu tố cứu giúp người ta chính là đức tin. Việc nhìn vào con
rắn đồng kia là biểu hiệu một lòng tin vào Thiên Chúa, niềm tin từ bên trong
phát ra bên ngoài bằng cái nhìn, nhờ đức tin mà Chúa đã cứu họ. Và đó là ý
nghĩa của câu Chúa Giêsu nói với ông Nicôđêmô: "Ngày xưa, Môsê treo con
rắn đồng thế nào thì Con Người sẽ bị treo lên như thế, để nhờ đó những ai tin
nhận sẽ được cứu rỗi". Nói vậy là Chúa có ý ám chỉ cái chết của Ngài, Ngài
sẽ chết cách nào, Ngài sẽ bị treo lên thập giá để chuộc tội cho nhân loại.
Nói rõ hơn, ngày xưa, dân Do Thái muốn
được khỏi bệnh rắn cắn thì nhìn lên rắn đồng, còn ngày nay, chúng ta muốn khỏi
bị trầm luân, hư mất đời đời thì chúng ta cần tin vào Chúa Giêsu, nhận cái chết
chuộc tội của Ngài, để Ngài đem hạnh phúc trường sinh cho. Nói như vậy là để
chúng ta ý thức tình trạng tội lỗi của mình, nếu chúng ta không biết mình là
người có tội, là người phải cần tới Chúa, thì cái chết của Chúa cũng giống như
bao nhiêu cái chết khác, không liên quan gì đến mình, hay cùng lắm chúng ta coi
cái chết của Ngài cũng như cái chết của một vị anh hùng, nếu như vậy thì cái
chết của Chúa sẽ chẳng ảnh hưởng gì đến chúng ta, thái độ đó cũng chẳng khác gì
thái độ của những người Do Thái xưa kia nhìn lên rắn đồng với cặp mắt nghệ
thuật, nên vẫn bị chết. Chúng ta phải ý thức rằng tất cả chúng ta đều là những
tội nhân, bị rớt xuống vực thẳm, không thể tự cứu nổi mình, chứ đừng nói cứu
người khác, vậy cần phải có một người ở trên, ở ngoài cứu vớt chúng ta, đó là
Chúa Giêsu, Chúa cứu chúng ta bằng cách chết thay cho chúng ta, nếu chúng ta
tin nhận như thế là chúng ta đã bắt đầu đi vào con đường cứu độ của Chúa.
Như vậy bài học Chúa Giêsu dạy đã quá
rõ ràng, đó là chúng ta phải tin vào Chúa thì mới được cứu rỗi. Nói tới niềm
tin chúng ta thấy sống trên trần gian này bất cứ ai cũng có niềm tin, lòng tin
hay đức tin. Con người ta sống không thể nào thiếu vắng điều này, chúng ta
không tin điều này thì tin điều khác, không tin người này thì tin người khác,
chúng ta tin nhau, cha mẹ tin con cái, con cái tin cha mẹ, vợ chồng, bạn bè,
trường học, trao đổi xã hội... đều lấy lòng tin làm căn bản. Từ một em bé đến
trường, em có tin cô giáo dạy học được, em mới đi học, cuộc sống chúng ta trao
đổi hàng quà, đồng tiền, công thợ... đều đặt vào lòng tin tưởng nhau, nếu không
tin tưởng nhau chúng ta không thể nào gặp gỡ và nói chuyện với nhau được. Nói
khác đi, chúng ta có gần gũi nhau hay không, thương yêu nhau hay không, điều đó
cũng tùy thuộc vào lòng tin, chính lòng tin tạo nên hy vọng, tình yêu, một gia
đình cùng một lòng tin "tát bể đông cũng cạn". Như vậy, tin là chuyện
bình thường trong cuộc sống, từ đó chúng ta dễ hiểu lòng tin trong lãnh vực tôn
giáo, đối với chúng ta, đó là đức tin.
Cũng thế và hơn thế, Thiên Chúa chỉ đòi
hỏi chúng ta phải có một đức tin sắt son vào Ngài, có bấy nhiêu thôi, nếu chúng
ta không tin Ngài thì tin ai? Tin vào mình chăng? Tin vào tài trí, hy vọng vào
chính mình, vào đời mình chăng? Làm như vậy là gánh vàng đem đổ sông Ngô, là
xây nhà trên cát. Chúng ta tin Chúa, chắc chắn rồi, chúng ta tin lời Chúa, cũng
chắc chắn rồi, nhưng trước hết và trên hết, chúng ta phải tin Chúa thương yêu
chúng ta. Chúng ta tin Chúa là Cha rất gần gũi con cái, đùm bọc, che chở, quan
phòng, rất toàn năng, đó là bấy nhiêu của lòng tin. Từ lòng tin đó chúng ta bắt
đầu yêu Chúa. Chúng ta tin nên chúng ta yêu, hay yêu rồi tin cũng thế, chỉ biết
rằng lòng tin nâng đỡ tình yêu, và tình yêu nâng đỡ lòng tin, có tin mới yêu,
cũng như có yêu mới tin.
Chúng ta đang sống trong Mùa Chay,
chúng ta đã đi được một nửa đường của Mùa Chay. Mùa Chay kêu gọi chúng ta ăn
năn sám hối, sửa đổi đời sống. Chúng ta là những người tội lỗi, chúng ta tin
Chúa yêu chúng ta hơn những người trần gian yêu chúng ta nhất, nên chắc chắn
Ngài sẽ tha thứ cho chúng ta khi chúng ta xin lỗi Ngài. Vậy để biểu lộ lòng
chúng ta tin yêu Chúa, chúng ta hãy ăn năn sám hối.
19. Con rắn
Khi đi ngang qua các tiệm thuốc tây hay
nhà thương, chúng ta thấy vẽ hình một con rắn, quấn quanh cây cột. Đó là biểu
tượng của ngành y, một nghề cứu nhân độ thế. Biểu tượng này bắt nguồn từ một
biến cố xảy ra cho dân Do thái trên đường về miền đất hứa.
Bấy giờ họ phàn nàn kêu trách Chúa và
Môsê vì đã không cho họ bánh ăn và nước uống như hồi ở bên Ai Cập. Họ đã quá
chán ngán thứ manna này rồi. Và thế là Chúa đã trừng phạt họ bằng cách cho rắn
độc bò ra cắn chết nhiều người.
Tuy nhiên, khi họ biết ăn năn hối cải,
Ngài đã ra lệnh cho Maisen đúc một con rắn đồng, treo nó lên một cây cột và hễ
ai bị rắn độc cắn, chỉ cần nhìn lên rắn đồng là được bảo đảm an toàn tính mạng.
Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu
đã nhìn thấy nơi con rắn đồng một hình ảnh về bản thân mình.
Thực vậy, như con rắn ngày xưa, Ngài
cũng bị treo lên để những ai nhìn lên Ngài với ánh mắt tin tưởng và sám hối,
thì sẽ được tha thứ và được sống đời đời.
Trong Phúc Âm, thánh Gioan đã nói đến
ba lần việc Con Người phải được giương cao, ám chỉ cái chết của Ngài trên thập
giá, nhưng đồng thời cũng mang ý nghĩa về sự Phục sinh và lên trời của Ngài.
Trong cái nhìn của thánh Gioan, thập
giá chính là đỉnh cao trong tiến trình trở về với Chúa Cha. Đây là một tiến
trình đi lên, trái ngược với tiến trình đi xuống của Ngôi Lời lúc nhập thể:
- Khi nào các ngươi giương cao Con
Người lên, các ngươi sẽ biết rằng Ta là ai... Khi nào Ta được giương cao lên
khỏi đất, Ta sẽ kéo mọi người đến cùng Ta.
Đức Kitô, Đấng đã chịu treo trên thập
giá, đã được Phục sinh và lên trời. Chính Ngài không ngừng cuốn hút vũ trụ này
về với Ngài, để dâng lại cho Chúa Cha.
Chúng ta đang ở trong Mùa chay, đây là
thời gian thích hợp để chúng ta nhìn lên Đức Kitô trên thập giá.
Những người bị rắn độc cắn nơi hoang
địa đã nhìn lên rắn đồng như biểu tượng của lòng thương xót và tha thứ của
Thiên Chúa. Họ nhìn lên với thái độ tin tưởng và đã được thoát chết.
Chúa Giêsu không cứu chúng ta khỏi cái
chết phần xác, nhưng Ngài còn làm một điều lớn lao hơn nhiều, đó là cho cả hồn
lẫn xác của chúng ta được sống đời đời.
Chúng ta quen hiểu sự sống đời đời là
sự sống vĩnh cửu vào ngày tận thế. Tuy nhiên, theo thánh Gioan thì sự sống đời
đời đã được bắt đầu ngay từ bây giờ, ngay từ lúc chúng ta còn sống trên trần
gian.
Chỉ cần tin vào Đức Kitô là nguồn mạch
ơn cứu độ, là quà tặng cao cả nhất của Thiên Chúa, chúng ta sẽ cảm thấy sự sống
của Ngài tràn vào cuộc đời chúng ta.
Chỉ cần nhìn lên những dấu đinh và trái
tim bị đâm thâu qua của Ngài là chúng ta sẽ nhận ra dấu chỉ của một tình yêu và
chúng ta được mời gọi để sống một cuộc đời hoàn toàn khác, như thánh Phaolô đã
viết:
- Tôi sống nhưng không phải là tôi sống
mà là chính Đức Kitô sống trong tôi. Tôi sống cuộc sống hiện tại của tôi trong
niềm tin vào Con Thiên Chúa, Đấng đã yêu thương tôi và đã nộp mình chịu chết vì
tôi.
Hãy nhìn lên thập giá với tâm tình sám hối,
để nhờ đó chúng ta được Chúa tha thứ và được chữa lành khỏi nọc độc của tội
lỗi.
20. Thiên Chúa yêu.
Thiên Chúa quá yêu thế gian, đến nỗi đã
ban Con một của Người, để ai tin vào Con của Người thì không phải chết, nhưng
được sống muôn đời.
Chúng ta được nghe những lời tuyệt vời
này trong bài Phúc âm hôm nay. Đây là một bản tóm tắt thật hay của Tin Mừng.
Điều đầu tiên chúng ta cần ghi nhận, đó
là chính Thiên Chúa đi bước đầu trong việc cứu độ.
Đôi khi, chúng ta có cảm giác rằng:
trước hết Thiên Chúa phải nguôi cơn giận, sau đó Ngài mới tha thứ cho chúng ta.
Chúng ta đã mường tượng ra hình ảnh Thiên Chúa như là một Đấng nghiêm khắc,
nóng giận, và không biết tha thứ.
Nhưng trái lại, Đức Giêsu lại giới
thiệu Thiên Chúa như là một Đấng đầy khoan dung, giàu lòng và luôn tha thứ. Nhờ
sự chết của mình, Đức Giêsu đã thay đổi thái độ của Thiên Chúa đối với chúng
ta.
Nhưng Tin Mừng hôm nay còn cho thấy
chính Thiên Chúa đã sai Con của Ngài đến với chúng ta. Chính Thiên Chúa là Đấng
đi bước trước.
Thiên Chúa chọn phương pháp của tình
yêu, chứ không phải của sức mạnh. Thiên Chúa hành động không vì mục đích của
riêng Người, nhưng vì chúng ta. Thiên Chúa không phải là nhà độc tài tuyệt đối,
một người không cảm thấy hài lòng, cho đến khi bắt buộc các tạo vật của Người phải
vâng phục một cách hèn hạ. Nói đúng hơn, Thiên Chúa là một người Cha, Người
không cảm thấy hài lòng, cho đến khi tất cả những con cái đang tản mác của
Người được trở về.
Đoạn này cũng cho thấy rằng tình yêu
của Thiên Chúa bao hàm tất cả như thế nào. Tình yêu của Người không chỉ hướng
đến một quốc gia duy nhất, mà cũng không chỉ dành riêng cho người tốt. Tình yêu
của Người hướng đến tất cả các quốc gia, dành cho những con cái của ánh sáng,
và cả những con cái của bóng tối nữa.
Nhưng đoạn này cũng nói về sự phán xét
và kết án. Nếu Thiên Chúa chọn phương pháp đầy yêu thương, thì làm thế nào mà
phương pháp đó lại có thể bao hàm cả việc phán xét và kết án? Làm thế nào mà
việc kết án lại có thể hòa giải với tình yêu được? Hành động của Thiên Chúa
không lôi kéo theo sự kết án ai cả. Con người đã tự kết án chính mình, bằng
cách sống theo thái độ tiêu cực. Thiên Chúa đã gửi cho chúng ta một nguồn sáng.
Nếu con người bị hư mất, chính bởi vì họ đã không chấp nhận ánh sáng. Lỗi không
phải do Thiên Chúa, nhưng là lỗi của chúng ta.
Lần kia, một khách tham quan được hướng
dẫn đi khắp chung quanh một phòng trưng bày nghệ thuật. Phòng trưng bày đó chứa
đựng một số bức tranh đẹp, đã được thừa nhận là những kiệt tác thế giới. Sau
khi tham quan một vòng, người du khách nói "Tôi không cho là những bức
tranh cũ kỹ này có nhiều giá trị". Hướng dẫn viên trả lời "Thưa ông,
không cần phải xem xét về những bức tranh này nữa. Nhưng cần phải xét lại về
những người nhìn vào chúng".
Phản ứng của người đàn ông không phải
là một lời phê phán đối với bức tranh, mà là cách đánh giá thấp kém của ông ta
về nghệ thuật. Tương tự như vậy, những ai ưa thích bóng tối hơn là ánh sáng,
thì đã tự kết án chính mình.
Những người xấu ghét ánh sáng bộc lộ
cho họ nhìn thấy bản thân họ. Họ ghét lòng tốt, bởi vì lòng tốt bộc lộ tâm địa
xấu xa của họ. Họ sẽ phá hủy ánh sáng, lòng tốt, tình yêu, để tránh bị nỗi đau
của sự tự phát hiện ra bản thân mình.
Thật khủng khiếp khi người ta khước từ
ánh sáng, khước từ sự ban tặng tình yêu của Thiên Chúa. Nhưng thật ngọt ngào
khi được bước đi trong ánh sáng tình yêu của Người. Trong quá trình cứu độ,
phần đóng góp của chúng ta chính là biết chấp nhận quà tặng của Thiên Chúa,
trong tất cả bản tính nhân loại của mình, và cố gắng đáp trả lại bằng sự tận
tụy. Chúng ta có khả năng yêu mến Thiên Chúa, bởi vì Thiên Chúa yêu thương
chúng ta trước.
21. Nhìn lên Thập giá
Bất cứ ai đã đọc sách Xuất hành trong
Cựu ước, kể lại cuộc hành trình về đất hứa của dân Do thái, đều nhớ câu chuyện
con rắn đồng. Đó là khi gần đến đất hứa, dân Do thái lại kêu trách Chúa và
trách ông Môsê. Chúa liền cho rắn lửa bò ra khắp nơi cắn chết nhiều người. Thấy
vậy, dân chúng lại ăn năn hối hận, chạy đến kêu ông Môsê cứu giúp. Ông Môsê cầu
xin Chúa. Chúa bảo ông hãy làm một con rắn bằng đồng treo lên cao, để hễ ai bị
rắn lửa cắn, nhìn lên rắn đồng thì được khỏi. Rắn đồng đó, như bài Tin Mừng kể
lại, Chúa Giêsu dùng làm hình ảnh để chỉ về Ngài: cũng như xưa, rắn đồng bị
treo lên, Ngài cũng phải bị treo lên như vậy. Và cũng thế, rắn đồng chữa cho
bất cứ ai nhìn lên nó, thì Chúa cũng chữa bất cứ ai tin cậy ở Ngài. Vì thế, sau
khi dùng hình ảnh để so sánh, Chúa quả quyết: "Thiên Chúa yêu thế gian đến
nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được
sống đời đời".
Quả thật, thập giá của Chúa đem lại sự
sống đích thực, sự sống đời đời cho những ai tin tưởng, cậy trông vào Chúa.
Bằng chứng cụ thể để bảo đảm điều này là người trộm lành trong Tin Mừng: khi
Chúa Giêsu bị đóng đinh vào thập giá trên núi Sọ, thì có hai phạm nhân khác là
hai tên trộm cướp, cũng bị đóng đinh như thế ở hai bên Chúa: Đích-ma bên phải
và Ghét-ta bên trái. Khi ba thập giá được dựng lên, treo ba thân xác chơ vơ
giữa nền trời, người ta nghe tiếng tên trộm Ghét-ta chửi bới, nguyền rủa, nói
những lời xúc phạm và đòi xuống khỏi thập giá. Trái lại, tên trộm Đích-ma, như
được ánh sáng từ thập giá ở giữa chiếu soi, anh buồn rầu, hối hận tội lỗi tầy
trời của mình và quay sang Chúa Giêsu, anh tha thiết thưa: "Ông Giêsu ơi,
khi ông vào nước của ông, xin nhớ đến tôi". Trước lời khẩn nài đầy tin
tưởng ấy, Chúa nói: "Tôi bảo thật anh, hôm nay, anh sẽ được ở với tôi trên
thiên đàng".
Trước khi thưa với Chúa Giêsu như trên,
người trộm này đã nhìn nhận tội lỗi của mình khi anh đối chất với người bạn tù
cùng bị đóng đinh với anh. Anh nói: "Mày đáng chịu chung một hình phạt,
vậy mà cả Thiên Chúa, mày cũng không biết sợ! Chúng ta chịu như thế này là đích
đáng, vì xứng với việc đã làm". Như vậy, dầu sao trong tâm hồn người đạo
chích này cũng đã dậy lên những tâm tình thống hối nồng nàn. Dĩ vãng của anh
thật tồi tệ, có lẽ tệ hơn cả Baraba, vì Baraba thì được tha, còn anh lại bị
đóng đinh. Đời anh xấu xa quá. Anh biết và thành thật cảm nhận điều đó; đồng
thời anh cũng tin nhận Đấng cùng chịu án với anh thật vô tội và qua cung cách
của Ngài, anh tin phải là Đấng Thánh. Nên chỉ một tia sáng từ thập giá Chúa
chiếu ra đã làm rực sáng đức tin của anh. Anh đã thấy thập giá, anh đã tin vào
giá trị của thập giá, và biết Đấng bị đóng đinh là ai, nên anh mới xin Ngài nhớ
đến anh khi Ngài về nơi vương quốc của Ngài.
Như vậy, trên núi Sọ, đám đông dân
chúng đòi Chúa xuống khỏi thập giá, thì người trộm lại đòi được đưa lên. Quần
chúng cầu mong Chúa thuyết giảng một thứ tôn giáo không thập giá, còn người
trộm lại tìm được niềm tin khi bị treo trên thập giá. Phải chăng sự hối cải của
người trộm là chìa khóa, là gương mẫu cho sự hối cải của chúng ta ngày nay?
Kể từ khi thập hình của người Rôma được
áp đặt cho Chúa Giêsu, thì thập giá đã trở thành thánh giá và bóng thánh giá
của Ngài đã bao trùm cả trái đất. Không ai có thể đứng ngoài bóng mát của thánh
giá. Không ai có thể ở ngoài vòng lôi kéo của Chúa Giêsu. Không bao giờ con
người có thể loại bỏ Chúa ra khỏi lịch sử của mình nữa.
Thánh giá không chỉ được dựng lên trước
nóc nhà thờ, trong cung thánh hay trong nhà của người tín hữu mà còn phải được
tôn vinh giữa phố chợ, ở khắp mọi nơi. Chúa Giêsu đã không bị đóng đinh trong
một thánh đường, giữa hai hàng nến cháy, nhưng trên thập giá giữa hai người
trộm cướp. Ngài đã bị treo lên giữa ngã ba đường để cho mọi người qua lại đều
nhìn thấy. Ngài đã chết trước sự chứng kiến của mọi người. Ngài đã chết cho mọi
người. Ngài đã chết cho từng người trong nhân loại. Ngài đã chết nhân danh
chúng ta để chúng ta được qui tụ vào gia đình con cái của Thiên Chúa.
Khi chiêm ngắm thập giá của Đấng Phục
sinh, chúng ta không ngừng nghe vang dội từ thập giá ấy lời nhắc nhở về một
tình yêu thương cao cả dành cho tất cả chúng ta, cũng như nhắc nhở về những tội
lỗi chúng ta đã phạm để thúc giục chúng ta ăn năn sám hối. Do đó, sự hối cải của
người trộm lành là gương mẫu cho sự hối cải của chúng ta.
Đúng thế, ở trần gian chỉ có một điều
xấu xa hơn tội lỗi, đó là không nhìn nhận tình trạng tội lỗi của mình. Không có
bệnh, chẳng ai tìm đến bác sĩ. Cũng vậy, không nhận mình tội lỗi, chẳng ai đi tìm
Chúa Cứu thế. Chỉ khi nào cho mình là dại dột hay chỉ khi nào bắt đầu công nhận
mình là người tội lỗi, đó là lúc khởi sự bước vào con đường của người trộm lành
đưa đến hối cải. Biết mình tội lỗi, đó là điều kiện để hối cải, cũng như biết
mình bệnh hoạn là điều kiện để chữa trị.
Trong Mùa chay này, chúng ta hãy đến
với Chúa và hạ mình xuống như người trộm lành, nhìn nhận mình là người tội lỗi
và tin tưởng vào lòng khoan dung của Chúa, thì kể cả trong tình trạng xấu xa
nhất, chúng ta vẫn được Chúa thương yêu tha thứ.
22. Suy Niệm của Lm. Nguyễn Minh Hùng
Lòng yêu thương tha thứ của Thiên Chúa
Tại một nhà thờ bên Tây Ban Nha có một
tượng thánh giá rất đặc biệt: Chúa Giêsu chỉ chịu đóng đinh có một tay trái và
hai chân, tay phải rời khỏi lỗ đinh và đưa ra phía trước trong tư thế như đang
ban phép lành.
Chuyện kể rằng, một lần, tại nhà thờ
này có một tội nhân đến xưng tội. Đối với một tội nhân có quá nhiều tội nặng
như anh ta, vị linh mục rất nghiêm khắc và ngăm đe nhiều điều. Nhưng chứng nào
vẫn tật đó, ra khỏi tòa giải tội ít lâu, hối nhân lại tiếp tục sa ngã. Rất
nhiều lần như thế. Cuối cùng, vị linh mục đành răn đe: "Tôi không muốn anh
vấp lại những tội như thế nữa. Đây là lần cuối cùng tôi tha tội cho anh. Hối
nhân ra khỏi tòa giải tội mà lòng trĩu nặng và đau khổ. Được vài tháng sau, anh
ta lại đến xưng tội, và xưng cũng cùng những tội nặng y như những lần trước. Vị
linh mục dứt khoát: "Anh đừng có đùa với Chúa. Tôi không tha!". Thật
lạ lùng. Ngay lập tức, vị linh mục cùng hối nhân đều nghe có tiếng thì thầm
phía bên trên. Từ cây thánh giá, bàn tay phải của Chúa Giêsu được rút ra khỏi
lổ đinh và ban phép lành cho hối nhân. Vị linh mục nghe được tiếng thì thầm ấy
nói với chính mình: "Ta là người đổ máu ra cho người này chứ không phải
con".
Kể từ đó, bàn tay phải của Chúa Giêsu
không gắn vào thánh giá nữa, nhưng vẫn giữ tư thế đang ban phép lành, như không
ngừng mời gọi: "Hãy trở về với Ta, các ngươi sẽ được tha thứ".
Lòng yêu thương tha thứ của Thiên Chúa
lớn lắm, mạnh lắm. Có lẽ, nếu có so sánh với trời cao biển rộng vẫn cứ còn khập
khiễng. Lòng tha thứ của Thiên Chúa lớn cho đến mức, tội lỗi đã quá sức chịu
đựng của lòng người, Thiên Chúa vẫn một lòng tha thứ. Dẫu cho mọi người rất
kinh nghiệm về nỗi yếu đuối của bản thân mình, nhưng vẫn khó tha thứ cho anh
chị em, thì Thiên Chúa không mảy may vướng một lỗi lầm nào, lại rất dễ dàng thứ
tha.
Đọc bài Tin Mừng Chúa nhật thứ IV mùa
Chay, ngay câu đầu tiên, câu nói của Chúa Giêsu: "Như Môsê đã giương cao
con rắn ở sa mạc thế nào, con người cũng sẽ giương cao như vậy", tôi bỗng
nhớ tới câu chuyện cảm động bên trên, để càng cảm nhận rất nhiều lần rằng:
Thiên Chúa là Chúa của tình yêu. Tha thứ là gương mặt chói ngời của tình yêu
Thiên Chúa. Bởi tôi nhận ra trong câu nói của Chúa Giêsu bộc lộ cả một nỗi lòng
khoan dung tha thứ của Thiên Chúa.
Vậy câu nói của Chúa Giêsu: "Như
Môsê đã giương cao con rắn ở sa mạc thế nào, con người cũng sẽ giương cao như
vậy", có liên quan thế nào với tình yêu tha thứ của Thiên Chúa?
Chắc anh chị em còn nhớ câu chuyện con
rắn đồng trong sa mạc? Sau khi xuất Ai Cập, bốn mươi năm ròng rã trong hoang
địa, dân Israel
gặp mọi thử thách. Họ oán trách Chúa đã để họ lầm than. Một lần cơn thịnh nộ
của Chúa đã để cho rắn độc cắn chết nhiều người. Dân Chúa quá sức khiếp sợ. Họ
nhìn nhận tội lỗi của mình, và Chúa đã đoái thương nỗi khốn khổ của họ. Ngài
dạy ông Môsê hãy làm một con rắn bằng đồng, treo lên cây để bất cứ ai bị rắn
cắn, nếu nhìn lên con rắn đồng, sẽ được cứu. Như vậy, khi con rắn đồng được
giương lên, thì ngay chính lúc đó, lòng tha thứ của Thiên Chúa lại tỏa sáng và
trao ban. Từ nay Thiên Chúa sẽ cứu sống dân, những kẻ đã từng oán trách Ngài.
Hình ảnh con rắn đồng đó, là biểu trưng
của Đấng Cứu Chuộc. Cũng như con rắn đồng được giương cao, Chúa Kitô sẽ giương
cao như vậy. Nếu con rắn đồng nói lên lòng tha thứ, thì Chúa Kitô được giương
cao, chính là lòng tha thứ của Thiên Chúa đạt đến tuyệt đối, chiếu sáng ngời
ngời và lan tỏa đến bất cứ người nào đã từng được sinh làm người trong cuộc
trần. Chúa giương cao, nghĩa là lòng tha thứ của Thiên Chúa được gương cao cho
cả nhân loại nhìn vào mà học lấy, mà tha thứ cho nhau.
Lòng tha thứ của Thiên Chúa mạnh lắm,
mạnh đến nỗi, Thiên Chúa như ném chính Người Con duy nhất và yêu quí nhất của
mình cho trần gian để thực hiện hiện lòng tha thứ đối với chính trần gian vô
vàn lần xúc phạm Thiên Chúa.
Trong mạch văn của bài Tin Mừng, thánh
Gioan còn ghi thêm chính lời Chúa Giêsu: "Thiên Chúa không sai Con của
Ngài đến luận phạt trần gian, nhưng để trần gian nhờ Con của Ngài mà được cứu
độ". Thiên Chúa luôn ở về phía chúng ta để ra tay cứu chứ không phải phạt.
Mùa Chay là mùa của lòng yêu thương tha
thứ. Bởi thế, việc ăn chay trong mùa Chay, trước hết phải là xóa bỏ hận thù và
tha thứ. Nhưng để có tha thứ, cần đến sự hòa giải. Anh chị em mất lòng nhau,
anh chị em có hố sâu ngăn cách bởi hận thù, tinh thần chay tịnh đòi anh chị em
phải lấy lại lòng nhau, phải lấp đầy những ngăn cách để những gì thuộc về thù
hận bị chôn xuống, những gì là trao ban, là yêu thương sẽ bùng lên, vương mạnh.
Anh chị em và tôi hãy nhớ rõ một điều: Làm sao có thể tha thứ nếu không bao giờ
muốn hòa giải; làm sao có thể nhận được ơn tha thứ nếu không biết tha thứ.
Không biết câu chuyện về cánh tay Chúa
Giêsu trên thánh giá ban phép lành để tuôn đổ ơn tha thứ cho tội nhân, thực hư
thế nào, nhưng lòng yêu thương tha thứ của Thiên Chúa đời đời vẫn thế: bền vững
và cao ngất. Câu chuyện có thể không có thật, nhưng lòng tha thứ của Thiên Chúa
mãi mãi vẫn thật. Vì thế dẫu cho không có thật, nó vẫn đáng quí, vì nó phản ánh
một sự thật rất thật: Lòng Thiên Chúa yêu thương tha thứ. Câu chuyện càng đáng
quí khi nó giúp ta ghi lòng để học lấy lòng tha thứ của Thiên Chúa mà tha thứ
cho anh chị em.
Thiên Chúa đã không dạy bài học tha thứ
suông, nhưng đã dạy bài học tha thứ bằng chính mạng sống của Chúa Giêsu. Nếu
ngày xưa, con rắn đồng trong sa mạc được giương lên, thì hôm nay chính Chúa
Giêsu được giương lên. Mãi mãi chúng ta biết ơn Chúa Giêsu và khắc sâu lời
Người: "Như Môsê đã giương cao con rắn ở sa mạc thế nào, con người cũng sẽ
giương cao như vậy".
23. Đức Giêsu nói chuyện với ông
Nicôđêmô – JKN.
Câu hỏi gợi ý:
1. Con người tội lỗi và rất yếu đuối,
nhưng Thiên Chúa có hy vọng biến đổi con người trở nên tốt, nên thánh thiện hơn
không? Ngài kết án hay tìm cách giáo hóa con người? Ngài đã làm gì để giáo hóa?
2. Những nỗ lực của các nhà giáo dục có
khả năng hữu hiệu biến người thụ giáo nên tốt lành thánh thiện không? Các nhà
giáo dục có ban được sức mạnh cho những người thụ giáo với mình không? Còn Đức
Giêsu, Ngài có làm được điều đó không? Với điều kiện gì về phía ta?
3. Chúng ta vẫn tự hào rằng mình tin
vào Đức Giêsu, nhưng tại sao chúng ta xem ra vẫn còn rất là yếu đuối trước tội
lỗi? Có điều gì không ổn trong đức tin của ta không?
Chia sẻ
1. Con người có thể thay đổi: người xấu
thành người tốt
Sống trên đời, ta thấy ở bất cứ môi
trường nào (đạo, đời), trong bất kỳ lãnh vực nào (chính trị, văn hóa, kinh tế,
xã hội), trong bất kỳ cấp độ địa vị nào (cao, thấp), tuổi tác nào (già, trẻ)...
cũng đều có người tốt kẻ xấu, người nhiều thiện chí kẻ lắm ác ý, người trung kẻ
nịnh, v.v... Tình trạng khác biệt đó không luôn luôn cố định mà có thể biến
đổi: người tốt có thể biến thành người xấu, hay ngược lại. Thật vậy, có người
rất ác rất xấu, nhưng sau một biến cố nào đó, gặp một ai đó, đọc một cuốn sách
nào đó, hoặc sống trong một môi trường mới nào đó, người đó thay đổi hoàn toàn,
trở thành một người rất hiền rất tốt. Chẳng hạn, trong Kinh Thánh có những
người như Maria Mađalêna (x. Mt 26,6-13), người trộm lành (Lc 23,39-43); trong
lịch sử Giáo Hội có những người như Augustinô...
2. Vai trò của giáo dục
Chúng ta cần phải nắm lấy chân lý này:
con người có thể biến đổi, từ xấu thành tốt, cũng như từ tốt thành xấu. Chính
vì thế, vấn đề giáo dục rất quan trọng và cần thiết, nó đem lại hy vọng cho
Giáo Hội và xã hội. Con người - mà tự do đã bị tội lỗi làm tổn thương - nếu
không được giáo dục, sẽ rất yếu đuối, dễ bị lôi cuốn vào vòng tội lỗi: điều
thiện mình muốn làm thì lại không làm, mà điều ác mình không muốn làm thì lại
cứ làm (x. Rm 7,15-20). Được giáo dục, con người có thêm sức mạnh để làm điều
thiện và tránh điều ác hơn. Tuy nhiên, khả năng này rất giới hạn.
Chính dựa trên khả năng thay đổi này mà
có những nỗ lực giáo dục, chuyển hóa con người: nhiều nỗ lực đã thành công vẻ
vang, nhưng cũng có nhiều nỗ lực không đi đến kết quả. Để giáo hóa, các nhà
giáo dục thường dùng những phương tiện tự nhiên của con người: dạy lý thuyết,
khích lệ, dỗ dành, đe dọa, thưởng phạt...
3. Đức Giêsu đến để cải hóa, cứu độ con
người bằng đức tin
Thiên Chúa cũng quan niệm con người có
thể thay đổi và nhờ đó được cứu rỗi. Khi thế gian bị tội lỗi làm hư hỏng, Thiên
Chúa đã không lên án và hủy diệt thế gian, nhưng đã "sai Con của Người đến
thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của
Người, mà được cứu độ". Thiên Chúa vẫn hy vọng và chờ đợi con người thay
đổi. Vì cho dù tự do của con người đã bị tội lỗi hủy hoại phần nào, khiến con
người sẵn sàng làm nô lệ cho điều ác, nhưng con người vẫn còn phần nào tự do.
Con người vẫn có thể chọn lựa giữa điều thiện và điều ác, giữa Thiên Chúa và
những gì khác với Ngài. Ngài đã đi bước trước để làm cho hy vọng biến đổi con
người thành hiện thực, bằng cách sai Đức Giêsu, Con của Ngài, đến trần gian. Sứ
mạng của Đức Giêsu cũng là giáo hóa con người: Ngài đến để cải hóa người tội lỗi
(x. Mt 9,13; Lc 5,32), biến họ nên thánh thiện (x. Rm 6,22), và hơn thế nữa,
giải thoát con người khỏi ách thống trị của tội lỗi (x. Mt 1,21; Mc 2,17; Rm
6,6.18; Dt 9,26b; 1Ga 1,7b). Ngài còn có quyền tha tội (Mt 9,5-6; Mt 26,28; Cv
10,43; Cl 1,14), và ban ơn cứu rỗi (x. Lc 19,9; Ga 4,42; Cv 4,12; 13,23). Nhưng
Ngài cải hóa và cứu độ con người bằng đức tin: "Ai tin thì sẽ được cứu
độ" (Mc 16,16; x. Cv 16,31).
Đức Giêsu đến không phải để đem đến một
lý thuyết giáo dục, một triết lý mới để con người theo. Ngài đến để cứu con
người khỏi xiềng xích của tội lỗi, khỏi ách thống trị của tội lỗi và sự chết,
là những thứ khiến con người đâm ra bạc nhược, ý chí yếu đuối. Ngài đến để đem
lại sức mạnh cho con người, nhờ đó con người có thể đủ sức mạnh để thực hiện những
điều thiện mình muốn làm, và nói "không" với những điều ác mình không
muốn làm (x. Rm 7,15-20). Để có được sức mạnh đó, con người không cần phải học
hỏi lý này thuyết nọ. Điều duy nhất và hết sức quan trọng con người phải làm để
có được sức mạnh ấy là hoàn toàn tin tưởng vào Ngài, như bài Tin Mừng hôm nay
xác quyết: "Ai tin vào Người thì được sống muôn đời", "Ai tin
vào Con của Người thì không bị lên án". Như vậy, sức mạnh đến từ đức tin,
tin vào Đức Giêsu Kitô.
4. Giới hạn của giáo dục
Bất kỳ nhà giáo dục nào trên thế giới
cũng đều nhận thấy khả năng giáo hóa của giáo dục rất giới hạn. Giáo dục có thể
rất thành công trong việc dạy cho con người biết tất cả điều nào tốt, điều nào
xấu, điều nào phải làm, điều nào nên tránh. Nhưng có thể một người biết rất rõ
những điều ấy, và thành thật mong muốn làm theo sự hiểu biết ấy, vẫn cảm thấy
không đủ năng lực để thực hiện. Người ấy vẫn cảm thấy có một lực nào đó ở ngay
bên trong mình khiến mình làm ngược lại. Nghĩa là lực ấy cản trở mình làm điều
tốt, và thúc đẩy mình làm điều xấu. Khốn thay, cái lực xấu ác ấy nhiều khi lại
thắng và làm tê liệt được sức mạnh của ý chí. Đó chính là điều mà thánh Phaolô
cảm nghiệm rất rõ nơi bản thân ông, và ông gọi cái lực xấu ác ấy là
"tội": "Điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét,
thì tôi lại cứ làm. Nếu tôi cứ làm điều tôi không muốn, thì (...) không còn
phải là chính tôi làm điều đó, nhưng là tội vẫn ở trong tôi. (...) Muốn sự
thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì không. Sự thiện tôi muốn thì tôi không
làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm. Nếu tôi cứ làm điều tôi không
muốn, thì không còn phải là chính tôi làm điều đó, nhưng là tội vẫn ở trong
tôi" (Rm 7,15-20). Đây chính là nguyên nhân của mọi bi thảm trên trái đất:
kẻ tội lỗi nhất thế giới vẫn luôn luôn phân biệt điều tốt điều xấu, vẫn luôn ao
ước làm điều tốt, vẫn mong trở nên trở nên người tốt, nhưng không làm nổi. Vì
lực xấu ác kia quá mạnh, đã lôi kéo, thúc đẩy người ấy làm những điều hắn không
muốn. Lực ấy mạnh đến nỗi hắn dường như chỉ biết tuân theo, ý chí yếu đuối của
hắn không cưỡng lại được.
5. Sức mạnh và sự cứu rỗi đến từ đức
tin vào Đức Giêsu
Trước tình trạng bi thảm ấy, thánh
Phaolô đã phải kêu cứu: "Tôi thật là một người khốn nạn! Ai sẽ giải thoát
tôi khỏi thân xác phải chết này?" (Rm 7,24). Và may mắn thay, ông đã nhận
ra người có khả năng cứu ông: "Tạ ơn Thiên Chúa, nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa
chúng ta!" (7,25). Điều này đã được Đức Giêsu xác định với Nicôđêmô trong
bài Tin Mừng hôm nay: "Ai tin vào Con Người thì được sống muôn đời",
"Ai tin vào Con của Người thì không bị lên án". Trong bài đọc hai,
thánh Phaolô cũng xác nhận điều ấy: "Chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà
anh em được cứu độ: đây không phải bởi sức anh em, mà là một ân huệ của Thiên
Chúa". Như vậy, muốn được cứu khỏi tình trạng yếu đuối, nô lệ tội lỗi,
điều quan trọng là tin vào Đức Giêsu Kitô.
Đức tin tạo nên sức mạnh: "Mọi sự
đều có thể đối với người tin" (Mc 9,23), vì "nếu anh em có lòng tin
lớn bằng hạt cải, thì dù anh em có bảo cây dâu này: "Hãy bật rễ lên, xuống
dưới biển kia mà mọc", nó cũng sẽ vâng lời anh em" (Lc 17,6). Khả
năng làm được tất cả mọi sự ấy không phải là khả năng của bản thân ta, vì như
Đức Giêsu nói: "Không có Thầy, anh em chẳng làm gì được" (Ga 15,5),
mà là quyền năng của Thiên Chúa, "vì đối với Thiên Chúa, không có gì là
không thể làm được" (Lc 1,27). Vì thế, khi tin thật sự vào Đức Giêsu, Đấng
ban sức mạnh, ta có thể nói như thánh Phaolô: "Với Đấng ban sức mạnh cho
tôi, tôi có thể làm được tất cả mọi sự" (Pl 4,13).
Tin vững vàng vào Đức Giêsu, ta sẽ thật
sự trở nên mạnh mẽ. Nhưng hãy xem, biết bao người mang danh là tin Đức Giêsu,
vẫn cảm thấy mình còn yếu đuối, còn nô lệ cho tội lỗi. Vậy, vấn đề mà ta cần
phải nghiêm túc đặt lại, là ta đã thật sự tin vào Đức Giêsu chưa, hay ta chỉ
mang danh là tin Ngài thôi? Đức tin của ta vào Ngài là thứ đức tin nào: đức tin
rẻ tiền (tin hờ, tin ngoài miệng) hay đức tin đắt giá (tin thật, bằng hành
động, bằng đời sống dấn thân thật sự)? Rất nhiều Kitô hữu cảm thấy an tâm vì
tưởng rằng khi tuyên xưng ngoài miệng rằng mình tin thì có nghĩa là mình đã
tin. Thật ra, tin là một việc quan trọng, nhưng tin thế nào còn quan trọng hơn
rất nhiều. Tin mà vẫn nghi nan trong lòng thì chẳng có tác dụng. Hãy xem gương
của Phêrô, khi thấy Đức Giêsu đi trên mặt nước đến với thuyền của mình, nhờ tin
vững chắc vào Thầy mình, ông đi được trên mặt nước đến với Ngài. Nhưng khi thấy
gió thổi, ông đâm sợ và nghi nan trong lòng. Lập tức ông bị chìm xuống (x. Mt
14,25-31).
Cầu Nguyện
Lạy Cha, con đã mang danh là tin vào
Cha, vào Đức Giêsu biết bao nhiêu năm nay. Nhưng thử hỏi đức tin của con đã
biến đổi con thế nào? Con đã thật sự tốt hơn, mạnh mẽ hơn những người không tin
chưa? Đáng lẽ có đức tin, con phải vượt hơn họ xa lắm! Phải chăng, con mới chỉ
mang danh là tin, chứ chưa thật sự tin? Xin Cha hãy ban cho con đức tin đích
thật, một đức tin được minh chứng bằng hành động thật sự.
24. Một tình yêu không thể tin được
(Chú giải của Lm. Phanxicô X. Vũ Phan
Long)
1.- Ngữ cảnh và Bố cục
Sách các Dấu lạ của TM IV (2,1–12,50)
nói về các dấu lạ lồng vào một cái khung thời gian nhằm giới thiệu chân tính
của Đức Giêsu, là Đấng Kitô, Con Thiên Chúa. Cuộc đối thoại giữa Đức Giêsu với
Nicôđêmô (3,1-21) nằm trong phần đầu (2,1–4,54), phần này có bố cục như sau:
A (2,1-11.12): Khởi đầu các dấu lạ tại Cana miền Galilê: biến nước thành rượu (c. 12 là câu
chuyển tiếp [nói về thời gian và không gian]sang đoạn sau).
B (2,13-22.23-25 +): Thanh tẩy Đền Thờ
Giêrusalem và đối thoại với người Do-thái về Đền Thờ mới (cc. 23-25 là những
câu "làm cầu" nối 2,13-22 với 3,1-21).
C (2,23-25; 3,1-21): Đối thoại với
Nicôđêmô về việc sinh bởi trên cao và diễn từ về việc có sự sống vĩnh cửu.
C'(3,22-36; 4,1-3 +): Đối thoại của
Gioan Tẩy Giả với các môn đệ ông về chú rể đến từ trên cao và diễn từ về sự
sống (Đoạn 3,22-24 là dẫn nhập chuyển tiếp. Đoạn 4,1-3 là những câu "làm
cầu" nối [vì kết] 3,22-36 với [vì chuẩn bị cho] 4,4-42; đoạn này minh
nhiên quy chiếu về 3,22-23 và hướng tới 4,43-45).
B'(4,1-3.4-42): Đối thoại với người phụ
nữ Samari về việc có nước hằng sống và việc phụng tự đích thật.
A'(4,43-45.46-54): Dấu lạ thứ hai tại Cana miền Galilê: chữa con trai một quan chức nhà vua
(cc. 43-45 là đoạn chuyển tiếp [nói về thời gian và không gian] từ 4,4-42 sang
4,46-54).
Chúng ta thử xác định cấu trúc của phân
đoạn 3,1-21 (nhờ đó, có thể biết vị trí của cc. 14-21). Về hình thức bản văn,
chúng ta ghi nhận rằng Nicôđêmô có nói ba lần ở cc. 2, 4 và 9. Đáp lại ba câu
nói của ông, Đức Giêsu trả lời bằng công thức long trọng, "Thật, tôi bảo
thật ông" (cc. 3, 5 và 11; đi trước c. 11 là một nhận xét đối-thủ-luận [ad
hominem]). Ba câu trả lời của Đức Giêsu cứ mỗi lần mỗi dài hơn. Về phương diện
tư tưởng, có những liên hệ đến Ba Ngôi: các lời Đức Giêsu nói ở cc. 3-8 liên hệ
đến vai trò của Thần Khí; những lời ở cc. 11-15 liên hệ đến Con Người; những
lời ở cc. 16-21 liên hệ đến Thiên Chúa Cha. Nếu tổng hợp hai phương diện hình
thức và tư tưởng, chúng ta có thể xác định bố cục của 3,1-21 như sau:
* Câu 3,1: Dẫn nhập cho toàn bài (nối
2,23-25 với ch. 3).
1. Phân đoạn 1 (cc. 2-8): Sinh ra bởi
trên cao nhờ bởi Thần Khí là điều cần thiết để được đi vào trong Nước Thiên
Chúa; sinh ra bởi tự nhiên thì không đủ.
(a) cc. 2-3: Câu hỏi và câu trả lời đầu
tiên: sự kiện sinh ra bởi trên cao.
(b) cc. 4-8: Câu hỏi và câu trả lời thứ
hai: cách thức sinh ra – nhờ bởi Thần Khí.
2. Phân đoạn 2 (cc. 9-21): Tất cả những
điều này chỉ có thể có được khi Con đã lên cùng Cha, và điều này chỉ được ban
cho những ai tin vào Đức Giêsu.
- cc. 9-10: Câu hỏi và câu trả lời thứ
ba dẫn nhập vào toàn phân đoạn.
(a) cc. 11-15: Con phải lên cùng Cha
(để ban Thần Khí).
(b) cc. 16-21: Tin vào Đức Giêsu là
điều cần thiết để được hưởng nhờ ân huệ này.
Theo R.E. Brown, tác giả TM IV đã để
lại một vài dấu chỉ giúp khám phá ra lược đồ ngài theo để tổ chức bản văn.
Phân đoạn 1 bắt đầu với lời khẳng định
của Nicôđêmô: "Chúng tôi biết Thầy là một vị tôn sư" (c. 2); câu này
được đặt trong thế cân bằng với mở đầu của Phân đoạn 2 với lời Đức Giêsu,
"Ông là bậc thầy (tôn sư) trong dân Israel , ... chúng tôi nói những
điều chúng tôi biết" (cc. 10-11).
Ngoài cách bố cục thành hai phân đoạn,
dường như toàn bài được viết theo kỹ thuật đóng khung (bằng các ý tưởng cùng
một trường ngữ nghĩa):
(a) Bản văn bắt đầu với việc Nicôđêmô
đến với Đức Giêsu ban đêm; bản văn kết thúc với đề tài người ta phải bỏ bóng
tối để đến với ánh sáng.
(b) Nicôđêmô mở đầu cuộc đối thoại bằng
cách chào Đức Giêsu là vị tôn sư từ Thiên Chúa mà đến; phần cuối của bản văn
cho thấy rằng Đức Giêsu là Con Một Thiên Chúa (c. 16) mà Thiên Chúa đã sai đi
vào trong thế gian (c. 17) như là ánh sáng cho thế gian (c. 19).
(c) Nếu chúng ta coi 2,23-25 như là
phần mở đưa vào "xen" Nicôđêmô, chúng ta lại có một bản văn đóng
khung khác: ở 2,23, chúng ta đã nghe nói đến những người "đã tin vào danh
Người", nhưng niềm tin của họ không thỏa đáng vì họ không đến để thấy
Người là ai; ở 3,18, chúng ta thấy lời Đức Giêsu nhấn mạnh rằng ơn cứu độ chỉ
được ban cho những ai "tin vào danh của Con Một Thiên Chúa".
2.- Vài điểm chú giải
- Như ông Môsê đã giương cao con rắn
(14): Câu này nhắc đến Ds 21,9tt.
- ai tin vào Người thì được sống muôn
đời (15): Câu này tương ứng với Ds 21,8: "Ai nhìn lên con rắn đó, sẽ được
sống".
- Thiên Chúa yêu thế gian (16): Động từ
agapaô ở thì quá khứ aorist (êgapêsen) nhắm diễn tả hành vi yêu thương tuyệt
đỉnh của Thiên Chúa. Có thể nói ở đây chúng ta có một ví dụ tuyệt hảo về động
từ agapaô được diễn tả ra thành hành động, bởi vì c. 16 nói đến tình yêu Thiên
Chúa được bày tỏ ra trong cuộc Nhập Thể và cái chết của Chúa Con.
- đã ban (16): Đông từ didomi không chỉ
nhắm đến cuộc Nhập thể (Thiên Chúa gửi Con vào trần gian; c. 17), nhưng nhắm
đến cả cuộc đóng đinh (trao nộp cho chết: "giương cao" trong cc.
14-15). Như thế, động từ này tương tự với paradidomi, "trao nộp", ở
Rm 8,32; Gl 2,20; và didomi ở Gl 1,4.
- Thiên Chúa sai Con (17): Động từ
apostellô này song song với "ban" (didomi) ở c. 16. Khi nói về Đấng
Bảo Trợ, cũng có cặp động từ này, "sai" và "ban" ở
14,16.26. Gioan dùng hai động từ có nghĩa là "sai phái" có vẻ không
phân biệt: pempô (26 lần) và apostelô (18 lần).
- Con (17): Từ "Con" ở dạng
tuyệt đối (không có túc từ đi theo) trong Ga thì hầu như song song với cụm từ
"Con Người" theo truyền thống Nhất Lãm.
- không phải để lên án thế gian (17):
Câu này xác định mục tiêu của sứ mạng Chúa Con đảm nhận khi được gửi vào trần
gian: không phải để lên án, nhưng để cứu độ (x. Ga 4,42; 1 Ga 4,14). Thế nhưng
ở 9,39, Đức Giêsu lại khẳng định: "Tôi đến thế gian này chính là để xét
xử". Điều duy nhất Thiên Chúa muốn, đó là cứu độ thế gian; nhưng biến cố
Con của Ngài đến cũng nhất thiết đưa loài người đến chỗ phải lấy quyết định;
quyết định trọng yếu nhất của đời người, là gắn bó với Con Một Thiên Chúa (c.
18) bằng đức tin, hoặc ngược lại, từ chối tin vào Người.
- được cứu độ (17): So sánh với c. 16,
ta hiểu "được cứu độ" ở đây có nghĩa là "được sống muôn
đời" (x. 1 Ga 4,14; Ga 12,47).
- vì đã không tin (18): Mê pepisteuken
ở thì hoàn thành (perfect) có nghĩa là "đã và vẫn không tin", một
thái độ cứng lòng tin kéo dài.
- tin vào danh (18): "Danh"
chính là bản thân Đức Giêsu.
- làm điều ác (20): Kiểu dùng động từ
"làm" với "điều tốt", "sự thật", hoặc "điều
xấu" (xem cc. 20.21) là một kiểu nói Sê-mít.
3.- Ý nghĩa của bản văn
* Con phải lên cùng Cha (11-15)
Qua những lời đối thoại giữa Đức Giêsu
và Nicôđêmô, ta biết rằng để được tham dự vào Nước Thiên Chúa, phải có một khởi
đầu hoàn toàn mới, do Thiên Chúa ban trong bí tích Rửa Tội, nhờ quyền năng sáng
tạo của Thiên Chúa. Ở trong khởi đầu mới này, chúng ta không được thụ động,
trái lại phải tin vào Con Thiên Chúa (x. 1 Ga 5,1). Thế nhưng đức tin chẳng phải
là chuyện của con người. Đức Giêsu cho thấy rằng đức tin phải dựa trên bằng
chứng tình yêu mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta khi sai phái Con của Ngài đến.
Cuộc tái sinh bởi Thiên Chúa và lòng tin vào Con Thiên Chúa đưa chúng ta đạt
tới ý nghĩa và sự viên mãn của cuộc sống chúng ta, đưa đến sự sống đích thực
không qua đi. Không có hai điều này, chúng ta sẽ sai lầm về ý nghĩa của chính
bản thân chúng ta.
Làm thế nào để tránh khỏi cái chết thảm
thương và bảo đảm cho cuộc sống chúng ta? Israel đã đứng trước những câu hỏi
này khi mà trên đường băng qua sa mạc, họ bị rắn độc đe dọa (x. Ds 21,4-9).
Thiên Chúa đã ra tay cứu trợ Dân Ngài. Ngài đã bảo Môsê đúc một con rắn đồng và
treo vào cán cờ; ai bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đồng ấy thì được sống. Thiên
Chúa vẫn trợ giúp chúng ta. Khi con người phạm tội, Thiên Chúa đã đặt định rằng
Đấng Chịu Đóng Đinh là biểu tượng của ơn cứu độ, là nguồn mạch đưa tới sự sống.
Đàng sau Đấng Chịu Đóng Đinh là chính Thiên Chúa. Ngài đã ban và sai Con của
Ngài đến vì yêu thương toàn thể nhân loại, để họ được cứu độ. Tình yêu của
Thiên Chúa có một cường độ và một chiều kích to lớn đến nỗi, nếu có thể, hẳn ta
phải nói: Thiên Chúa yêu thương thế gian, yêu thương chúng ta, hơn chính Con
của Ngài. Ngài không bỏ mặc thế gian, mà lại còn ban cho chúng ta món quà là
Người Con vẫn sống trong một tương quan duy nhất với Ngài.
* Tin vào Đức Giêsu là điều cần thiết
(16-21)
Thiên Chúa bày tỏ một sự ân cần lạ lùng
đối với loài người chúng ta, Ngài quan tâm giúp chúng ta thành công trong cuộc
sống. Tuy nhiên, chúng ta vẫn ở trong tình trạng bấp bênh: Thiên Chúa không
cung cấp ơn cứu độ không cần chúng ta, hoặc là ngược lại với ý muốn của chúng
ta. Chúng ta phải mở ra với sự ân cần của Thiên Chúa, phải trân trọng tình yêu
lạ lùng ấy, phải tin vào Con Thiên Chúa chịu đóng đinh. Chỉ khi chúng ta xác
tín rằng Đấng chịu đóng đinh là Con Một, Con yêu dấu của Thiên Chúa, thì quyền
năng của tình yêu này của Thiên Chúa mới có thể thực sự đến với chúng ta và
chúng ta mới có thể hoàn toàn mở ra với ánh sáng và sức nóng của Người. Đời
sống chúng ta tùy thuộc đức tin của chúng ta.
Điều cần thiết này có vẻ hiển nhiên.
Tuy thế, có một hiện tượng lạ lùng, đó là loài người lại ưa thích bóng tối hơn
ánh sáng (c. 19). Có những lý do để trốn tránh ánh sáng và tìm lá chắn là bóng
tối; những lý do này nằm nơi lối sống của con người. Ai làm điều ác thì tự
nhiên tránh ánh sáng; ai làm điều thiện thì mới dám ra trước ánh sáng, người ấy
không có gì phải che giấu. Chúng ta không thể coi nhẹ tầm quan trọng của hành
động để bày tỏ đức tin. "Điều thiện", đó là những gì chúng ta làm
theo ý Thiên Chúa (c. 21), bằng cách lắng nghe Ngài, chân thành tìm cách thi
hành ý muốn của Ngài. "Điều ác" là những gì chúng ta làm không theo
các tiêu chí đó, khi chúng ta không tìm Thiên Chúa, nhưng ích kỷ tìm cách thực
hiện các chương trình và ý muốn của riêng mình, thậm chí ngược lại với ý Thiên
Chúa. Ai chỉ tìm chính mình, thì khép lại với Thiên Chúa và gặp nguy cơ là cũng
cứ khép lại không nhận được mạc khải xán lạn về tình yêu của Ngài. Không nghiêm
túc quan tâm đến ý muốn của Thiên Chúa, làm sao có thể tin vào tình yêu của
Ngài? Chính tình yêu ấy lại càng đưa người ấy xa rời khuynh hướng ích kỷ và làm
cho người ấy càng cảm nhận rằng mình hoàn toàn lệ thuộc Thiên Chúa! Ai luôn duy
trì một dây liên kết với Thiên Chúa, thì mở ra với ánh sáng của tình yêu Ngài.
+ Kết luận
Chỉ trong mấy câu Ga 3,14-21, tình yêu
của Thiên Chúa Ba Ngôi đối với loài người được khẳng định với sự tha thiết lạ
lùng và điều kiện phải theo để được hưởng nhờ tình yêu đó cũng được xác nhận
hết sức rõ ràng. Đứng trước mạc khải vĩ đại và trực tiếp này về Thiên Chúa,
chúng ta không còn có thể tránh né mà nói rằng Thiên Chúa chỉ là một sức mạnh
mơ hồ và xa cách với chúng ta. Đức Giêsu, Đấng Chịu Đóng Đinh, cũng không phải
chỉ là một tư tưởng hay một lý thuyết, một giả thuyết hoặc một chuyện hão huyền
trên mây trên gió, mà là một thực tại lịch sử đích thực. Do đó, tình yêu của
Thiên Chúa rất thực hữu!
4.- Gợi ý suy niệm
1. Nói đến tình yêu là nói đến sự quan
tâm, sự thông dự, sự ân cần, chăm sóc, nỗ lực, vận dụng mọi sự. Tình yêu muốn
điều hay điều tốt cho người mình thương. Người ấy không dửng dưng với con đường
và định mệnh của người yêu, nhưng ra sức làm cho người kia được sống trong niềm
vui và sự viên mãn. Đối với Thiên Chúa thì sao? Phải chăng Ngài đã tạo thành
thế giới rồi bỏ mặc nó? Ngài có quan tâm đến chúng ta và đến định mệnh chúng ta
không, Ngài có để ý xem chúng ta thế nào và chúng ta đi đến đâu không? Thiên
Chúa đã tạo thành chúng ta, đã quan tâm đến số phận của chúng ta, đã ban Người
Con Một để chúng ta được sống viên mãn ngay từ bây giờ. Chúng ta có giá đối với
Thiên Chúa đến mức Ngài sẵn sàng hy sinh Con vì chúng ta (x. Rm 8,32).
2. Sau cuộc tạo dựng, sau Lề Luật, các
Ngôn sứ và tất cả những hình thái ân cần săn sóc khác, Chúa Con là tiếng nói
cuối cùng và ân huệ có giá trị tối cao được Thiên Chúa ban cho chúng ta. Người
Con sẽ quan tâm đến chúng ta riêng tư từng người, sẽ chỉ cho từng người biết
con đường đưa tới ơn cứu độ, sẽ đưa ta đến chỗ hiệp thông với Người và đi đến
cuộc sống muôn đời. Đức Giêsu, Đấng Chịu Đóng Đinh, không phải là một tư tưởng
hay là một lý thuyết, một giả thuyết hay một chuyện tưởng tượng, nhưng là một
thực tại lịch sử đích thực. Từ đó, chúng ta cũng phải nhìn nhận rằng tình yêu
của Thiên Chúa cũng hết sức hiện thực.
3. Thiên Chúa, "một" (độc
thần) mà cũng là "ba" (ngôi), là một mầu nhiệm rất lớn lao, mà chúng
ta chẳng bao giờ ngờ tới, nếu chính Thiên Chúa không mạc khải cho chúng ta nhờ
trung gian Đức Kitô. Chúng ta phải tuyên xưng các dữ kiện của mầu nhiệm này, và
tiếp cận bằng những bước rất giới hạn và phiến diện, đồng thời tin tưởng tuyệt
đối vào giáo huấn của Đức Giêsu Kitô.
4. Bản văn không nói trực tiếp đến Chúa
Thánh Thần, nhưng chúng ta đã được mạc khải rằng Thiên Chúa và Đức Giêsu cứu độ
chúng ta bằng cách ban Thánh Thần cho chúng ta (Ga 7,37-39; x. Gl 4,4-7). Dù
sao mẩu đối thoại với Nicôđêmô cũng đã cho thấy những cái mốc: não trạng thiêng
liêng do Thánh Thần ban cho. Thánh Thần đối nghịch lại với xác thịt (Ga 3,6),
với những cái nhìn trần tục (3,12). Thiên Chúa Cha gửi Con Một của Ngài đến với
chúng ta, để Người Con cứu chúng ta bằng cách thông ban Thần Khí. Và chính Thần
Khí giúp ta đi lên với Chúa Cha nhờ trung gian Đức Kitô (x. Gl 4,4-7; Rm
8,15-17).
25. Chú giải của Noel Quesson
Như ông Môsê đã gương cao con rắn trong
sa mạc
Tin Mừng hôm nay bắt đầu bằng một lời
mời gọi ta "nhìn ngắm", "đưa mắt" hướng lên một hình ảnh.
Thánh Gioan sử dụng một hồi tưởng Kinh thánh trong suốt "bốn mươi"
năm hành trình trong sa mạc, ngời Do Thái đã bị một kẻ thù đáng sợ tấn công, đó
là loài rắn lửa (Ds 21,6-9). Môsê đã phải làm "một dấu hiệu chữa
trị", một con rắn đồng cứu chữa được treo lên một cây gậy. Đó là hình ảnh
có tính thần thoại mà các y sĩ ngày nay vẫn tiếp tục sử dụng như là biểu tượng.
Kẻ nào quay lại nhìn thì được cứu không phải nhờ điều nó thấy nương nhờ Người,
là Đấng cứu chữa mọi người" (Kn 16,7).
Qua sự giải thích trên của sách khôn
ngoan, ta đã có thể ghi nhận rằng, đó không phải là một cử chỉ ma thuật, có
tính tụ động. Cái "nhìn" tự nó không chữa. lành được ai, như một thứ
bùa hộ mạng, một vật mang lại may mắn, một cử chỉ dị đoan. Nhưng đó là dấu chỉ
"Đức tin", nghĩa là nhờ một cử chỉ bên ngoài, nó cho ta thấy rõ rằng,
con người đang "quay về" với Thiên Chúa.
Con người cũng sẽ phải được gương cao
như vậy để ai tin vào Người, thì được sống muôn đời.
Vâng, thánh Gioan đang mời gọi ta nhìn
lên thập giá.
Cần phải dám ngắm nhìn "Đấng chịu
đóng đinh" đó, Đấng được "giương cao" trước mắt chúng ta, Gioan
đã sử dụng từ được giường cao" ("upsothènai" trong tiếng Hy Lạp)
để nói lên, Đức Giêsu vừa được "giương cao) trên thập giá, vừa được
"đưa lên" ngự bên hữu Chúa Cha nhờ cuộc phục sinh và lên trời (Ga
3,14; 8,28; 12,32-34).
Vâng, thánh Gioan không bao giờ có thể
quên được ngày đó, cũng như cảnh tượng đó, mà chúng ta như đã quá quen thuộc.
Vả lại, Gioan là người duy nhất trong số mười hai Tông đồ đã hiện diện tại đó,
vào chiều thứ sáu, dưới chân thập giá. Kể từ lúc đó, trong suốt hơn 70 năm, ông
đã suy gẫm "hình ảnh" này, và đây là kết quả của cuộc suy tư lâu dài
và sâu sắc mà ông cống hiến cho ta. Đối với Gioan, "Thập giá" và
"Phục sinh" thuộc cùng một mầu nhiệm mà ông đã diễn tả bằng một từ
mang hai ý nghĩa: "Đức Giêsu được đưa lên cao khỏi đất". Bị đóng
kinh: Cũng có nghĩa là được tôn dương. Đối với Gioan, Thăng thiên đã bắt đầu
ngay từ ngày thứ sáu tuần thánh. Còn chúng ta, chúng ta vẫn tiếp tục mong chờ
Thiên Chúa biểu lộ "vinh quang" của Người cho ta trong cử chỉ hiển
thắng rạng ngời nào đó. Còn Gioan, ông đã chứng kiến cảnh tượng, thì thập giá chính
là Vinh quang Thiên Chúa
Ngay khi Giu-đa vừa ra khỏi phòng tiệc
ly, Đức Giêsu đã nói: "Giờ đây, Con Người được tôn vinh" (Ga 13,31).
Bốn ngày trước đó, vào buổi chiều ngày dân chúng rước lá tôn vinh Người, Đức
Giêsu đã nói: "'Đã đến giờ Con Người được tôn vinh... Nếu hạt lúa gieo vào
lòng đất chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt khác... phần tôi, một khi được
giương cao lên khỏi mặt đất, tôi sẽ kéo mọi người lên với tôi" (Ga
12,23-32).
Vậy khi đến lượt mình, chúng ta cũng
phải nhìn lên Đấng đã được "gương cao" giữa trời và đất, để cầu
nguyện. Cái chết tự nguyện này sẽ mãi mãi là "đỉnh cao của tình yêu":
Đỉnh cao của tình yêu Người Con đối với Người Cha và đỉnh cao của tình yêu của
Người Anh hoàn vũ đối với những đứa em tội lỗi. Cây thập giá to lớn bằng gỗ đó,
đang đeo mang một thân xác con người bị tra tấn đến ứa máu, chính là một
"chóp đỉnh của đau đớn" và chết chóc", nhưng cũng là một đỉnh
cao của mạc khải Thiên Chúa. Về chưng diện thể lý, ta cần phải mở to đôi mắt để
chiêm ngắm hình ảnh này. Nhưng cũng cần phải nhắm mắt lại để "thấy"
những gì chưa có thể thấy được, mà cảnh tượng trên mới chỉ là "dấu
chỉ": Tình yêu tuyệt đối đang thiêu đốt tâm hồn con người đó, Đức Giêsu
"không ai có tình thương lên hơn tình thương của người hy sinh mạng sống
mình cho hạn hữu (Ga 15,13). Nhưng tình yêu tuyệt đối đã thiêu đốt con người
Giêsu, cũng chính là "dấu chỉ" của một tình yêu tuyệt đối khác, tình
yêu của Chúa Cha: "Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một
Người" (Ga 3,16).
Vì thế, các nghệ sĩ thường muốn trình
bày Đức Giêsu trên thập giá với một thứ "vinh quang" nào đó. Hai cánh
tay và thân xác của Người, thay vì bị co quắp trong đau đớn khổ hình, lại được
trình bày trong tư thế hết sức mềm mại và thoải mái: Tư thế của người cầu
nguyện, tư thế của linh mục cầu nguyện và dâng lễ vật nới bàn thờ, tư thế của
đôi bàn tay nâng lên để đọc kinh "Lạy Cha".
Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi ban Con
Một mình.
Thời đại chúng ta, nhiều người bị thử
thách trước một nhận xét đầy bi quan: 'Thế gian thật là thối nát, không thể làm
gì để cứu vãn được' chúng ta cũng dễ hiểu sự chán nản, vẻ khó chịu của những
người thức thời đứng trước bao cảnh trớ trêu: Bạo lực, bắt cóc các con tin, ích
kỷ có tính tập thể và cá nhân, đê tiện đủ loại, cảnh người bóc lột người, sa
đọa luân lý, mất lương tâm nghề nghiệp, lạm đụng việc dối trá trong việc phổ
biến ý thức hệ hay quảng cáo, đàn áp dư luận quần chúng, tình trạng vỡ mộng...
Chính Thiên Chúa cũng biết tất cả những sự việc đó? Tuy thế, Người vẫn yêu mến
thế gian này. Người không chịu để sự xấu ác của nó lộng hành. Người muốn cứu độ
nó. Thiên Chúa thương đi ngược lại chúng ta. Đối với chúng ta, thế gian này xem
ra rất tồi tệ và xấu ác, thế mà Thiên Chúa vẫn yêu thương nó. Thiên Chúa như
say mê trước công cuộc tạo dựng chưa hoàn tất của mình, mà Người đang hướng đến
nó sự hoàn hảo. Thế gian không thể phi lý. Nếu chúng ta chấp nhận cách nhìn của
Thiên Chúa, một 'cái nhìn yêu thương', thì lúc đó, thay vì tiếp tục rên rỉ kêu
than, chúng ta sẽ hiến mạng sống cho anh em.
Người đã ban cho Con Một mình
Hai động từ diễn tả thái độ của Thiên
Chúa: "Yêu và cho"! Ta hãy cầu nguyện dựa vào những tác động mà hai
từ đó gợi lên.
Ta cũng nên lưu ý tĩnh từ được áp dụng
cho Đức Giêsu: "Một" hay "độc nhất" (tiếng Hy Lạp là
'Monogénes'). Từ này chỉ có thánh Gioan sử dụng. Nó được đưa vào trong kinh Tin
kính: "Tôi tin Chúa Giêsu Kitô, con một Thiên Chúa". Tiếng này làm
cho chúng ta vượt qua khỏi những vẻ bề ngoài tràng giang, tiến sâu vào các thế
giới bên kia: Đức Giêsu là đối tượng tử hệ tuyệt đối độc nhất của Thiên Chúa.
Đàng khác, tiếng này cũng nhắc lại một hồi tưởng Kinh thánh. Trong ký ức của
Israel người ta luôn nhớ đến một người con độc nhất khác, được cha hết sức yêu
quý thế mà người cha đầy tình yêu thương này lại chấp nhận một cách kỳ diệu 'hy
sinh', 'ban tặng' đứa con đó: thánh Gioan nhớ rất rõ câu chuyện Abraham và đứa
con trai của ông Isaac (St 22,2-16).
Tình yêu của Thiên Chúa đối với thế
gian, khiến Người ban tặng "Con Một" Người, Gioan sẽ diễn tả tình yêu
đó bằng năm kiểu nói, để không ai còn có thể nghĩ ngược lại được: "Thiên
Chúa không muốn con người phải hư mất", Người đã tạo dựng mọi sự để tất cả
được tồn tại (Kn 1,13).
- Thiên Chúa muốn cho con người được
sống đời đời: đó là một "sự sống từ trời" được ban tặng (Ga 3,3).
- Thiên Chúa không muốn kết án thế
gian: nghĩa là toàn thể nhân loại.
- Thiên Chúa muốn cứu độ thế gian;
thánh ý của Thiên Chúa là mọi người đều được cứu độ.
- Công trình của Con Người cũng là
"công trình của Thiên Chúa" (1Tm 2,4).
Ai tin vào con của Người thì khỏi phải
chết, nhưng được sống muôn đời.
Thiên Chúa là "Đấng hằng
sống" tuyệt vời, sự sống là của quý giá nhất mà con người có thể chiếm
hữu. Thiên Chúa đã quyết định thông truyền sự sống của Người, cho người con sự
sống thần thiêng và vĩnh cửu ý định "cứu độ phổ quát" của Thiên Chúa
thật rõ ràng: Nhưng để công cuộc cứu độ được thành tựu, con người còn phải chấp
nhận "ân huệ" đó. Hiển nhiên không thể tương tượng được rằng, một
người nhất định khước từ Thiên Chúa, lại bị cưỡng chế và áp lực phải sống bên
cạnh Người, bất chấp ý muốn của họ. Làm như thế, thì thật sự là tạo một thứ
"hỏa ngục". Thiên Chúa luôn luôn tôn trọng tự do của con người: Kẻ
nào không muốn "sự sống" mà Thiên Chúa tặng ban cho mọi người, kẻ đó
sẽ ở trong sự chết? Liệu có một người nào đó khăng khăng chối từ như thế? Đó là
bí mật đáng sợ của cái chết, vào giây phút mà con người được giải thoát khỏi
cảnh u tối trần gian, thực sự "đối diện với Thiên Chúa".
Vì Thiên Chúa sai Con của Người đến thế
gian, không phải để lên án thế gian. Nhưng là để thế gian nhờ Con của Người mà
được cứu độ. Ai tin vào Con của Người thì không bị lên án; những kẻ không tin,
thì bị lên án rồi, vì đã không tin vào Danh của Con Một Thiên Chúa. Và đây là
bản án: ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh
sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa.
Trích đoạn trên làm cho chúng ta khá
choáng váng.
Đoạn văn quả quyết hai điều:
- Một là: Thiên Chúa không lên án ai.
Người muốn cứu độ tất cả vì Người yêu thương hết mọi người.
- Hai là: Chính con người tự xét xử và
lên án mình, khi nó cố chấp khước từ Thiên Chúa.
Như thế, việc "lên án" không
phải là một hành vi ở bên ngoài con người. Nhưng trớ trêu thay, nó lại là sự
việc của chính con người đó, khi họ có thái độ khước từ tình yêu Thiên Chúa,
được biểu lộ trong việc "Con Một của Người hiến thân" cho đến hy sinh
thập giá. Chính Thiên Chúa làm mọi sự. Người đã đi đến cùng sự cứu độ. Mọi sự
diễn tiến như thể việc "lên án" không thuộc về thế giới Thiên Chúa,
nhưng đó là một thực tại ở bên ngoài Vương Quốc: Những kẻ khước từ ánh sáng
"diện kiến" tự kết án mình trở thành một thế giới "ở bên
ngoài" Thiên Chúa; một thế giới chết chóc, một thế giới không có sự sống
đời đời.
Chúng ta cần ghi nhận rằng, "bi
kịch của thái độ vô tín" không chỉ là một vấn đề hiện tại. Nó xuất hiện
ngay giữa Tin Mừng. Nếu ta muốn kéo dài sứ vụ của Đức Giêsu, thì chúng ta không
được phép lên án ai, mà phải ước muốn cứu giúp mọi anh em mình, phải làm tất cả
để đạt được điều đó. Ai xét xử anh em mình, thì làm điều trái ngược Thiên Chúa;
kẻ đó tự đặt mình ra ngoài thế giới của Thiên Chúa "Đấng không đến để xét
xử".
Nhưng kẻ sống theo sự thật, thì đến
cùng ánh sáng, để thiên hạ thấy rõ: "Mọi việc họ làm đều hợp ý Thiên
Chúa"
Sau hết, niềm vui của tín hữu là hưởng
trước những gì sẽ là niềm vui vĩnh cửu được diện kiến với Thiên Chúa. Đối với
họ, sự sống đời đời đã khởi sự. Họ đã nhận biết tình yêu Thiên Chúa đối với mọi
người. Họ sống tình yêu đó mỗi ngày. Họ không ngừng tạ ơn tình yêu đó và 'sự
sống vĩnh cửu' này đã khởi sự, đó là một sự sống đầy sinh động. Các Kitô hữu từ
lâu đã thường nói đến sự sống vĩnh cửu nhờ một thứ ngôn ngữ và những hình ảnh
gần với Niết bàn (nirvầna) của Phật giáo hơn là quan niệm của thánh Gioan: Đó
là một 'sự nghỉ ngơi đời đời'. Đối với Tin Mừng thứ tư, đó là một 'sự sống vĩnh
cửu', tràn đầy sinh động và niềm vui, chớ không phải là một sự nghỉ ngơi tẻ
nhạt. Ở đấy, theo văn bản Hy Lạp, Gioan đã nói: "Kẻ nào hành động theo sự
thật, thì đến cùng ánh sáng". Sống là "hành động"! Đó là những
"hành động", những "việc làm"; những "công
trình". Và đây là điều làm ta ngỡ ngàng: lúc đó, những "việc làm của
con người" cũng được công nhận như những "việc làm của Thiên
Chúa". Đó là cuộc sống vĩnh cửu.
TÌNH THƯƠNG
CỨU ĐỘ CỦA THIÊN CHÚA
“Thiên Chúa giàu lòng xót thương
và rất mực yêu mến chúng ta …
Người tỏ lòng nhân hậu đối với chúng ta
trong Đức Giêsu Kitô…”
(Ep 2,4.7)
và rất mực yêu mến chúng ta …
Người tỏ lòng nhân hậu đối với chúng ta
trong Đức Giêsu Kitô…”
(Ep 2,4.7)
1. Bài đọc 1: 2Sb
36,14-16.19-23
2Sb 36,14-16.19-23 thuộc chương cuối của Sách Sử
Biên Niên 2. Đoạn sách thánh này có thể được xem như bản
tóm lược lịch sử dân Israel vào cuối thời quân chủ ở vương quốc Judah (thuộc nhà David), vốn được tiếp nối bằng
thời lưu đày tại Babylon , và kết thúc bằng viễn
tượng dân Israel
được khôi phục.
Vào cuối thời quân chủ, vương quốc Judah chứng
kiến sự bất trung bất tín ngày càng tăng của dân đối với Thiên Chúa. Sự bất
trung bất tín này lan đến mọi thành phần dân Chúa: các thủ lãnh, các tư tế, và
dân chúng (x. c14). Giới lãnh đạo chính trị, giới lãnh đạo tôn giáo, và dân
chúng nói chung, đã học theo thói ghê tởm của chư dân, và làm cho Đền Thờ kính
Đức Chúa ra ô uế (x. c14). Đứng trước sự bất trung này của dân Israel , Thiên
Chúa vẫn tỏ lòng thành tín với dân Người. Thiên Chúa không bỏ mặc họ, nhưng
luôn gửi các sứ giả của mình đến cảnh tỉnh họ, vì Người hằng
thương xót dân và
thánh điện của Người (x. c15).
Nhưng dân
Chúa không biết hoán cải tự tâm mà trở về với Người. Họ đã đối xử bất công và
bất xứng với các sứ giả của Thiên Chúa. Đối với các sứ giả, dân Israel nhạo
cười và chế giễu. Đối với lời Chúa được các sứ giả công bố, họ tỏ sự khinh
thường (x. c16). Như một liều thuốc mạnh để chữa trị căn bệnh “bất trung” trầm
kha, Thiên Chúa đã để họ rơi vào tay quân Canđê. Quân ngoại bang này đã tận
diệt tất cả những gì tạo nên một phần căn tính của dân Israel : Đền
Thờ, thành Giêrusalem, các lâu đài dinh thự (x. c19). Nhiều người sống sót nay
trở thành những kẻ phải sống cảnh lưu đày (x. 20).
Thiên Chúa
chỉ dùng một liều thuốc cực mạnh để chữa trị căn bệnh trầm kha của dân Israel , chứ
Người không muốn tiêu diệt họ hết thảy. Thật vậy, Thiên Chúa đã tỏ lòng xót
thương dân Người, khi Người tác động trên tâm trí vua Cyrô (nước Ba-tư) để vua
này ra sắc chỉ cho phép dân Israel được hồi hương. Nếu như Thiên Chúa đã để
quân Canđê phá hủy Đền Thờ, thì nay chính Người sẽ trao cho vua Cyrô trách
nhiệm tái thiết Đền Thờ tại Giêrusalem cho Người (x. c23).
2. Bài đọc 2: Ep
2,4-10
Thư gửi tín
hữu Êphêxô có lẽ được thánh Phaolô viết khi ngài bị cầm tù tại Roma (x. Cv 28).
Qua Ep 2,4-10 chúng ta được thánh nhân dạy cho biết những điểm chính sau đây:
1/ Thiên Chúa là Đấng giàu lòng xót thương.
Vì yêu thương chúng ta nên Người đã cho chúng ta được cùng sống với Đức Kitô
(x. c5), cùng được sống lại và ngự trị với Đức Kitô (x. c6).
2/ Thiên Chúa tỏ lòng nhân hậu của Người đối với chúng ta trong Đức Giêsu Kitô
(x. c7).
3/ Chúng
ta được cứu độ nhờ ân sủng của Người và do lòng tin của chúng ta (x. c8, ss. Rm
3,19-20.27-31; 9,30-32; Gl 2,15-16); thế nên, chúng ta chớ khoe khoang về những
điều lành phúc đức chúng ta đã làm, mặc dù cuộc sống của người tín hữu phải
được thấm đượm bởi những việc làm tốt đẹp này (x. c10).
3. Bài Tin Mừng: Ga 3,14-21
Đoạn Tin
Mừng Chúa Nhật IV Mùa Chay thuộc về phần cuối của cuộc đối thoại giữa Chúa
Giêsu và ông Nicôđêmô (x. Ga 3,1-21). Trong lúc đối thoại, ông Nicôđêmô đã nêu
ra vấn nạn: “Làm sao những chuyện ấy có thể xảy ra được” (c9), như thể chất vấn
hai phát biểu của Chúa Giêsu trước đó: “Không ai có thể thấy Nước Thiên Chúa,
nếu không được sinh ra một lần nữa bởi ơn trên” (c4) và “Không ai có thể vào
Nước Thiên Chúa, nếu không sinh ra bởi nước và Thần Khí” (c5).
Trong phần
diễn giải của Chúa Giêsu cho vấn nạn mà ông Nicôđêmô nêu ra, Chúa Giêsu đã nêu
bật những điểm thần học quan trọng sau đây:
1/ Thiên
Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một của Người, để ai tin vào Con của Người
sẽ không phải hư mất, nhưng được sống muôn đời (c16).
2/ Người
Con ấy sẽ được giương cao lên như con rắn đồng xưa trong sa mạc, để ai tin vào
Người thì được sống muôn đời (cc14-15).
3/ Người
Con ấy là ánh sáng đến trong thế gian (c19), ánh sáng này làm lộ rõ những việc
tốt xấu từng người chúng ta đang làm. Những người sống theo sự thật thì đến với
ánh sáng này, để những việc tốt đẹp họ thực hiện trong Thiên Chúa được tỏ bày.
Còn những kẻ làm điều ác thì ghét ánh sáng này và không đến cùng ánh sáng này
để các việc họ làm khỏi bị chê trách (x. cc20-21).
II. GỢI Ý SUY TƯ
1/ Đức
Giêsu Kitô là quà tặng đặc biệt nhất mà Thiên Chúa có thể tặng ban cho nhân
loại. Quà tặng này phát xuất từ chính tình yêu và lòng xót thương Thiên Chúa
dành cho nhân loại. Người không muốn nhân loại phải hư mất trong tình trạng tội
lỗi của mình, nhưng muốn họ được cứu độ và được sống muôn đời, nhờ đức tin của
họ vào Đức Giêsu Kitô. Trong cuộc sống của bạn, bạn cảm nghiệm thế nào về
“quà tặng đặc biệt” này của Thiên Chúa?
2/ Xưa
kia trong hành trình tiến về Đất Hứa, dân Israel đã kêu trách Thiên Chúa,
Người đã cho rắn độc đến hại họ. Họ đã ăn năn, nài xin Môsê khẩn cầu cùng Thiên
Chúa cho họ. Thiên Chúa đã truyền cho ông Môsê làm một con rắn đồng và treo nó
lên, để ai bị rắn cắn mà nhìn vào con rắn đồng ấy thì được chữa lành (x. Ds
21,4-9). Con rắn đồng là biểu tượng của lòng xót thương và sự chữa lành của
Thiên Chúa cho dân. Chỉ là biểu tượng thôi, chứ tự con rắn đồng không thể cứu
chữa dân bị rắn cắn. Chính Thiên Chúa cứu chữa họ qua biểu tượng đó. Còn Chúa
Giêsu Kitô khác xa con rắn đồng xưa. Ngài là Con Một của Thiên Chúa, và là
Thiên Chúa, chính Ngài qua mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh sẽ cứu những ai biết
nhìn lên Ngài với lòng sám hối ăn năn và tin tưởng vào Ngài. Đức
Giêsu Kitô là ai trong cuộc sống của bạn?
3/ Đức
Giêsu Kitô là ánh sáng đến trong thế gian. Ngài chiếu rọi vào mọi ngóc ngách
của cuộc sống từng người chúng ta, vào không gian gia đình, vào nơi làm việc,
vào xứ đạo, vào các cộng đoàn tu trì, vào xã hội… Bạn
cảm thấy, đâu là những chỗ bóng tối đang hoành hành? Đâu là những nơi cần ánh
sáng của Chúa Giêsu chiếu đến nhất? Bạn cần làm gì để ánh sáng ấy dễ dàng đến
những nơi cần ánh sáng này nhất?
4/ Thiên
Chúa là Đấng giàu lòng xót thương. Người không bỏ rơi dân Người, dù họ đã sống
bất tín bất trung với Người. Người luôn tìm cách đến với dân Người và tìm mọi
phương cách để phẩm giá làm người và làm con Chúa của họ. Thiên Chúa gây ngạc
nhiên cho nhiều người dân Israel
khi tiên báo Người dùng chính một vị vua dân ngoại để tái thiết Đền Thờ tại
Giêrusalem. Có bao giờ bạn nghiệm thấy Thiên Chúa cũng đang dùng
nhiều người không phải là Kitô hữu để mưu ích cho Giáo Hội của Người hay mưu
ích cho xã hội? Đó là những trường hợp cụ thể nào? Bạn học được điều gì qua
những trường hợp này?
5/ Chúng
ta được cứu độ do ân sủng hải hà của Thiên Chúa và lòng tin của chúng ta vào
Đức Giêsu Kitô. Nhưng như thánh Giacôbê minh định: “Đức tin không có hành động
thì quả là đức tin chết” (Gc 2,17). Theo bạn, làm thế nào đức tin và hành động (tốt)
song hành với nhau trong cuộc sống của bạn, nhất là trong Mùa Chay thánh này?
III. LỜI NGUYỆN CHUNG
Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa
Cha đã sai Con Một của Người là Đức Giêsu Kitô đến trần gian để giao hòa nhân
loại với Thiên Chúa và ban cho chúng ta sự sống đời đời. Trong tâm tình cảm tạ
và tin tưởng, chúng ta cùng dâng lời nguyện xin:
1. Hội
Thánh có sứ mạng gìn giữ, bảo vệ và phát triển kho tàng đức tin chân thật.
Chúng ta cùng cầu xin cho mọi thành phần trong Hội Thánh biết ý thức chu toàn
sứ mạng cao cả của mình, luôn trung thành với đức tin tinh tuyền khi đối thoại
với những người không tin vào Thiên Chúa.
2. Thiên
Chúa đã sai Con của Người giáng trần không phải để luận phạt nhưng để cứu độ
thế gian. Chúng ta cùng cầu xin cho con người thời đại biết tin nhận Đức Giêsu
Kitô “là đường, là sự thật và là sự sống”, để khi hết lòng thờ phượng và bước
đi trong ánh sáng của Người, họ sẽ thực sự được biến đổi.
3. Thánh
Phaolô khẳng định: “Chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà anh em được cứu độ.”
Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho mọi kitô hữu, cách riêng những ai đang lầm đường
lạc lối, biết nhận ra lòng bao dung nhân hậu của Thiên Chúa mà hoán cải trở về
với Người trong mùa chay thánh này.
4. “Ai
hành động theo sự thật thì đến cùng ánh sáng.” Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho
mọi người trong cộng đoàn chúng ta biết tôn trọng và bênh vực sự thật, để qua
đời sống quảng đại tha thứ và nhiệt tình phục vụ, mỗi người trở nên gương sáng
trong môi trường và hoàn cảnh sống của mình.
Chủ tế: Lạy Chúa là Cha rất nhân từ!
Xin nhậm lời chúng con cầu nguyện và thương ban muôn ơn lành cùng một niềm tin
kiên vững, để chúng con luôn can đảm dõi theo ánh sáng và làm chứng cho tình
yêu của Chúa trong cuộc sống hằng ngày. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa
chúng con.
Lm. Antôn
Nguyễn Văn Độ IV Mùa Chay – năm B
(Ga 3,14-21)
Bước vào Chúa nhật IV Mùa Chay
(Lætare), Phụng Vụ của Giáo hội đang từ màu tím chuyển sang màu hồng, màu của
bình minh, đánh dấu nửa chặng đường sám hối, nay tạm dừng để chuẩn bị tốt hơn
niềm vui Phục Sinh, nghỉ để nhìn lại những gì đã làm trong ba tuần đầu của Mùa
Chay, lấy thêm can đảm bước tiếp những chặng đường tới.
"Mừng vui lên, Giê-ru-sa-lem ! Tề
tựu cả về đây, hỡi những ai hằng mến yêu Thành ! Các bạn đang sầu khổ, nào hớn
hở vui mừng và hân hoan tận hưởng, nguồn an ủi chứa chan." (Ca nhập lễ) Hay
lời của Thánh vịnh gia : "Tôi vui mừng khi người ta nói với tôi : Chúng ta
sẽ tiến vào nhà Chúa. Vui lên nào...... ".
Những lời trên diễn tả niềm vui ngập
tràn và thiêng thánh. Giáo hội chúc mừng con cái mình đã hăng hái đi được nửa
hành trình của Mùa Chay. Làm sao không thể vui mừng được. Mừng vui lên, hỡi
những người trước kia ở trong sầu khổ vì coi thường lời Chúa, bất trung, tội
lỗi và nhạo báng các tiên tri nên mất nước, lâm vào cảnh nhà tan cửa nát phải
đi lưu đầy, nay được trở về tái thiết quê hương. Mừng vui lên vì Chúa dừng cơn
thịnh nộ đổ xuống trên dân nay được thay bằng lòng từ bi và tha thứ, "
Chúa thúc đẩy tâm hồn hoàng đế Cyrô, vua xứ Ba-tư, nhà vua ra lệnh truyền rao
khắp đất nước, và ban chiếu chỉ rằng: Đây hoàng đế Cyrô, vua xứ Ba-tư tuyên bố
: Ai trong các ngươi thuộc về dân Chúa? Thiên Chúa sẽ ở với nó, và nó hãy tiến
lên " (x. 2 Sb 36, 14-16. 19-23).
Vậy đâu là lý do sâu xa để vui mừng ?
Vì tội lỗi của dân mà đền thờ Chúa bị
quân thù đốt cháy, tường thành Giêrusalem bị phá huỷ, các lâu đài và mọi đồ vật
quý giá bị hỏa thiêu. Nay họ "được kêu gọi tái thiết đền thờ Giêrusalem,
được mời gọi đón nhận lại Thiên Chúa đến ở giữa họ, đón nhận sức mạnh của tình
yêu và tha thứ" (x. 2 Sb 36, 14-16. 19-23). Đoạn Tin Mừng Gioan ghi lại hôm
nay cho chúng ta câu trả lời cụ thể : "Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi
đã ban Con Một mình, để tất cả những ai tin Con Ngài ... để thế gian nhờ Con
Ngài mà được cứu độ" (Ga 3,16-17).
Thiên Chúa đã dựng nên con người, ban
bố những giới răn, không phải như những ách trói buộc, nhưng là như nguồn tự
do, để con người cư xử khôn ngoan, sống theo công lý và hoà bình, biết đặt tin
tưởng nơi tha nhân và cùng nhau thực hành các việc công chính dựa theo ý của
Chúa để được hạnh phúc.
Vui vì được yêu thương và được cứu
Chúng ta đang ở tuần thứ IV trên hành
trình tiến về lễ Phục Sinh, hành trình cùng với Chúa Giêsu bước trong
"hoang địa". Ðây là quãng thời gian chúng ta lắng nghe tiếng Chúa và
cũng là để vạch trần mặt nạ của những cám dỗ trong lòng chúng ta. Ở phía chân
trời của hoang địa này chúng ta thấy nổi lên cây thập giá. Thập giá Chúa Kitô
là đỉnh điểm của tình yêu đem lại ơn cứu độ cho chúng ta. Chính Chúa Giêsu
khẳng định : "Như ông Môsê đã giương cao con rắn trong sa mạc, Con Người
cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được sống muôn
đời" (Ga 3,14-15). Lời trên nhắc lại cuộc xuất hành của người Do thái từ
đất Ai Cập. Trong hành trình, một số người bị rắn độc cắn và bị chết. Khi ấy,
Thiên Chúa ra lệnh cho ông Môisê làm một con rắn bằng đồng và treo lên một cây
sào : ai bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đồng thì được chữa lành (x. Ds 21,4-9).
Ám chỉ Ðức Giêsu sẽ được giương cao trên thập giá để bất cứ ai đang ở trong
hiểm nguy của tội lỗi, nhìn lên Người với lòng tin thì sẽ được cứu độ, đúng như
Gioan nói: "Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải
để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ
" (Ga 3,17).
Theo thánh Âugustinô thì : "Người
thầy thuốc là người đến để chữa bệnh. Nếu người bệnh không tuân theo đơn thuốc
và chỉ dẫn của thầy thuốc, anh ta tự làm hại mình. Ðấng Cứu Thế đến thế
gian...nếu anh không muốn được Ngài cứu chuộc, anh tự phán xét chính mình"
(Sul Vangelo di Giovanni, 12,12: PL 35, 1190). Tình yêu Thiên Chúa là vô biên
và Người đã ban Con Một để chuộc tội cho con người. Phần chúng ta, mỗi người
cũng phải chịu trách nhiệm về mình. Thực vậy, mỗi người phải nhận biết tình
trạng bệnh tật của mình để được cứu chữa; từng người phải nhìn nhận chính tội
của mình để ơn tha thứ của Thiên Chúa, đã thể hiện trên Thập giá, hiện thực
trong tâm hồn và cuộc sống mỗi người. Thánh Âugustinô viết tiếp: "Thiên
Chúa lên án tội lỗi và nếu anh cũng làm tương tự, anh được hiệp thông với Thiên
Chúa. Khi anh bắt đầu tách mình khỏi những gì đã làm, khi đó anh khởi sự nhưng
việc tốt lành bởi đã từ bỏ những việc bất chính. Nên hoàn thiện bắt đầu từ việc
nhận ra những sai sót của mình."
Chúa Giêsu là sự sáng thế gian
Ánh Sáng đã đến thế gian, nhưng nhiều
người ưa thích đêm tối hơn là ánh sáng. Có biết bao nhiêu đen tối ở trên thế
giới hiện nay, những đám mây của sự dữ vẫn còn bao phủ trên mặt đất này. Những
vụ thảm sát tàn bạo tại Irắc và Siria, những cuộc tranh chấp giữa các bộ lạc,
lòng tham lam làm hoen ố con tim, đưa đến cảnh bóc lột người nghèo, lòng tham
vơ vét khai thác các tài nguyện không nghĩ gì đến các thế hệ tương lai; bên
cạnh đó là tính ích kỷ khiến con người khép kín, trở nên vô cảm đối với Thiên
Chúa và tha nhân, thay vì những lý tưởng cao thượng của quảng đại và từ bỏ, thì
người ta đi tìm khoái lạc, hưởng thụ, tìm hạnh phúc qua xì ke, dâm đãng, đưa
đến cảnh huỷ hoại gia đình, tàn sát các bào thai, gạt bỏ người già và em nhỏ.
Để chống lại não trạng trên, Sứ điệp
Mùa Chay năm nay có chủ đề là xóa bỏ sự "thờ ơ toàn cầu hóa". Đức
Thánh Cha Phanxicô mong ước : " Nơi nào có sự hiện diện của Giáo hội, đặc
biệt là nơi những giáo xứ và cộng đoàn, sẽ trở nên những hòn đảo lòng thương
xót giữa biển cả thờ ơ" (Sứ điệp MC 2015). Dửng dưng với Thiên Chúa và
đồng loại là điều cần phải loại bỏ trong xã hội hiện đại hôm nay. Chúng ta cần
tạo ra một não trạng mới coi tha nhân như là anh chị em đáng được yêu thương
tôn trọng và giúp đỡ trên cuộc hành trình tiến đến tự do, sự sống và hy vọng.
Thánh Phaolô nói: "Đây là lúc
thuận tiện, đây là ngày cứu độ" (2 Cr 6,2). Đây là thời gian thuận tiện để
mỗi người quyết tâm hoán cải, tăng cường việc lắng nghe Lời Chúa, cầu nguyện,
thống hối, mở rộng tâm hồn đón nhận thánh ý Chúa, quảng đại giúp đỡ tha nhân.
Mùa Chay là lúc thuận tiện để khích lệ
mọi thành phần Dân Chúa gia tăng sức lực thực hiện công việc bác ái nhiều hơn
nữa. Giữa biển cả thờ ơ của xã hội hôm nay, mỗi người, mỗi giáo xứ và cộng đoàn
thực thi đức ái, nhất định Giáo hội sẽ trở nên những hòn đảo lòng thương xót.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét