CHÚA NHẬT 19 THƯỜNG NIÊN - A
Lời Chúa: 1V. 19, 9a.11-13a; Rm. 9,
1-5; Mt. 14, 22-33
MỤC LỤC
1. Con thuyền Giáo Hội
2. Biển đời
3. Một điểm tựa duy nhất trên cõi
đời
4. Dìu nhau tiến bước – Lm Giuse Tạ Duy
Tuyền
5. Khi hành trình đức tin có sóng
gió
6. Chúa Giêsu đi trên mặt biển
7. Con tưởng! – Lm. Gioan B. Phan Kế
Sự
8. Con đường của Chúa – ĐTGM. Ngô Quang
Kiệt
9. Xin cho con đi trên mặt nước
10. An toàn trên biển cả
11. Xin cứu tôi
12. Gió trở nên yên lặng
13. Chúa đi trên biển – R. Veritas
14. Đi trên mặt biển
15. Xin cứu tôi
16. Quyền phép
17. Đức tin
18. Lạy Thầy, xin cứu con
19. Đức Giêsu đi trên mặt biển Hồ
20. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà
Lạt
21. Chú giải của Noel Quesson
1. Con thuyền Giáo Hội
Phải chăng đoạn Tin Mừng sáng hôm nay
phản ảnh cho một kinh nghiệm sống đức tin của Giáo Hội thời sơ khai? Thực vậy,
như một con thuyền tròng trành giữa biển khơi dậy sóng, Giáo Hội chỉ là một
cộng đoàn nhỏ bé và yếu đuối giữa một thế gian đối nghịch và không ngừng áp
đảo...
Trong cuốn chuyện Quo vadis, tác giả
Sienkievich đã đặt Phêrô, người chài lưới già nua và dốt nát trong thế đối diện
với Néron, một hoàng đế hùng mạnh, chủ tể của trần gian. Phêrô đã run rẩy,
ngẩng mái đầu bạc trắng của mình lên trời cao mà thầm thĩ kêu xin: Lạy Chúa,
con biết làm gì với thành phố mà Chúa sai con tới. Của y nào là biển cả và đất
liền. Của y nào là muông thú trên mặt đất cũng như thuỷ tộc dưới lòng đại
dương. Của y nào là những vương quốc, thành quách và 30 chiến đoàn đang canh
giữ. Còn con, lạy Chúa, con chỉ là một tên ngư phủ, sống quanh quẩn trên các
mặt sông hồ. Con biết làm gì đây. Làm sao con thắng được sự dữ mà y đã gieo
rắc.
Quả là mong manh, bé bỏng và yếu đuối,
thế nhưng Giáo Hội vẫn không ngừng đi tới vì tin rằng Chúa Giêsu vẫn đang hiện
diện như lời Ngài xác quyết: Thầy đây, đừng sợ. Cho dẫu đó chỉ là một sự hiện
diện vô hình, tưởng chừng như ảo ảnh. Thế nhưng cộng đoàn nhỏ bé ấy đã làm đảo
lộn cả lịch sử. Néron đã biến đi như một cơn mộng dữ đẫm máu. Còn Phêrô, người
chài lưới già nua và dốt nát vẫn còn đấy, đã chiếm lĩnh đến muôn thuở cả trần
gian.
Cũng chính vì thế mà câu chuyện của
2.000 năm về trước luôn là nguồn suy tư và sức mạnh cho Giáo Hội, đặc biệt
trong những giai đoạn phải đối diện với những khó khăn và thử thách, với những
phong ba và bão táp, để ở đó, Giáo Hội hâm nóng lại niềm tin của mình và can
đảm tiến bước.
Trong chuyến viếng thăm mục vụ tại Pháp
vào năm 1989, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II cũng đã lấy đoạn Tin Mừng hôm nay
làm chủ đề để khai triển suy tư và tăng cường sức mạnh cho một Giáo Hội đã từng
có thời kỳ vàng son đáng nhớ, nhưng hôm nay đang phải đối đầu với những vấn đề
được xem là bi quan và nan giải.
Đồng thời, nếu hình ảnh Phêrô đi trên
sóng biển được nhìn với tư cách người lãnh đạo Giáo Hội, thì Phêrô ấy cũng còn
là hình ảnh tượng trưng cho từng người Kitô hữu đang sống trong lòng cuộc đời.
Với niềm tin bên cạnh những giây phút nghi nan và ngờ vực. Với những niềm vui
mừng xen lẫn những âu lo và sợ hãi. Với quyết tâm giữa những ngả nghiêng và
chao đảo. Chính nơi con người Phêrô ấy mà mỗi người chúng ta sẽ nhận ra thân
phận mỏng manh và yếu đuối của bản thân. Và nhất là nơi con người Phêrô ấy,
chúng ta cần hun nóng lại niềm cậy trông và kêu cầu: Lạy Chúa, xin cứu vớt con.
2. Biển đời.
Có một cậu bé xin đi biển để học nghề
làm thuỷ thủ. Ngày nọ trời dông bão, người ta bảo cậu leo lên cột buồn. Leo
được nửa phần đầu thì dễ dàng vì cậu cứ đưa mắt ngước lên trời. Nhưng đến lưng
chừng, cậu phạm phải một sai lầm, đó là cậu nhìn xuống mặt biển dậy sóng. Thế
là cậu bị chóng mặt như muốn ngã xuống. Thấy vậy, một thuỷ thủ già bèn la lên:
Này cậu bé, hãy nhìn lên trời. Nghe theo lời chỉ dẫn trên, cuối cùng cậu bé đã
leo tới đỉnh cột buồm một cách an toàn.
Lỗi lầm của cậu bé giống hệt lỗi lầm
của Phêrô qua đoạn Tin Mừng sáng hôm nay. Cậu bé đã rời mắt khỏi bầu trời và đã
nhìn xuống mặt biển dông bão như Phêrô đã rời mắt khỏi Chúa và nhìn xuống những
ngọn sóng.
Điều này cũng thường xảy đến với mỗi
người chúng ta. Thực vậy, có những lúc trong cuộc đời, chúng ta cảm nghiệm được
sự hiện diện đầy quyền năng và yêu thương của Chúa, nhất là những lúc chúng ta
được may mắn và những thành công như mỉm cười với chúng ta. Tuy nhiên, không
phải lúc nào cũng sóng yên biển lặng. Trái lại cuộc đời của chúng ta cũng có
những ngày phong ba và bão táp. Chính trong những giờ phút đen tối này, chúng
ta dễ dàng rời xa Chúa, chúng ta dễ dàng từ bỏ Ngài để đi tìm những sự vật
khác, để rồi bản thân chúng ta bị chao đảo, mất thăng bằng và chìm xuống.
Đoạm Tin Mừng sáng hôm nay mời gọi
chúng ta hãy thẳng thắn kiểm điểm lại đời sống của mình. Nếu lúc này, chúng ta
không cảm nhận được sự bình an, niềm vui mừng và hy vọng thì chắc chắn đó là vì
chúng ta đã lìa xa Chúa. Nếu như lúc này chúng ta đang chao đảo và như muốn
chìm xuống đáy nước, thì chắc hẳn đó là vì chúng ta đã không còn tin tưởng, cậy
trông và phó thác vào Chúa. Hãy quay trở về cùng Chúa và hãy kêu lên như thánh
Phêrô: Lạy Chúa, xin cứu vớt con. Chắc chắn Ngài sẽ ra tay phù trợ, bởi vì Ngài
không phải chỉ là một Thiên Chúa quyền năng, có thể làm được những sự chúng ta
kêu van, mà hơn thế nữa, Ngài còn là một người cha đầy lòng thương xót, luôn
sẵn sàng cứu vớt và nâng đỡ chúng ta ở mọi nơi và trong mọi lúc. Có Chúa cùng
đi với chúng ta trên vạn nẻo đường đời, chúng ta sẽ không còn sợ hãi trước
những phong ba và bão táp, chúng ta sẽ không còn lo lắng trước những gian nan
và thử thách như lời thánh vịnh đã viết: Ví như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất
vả chỉ là uổng công, thành trì Chúa chẳng giữ trông, hùng binh kiện tước cũng
không ra gì.
Và để kết luận, chúng ta cùng nhau ghi
nhớ tư tưởng sau đây của một câu danh ngôn: Có Chúa thì màng nhện cũng sẽ trở
nên tường thành. Trái lại, nếu không có Chúa, thì tường thành cũng chỉ là màng
nhện mà thôi.
3. Một điểm tựa duy nhất trên cõi đời
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Đang chèo thuyền giữa khơi trong bóng
đêm dày đặc, các môn đệ bỗng phát hiện một bóng ma chập chờn trên sóng nước.
Mọi người hốt hoảng la lên. Nào ngờ đó lại là Chúa Giêsu. Ngài trấn an họ:
"Chính Thầy đây! Đừng sợ!". Biết vậy, Phêrô hăm hở đòi đi trên nước
như Thầy: "Thưa Ngài, nếu quả là Ngài thì xin truyền cho con đi trên mặt
nước và đến cùng Ngài".
Được Chúa chấp thuận, Phêrô bước ra
khỏi thuyền, bước chân chao đảo trên sóng nước như người say. Thế rồi một cơn
gió mạnh thổi đến, nước xô ập vào người làm Phêrô chới với. Ông hoảng hốt la
lên: "Lạy Thầy, xin mau cứu con!".
Lập tức, Chúa Giêsu nắm lấy tay Phêrô,
kéo ông lên rồi đưa ông vào thuyền bình an vô sự.
Sống trên đời nầy, chúng ta cũng như
Phêrô đi trên mặt biển. Mọi sự chung quanh đều chao đảo, bấp bênh, hỗn độn. Mới
đây còn đang vui đùa, nhảy múa reo cười đùng một cái, bỗng hoá ra người thiên
cổ! Mạng người quá đỗi mong manh. Kiếp người như ngọn đèn lung linh trước gió,
như một giấc chiêm bao!
Cuộc đời đầy dẫy tai ương
Những thiên tai xảy ra dồn dập khắp nơi
trên thế giới: bão tố, lũ lụt, động đất, sóng thần, lốc xoáy... đã gây ra tổn
thất khủng khiếp về nhân mạng cũng như về tài sản.
Bên cạnh đó, những tai hoạ do con người
gây ra cũng khủng khiếp và tàn bạo không kém: chiến tranh, bạo lực, khủng bố,
đàn áp, bóc lột, bệnh tật, đói nghèo...
Trước những tai ương hoạn nạn đó, con
người biết tìm đâu nơi nương tựa vững bền? Biết bám víu vào ai để bảo toàn mạng
sống? Biết dựa vào sức mạnh nào để đương đầu?
Chẳng có chi vững bền
Trên cõi đời nầy, tìm đâu ra một điểm
tựa vững bền?
Tựa vào tiền của ư? Tiền của không mua
được sức khoẻ và sự sống. Những tỷ phú giàu nhất thế giới cũng không thoát khỏi
bệnh tật và chết chóc.
Tựa vào địa vị, chức quyền ư? Những
tổng thống, vua chúa quyền lực nhất thế gian cũng chỉ được ngồi trên ngai trong
thời hạn ngắn rồi bị truất phế và tất cả không trừ ai đã vùi thây dưới mộ.
Chẳng có gì kiên cố
Toà tháp đôi ở Newyork cao đến 110 tầng
(417- 425 mét) đứng uy nghi sừng sững giữa trời, vượt hẳn lên các công trình
kiến trúc hoành tráng chung quanh, ngạo nghễ thách thức với cả những cơn địa
chấn mạnh nhất, nằm ở trung tâm một đất nước phồn vinh và hùng mạnh nhất thế
giới, nhưng có ai ngờ: nó đã bị tấn công, bị bốc cháy ngùn ngụt và sụp đổ tan
tành trước sự kinh hoàng của hàng tỉ người trên thế giới, chôn vùi ngót năm
ngàn nạn nhân dưới khối bê tông khổng lồ của nó trong một biến cố gây chấn động
thế giới vào ngày 11 tháng 9 năm 2001.
Mọi thứ đều bấp bênh
Hành trình của con người trên dương
gian không khác chi hành trình của Phêrô trên mặt nước; nhìn trước, nhìn sau,
nhìn lui, nhìn tới, mọi thứ đều chao đảo, tất cả đều bấp bênh, chẳng có gì vững
bền.
"Ôi nhân sinh là thế: như bóng
đèn, như mây nổi, như gió thổi, như chiêm bao" (Khuyết danh)
Biết nương tựa vào đâu
Con người không thể dựa vào người khác
vì tất cả những người khác cũng đang ở trong tư thế bấp bênh, chao đảo như
mình. Một chiếc tàu sắp đắm không thể cứu vớt chiếc tàu khác cũng đang chìm đắm
như mình.
Cần phải có một "quyền lực"
nào đó ở bên trên, ở một bờ bến vững vàng, mới có thể cứu vớt những ai đang
chìm đắm trong biển đời chao đảo.
Hãy nắm lấy bàn tay Chúa Giêsu
Duy chỉ có bàn tay Chúa Giêsu mới có đủ
quyền năng cứu vớt mọi người trên dương thế và bàn tay ấy luôn đưa tay ra để
nâng đỡ, dìu dắt, cứu vớt bao người.
Bàn tay Chúa Giêsu đã đẩy lùi bệnh tật
ra khỏi kiếp người: chạm đến những người phong hủi khiến những người nầy được
sạch (Mt 8,3); đặt lên "những người đau yếu mắc đủ thứ bệnh hoạn và họ
được chữa lành" (Lc 4, 40)
Bàn tay Chúa Giêsu trả lại ánh sáng cho
người mù tối: chạm đến mắt người mù khiến y được sáng. (Mt 9,29. 20, 34)
Bàn tay Chúa Giêsu đã lôi kéo con người
ra khỏi cõi chết: nắm lấy bàn tay bé gái đã chết và trả lại sự sống cho em. (Mt
9,24)
Và cũng chính bàn tay ấy đã đưa ra nắm
lấy tay Phêrô đang chới với giữa sóng gió hãi hùng, kéo ông khỏi bị chìm đắm và
đưa ông vào trong thuyền bình an vô sự. (Mt 14, 31).
Lạy Chúa Giêsu,
Chỉ có Chúa và duy chỉ có một mình Chúa
mới là điểm tựa duy nhất cho nhân loại đang chơi vơi, chao đảo giữa biển đời
tăm tối hãi hùng.
Bàn tay Chúa vẫn đưa ra và sẵn sàng nắm
lấy bàn tay yếu đuối của con người đắm chìm giữa biển đời tối đen đầy sóng gió,
nhưng tiếc thay, người đời không chịu để cho Chúa nắm lấy tay mình.
Chúa yêu mến con người và sẵn sàng cứu
vớt họ, nhưng đồng thời Chúa cũng luôn tôn trọng tự do của họ.
Xin soi sáng cho nhân loại hôm nay khám
phá ra bàn tay đầy quyền năng của Thiên Chúa Tình Yêu đang luôn vươn ra để che
chở và cứu vớt mọi người.
Xin cho chúng con được trở thành bàn
tay nối dài của Chúa, sẵn sàng đưa ra nắm lấy những bàn tay khác đang gặp sóng
gió gian nan.
4. Dìu nhau tiến bước – Lm Giuse Tạ Duy
Tuyền
Khi đối diện với đau khổ chúng ta
thường hỏi: Chúa ở đâu? Và khi đứng trước những nghi nan chúng ta thường đặt
điều kiện: "Nếu có Thiên Chúa xin hãy cứu con?". Thế nhưng, đau khổ
vẫn cứ tiếp diễn trên thế gian. Mỗi ngày trôi qua chúng ta phải chứng kiến biết
bao cái chết đau thương, biết bao những bất hạnh rủi ro đến với con người chúng
ta. Nhìn vào cuộc đời khiến nhiều người bi quan bảo rằng: "Đời là bể khổ",
hay 'Cây xanh thiếu lá nó xanh xanh - Biết mình thế này thà đừng sinh ra".
Quả thực, nếu sinh ra trong cuộc đời để rồi chịu cực, chịu khổ, chịu nhiều đắng
cay đoạ đầy là một bất hạnh cho kiếp người chúng ta. Nhưng thực ra, trong cuộc
sống vẫn có những niềm vui. Niềm vui của tình liên đới, của sự chia sẻ, của
lòng bác ái, của tinh thần hy sinh dấn thân phục vụ vì lý tưởng và vì đồng
loại...
Trong giáo xứ Bình Lâm có một em bé 6
tuổi tên là K' Thủ Lĩnh. Em vừa lọt lòng mẹ đã bị bỏ đi. Điều tệ hại là chính người
vứt em đi đã bẻ gãy đôi chân của em thành tàn phế rồi mới bỏ em bên vệ đường.
Em đã được một gia đình người dân tộc Châu Mạ đón về nuôi. Mỗi ngày em đi học
phải có người bồng ẵm đi, nếu đi một mình phải đi bằng khuỷ chân thật tội
nghiệp! Thấy cảnh thương tâm, giáo xứ đã quyết định đưa em đi bệnh viện để chữa
trị đôi chân. Tại trung tâm chấn thương chỉnh hình ơn Chúa đã đến với em và
giáo xứ. Vì đã có nhà tài trợ sẵn lòng trả toàn bộ chi phí cho ca mổ và suốt
thời gian điều trị cho em. Đây là một món quà quá bất ngờ đối với gia đình mẹ
nuôi của em và với giáo xứ. Chúng ta cùng tạ ơn Chúa vì trên thế gian này vẫn
còn đó những tấm lòng quảng đại được trao ban một cách quảng đại và vô vị lợi.
Thực vậy, nếu không có tấm lòng nhân ái
được trao ban thì những bất hạnh rủi ro đến với nhân loại sẽ mãi mãi không bao
giờ nguôi ngoai, nhưng nếu có nhiều tấm lòng nhân ái, biết chia sẻ cho nhau,
thì những đau thương mất mát sẽ sớm được hàn gắn và chữa lành. Vì có ai đó đã
nói rằng:
"Có một đường đi, đi chung Đường
sẽ vui hơn,
Có một quặn đau, đau cùng sẽ sớm nguôi
ngoai".
Trở lại với bài phúc âm của Chúa nhật
18 thường niên, thánh Matthêu đã nhấn mạnh với chúng ta một điều: nếu không có
lòng nhân ái của em bé dâng cho Chúa 5 chiếc bánh và hai con cái, có lẽ đã
không có phép lạ hoá bánh ra nhiều để chia sẻ với hơn 5 ngàn người đang đói vào
buổi chiều hôm đó. Bài phúc âm hôm nay, Chúa còn khẳng định với chúng ta: sự dữ
luôn có mặt ở quanh ta. Cuộc đời không thiếu những sóng gió nghi nan. Nhưng,
Chúa có thể làm những điều tốt hơn từ trong những bất hạnh này. Em K' Thủ Lĩnh
từ trong bất hạnh nhưng hôm nay em đã học được bài học về nhân ái khi đôi chân
của em đang được chữa trị. Và Chúa Giêsu Ngài đã làm phép lạ từ lòng tốt của
người dâng cho Chúa bánh và cá. Phải chăng, Chúa muốn dạy chúng ta bài học, khi
đứng trước khổ đau của anh em mình, chúng ta phải tự hỏi: chúng ta đang ở đâu
khi khổ đau ập xuống anh em? Chúng ta đã làm gì cho anh em mình khi chứng kiến
những cảnh tang thương và bất hạnh của anh em? Sự dữ vẫn đang hoành hành. Quyền
lực của ác thần vẫn làm cho con người sợ hãi, đôi khi đánh mất niềm tin. Nhưng
Chúa vẫn đang mời gọi chúng ta: Anh em đừng sợ, vì Thầy đã thắng thế gian. Thầy
đã thắng thế gian, đó cũng là tiếng mời gọi các môn đệ của Chúa là chúng ta,
hãy cũng với Chúa để chiến thắng sự dữ, để đẩy lùi cái ác ra khỏi thế gian, để
xoa dịu những đau thương mất mát trong cuộc đời. Đồng thời Ngài cũng mời gọi
chúng ta hãy đưa tay cho Ngài dìu chúng ta bước qua những khó khăn của dòng
đời. Thánh Phê-rô đã có thể đi trên mặt nước, đi qua hiểm nguy khi ông nhận ra
Chúa đang đến với ông. Cuộc đời chúng ta cũng chỉ bình an trước gian nan khi
chúng ta tin tưởng rằng: Chúa vẫn đang đồng hành với chúng ta. Chúa vẫn đang
mời gọi chúng ta hãy trao vào tay Chúa những khó khăn của cuộc đời để Chúa sẽ
giải thoát chúng ta khỏi mọi hiểm nguy.
Và hôm nay với biết bao khổ đau của tha
nhân, Chúa cũng muốn chúng ta hãy là chứng nhân cho tình thương và lòng nhân ái
của Chúa, khi chúng ta cùng cầm tay nhau vượt qua những thăng trầm của cuộc
đời. Khi chúng ta biết chạnh lòng thương xót trước những bất hạnh của tha nhân.
Khi chúng ta không phủi tay trốn tránh trách nhiệm trước những nhu cầu của thời
đại. Vâng cuộc đời sẽ ấm áp hơn nếu mỗi người biết liên đới và chia sẻ cho nhau
để làm vơi đi những khổ dau, những lắng lo trong cuộc sống.
Chúng ta có thể không có khả năng làm
phép lạ hoá bánh ra nhiều, nhưng chúng ta có khả năng trao vào tay Chúa một
chút lương thực ít ỏi, để Chúa có thể nhân rộng cho hàng ngàn người hưởng dùng.
Chúng ta có thể không có khả năng đi
trên mặt nước, nhưng chúng ta có thể nâng đỡ, dìu dắt anh em qua những khó khăn
của cuộc sống.
Chúng ta có thể không khiến cho sóng
gió ba đào im lặng, nhưng chúng ta có thể góp phần đầy lùi sự dữ và xoa dịu
những đau thương bằng lòng quảng đại và nhân ái của chúng ta.
Nguyện xin Chúa ban cho chúng ta lòng
mến nồng nàn để chúng ta trở nên khí cụ mang tình yêu và lòng nhân ái đến cho
anh chị em chung quanh. Nguyện xin Chúa ban thêm đức tin và đức cậy để chúng ta
luôn biết cậy dựa vào ơn trợ giúp của Chúa và an bình sống trong sự quan phòng
của Chúa. Amen.
5. Khi hành trình đức tin có sóng gió
(Suy niệm của Lm. Phêrô Bùi Quang Tuấn)
Vào khoảng năm 860 trước công nguyên,
vương quốc Israel
bị ảnh hưởng bởi tà giáo. Vua Ahab và hoàng hậu Izabel nuôi dưỡng hàng ngàn
tiên tri Baal. Nhiều đền thờ thần thoại được xây lên. Dân chúng cũng hùa theo
việc cúng bái Baal. Nhưng tiên tri của Giavê Thiên Chúa là Êlia vẫn can đảm
đương đầu với đám đông phản trắc để bênh vực chính giáo.
Một mình ông dám thách thức 450 tiên
tri Baal hãy chứng minh cho toàn dân biết đâu là Chúa thật. Êlia bảo người ta
bắt hai bò tơ để đôi bên cùng xẻ thịt, đặt lên củi, và khẩn cầu. Thần linh nào
đáp lời nguyện xin, cho lửa xuống thiêu cháy đống củi cùng của lễ, thì đó chính
là Đấng mọi người phải tôn thờ.
Sau khi giết bò và chất lên bàn thờ,
450 tiên tri và tư tế Baal bắt đầu kêu khấn: "Lạy thần Baal, xin đáp lời
chúng tôi." Nhưng không một tiếng trả lời! Họ bắt đầu nhảy nhót như kiểu
lên đồng. Nhưng cũng chẳng thấy ai đáp lại! Êlia mới chế nhạo: "Các ngươi
phải kêu lớn lên nữa. Không chừng thần linh đang suy tính hay bận rộn chuyện
gì; cũng có thể ngài đi vắng hoặc đang ngủ. Đánh thức ngài dậy đi!" Các
môn đệ thần Baal ra sức kêu gào, lại còn rạch mình cho máu chảy lai láng như
kích động lòng trắc ẩn của thần linh. Nhưng vẫn không thấy gì.
Lúc này Êlia mới giơ tay cầu nguyện:
"Lạy Giavê Thiên Chúa của Abraham, Isaac và Israel , ước gì hôm nay người ta
nhận biết chính Người... xin nhậm lời tôi" (1 V 18,36-37), và lập tức
Giavê cho lửa từ trời thiêu cháy hết mọi của lễ của Êlia. Thấy vậy, toàn dân
tung hô Thiên Chúa. Thế rồi, khi được lệnh của Êlia, họ đem các tiên tri và tư
tế Baal xuống núi giết sạch.
Chuyện sảy ra quá bất ngờ khiến hoàng
hậu Izabel bàng hoàng căm tức. Bà thề sẽ lấy mạng Êlia bằng mọi giá. Khi biết
thế, vị tiên tri tức tốc lên đường lánh nạn. Sau một ngày trốn chạy vất vả
trong vùng sa mạc khô khan, ông cảm thấy mệt mỏi chán chường. Con người can đảm
và nhiệt thành hôm nào bây giờ lại rơi vào tình trạng hoang mang cực độ đến nỗi
muốn chết cho yên. Ông thốt lên: "Nay đã đủ rồi, lạy Giavê, xin cất mạng
tôi đi, tôi cũng không hơn gì các bậc tổ tiên".
Người hùng của Thiên Chúa mà cũng có
lúc đảo điên như thế thì huống chi là tôi! Thế nhưng câu chuyện không chỉ dừng
lại ở đó. Kinh thánh kể tiếp:
Chính trong giây phút giao động và chán
nản đó của người hùng, sứ thần Thiên Chúa đã đến nâng đỡ ông bằng bánh và nước.
Êlia đã ăn và uống. Sau đó tiếp tục hành trình 40 ngày đêm đến núi Sinai. Tại
đây ông đi vào cuộc gặp gỡ và đối thoại với Thiên Chúa. Cuộc gặp gỡ sảy ra
không phải trong bão tố, đất động hay lửa chớp, nhưng trong làn gió thoảng đưa.
Từ trong làn gió thoảng ấy, Thiên Chúa
cất lời nâng đỡ và chỉ dẫn Êlia. Cuộc gặp gỡ thân tình với Giavê đã kéo ông
khỏi hố sâu của lao đao thất vọng. Kết quả, Êlia tìm lại được bình an và sức
mạnh nội tâm, tiếp tục ra đi chu toàn sứ mạng làm chứng cho Thiên Chúa.
Thiết tưởng hành trình đức tin của
người Kitô hữu cũng có những lúc khốn khó lao đao như Êlia vậy. Dù là người
nhiệt tâm và can đảm cách mấy cũng không tránh khỏi tình trạng bị thế gian săn
đuổi, đe doạ, và bao chước cám dỗ tấn công. Lắm lúc tưởng như sắp chìm sâu
trong bão tố của hận thù, ích kỷ, đam mê. Ngay như thánh Phêrô, vị tông đồ năng
nổ và xông xáo nhất trong hàng ngũ các tông đồ, cũng đã từng bị sóng gió làm
đảo điên đến nỗi "sắp chìm xuống" (Mt 14,30). Nhưng khi ông thốt lên
lời kêu van, "Lạy Thầy, xin cứu con", thì bàn tay đỡ nâng của Thiên
Chúa đã giải thoát và đem lại bình an ngọt ngào.
Cho đến hôm nay, những người theo Đức
Kitô vẫn chưa hết bị sóng gió trần gian bủa vây, không chỉ là những truân
chuyên trong cuộc sống, nhưng còn là những cám dỗ tinh vi của quỉ ma. Nhưng
liệu trước các phong ba dữ dằn đó, tôi có nghe được tiếng nói đỡ nâng và nhắc
nhở của Thiên Chúa chăng? Lắm khi tiếng nói của Ngài rất nhẹ nhàng như
"gió hiu hiu thổi" chứ không phải như tiếng đất động, bão tố hay hoả
hào.
Thử hỏi: nếu là một thanh niên hay
thiếu nữ đang tuổi lớn lên, trước những lời réo gọi của đam mê xác thịt, liệu
tôi có nghe được tiếng nhắc nhở "phúc cho ai có lòng trong sạch" nơi
lương tâm để vượt thoát cạm bẫy dục tình và tiến lên núi cao với Chúa không?
Nếu vì nhẹ dạ mà sa ngã hay mang thai,
trước những sóng gió của từ khước khinh bỉ, hay giòng xoáy phá thai của thời
đại muốn nhận chìm sự sống, liệu tôi có nghe được tiếng bảo thì thầm trong
lương tâm rằng "phá thai là giết người", và rồi hướng nhìn lên Chúa,
kêu nài một sự đỡ nâng an ủi không?
Nếu là người mẹ có đứa con hư dại hay
người vợ có ông chồng hủ bại, liệu tôi có nghe được lời nhắc nhở "hãy vững
tin" của Đức Giêsu để tiếp tục hành trình làm nhân chứng cho đạo Chúa
không?
Nếu là người cha phải lao đao vì trách
nhiệm gia đình, bị giong tố của xã hội tấn công, bị chèn ép, hiểu lầm, khích
bác..., liệu tôi có nghe được tiếng nói "Đừng sợ, có Ta đây", và rồi
đưa tay cho Đức Giêsu để Ngài kéo lên không?
Cuộc đời người Kitô hữu được ví như
hành trình tiến lên núi Thánh giữa sa mạc nắng cháy, hay như chiếc thuyền đang
tìm về bến bờ giữa bao sóng gió to và gió ngược. Không có ơn Chúa đỡ nâng, chắc
chắn con người sẽ ngã gục. Cũng như nếu không có những chiếc bánh và ấm nước
Thiên Chúa trao cho, Êlia đã bỏ cuộc giữa đường; hay nếu không có bàn tay Đức
Giêsu giơ ra kéo lên, Phêrô đã chìm sâu trong sợ hãi và hoang mang.
Song khi có Chúa, bình an và sức mạnh
sẽ đến. Dù giông tố và thách đố trần gian cứ sảy ra, con thuyền đời tôi vẫn
thẳng tiến, vì có Thiên Chúa đồng hành.
Nhưng để được như thế, có lẽ tôi phải
không ngừng kêu lên: "Lạy Chúa, xin cứu con" (Mt 14,30).
6. Chúa Giêsu đi trên mặt biển
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thể
Hiện)
Bài Tin Mừng hôm nay (Mt 14,22-33) là
một trình thuật được viết theo thể văn "thần hiện", trong đó, các yếu
tố văn chương được sắp xếp để làm nổi bật một cuộc tỏ hiện lạ thường và bất ngờ
của một hữu thể thần linh, dành cho một số đối tượng đặc biệt, nhằm mục tiêu
mặc khải một phẩm chất hay một hành động thần linh.
Hôm ấy, sau khi dân chúng ăn no nê bởi
phép lạ hóa bánh ra nhiều (14,13-21), "Đức Giêsu bắt các môn đệ xuống
thuyền đi qua bờ bên kia trước, trong lúc Người giải tán dân chúng"
(c.22). Đức Giêsu thúc giục, thậm chí là ép buộc, các đồ đệ xuống thuyền. Người
muốn các ông mau chóng rời xa khung cảnh "huy hoàng" của một phép lạ
cả thể, và rời xa đám đông đang phấn khích vì phép lạ đó. Chính Người đảm nhận
việc giải tán đám đông dân chúng này.
"Giải tán xong, Người lên núi
riêng một mình mà cầu nguyện. Tối đến, Người vẫn ở đó một mình" (c.23).
Đây là lần đầu tiên Mt nói về việc Đức Giêsu cầu nguyện, cho dù, như Lc cho
thấy, đây là một việc làm rất thường xuyên của Người. Lần thứ hai và cũng là
lần cuối cùng Mt kể về việc Đức Giêsu cầu nguyện sẽ là trong câu chuyện ở vườn
Ghếtsêmani (26,36tt). Điều này kín đáo cho chúng ta hiểu nội dung lời cầu
nguyện của Đức Giêsu tối nay trên núi, khi Người ở riêng một mình, còn các môn
đệ thì đang ở trong thuyền lênh đênh trên biển. Quả thực, sự kiện Người vội vã
bắt buộc các môn đệ rời xa đám đông sau phép lạ hóa bánh ra nhiều, và sự song
song của cảnh tượng cầu nguyện này với trình thuật Ghếtsêmani, cho phép chúng
ta nghĩ rằng lời cầu nguyện của Đức Giêsu ở đây có liên quan đến cám dỗ về lý
tưởng Mêsia hiển thắng mà các môn đệ của Người (và Hội Thánh mọi thời) phải đối
diện. Nói cách khác, sự kiện Đức Giêsu buộc các môn đệ xuống thuyền khi Người
giải tán đám đông, đề nghị một cách hiểu Đức Giêsu cầu nguyện suốt đêm cho các
môn đệ, để họ không bị sa vào chước cám dỗ về một Đấng Mêsia quyền năng, hiển
hách, "hoành tráng".
Khi Đức Giêsu đang cầu nguyện một mình
trên núi, thì chiếc thuyền của các môn đệ "đã ra xa bờ cả mấy cây số, bị
sóng đánh vì ngược gió" (c.24). Trong Mt, con thuyền là biểu tượng của Hội
Thánh (x. 8,23-27). Các môn đệ đang ở trong con thuyền ấy, còn con thuyền thì
đang lênh đênh giữa biển.
Trong tư duy Thánh Kinh (x. Is 27,1;
51,9t; Đn 7; G 7,12...), biển là nơi cư ngụ của các mãnh lực tà thần. Khi con
thuyền đã ra xa bờ "cả mấy cây số" (dịch sát: nhiều stađiôs; mỗi
stađiôs = 185m), tức là con thuyền đang ở giữa vùng cư ngụ và hoạt động của các
mãnh lực đó. Cộng đoàn các môn đệ, như thế, đang ở trong tình trạng bị đe dọa
bởi các mãnh lực của bóng tối và quyền lực tà thần.
Con thuyền của các môn đệ đang bị sóng
đánh vì ngược gió. Trước đây, ở 8,24, tác giả Mt đã từng dùng một lối nói đặc
biệt hơn nhiều để mô tả hoàn cảnh của cộng đoàn Hội Thánh: con thuyền bị tra
tấn (basanizô) bởi các cơn sóng. Khi viết về tình trạng con thuyền ở 8,24 cũng
như ở 14,24, có lẽ tác giả Mt liên tưởng đến những hoàn cảnh đau khổ mà Hội
Thánh phải trải qua khi thi hành sứ mạng. Nhưng có sự khác biệt giữa hai hoàn
cảnh. Một bên là những cơn sóng "tra tấn" con thuyền, như thể có
"động đất" (seismos) trên biển (x. 8,24), tức là những khó khăn đến
từ xã hội bên ngoài, từ những hoàn cảnh biển đời nổi sóng "hành hạ/tra
tấn" con thuyền Hội Thánh. Còn bên kia, trong 14,24, là một nguyên nhân
bên trong: trạng thái tâm linh và tinh thần không đúng đắn của các môn đệ. Đức
Giêsu sai các môn đệ xuống thuyền để "sang bờ bên kia" (c.22), là nơi
mà các ông đã từng đến với Người (x. 8,28), tức là trong một vùng dân ngoại.
Ngọn gió thổi ngược (c.24) ngăn cản các môn đệ thi hành lệnh truyền của Đức
Giêsu, có lẽ chính là phản ứng của các ông khi phải rời bỏ nơi chỗ vừa diễn ra
một biến cố hoành tráng cả thể, rời bỏ nơi chỗ trong đó vừa bùng lên niềm hy
vọng về một sự chiến thắng hiển hách, tức là niềm hy vọng rằng Đức Giêsu sẽ trở
thành một thủ lãnh huy hoàng của đám đông dân chúng đang phấn khích vì được ăn
no nê sau một phép lạ cả thể. Chính trạng thái tâm hồn không muốn rời xa niềm
hy vọng đó đã làm cho con thuyền của các môn đệ tròng trành: con thuyền bị
ngược gió.
"Vào khoảng canh tư, Đức Giêsu đi
trên mặt biển mà đến với các môn đệ" (c.25). Trong sách Gióp, Thiên Chúa
"đi trên mặt nước" (G 9,8: "Duy mình Người trải rộng các tầng
trời, đạp lên trên ba đào biển cả"; x. 38,16). Bằng cách lướt đi trên mặt
biển, Đức Giêsu cho thấy Người là Đấng được Thiên Chúa ban cho quyền lực thần
linh tuyệt đối.
Nhưng phản ứng của các môn đệ lúc này
là phản ứng của sự không tin vào quyền năng và phẩm giá thần linh đó. Trong cái
trạng thái tâm linh không thích hợp như đã nói trên kia ("ngược
gió"), khi được nhìn thấy sự thể hiện phẩm tính và quyền lực thần linh của
Đức Giêsu qua việc Người đi trên mặt biển mà đến với họ, các môn đệ đã không có
lòng tin vào quyền năng và phẩm giá thần linh đó. "Thấy Người đi trên mặt
biển, các môn đệ hoảng hốt bảo nhau: 'Ma đấy!' và sợ hãi la lên" (c.26).
Họ không nhận ra nơi Đức Giêsu vị "Thiên Chúa ở cùng chúng ta" (x.
1,23). Và vì thế, họ từ khước chấp nhận mọi tính cách hiện thực trong sự hiện
diện của Người bên cạnh họ. Họ nghĩ đó là ma! Họ từ chối thực tại Người – Chúa
nơi Ngài.
"Đức Giêsu liền bảo các ông:
"Cứ yên tâm, chính Thầy đây, đừng sợ!" (c.27). Đối diện với phản ứng
tiêu cực và sợ hãi của các môn đệ, Đức Giêsu tự giới thiệu mình. Mệnh đề
"cứ yên tâm" nhằm trấn an các môn đệ khỏi nỗi sợ mà các ông đang trải
qua vì thiếu lòng tin. Ứng với lời kêu gọi đó là một khẳng định quan trọng
"chính Thầy đây!". Lời khẳng định này trước hết nhằm mục tiêu điều
chỉnh: chính là Thầy đây chứ không phải là ma như anh em lầm tưởng. Nhưng đồng
thời, lời khẳng định này lại trùng khít với biểu thức mà Thiên Chúa đã dùng để
tự mặc khải về chính mình trong Cựu Ước (x. Xh 3,14; Is 43, 1.3.10t).
"Ông Phêrô liền thưa với Người:
"Thưa Ngài, nếu quả là Ngài, thì xin truyền cho con đi trên mặt nước mà
đến với Ngài" (c.28). Ông Phêrô có vẻ tin vào Đức Giêsu. Nhưng đó là lòng
tin vào quyền năng làm những sự lạ lùng của Đức Giêsu chứ không phải là lòng
tin vào tình yêu của Người. Ông muốn được "đi trên mặt nước" tức là
muốn được tham dự vào cái điều kiện và thân phận thần linh của Đức Giêsu.
"Đức Giêsu bảo ông: "Cứ đến!" (c.29a). Chúa không từ chối ông
Phêrô, trái lại, còn mời ông thực hiện ước muốn của ông. Vấn đề không phải là
Người sẵn sàng thỏa mãn tham vọng của ông Phêrô. Thực ra, mọi kẻ đi theo Người
đều được mời gọi đón nhận và sống trong tư cách và thân phận của người con
Thiên Chúa (x. 5,9). Vì thế, Đức Giêsu không ngần ngại bảo ông Phêrô đi trên
mặt nước mà đến với Người. Vậy "ông Phêrô từ thuyền bước xuống, đi trên
mặt nước, và đến với Đức Giêsu" (c.29b).
"Nhưng thấy gió thổi thì ông đâm
sợ" (c.30a). Ông mong được hưởng một điều kiện thần thiêng không có bất cứ
chướng ngại vật nào. Ông vẫn mang tâm tính của một người mong phép lạ. Ông vẫn
ước mong một cuộc "đến với Thầy" theo một cách thức lạ thường, huy hoàng
và không khó khăn. Ông đã quên mất rằng người ta trở nên con Thiên Chúa là giữa
những chống đối, bách hại và khó khăn mà thế gian gây ra, như chính Đức Giêsu
đã nói: "Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của
họ. Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ
điều xấu xa" (5,10-11).
"Khi bắt đầu chìm, ông Phêrô la
lên: "Thưa Ngài, xin cứu con với!" (c.30b). Nỗi sợ hãi của ông Phêrô
ở đây cũng giống như nỗi sợ hãi của các môn đệ trước đây trong câu chuyện con
thuyền của các ông bị "tra tấn" bởi các con sóng lớn trên biển (x.
8,23tt). Trong câu chuyện đó, cũng như trong câu chuyện hôm nay, các môn đệ
hoặc ông Phêrô đều kêu cầu với Đức Giêsu, xin Người can thiệp trong những hoàn
cảnh khó khăn. Thái độ và cách hành xử này, xét theo một khía cạnh, là thái độ
đáng khen. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng lời xin của ông Phêrô ở Mt
14,30 phảng phất thái độ và quan niệm được diễn tả trong Tv 18,5-18 và Tv
144,5-7, theo đó, người cầu xin mong chờ một sự can thiệp ngoại thường của
Thiên Chúa từ trời cao để giải quyết tình trạng bi đát và tuyệt vọng của con
người.
"Đức Giêsu liền đưa tay nắm lấy
ông và nói: "Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài nghi?" (c.31).
Tất nhiên Đức Giêsu sẵn sàng can thiệp trong những hoàn cảnh khó khăn. Tuy
nhiên, điều cốt yếu không phải là những can thiệp ngoại thường, mà là sự ở với
của Người. Khi có Người ở với, người ta có thể làm được mọi sự (x.19,26) và
chắc chắn sẽ được cứu.
"Khi thầy trò đã lên thuyền, thì
gió lặng" (c.32). Sự đối nghịch và thậm chí là phản kháng của các môn đệ
đối với lệnh truyền phải rời xa tham vọng về một vương quốc Mêsia huy hoàng
chiến thắng, bây giờ chấm dứt: "Gió lặng". Cơn gió thổi ngược ấy vốn
là sự kiếm tìm sự vẻ vang phàm trần.
Bấy giờ, "những kẻ ở trong thuyền
bái lạy Người và nói: "Quả thật Ngài là Con Thiên Chúa!" (c.33).
"Những kẻ ở trong thuyền" tức là cộng đoàn Kitô hữu ở trong Hội
Thánh. Cộng đoàn ấy bây giờ tin thật Đức Giêsu là Con Thiên Chúa và tuyên xưng
lòng tin ấy.
Lời tuyên xưng này được đặt ở cuối
trình thuật, tức là sau khi Đức Giêsu đã lướt đi trên mặt biển đồng thời tự mặc
khải về mình bằng cách sử dụng chính biểu thức mà Thiên Chúa tự nói về Người
trong Cựu Ước ("Ta là"), và sau khi Đức Giêsu đã can thiệp để cứu ông
Phêrô khỏi tình trạng bị chìm xuống biển. Vì thế tước hiệu "Con Thiên
Chúa" được áp dụng cho Chúa Giêsu ở đây vừa mang giá trị Kitô học, vừa
mang ý nghĩa cứu độ học. Đồng một trật, Đức Giêsu chứng tỏ Người có quyền lực
thần linh tuyệt đối (phương diện Kitô học) và quyền lực ấy được thi thố để cứu
các môn đệ (phương diện cứu độ học).
Đó chính là xác tín đức tin vĩ đại mà
Hội Thánh muốn công bố với chúng ta hôm nay, và đồng thời cũng là xác tín đức
tin làm nền tảng cho cuộc sống của mỗi tín hữu và của tất cả Hội Thánh trong hiện
tại.
Gợi ý suy niệm và chia sẻ
1. Hơn một lần Đức Giêsu mời gọi các
môn đệ rời xa lý tưởng Do Thái về một vương quốc Mêsia đắc thắng kiểu thế gian.
Trong bài Tin mỪng hôm nay, Người bắt các ông xuống thuyền sang bờ bên kia
trước, tránh xa cám dỗ tận dụng phép lạ hóa bánh ra nhiều để mơ tưởng về một
phong trào Mêsia hoành tráng... Ngày nay, hình như Người vẫn thường phải yêu
cầu chúng ta xuống thuyền ngay và sang bờ bên kia như vậy, thay vì mơ tưởng về
một Hội Thánh bách chiến bách thắng bề ngoài với hàng loạt lễ hội không có thực
chất Tin Mừng.
2. Sẽ có gió ngược làm cho con thuyền
Hội Thánh tròng trành, và gió ngược đó trước hết là ngược với hướng mà Chúa
Giêsu yêu cầu các mộ đệ nhắm tới. Chính những mơ tưởng về một Hội Thánh đắc
thắng ngược với lý tưởng của Đức Giêsu sẽ là một trong những ngọn gió ngược đó.
Rồi biết bao toan tính, biết bao chương trình, biết bao tham vọng ngược với bản
chất và sứ mạng đích thật của Hội Thánh...
3. Lướt đi trên mặt biển mà đến với các
môn đệ trong đêm, sử dụng chính biểu thức "Ta là" của mặc khải Cựu
Ước về Thiên Chúa để tự trình bày về chính mình, Đức Giêsu cho thấy Ngài là Con
Thiên Chúa và nắm trong tay quyền lực thần linh tuyệt đối. Và Ngài đến với con
thuyền Hội Thánh trong tư cách Con Thiên Chúa có quyền linh tuyệt đối đó. Đó
không chỉ là chuyện xưa, mà còn là chuyện của ngày hôm nay nữa. Chúng ta có tin
thế không? Chúng ta có cảm nghiệm về thực tại đó không?
4. Chấp nhận cho ông Phêrô tham gia vào
thân phận Con Thiên Chúa (= đi trên mặt nước) của mình, cứu ông khi ông chìm
xuống biển vì thiếu lòng tin, cùng ông lên thuyền và khiến gió ngược phải yên
lặng, Đức Giêsu cho thấy chính Người, trong tư cách là Con Thiên Chúa có quyền
lực thần linh tuyệt đối, là Đấng cứu độ nhân loại. Chúng ta trải nghiệm quyền
năng cứu độ đó như thế nào?
7. Con tưởng! – Lm. Gioan B. Phan Kế Sự
Bài hát "Con tưởng rằng con vững
tin..." của Linh Mục nhạc sĩ Nguyễn Duy quả là suy niệm thật thích hợp cho
chủ đề Lời Chúa của tuần 19 thường niên năm A. Câu chuyện "Chúa đi trên
mặt biển" và sự kiện "chìm nghỉm" của Phêrô đã nói lên thực tại
thân phận con người khi phải đối diện với những sức ép của mãnh lực thiên
nhiên,thế lực trần gian và cả chính sự yếu đuối tự thân của mỗi người.
"Con tưởng rằng con vững tin, khi đời sống tòan những hoa hồng". Nhiều
khi, chúng ta tưởng rằng mình đã đủ lớn,lớn cả thể xác, lớn cả chức vị nhưng
thực ra chúng ta cũng chỉ là một tạo vật thật tầm thường, bé nhỏ và yếu đuối
giữa biển đời mênh mông, đầy bão tố.
Sức ép của những cơn gió ngược đến từ
thiên nhiên. Những đợt sóng dữ, dồn dập vỗ tứ bề, con thuyền thì chòong chành
sắp chìm, bầu trời phủ một màu đen tối, chẳng thấy đâu là bến bờ. Tất cả làm
nên sức mạnh của thiên nhiên khiến cho con người phải hỏang sợ và mất hết
phương hướng, mặc cho những kinh nghiệm từng trải của đời ngư phủ. Sức ép về
tâm lý đã làm cho các môn đệ cảm thấy chới với, mệt mỏi và buông xuôi, hỏang
hốt bảo nhau "Ma đấy!" Mất hết niềm tin!
Sức ép của những cơn gió ngược đến từ
con người. Những cơn bão tố đến từ quyền lực, trù dập, phe cánh xem ra thời nào
cũng tràn ngập xã hội và cả ngay trong lòng giáo hội, làm mất "lửa tông
đồ" và gây tác hại mất cả niềm tin. Biết đâu là chân lý, còn đâu là tình
anh em huynh đệ hay chỉ là chập chùng thử thách và đêm tối. Chẳng còn ai có
nhuệ khí mà chống chèo, chẳng còn ai nhiệt tâm phục vụ, trước những cơn bão
quyền lực, hay cái tôi nội bộ làm thui chột tính chiến đấu. Hoảng hốt và sợ hãi
là tâm trạng chung của các tông đồ ngày xưa và cả ngày nay trước sức ép ngược
gió đến từ con người! Mất hết niềm tin!
Sức ép của những cơn gió ngược đến từ
chính bản thân: Bệnh tật, yếu đuối và cả những cơn "cám dỗ ngọt ngào"
của xác thịt, quyền lực, tình cảm đang làm cho mọi người ngày càng mất hết
phương hướng giữa chợ đời đầy dẫy những cạm bẫy. Giá trị của con người đang bị
đảo lộn bởi những thách thức của nếp sống văn minh hưởng thụ, bởi trào lưu chạy
theo thành tích bề ngoài, "yêu cuồng sống vội, đầy thác loạn". Con
người cứ luôn phải đối diện với những "cơn sóng ngược" khi sống niềm
tin của mình. Mất hết niềm tin!
Không có Chúa trên thuyền cùng đồng
hành, các môn đệ một mình đương đầu với những cơn sóng dữ. Cảm giác bị bỏ rơi
và cô độc, lẻ loi sẽ mãi là những cơ hội làm cho các tông đồ cảm thấy hỏang
hốt, sợ hãi và đánh mất hết phương hướng. Con người đang dần dần tự đánh mất hết
niềm tin vào những giá trị tôn giáo và chỉ cần những thử thách nho nhỏ, những
khó khăn hay những đòi hỏi hy sinh, con người sẽ bị chao đảo, và chìm nghỉm
trong vực thẳm của đam mê dục vọng.
"Sao con lại hoài nghi". Chúa
đang tra hỏi từng người chúng ta về sự tín thác, tin cậy vào Ngài. Trong mọi
nơi mọi lúc, Thiên Chúa, Ngài vẫn luôn ở bên cạnh, đồng hành với kiếp người,
bởi Ngài hiểu rất rõ thân phận con người thật mong manh và yếu hèn của chúng
ta. Chúa đã từng trấn an Phêrô "cứ yên tâm, Thầy đây, đừng sợ" nhưng
rồi "ông vẫn sợ"
"Sao con lại hoài nghi". Đó
chính là thực tại của con người chúng ta hôm nay khi mà trước mắt bầy ra biết
bao cơn "cám dỗ ngọt ngào" khiến chúng ta không còn vững tin vào
Chúa. Tiền bạc, dục vọng, quyền lực đang ngày càng làm lu mờ con mắt đức tin
của chúng ta.
Lời cầu nguyện:
"Lạy Chúa, xin cứu chúng con kẻo
chết mất". Mang thân phận con người với sự giới hạn vì "gió
ngược", niềm tin của chúng con dễ tròng trành giữa biển đời với biết bao
thử thách. Xin Chúa hãy là "núi đá" là "điểm tựa" để chúng
con cậy trông và tín thác. "Thưa Thầy, xin cứu con với" ....."Vì
lạy Chúa, Chúa biết con yếu đuối và đổi thay.
Con đang cần đến Chúa từng phút giây,
khi an vui cũng như khi sầu đầy".... Amen.
8. Con đường của Chúa – ĐTGM. Ngô Quang
Kiệt.
Sau khi làm phép lạ hóa bánh ra nhiều,
nuôi năm ngàn người ăn uống no nê, Chúa Giêsu truyền cho các môn đệ xuống
thuyền đi qua bờ bên kia. Rồi Người một mình lên núi cầu nguyện suốt đêm. Tại
sao Chúa có thái độ kỳ lạ như thế? Tại sao Chúa Giêsu bắt ép các môn đệ ra đi?
Tại sao giữa lúc dân chúng đang phấn khởi tinh thần, giữa lúc uy tín của Người
dâng cao như núi, Người lại bỏ đi? Trong Phúc Âm, thánh Marcô và thánh Matthêu
không nói rõ lý do. Nhưng Phúc Âm thánh Gioan thì nói rõ: "Chúa Giêsu bỏ
đi vì Người biết dân chúng muốn tôn Người lên làm vua" (Ga 6,14-15). Thật
là một quyết định khác thường. Theo thói thường, ta sẽ khuyên Chúa Giêsu lên
ngôi làm vua rồi đi khắp nơi làm phép lạ nuôi người ta ăn uống no nê, mọi người
sẽ theo Chúa và chịu phép rửa tội, cả thế giới sẽ thuộc về Chúa, khỏi mất công
truyền giáo khổ cực.
Không, con đường của Chúa thì khác với
con đường của ta.
Con đường của ta là con đường kiêu ngạo
trong khi con đường của Thiên Chúa là con đường khiêm nhường. Ta luôn tìm cách
nâng mình lên, còn Thiên Chúa luôn tìm cách hạ mình xuống. Ta muốn xưng mình là
Chúa trong khi Thiên Chúa lại muốn xuống làm người. Không chỉ làm một người
bình thường, nhưng còn mặc lấy thân phận nghèo hèn, yếu ớt, thậm chí bị coi như
một người tội lỗi nữa. Khi nâng mình lên, ta thường hạ người khác xuống. Còn
Thiên Chúa tự hạ mình xuống để nâng con người lên làm con Thiên Chúa. Con người
và Thiên Chúa đều sử dụng bậc thang, nhưng theo những mục đích khác nhau. Con
người sử dụng bậc thang để leo lên cao. Ai cũng muốn lên cao trong đời sống vật
chất. Ai cũng muốn leo cao trong địa vị xã hội. Ai cũng muốn leo cao trong bậc
thang danh vọng. Còn Thiên Chúa lại sử dụng bậc thang để đi xuống. Từ trời
Thiên Chúa đã xuống thế làm người. Từ một người bình thường, Chúa còn xuống làm
một người nghèo hèn, một người tội lỗi, một người thất bại.
Con đường ta chọn là con đường rộng
rãi, dễ dãi. Còn con đường của Chúa là con đường chật hẹp khó khăn. Ta luôn tìm
sự dễ dãi: làm sao cho đời sống đỡ vất vả, làm sao cho có những tiện nghi phục
vụ đời sống, làm sao cho cuộc đời thành công tốt đẹp. Còn Thiên Chúa lại chọn
con đường chật hẹp, bé nhỏ, khiêm nhường. Trong nghệ thuật quảng cáo, người ta
hứa hẹn cho khách hàng mọi sự tiện nghi thoải mái. Còn Chúa Giêsu thì hứa với
những kẻ muốn theo Người rằng: "Ai muốn theo Ta, hãy từ bỏ mình, vác thập
giá mình mà theo Ta" (Mt 16, 24). Trong các trường đại học người ta quảng
cáo: ai học trường này sẽ thành công, sẽ lên chức, sẽ lên lương. Còn Chúa Giêsu
lại dạy các môn đệ: "Trong anh em, ai lớn nhất thì phải nên như người nhỏ
tuổi nhất, và kẻ làm đầu thì phải nên như người phục vụ" (Lc 22,26).
Chính Chúa Giêsu không đi vào con đường
rộng rãi thênh thang, nhưng đã chọn con đường bé nhỏ, chật hẹp. Người không
chọn cứu chuộc con người bằng những thành công lẫy lừng, những phép lạ kinh
thiên động địa. Nhưng Người đã chọn cứu chuộc nhân loại bằng con đường đau khổ,
con đường thập giá, con đường tử nạn. Chính vì thế, hôm nay, vì sợ đám đông tôn
Người lên làm vua, đi xa con đường khiêm nhường bé nhỏ, Người đã bỏ đám đông mà
đi. Người sợ các môn đệ bị nhiễm thói kheo khoang, phô trương, quyền lực, nên
thúc giục các ông xuống thuyền sang bờ bên kia trước.
Đây không phải lần đầu tiên Chúa gặp
cơn cám dỗ loại này. Trong sa mạc ma quỉ đã xui giục Người bỏ con đường khiêm
nhường, đau khổ để đi vào con đường vinh quang, dễ dãi. Đây cũng chưa phải là
cơn cám dỗ cuối cùng. Cám dỗ sẽ còn trở lại với lời khuyên của Phêrô khi ông
ngăn cản Thầy ra đi chịu chết (x. Mt 16,23). Cơn cám dỗ khốc liết tiếp tục
trong vườn Giệt-sê-ma-ni khiến Người nao núng hầu như muốn tháo lui (x. Mt 26,
39). Cơn cám dỗ không buông tha cả khi Người đã bị treo trên thánh giá với lời
thách thức của mọi người: "Nếu Ông là Con Thiên Chúa, hãy xuống khỏi thập
giá để chúng tôi tin" (x. Mt 27, 42). Nhưng Người đã chiến thắng tất cả
những cám dỗ của ma quỉ, kiên quyết đi vào con đường thánh ý Chúa Cha, con
đường khiêm nhường, vâng lời, hi sinh gian khổ.
Bản thân ta và Hội Thánh, nếu muốn
trung thành với Chúa, không thể có chọn lựa nào khác ngoài con đường của Chúa
đã đi.
Quá khứ đã minh chứng: Chính khi giàu
sang, quyền thế, thì Hội Thánh sa sút, khủng hoảng. Trái lại những khi gặp khó
khăn, nghèo khổ, bắt bớ, Hột Thánh lại phát triển mạnh mẽ, vì đang đi vào con
đường của Chúa.
Là môn đệ Chúa, ta hãy mạnh dạn bước
theo Chúa vào con đường khiêm nhường bé nhỏ, vào con đường chật hẹp từ bỏ mình,
vào con đường thánh giá đau khổ. Tuy khó khăn, đau đớn, nhưng đó mới là con
đường dẫn ta đến với Chúa, ơn cứu độ của ta.
GỢI Ý CHIA SẺ
1) Chúa bỏ đi, Chúa thúc giục các môn
đệ bỏ đi vì sợ người ta tôn làm vua. Tôi có lựa chọn nào khiến Chúa phải bỏ đi
không?
2) Tôi mong muốn Hội Thánh có khuôn mặt
nào: uy quyền giàu sang hay nghèo khó, khiêm nhường?
3) Tôi có sẵn sàng đi vào con đường của
Chúa không?
9. Xin cho con đi trên mặt nước.
(Trích trong 'Manna')
Suy Niệm
Giữa lúc dân chúng định tôn Đức Giêsu
làm Vua, sau khi đã được no nê bánh và cá, thì Ngài lại giải tán họ, và buộc
các môn đệ phải chèo thuyền qua bờ bên kia.
Yên lặng trở lại với nơi hoang vắng.
Chỉ còn một mình Đức Giêsu, cầu nguyện.
Ngài chìm sâu trong gặp gỡ Cha, Đấng sai Ngài. Nhưng Đức Giêsu không quên các
môn đệ. Ngài biết họ đang vật lộn với sóng gió, một mình. Kinh nghiệm cam go
này thật cần cho họ.
Mãi gần sáng, Ngài mới đi trên mặt nước
mà đến. Các môn đệ tưởng là ma, nên kêu la sợ hãi. Đức Giêsu trấn an họ:
"Hãy yên tâm, Thầy đây, đừng sợ."
Tuy còn ngờ vực, Phêrô đã dám liều đề
nghị: "Nếu quả là Thầy, thì xin cho con được đi trên mặt nước mà đến với
Thầy."
Thật là một lời đề nghị làm ta kinh
ngạc.
Phêrô có thể chỉ cần nói: Nếu quả là
Thầy, thì xin cho sóng gió yên lặng. Nói như thế dễ hơn nhiều, ít nguy hiểm hơn
nhiều. Nhưng Phêrô đã chấp nhận dấn thân nghiêm túc.
Nếu không phải là Thầy, thì thật là dại
dột.
Nhưng nếu đúng là Thầy, thì ông tin
mình cũng đi được trên mặt nước như Thầy.
Đức Giêsu chấp nhận đề nghị của Phêrô:
"Cứ đến."
Thế là Phêrô bước ra, đi trên mặt nước,
đến với Đức Giêsu.
Thật không thể tưởng tượng nổi, mặt
nước trở nên cứng như đá, hay con người có đức tin trở nên nhẹ bổng.
Phêrô đi được bao xa, ta không rõ,
nhưng lòng ông thì cứ reo lên sau mỗi bước đi: "Đúng là Thầy rồi!"
Phải tin thì mới dám xin đi trên mặt
nước, nhưng phải dám đi trên mặt nước, thì mới tin trọn vẹn.
Cần ngắm nhìn những bước chân của
Phêrô, những bước chân của lòng tin mạnh mẽ.
Nhưng khi gió lồng lên dữ dội, nỗi sợ
hãi ùa vào, lòng tin bị chao đi với sóng, lúc đó Phêrô thấy mình bị hút xuống
lòng biển. Ông chỉ kịp kêu lên: "Lạy Thầy, xin cứu con". Bàn tay Chúa
đưa ra nắm lấy ông và đưa ông về thuyền.
"Người kém tin, tại sao lại hoài
nghi!"
Hoài nghi và sợ hãi đã làm Phêrô trở
nên nặng nề, và nhận chìm ông xuống.
Chúng ta chỉ bắt đầu hiểu tin là gì khi
phải chịu lênh đênh giữa sóng gió và đêm tối chỉ vì Chúa buộc phải ra đi, khi
dám xin đi trên mặt nước dù Chúa chỉ là cái bóng trước mặt.
Gợi Ý Chia Sẻ
Qua đoạn Tin Mừng trên đây, bạn có thấy
Đức Giêsu là một nhà huấn luyện giỏi để cho các môn đệ trưởng thành hơn trong
đức tin không?
Thánh Phêrô đã có kinh nghiệm đi trên
mặt nước. Trong đời bạn, bạn có một kinh nghiệm kinh khủng tương tự như thế
không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu,
Con chẳng dám xin đi trên mặt nước như
Phêrô, nhưng nhiều khi con cảm thấy sống đức tin giữa lòng cuộc đời chẳng khác
nào đi trên mặt nước.
Có bao thứ sóng gió đẩy đưa và lôi
cuốn.
Có bao cám dỗ muốn hút con vô vực sâu.
Cả sự nặng nề của thân xác con cũng kéo
ghì con xuống.
Đi trên mặt nước cuộc đời chẳng mấy dễ
dàng. Nhiều khi con thấy mình bàng hoàng sợ hãi.
Xin cứu con khi con hầu chìm.
Xin nắm lấy tay con khi con quỵ ngã.
Xin nâng đỡ niềm tin yếu ớt của con, để
con trở nên nhẹ tênh mà bước những bước dài hướng về Chúa. Amen.
10. An toàn trên biển cả.
(Trích trong 'Niềm Vui Chia Sẻ')
Lịch sử hàng hải chắc không bao giờ
quên thảm họa đắm tàu Titanic xảy ra hồi 2 giờ 20 phút sáng ngày 15 tháng 4 năm
1912. đó là con tàu lớn nhất và sang trọng nhất thời đó. Nó được thiết kế để
không thể bị đắm, thế mà đã bị đắm ngay trong chuyến vượt biển đầu tiên từ Anh
sang Mỹ Châu!
Tàu Titanic với bụng tàu chia đôi thành
16 gian bít kín để nước không vào được. Theo đúng kỹ thuật thì cho dù 4 trong
16 gian bít kín ấy bị ngập nước, tàu vẫn nổi, nên kể như không thể bị đắm.
Nhưng bất ngờ, tàu Titanic đang chạy thì bị đụng vào một núi băng trôi cách bãi
ngầm của phần đất Tân Phần Lan (New Foundland) 150km, nay thuộc Canađa . Vì đụng
mạnh, bên phải tàu bị toạc ra một vết dài 91 mét khiến 3 gian bít kín ở bụng
tàu bị nước tràn vào. Kết quả là chiếc tàu với khối lượng khổng lồ là 46.000
tấn bị chìm từ từ xuống biển, mang theo số phận của 1.513 người trên tàu bị
chết đuối.
Năm 1913 Hội Nghị quốc tế đầu tiên về
an toàn cho sinh mạng trên biển cả được triệu tập tại Luân Đôn. Hội nghị này đã
soạn một số qui định đòi mọi tàu đi biển phải có đầy đủ phương tiện cứu đắm cho
mọi người trên tàu.
Thưa anh chị em,
Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay cũng bàn về
an toàn cho sự sống con người trên biển cả. Đối với các môn đệ của Chúa Giêsu
cũng như đối với dân Do Thái nói chung, biển cả tượng trưng cho sức mạnh của sự
dữ. Sức mạnh ấy chính Thiên Chúa đặt dưới quyền năng vô song của Ngài (Tv
88,9-11). Và quyền năng vô song này cũng được tỏ hiện nơi Đức Giêsu, khi Ngài
dẹp yên biển động hay khi Ngài đi trên biển sóng gió đến với các môn đệ đang
hoảng sợ.
Riêng với biến cố Đức Giêsu đi trên mặt
biển, điều được nhấn mạnh là: muốn được an toàn, các môn đệ phải hoàn toàn tin
tưởng vào Thầy Giêsu. Nhưng trong Nhóm 12, người được chú ý hơn cả là Phêrô.
Phêrô không những phải đặt niềm tin hoàn toàn nơi Thầy Giêsu mà còn phải duy
trì niềm tin đó, không nao núng, không nghi ngờ. Thiếu niềm tin mạnh mẽ hơn
sóng gió để đối phó với thử thách, thì cả đến Phêrô là người sốt sắng nhiệt
thành đối với Thầy hơn mọi người trong Nhóm, cũng không thể đứng vững được, mà
phải bị đắm chìm. Trái lại, bao lâu Phêrô vững vàng trong niềm tin, ông được
tham dự vào quyền năng siêu việt của Thầy Giêsu.
Qua biến cố này, chúng ta thấy điểm chủ
yếu là lòng tin. Lòng tin từ tình trạng yếu đuối tiến đến việc tuyên xưng mạnh
mẽ, nhờ cảm nghiệm được sự hiện diện đầy quyền năng của Chúa Giêsu trong chính
hoàn cảnh thách đố lòng tin của các môn đệ. Điều này gợi lên cho chúng ta vài
suy nghĩ về lòng tin của chúng ta và sự dấn thân với lòng tin trong những hoàn
cảnh sống khó khăn, thử thách. Lòng tin của chúng ta là gì, nếu không phải là
tin vào Thiên Chúa toàn năng và ơn cứu độ của Ngài. Đức tin còn phải được những
khó khăn, thử thách rèn luyện mới lớn mạnh trưởng thành. Đức tin nằm yên một
chỗ, không phải đương đầu, đối chọi với sóng gió của cuộc đời, đức tin ấy sẽ
luôn yếu mềm, ấu trĩ. Tin là phải như Phêrô, nhảy vào khoảng trống, phải bước
ngay xuống nước để đến với Chúa. Con người không thể đi trên nước, và niềm tin
cũng không tiêu diệt được sóng gió. Nhưng có Chúa đứng đó, cũng trên mặt nước
và sóng gió, nên ông không ngần ngại nhảy ngay xuống nước để đến với Ngài. Tin
là một sự liều lĩnh, nhưng không phải là sự liều lĩnh tuyệt vọng: nhảy xuống
nước để tự tử! Trái lại, tin là một liều lĩnh tràn đầy hy vọng, vì nắm chắc sẽ
gặp được Chúa đang đứng ở bên kia bờ tuyệt vọng: Ngài là Đấng Cứu Độ, là sự
sống.
Nếu giữa gian nguy, thử thách, chúng ta
sợ hãi thì càng nguy hiểm hơn, vì chính nỗi sợ hãi sẽ nhấn chìm chúng ta, khiến
chúng ta buông xuôi, thất vọng. Khi Phêrô chỉ nghĩ đến Chúa, chỉ dựa vào sức
mạnh của Chúa, thì ông mạnh, ông nổi lên mặt nước. Nhưng khi ông nghi ngờ, chỉ
nghĩ đến mình, chỉ co rút vào bản thân, thì ông bị chìm xuống. Khi ông hướng về
Chúa, kêu cứu: "Lạy Chúa, xin cứu con!"Chúa Giêsu liền nắm lấy tay
ông. Chúng ta yếu đuối, bất lực trước những hoàn cảnh khó khăn, thử thách,
nhưng nếu chúng ta nghĩ đến Chúa, dựa vào sức mạnh toàn năng của Ngài và kêu
cầu Ngài, thì Ngài sẽ kéo chúng ta lên. Cuộc sống chúng ta giống như đi trên
mặt nước nổi giông bão. Chúng ta hãy kêu đến Chúa Giêsu. Trước những cơn sóng
gió dù khủng khiếp đến mấy cũng đừng quên hướng về Người có thể cứu chúng ta
được, đó là chính Chúa Kitô.
Để tiến đến một lòng tin đích thực,
chúng ta phải sống sự hiện diện của một Thiên Chúa vắng mặt. Thiên Chúa vẫn
luôn hiện diện mà chúng ta không thấy. Người Kitô hữu sống trong lòng Giáo Hội
lắm khi bị chao đảo ghê gớm vì "con thuyền Giáo Hội"có lúc như sắp bị
chìm và biến mất. Còn thân phận người Kitô hữu thì bị giằng co, giữa nỗi sợ hãi
và niềm tin, giữa bất ổn và bình an. Trong những lúc ấy, người Kitô hữu phải
sống kinh nghiệm của một Thiên Chúa vắng mặt. Vì hoảng hốt và sợ hãi, các môn
đệ khó có thể tưởng tượng hay tin rằng Chúa vẫn hiện diện, nên khi Chúa đến,
các ông đã không nhận ra Ngài mà còn tưởng là bóng ma.
Trong thực tế, đức tin của chúng ta
không thể chỉ gói trọn nơi những lời tuyên xưng, những tham dự lễ nghi phụng
tự, những lãnh nhận bí tích, nhưng đức tin đó phải đi vào cuộc sống thực của
chúng ta với mọi hình thức sinh hoạt của xã hội loài người. Tin Chúa là phải
dấn thân vào thực tại, sống chung đụng với mọi người, chấp nhận đi vào những
cực nhọc, vất vả, khó khăn, nguy hiểm... để cùng với Chúa hoạt động biến đổi bộ
mặt thế giới. Đó chính là sứ mạng của mỗi Kitô hữu đối với thế giới ngày nay mà
Công đồng Vaticanô II đã khẳng định.
Hãy luôn tin rằng Chúa luôn hiện diện
và liên đới với chúng ta trong mọi nỗi gian truân, để từ bên trong, Ngài giúp
chúng ta vượt qua mọi sóng gió bão táp của cuộc hành trình về quê hương vĩnh
hằng, mà không phải đắm chìm như các nạn nhân của con tàu Titanic năm xưa,
nhưng được bảo đảm an toàn trên biển cả như con thuyền của các Tông đồ, vì trong
đó có Chúa Giêsu đang hiện diện.
11. Xin cứu tôi.
Bài học của Phêrô bước đi trên biển đến
với Chúa, và khi nghi ngờ sợ hãi ông đã bị chìm xuống cũng là bài học đức tin
cho tất cả mọi người Kitô hữu. Khi nào không tập trung nhìn thẳng vào Chúa
Giêsu mà chỉ nhìn vào những đối tượng khác, chúng ta sẽ bị khủng hoảng.
Một nam tu sĩ trong tu hội của Mẹ
Têrêsa Calcutta đã đến than phiền với mẹ về luật lệ của một vị bề trên đã ban
ra, mà ông cảm thấy rằng nó đã cản trở việc mục vụ của ông. "Ơn gọi của
tôi là làm việc cho những người cùi", ông nói với Mẹ Têrêsa, "tôi
muốn sống cho những người cùi". Mẹ Têrêsa nhìn thẳng vào mắt vị tu sĩ một
lúc rồi mỉm cười và nhẹ nhàng nói:"Thưa sư huynh, ơn gọi của sư huynh
không phải là làm việc cho những người cùi, nhưng ơn gọi của sư huynh là thuộc
về Chúa Kitô".
Khi nào chúng ta không nhìn thẳng lên
trời, không nhìn vào những điểm tích cực và lạc quan mà chỉ nhìn xuống, nhìn
vào những hoàn cảnh đe dọa xung quanh, vào điều tiêu cực với lòng bi quan yếm
thế, chúng ta sẽ bắt đầu chìm xuống.
Cha Mark Link đã dùng câu chuyện sau
đây để minh họa cho điều này. Một con tàu đang gối sóng trên đại dương. Những
cơn gió mạnh thổi ngược vào những cánh buồm làm chúng có thể bị rách bươm. Một
chàng thủy thủ trẻ được lệnh phải trèo lên cột những cánh buồm lại. Anh chưa
bao giờ trèo lên cột buồm chính vào thời tiết khắc nghiệt như vậy bao giờ. Anh
bắt đầu trèo, và dường như muốn tụt xuống vì sự gầm thét của gió bão làm cho
anh quá sợ hãi khi nhìn xuống. Trong kinh hoàng, anh tê cóng người lại, không
thể leo lên hay tụt xuống được. Hoảng sợ anh la to:"Tôi sẽ ngã. Tôi sẽ
ngã". Viên chỉ huy hét lên thật lớn trong cơn gầm thét của bão
tố:"Hãy nhìn lên!Hãy nhìn lên sẽ không bị ngã!" "Người đâu mà
kém tin vậy!Sao lại hoài nghi?" (Mt 14,31)
Khi vượt biên đến trại tị nạn Thái Lan,
tôi đã học thêm được hai từ Anh ngữ mới:"boat people and land
people", người đến bằng đường biển đã được Cao Uy Liên Hiệp Quốc áp dụng
chính sách tị nạn cho đi định cư dễ dàng hơn. Sau khi vượt biên bằng đường bộ sang
Campuchia, tôi đã xuống tàu vượt qua Vịnh Thái Lan. Con tàu chúng tôi sử dụng
chỉ là chiếc tàu chở hàng nông sản trên dòng sông Cửu Long, chứ không phải
chiếc tàu đánh cá ngoài biển khơi. Nó nhỏ bé và mong manh giống như chiếc lá
trôi trên mặt đại dương bao la. Vào một đêm giông bão, trời tối đen như mực,
ghé tai vào mạn thuyền có thể nghe tiếng gió kêu rít bên ngoài. Con thuyền cũ
kỹ và bé nhỏ cố gắng trồi lên trên những ngọn sóng cao rồi lại lao đầu xuống
vực thẳm đen tối. Sóng đập vào mạn thuyền kêu răng rắc. Mọi người trong thuyền
chỉ còn nhắm mắt, bịt tai và cầu xin Thiên Chúa cùng Mẹ Maria cho qua được cơn
khủng khiếp này. Bây giờ nghĩ lại kinh nghiệm này, tôi có cảm nghiệm giống như
Phêrô. Ở trên một chiếc thuyền mỏng manh trôi trên biển cả, có khác nào Phêrô
bước đi trên nước. Một kinh nghiệm vô cùng sợ hãi nhưng cũng tràn đầy ơn
phúc!Tôi đã được cứu thoát là nhờ niềm tin và ơn phúc. Nếu bây giờ lập lại biến
cố này, tôi sợ rằng sẽ chìm, vì sợ hãi đã càng ngày càng lớn và niềm tin lại
suy yếu dần. Tôi đã nghi ngờ giống như Phêrô. Và chắc chắn cũng sẽ chìm giống
như Phêrô!Trong lúc các môn đệ cần đến Chúa Giêsu, Ngài đã đến với họ. Khi có
gió ngược và cuộc đời trở nên trắc trở khó khăn, Chúa Giêsu đã ở đó để giúp đỡ.
Ngay khi chúng ta cần đến Ngài, Ngài đã ở ngay đó để giải cứu chúng ta.
William Barclay chia sẻ như
sau:"Trong cuộc đời gió thường thổi ngược. Có những lần khi chúng ta đi
ngược gió, và cuộc đời là một sự phấn đấu tuyệt vọng với chính mình, với những
hoàn cảnh, những nỗi buồn và quyết định của mình. Những lúc đó, không ai phải
phấn đấu một mình, bởi Chúa Giêsu đến với họ qua những sóng gió cuộc đời, với
cánh tay đưa ra để cứu vớt và với giọng truyền êm ái ra lệnh cho chúng ta phải
an tâm, đừng sợ hãi". Thực ra câu chuyện Chúa Giêsu đi trên mặt nước không
phải là một biến cố tình cờ xảy ra cho các môn đệ. Đây là dấu hiệu và biểu
tượng của tình yêu và quyền năng của Chúa Giêsu đối với dân Ngài khi gặp bão tố
gian nguy. Tất cả chúng ta sẽ cảm nghiệm điều này nếu chúng ta kêu cầu với Ngài
như Phêrô khi xưa: "Lậy Thầy, xin cứu con!".
12. Gió trở nên yên lặng.
Trong Giáo Hội cũng như trong mỗi một
cuộc đời người Kitô hữu, tất cả mọi sự đều diễn ra giữa niềm tin và sự sợ hãi.
Đó là Tin Mừng của việc đi trên mặt nước.
Nỗi sợ hãi. Một chiếc thuyền ở xa bờ và
lênh đênh giữa sóng gió. Đêm tối. Và có một con ma nữa chứ! Một nỗi sợ hãi làm
cho những người mặc dầu ghê gớm cũng phải la lên.
Tin tưởng. Đêm dần tàn và người ta nhận
ra Chúa Giêsu. Ngài bước đi trên biển! Ngài nói: "Thầy đây, các con đừng
sợ". Và nói với Phêrô: " Cứ đến đây".
Đây là ván bài của niềm tin và sự sợ
hãi. Phêrô bắt đầu bước đi trên mặt nước. Nhưng ông sợ và chìm xuống: "Xin
Thầy cứu con!" Chúa Giêsu nắm lấy tay ông và nói: "Tại sao ngươi lại
hoài nghi?". Đây là câu hỏi chính của bài suy niệm hôm nay. Câu trả lời sẽ
là nhiệt tình tin tưởng hoàn toàn mà toàn bộ bài đọc hướng về đó: "Thầy là
Con Thiên Chúa!"
Phép lạ này gây phiền nhiễu. Nó dường
như vô ích (các phép lạ khác là để chữa bệnh) và theo kiểu khổ hạnh, nhưng trái
lại phải thấy trong đó một bài học quan trọng đó là một phép-lạ–mạc-khải. Phép
lạ này biểu thị những nỗi sợ hãi lớn lao của chúng ta và những đỉnh cao của
niềm tin tưởng của chúng ta, khi chúng ta sống đức tin như là một kinh nghiệm
"Thầy thật sự là Con Thiên Chúa!"
Tôi có nói về biểu tượng để ám chỉ rằng
phép lạ đã không xảy ra và phép lạ chỉ là một điều giảng dạy hình tượng về niềm
tin hay không? Không, những người này đã thấy rõ Chúa Giêsu bước đi trên mặt
nước. Họ đã thấy gió lặng yên. Chúa Giêsu đã làm điều đó vì họ, để làm cho niềm
tin của họ vững mạnh: "Thầy đây, các con đừng sợ!"
Giờ đây, được chúng ta đọc lại, cũng
chính biến cố này làm cho chúng ta suy nghĩ về niềm tin của chúng ta vào Chúa
Giêsu. Trong cuộc sống yên ổn, tin vào Chúa Giêsu chính làTin Mừng hy vọng:
chúng ta thích điều Ngài nói, chúng ta muốn làm điều Ngài yêu cầu, nhất là khi
Ngài nói về yêu thương.
Bão tố, đêm đen của những đau khổ thể
xác, đêm đen của những thất bại, của phản bội, của tuổi già đang đến. Tin rằng
Chúa Giêsu sẽ kéo chúng ta ra khỏi những làn nước này như thế nào?
Phép lạ xưa kia có thể trở thành phép
lạ cho chúng ta. Cũng chính Chúa Giêsu ở đó và nói: "Đừng sợ". Và
Ngài nói: "Hãy đến đây!". Nghe và hiểu được tiếng hãy đến đây chính
là cảm thấy trong ta một ngọn lửa tin tưởng giống như canxi trong các mạch máu
của chúng ta. Chúng ta hỏi Ngài chúng ta có thể đi tới Ngài, đi tới sự vững
vàng và an bình, và Ngài nói với chúng ta: "Hãy đến đây!". Nếu cuộc
chiến chống lại sự sợ hãi rất gay go, chúng ta cảm thấy Ngài nhìn chúng ta với
vẻ nghiêm khắc dịu dàng: "Kém tin thế, tại sao ngươi hoài nghi?"
Ngài nói với chúng ta và với Giáo Hội
như thế. Con thuyền tượng trưng cho Giáo Hội. Giáo Hội bị sóng gió vây bủa,
nhưng Ngài hiện diện ở đó.
Khi chúng ta lắng nghe được tiếng nói
này "đừng sợ", sự việc có thay đổi hay không? Không hẳn, mặc dầu điều
này vẫn có thể xảy ra. Nhưng chắc chắn chúng ta thay đổi, chúng ta mang cái
dường như chúng ta không thể mang được. "Thầy là Con Thiên Chúa. Có Thầy
con sẽ tiến bước trên các làn nước sợ hãi và đau khổ này".
Tôi không thể đi xa hơn được, duy chỉ
kẻ nào đã có kinh nghiệm về niềm tin mới biết câu "và gió trở nên
lặng" có nghĩa là gì.
13. Chúa đi trên biển – R. Veritas.
Đứng bên cạnh con đang chuẩn bị qua cơn
giải phẫu nguy hiểm, người cha không ngừng trấn an con mình với những lý luận
dựa trên tài năng nổi tiếng của nhóm bác sĩ giải phẫu với những phương tiện tối
tân, ông còn trấn an con là sẽ hiện diện bên cạnh để cung ứng mọi nhu cầu cho
con.
Nghe xong lời cha khuyên, người con trả
lời cho cha:
Xin cha đừng lo lắng nhiều, con không
sợ đâu, con tin tưởng phó thác mọi sự cho Chúa Giêsu, Người hiện diện bên con
và giúp con chịu đựng, hy sinh âm thầm trong tâm trí.
Người cha cảm phục lòng tin của con,
vừa hổ thẹn vì mình không có được thái độ tin Chúa như con mình.
Chúng ta cũng thường hành xử như vậy
khi gặp những thử thách xảy ra cho anh chị em xung quanh, cũng như và nhất là
cho chính chúng ta. Phản ứng tự nhiên trước những thử thách, chúng ta thường
nghĩ ngay đến những phương thế, những tài năng riêng của con người mà quên đi
phần đóng góp tích cực và quan trọng của Chúa.
Bài Phúc Âm của Chúa Nhật 19 mùa thường
niên năm A, trích từ Phúc Âm Thánh Mátthêu hôm nay trình bày cho chúng ta một
toàn cảnh thật ý nghĩa. Ở đây chúng ta thấy hai khía cạnh: trước hết, Chúa
Giêsu cầu nguyện trên núi, xem ra như Ngài xa cách không còn quan tâm gì đến
những nguy hiểm mà các Tông Đồ đang gặp sóng to gió lớn trên mặt biển hồ
Galilêa. Mặt hồ của toàn cảnh là cảnh tượng các Tông Đồ đang trên thuyền và
phải tận lực chiến đấu với những nguy hiểm. Các ngài là những ngư phủ trên biển
hồ Galilêa này, và có thể nói là đã quen thuộc với những cơn sóng to gió lớn.
Hai khía cạnh này xem ra như không có gì liên hệ với nhau; Thiên Chúa xem ra
như hoàn toàn xa lạ, vắng mặt khỏi hoàn cảnh sống của con người, xa lạ, lạnh
lùng với những thử thách của con người đang gặp phải.
Là môn đệ của Chúa Giêsu, các ngài cũng
có thể bị cám dỗ có những suy nghĩ như vậy. Chúa ở đâu mà tôi không nhìn thấy
Ngài đâu cả? Nhưng thật sự không phải như vậy. Thiên Chúa không vắng mặt, không
rời xa con người. Các Tông Đồ đang gặp sóng to gió lớn là vì tuân lệnh Chúa
Giêsu mà chèo thuyền vượt biển cực khổ giữa ban đêm để qua bên kia bờ. Ban đêm
thường có sóng to gió lớn, các Tông Đồ biết như thế, vì là những ngư phủ trong
vùng.
Thông thường các ngài có thể lý luận
với Chúa để ở lại với Chúa chờ qua ngày hôm sau đi lại ít nguy hiểm hơn, và
cũng để được nghỉ ngơi sau một ngày mệt nhọc vì bận rộn lo cho hơn năm ngàn
người ăn uống khi nghe Chúa giảng dạy. Thế nhưng lý do gì mà Chúa ra lệnh cho
các Tông Đồ lên thuyền chèo qua bên kia bờ biển hồ và giữa đêm khuya như vậy?
Các Tông Đồ gặp thử thách nguy hiểm kia
là vì tuân lệnh Chúa, và chúng ta thấy Chúa không để cho những người vâng phục
Chúa bị thiệt hại. Phải, bị thử thách và chịu thử thách nhưng không bị đè bẹp,
Chúa để cho các Tông Đồ phải chiến đấu với thử thách trong một thời gian mãi
đến ba giờ sáng rồi Chúa mới đến với các ngài. Sau biến cố, sau kinh nghiệm và
có thể nói được là hai kinh nghiệm, tập thể các Tông Đồ đi trên thuyền và Phêrô
muốn đi trên mặt nước đang nổi sóng. Sau kinh nghiệm đó, Chúa Giêsu rút ra bài
học cho các ông: "Tại sao các con kém tin thế?", tại sao không tin
rằng Chúa hằng hiện diện bên cạnh, Ngài không xa vắng, Ngài không ngủ quên hay
bỏ mặc những kẻ Ngài đã chọn.
Đó là bài học cho các Tông Đồ sau này
khi lãnh nhận sứ mạng chính thức sau khi Chúa phục sinh: "Thầy đã được mọi
quyền năng trên trời dưới đất, chúng con hãy ra đi rao giảng Tin Mừng cho muôn
dân". Đây không phải là lời hứa suông, mà là một bảo đảm mạnh hơn mọi thứ
bảo đảm do con người đặt ra trong xã hội hôm nay. Những bảo hiểm của con người
sẽ vô ích nếu như không có sự bảo đảm của Thiên Chúa, dù con người không chấp
nhận hay không biết đến sự bảo đảm này, hơn ai hết, sau khi đã trải qua kinh
nghiệm trên biển hồ nổi sóng, các Tông Đồ sẽ xác tín hơn sau này cho sứ mạng
làm chứng cho Chúa: "Không gì có thể tách rời tôi ra khỏi tình yêu
Chúa".
Mọi gian nan thử thách đều trở nên tốt
đẹp, hữu ích cho những ai yêu mến Chúa. Chúng ta hãy nhìn lại xem mình đã có
kinh nghiệm sống như bài học của Phúc Âm hôm nay Chúa đã dạy các Tông Đồ chưa?
Cùng với các ngài vâng lệnh Chúa vào thuyền, và sau cơn giông tố chúng ta tuyên
xưng: "Thầy là Con Thiên Chúa", Chúa sống với chúng ta thì chúng ta
còn lo sợ chi nữa.
14. Đi trên mặt biển.
Sự kiện xảy ra qua đoạn Tin Mừng vừa nghe
không có chi là khó hiểu, thế nhưng đâu là mục đích mà Chúa Giêsu định nhắm
tới.
Đi trên mặt nước và làm cho sóng gió im
lặng, mục đích của Chúa Giêsu là muốn làm cho các tông đồ vững tin và cậy trông
ở Chúa. Thực vậy, sau phép lạ bánh hóa nhiều Ngài truyền cho các ông lên đường.
Lúc bấy giờ trời đã về chiều mà nước thì lại ngược và gió đã nổi lên, các tông
đồ cảm thấy nặng nề và không mấy hứng khởi. Vượt biển trong tình trạng đó sẽ
không thể nào tránh khỏi vất vả và mệt nhọc. Đang lúc vật lộn với sóng gió,
Chúa Giêsu thân hành hiện đến để an ủi và giúp đỡ. Trông thấy Chúa, lúc đầu các
ông tưởng là ma. Nhưng Chúa đã lên tiếng để trấn an, rồi lại truyền cho sóng
gió yên lặng và con thuyền yên hàn cặp bến.
Trước hết đối với Phêrô, phép lạ này có
tính cách quan trọng, ông đã tỏ ra yêu mến và nhiệt thành đối với Chúa, nhưng
việc xin phép lạ vô cớ đã tỏ ra ông là người hấp tấp thiếu suy xét, nhiệt thành
không phải lúc khi xin phép lạ được đi trên mặt nước. Trong trường hợp này cũng
như trong nhiều trường hợp khác, ông đã nói trước và làm trước các tông đồ. Để
đem lại cho ông một bài học, Chúa đã để ông lảo đảo đến sắp chìm và sau này
Chúa còn để ông sa ngã... song nhờ lòng tin mạnh mẽ, trong lúc nguy cơ ông đã
kêu cầu Chúa và Chúa đã giơ tay cho ông nắm lấy, rồi đưa ông lên thuyền với
Ngài. Như thế, Chúa muốn bảo ông hãy tin tưởng vào Chúa và chỉ nhờ một mình
Ngài, ông mới được đứng vững. Ông chỉ được cứu thoát nếu biết nắm chặt vào bàn
tay Chúa.
Tiếp đến là đối với Giáo Hội. Con
thuyền của các tông đồ là một hình ảnh tượng trưng cho Giáo Hội, trong đó Phêrô
là người đứng đầu, vì Chúa đã thiết lập Giáo Hội trên nền tảng Phêrô... Đúng
thế, Giáo Hội không khác gì một con thuyền của các tông đồ, vượt biển giữa cảnh
bão táp. Có những khó khăn từ bên ngoài, khác nào những trận cuồng phong thổi
ngược, đồng thời cũng có những khó khăn tự bên trong khác nào những ngọn sóng
ngầm không kém phần nguy hiểm. Các tông đồ đã phải cực nhọc chèo chống, mà đôi
khi còn có cảm giác chìm mất, đến nỗi phải thốt lên: "Lạy Thầy, xin hãy
cứu chúng con kẻo chúng con chết mất".
Tuyệt vọng mà không mất niềm tin, trong
lúc không đợi chờ, thì Chúa Giêsu đã đến, Ngài khiến sóng gió phải yên lặng và
đưa con thuyền tới bến bình an. Bao giờ Chúa cũng bảo vệ Giáo Hội Ngài khỏi đắm
chìm cho dù cuồng phong và sóng gió có thổi mạnh.
Và sau cùng là đối với mỗi người chúng
ta. Mỗi người chúng ta là một phần tử của Giáo Hội, cũng thường gặp phải những
khó khăn, những giông tố từ bên trong cũng như bên ngoài, làm cho chúng ta có
cảm giác bị bỏ rơi và chìm mất. Tuy nhiên, cũng như Giáo Hội, Chúa luôn nâng đỡ
và cứu giúp, miễn là chúng ta biết tin tưởng chạy đến với Ngài. Bão táp sẽ qua,
cuồng phong sẽ dứt, trời quang mây tạnh sẽ trở lại và chúng ta sẽ được sống
trong tình thương và sự an bình của Chúa. Trong những ngày hạnh phúc, chúng ta
đã dễ dàng lãng quên Chúa và chỉ trong giờ phút đen tối, chúng ta mới nhớ đến
Ngài, đó là dấu chỉ của một đức tin thiếu trưởng thành, mang nặng tính chất vị
kỷ và cầu an. Chính vì thế mà hôm nay chúng ta hãy suy nghĩ và đặt lại vấn đề
niềm tin của chúng ta đối với Chúa hiện giờ như thế nào? Đức tin chân chính sẽ
giúp chúng ta nhận ra dấu chỉ của Chúa trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời, trong
sáng cũng như đen tối, vui sướng cũng như đau khổ để rồi chúng ta sẽ xử sự đúng
với tinh thần Phúc Âm.
Bởi vì, trong giây phút này, chúng ta
hãy thành tâm kêu lên: "Lạy Chúa, xin hãy thêm đức tin cho chúng
con..."
15. Xin cứu tôi.
Nhà văn Mark Twain cùng đi với vợ viếng
thăm Đất Thánh. Họ đến Capharnaum, nơi Chúa Giêsu khởi sự đời sống mục vụ công
khai và trải qua nhiều biến cố quan trọng ở đây. Thị trấn nằm trên bờ biển
Galilêa. Vào một đêm trăng, hai vợ chồng bước đi dọc theo bờ biển và quyết định
mướn một chiếc thuyền chèo ra biển hóng gió. Mark Twain hỏi một người đàn ông
đang ngồi trên thuyền phải trả bao nhiêu tiền để đưa họ ra biển. Mark Twain
thường mặc bộ com-plê trắng, giầy trắng và đội mũ cao bồi rộng vành của người Texas . Với phong cách và
kiểu ăn mặc như vậy, người chủ thuyền nghĩ Mark Twain phải là một người Mỹ giàu
sang nên ra giá 25 đôla cho một chuyến du thuyền. Nghe vậy, Mark Twain đành cám
ơn ông chủ thuyền rồi bỏ đi. Đi được vài bước ông quay sang nói với vợ:
"Bây giờ tôi mới biết tại sao Chúa Giêsu bước đi trên mặt nước!" Có
phải ý ông muốn nói vì đi thuyền đắt quá, Chúa Giêsu không có tiền, nên phải
bước đi trên mặt nước không?
Mark Twain đã nghĩ ra một cách cắt
nghĩa khôi hài về phép lạ Chúa Giêsu bước đi trên biển trong bài Phúc Âm hôm
nay. Một sự hiểu biết đầy đủ về ý nghĩa của câu chuyện Chúa Giêsu bước đi trên
biển, ắt phải nói về con người Chúa Giêsu là ai, về Giáo Hội và về đời sống đức
tin của mỗi người Kitô hữu.
Câu chuyện phép lạ Chúa Giêsu bước đi
trên mặt nước biển, kết hợp với câu chuyện hóa bánh ra nhiều trong bài Phúc Âm
tuần trước, chứng tỏ rằng Chúa Giêsu là Thiên Chúa và Ngài có quyền hành trên
tất cả mọi sức mạnh tự nhiên và siêu nhiên.
Người Do Thái tin tưởng rằng biển cả
thuộc lãnh vực của các quyền lực ma quỉ siêu nhiên, chẳng hạn bọn quỉ nhập vào
bầy heo, rồi lao xuống biển (Mt 8,32). Một trận cuồng phong bão tố ở biển khơi
được coi là công việc của những thần thù nghịch. Bằng việc bước đi trên những
ngọn sóng thần hung dữ và làm yên lặng biển động, Chúa Giêsu chứng tỏ Ngài là
Đấng có quyền lực và hoàn toàn làm chủ trên những sức mạnh thù nghịch này.
Rất nhiều người Kitô hữu thờ lạy Thiên
Chúa nhưng vẫn còn lo lắng, sợ hãi tà thần, ma quỉ, và có khi lại còn tin vào
bùa ngải nữa. Phúc Âm hôm nay mang lại cho chúng ta một niềm tin tưởng rằng
những quyền lực của bóng tối không có gì đáng sợ khi Chúa Giêsu đã hiện diện và
hoạt động trong đời sống và công việc làm của chúng ta.
Con tàu trên đại dương là một trong
những biểu tượng của Giáo Hội mà những người Kitô hữu tiên khởi đã sử dụng để
ám chỉ cuộc hành trình đức tin trên trần gian. Giống như con tàu nghiêng ngả
trên sóng nước, Giáo Hội cũng bị tấn công từ mọi phía bởi những quyền lực trần
gian như thánh Augustinô đã nói: "Lữ hành giữa cơn bách hại của thế gian
và trong niềm an ủi của Thiên Chúa". Ở giữa những khủng hoảng, Chúa Giêsu
đến mang lại sự bình an và hòa khí êm dịu trong Giáo Hội. Thế nhưng, Ngài lại
đến dưới một hình thức và cách thế làm nhiều người Kitô hữu sợ hãi và la lên:
"Ma kìa!" Họ muốn Ngài tránh xa khỏi họ. Nếu biết lắng nghe, trong
bão tố chúng ta sẽ nhận ra tiếng Ngài thì thầm trong gió: "Hãy an tâm.
Thầy đây, đừng sợ!" Nếu chúng ta tin tưởng vào lời Ngài hứa, sự hiện diện
của Ngài sẽ làm bão tố êm dịu và khủng hoảng được giải quyết.
16. Quyền phép.
Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa và là
Thiên Chúa, như vậy chính Ngài đã tạo dựng vũ trụ, vạn vật, muôn loài, vì thế
Ngài có toàn quyền trên thiên nhiên. Bài Tin Mừng hôm nay là một trong những
bằng chứng để chúng ta quả quyết điều trên: Chúa đi trên mặt biển nổi sóng và
gió yên lặng ngay khi có lệnh của Ngài hoặc khi có sự hiện diện của Ngài. Hoàn cảnh
của phép lạ: Sau khi làm phép lạ hóa bánh ra nhiều cho hàng ngàn người ăn no,
dân chúng phấn khởi quá muốn suy tôn Chúa làm vua, nhưng Chúa thì không đồng
tình như vậy, nên Ngài bảo các môn đệ xuống thuyền ra khơi đi trước và đợi Ngài
ở phía bên kia Biển Hồ, Ngài giải tán dân chúng rồi một mình lên núi cầu
nguyện. Các môn đệ ra đi được khoảng vài cây số thì gặp sóng to gió lớn. Thánh
Luca ghi lại: gió ngược thổi mạnh dữ dội, thánh Matthêu cho biết: lúc ấy vào
khoảng canh tư, nghĩa là vào khoảng ba giờ sáng, như vậy lúc đó các môn đệ đã
rất mệt mỏi sau mấy tiếng đồng hồ chèo chống. Giữa lúc ấy Chúa Giêsu đi trên
mặt biển đến với các môn đệ, hình như Ngài muốn đi ngang qua các ông. Vừa mệt
mỏi, vừa đêm tối, các môn đệ thấy có bóng người đi trên mặt biển, tưởng là ma
quái hiện hình, nên hoảng sợ, nhưng khi nghe tiếng nói quen thuộc trấn an:
"Cứ yên tâm, chính Thầy đây, đừng sợ", các ông mới nhận ra Chúa, lập
tức Phêrô xin phép đi trên mặt nước đến gặp Chúa. Chúa bằng lòng. Phêrô bước ra
khỏi thuyền đến với Chúa, nhưng đức tin của ông còn yếu kém, ông hồ nghi và lo
sợ nên bị chìm dần xuống và kêu xin Chúa cứu giúp. Chúa đưa tay cầm lấy tay ông
và trách nhẹ: "Người đâu mà kém tin vậy, sao lại hoài nghi?". Khi
Chúa và Phêrô đã lên thuyền, sóng gió liền yên lặng và mọi người tuyên xưng
Chúa: "Quả thật Ngài là Con Thiên Chúa".
Qua bài Tin Mừng này, chúng ta ghi nhận
được ba bài học: Bài học thứ nhất, việc Chúa Giêsu đi trên mặt biển đến với các
môn đệ cho chúng ta biết Ngài là Thiên Chúa. Đối với Chúa, việc này không có gì
là khó khăn, và đối với chúng ta, cũng chẳng có gì là khó hiểu, vì Ngài là
Thiên Chúa, là Đấng tạo dựng vũ trụ, Ngài quyền phép vô cùng. Chính Ngài cầm
quyền trên mọi định luật vật lý, nên việc Ngài đi trên sóng nước không có gì là
phản khoa học hay vô lý, nhưng lại minh chứng quyền năng Thiên Chúa của Ngài.
Các môn đệ hôm ấy được chứng kiến tận mắt và ghi nhận sự kiện tỏ tường Chúa có
quyền trên sóng biển, đi trên sóng, truyền cho chúng yên lặng. Vì thế, lòng tin
của các môn đệ càng gia tăng. Đây cũng là điều nhắc nhở chúng ta: Chúng ta phải
tin Chúa Giêsu tuyệt đối và thể hiện niềm tin ấy bằng cách sống theo những lời
Chúa dạy, bởi vì như thánh Giacôbê nói: đức tin không có việc làm là đức tin
chết.
Bài học thứ hai, đang khi các môn đệ
gặp bão táp, sóng gió thì Chúa xuất hiện để cứu giúp họ. Trong khoảnh khắc mọi
sự đều thay đổi vì có Chúa. Điều này cho chúng ta biết: Ở đâu có Chúa là có
bình an. Cuộc đời chúng ta cũng vậy, có giông tố bão táp, có thử thách khó
khăn, nhưng chúng ta đừng bao giờ thất vọng nghĩ rằng Chúa bỏ rơi chúng ta,
Chúa ở xa chúng ta hay không để ý gì đến chúng ta. Không, Chúa luôn ở với chúng
ta, Chúa luôn đồng hành với chúng ta trên mọi nẻo đường, Chúa luôn sẵn sàng trợ
giúp chúng ta. Chúng ta có thể nói: trong những giờ phút khó khăn, nguy hiểm,
khổ đau, chẳng những Chúa đi bên cạnh chúng ta, mà Chúa còn bồng bế chúng ta
trên cánh tay toàn năng của Ngài.
Bài học thứ ba, thánh Phêrô thấy Chúa
đi trên sóng nước ngon lành nên đã phản ứng khá mau lẹ, có thể nói quá vội vàng
trước khi kịp suy nghĩ, là xin Chúa cho ông cũng đi trên sóng nước như Chúa.
Chúa bằng lòng ngay, nhưng vì yếu lòng tin, lo sợ nên Phêrô đã bị chìm xuống.
Ông lại vội vàng kêu xin Chúa và Chúa cũng cứu giúp ngay. Đây cũng là điều nhắc
nhở chúng ta: một quyết định hay một hành động vội vàng thường dễ sai lầm và
gặp khó khăn. Vì thế, cần suy nghĩ cẩn thận trước khi quyết định một điều gì
hay làm một việc gì, cần phải xác định được nên làm hay không nên làm và làm
lúc nào. Đó là hai vấn đề: chúng ta phải cầu nguyện nhiều trước khi làm, một
khi đã làm thì làm cho đến nơi đến chốn. Nếu chẳng may thất bại thì cố gắng làm
lại, đừng chán nản thất vọng. Thánh Phêrô đã làm như thế: đã tin cậy Chúa, rồi
càng yêu mến Chúa hơn trước và được Chúa tín nhiệm nhiều hơn.
17. Đức tin.
Chuyện kể rằng: Một gia đình quý tộc
nước Anh đưa con về nghỉ mát ở miền quê. Trong khi nô đùa, cậu con trai ngã
xuống một suối nước sâu.
Nghe tiếng kêu thất thanh, một chú bé
lem luốc, con bác nông dân, đã chạy đến tiếp cứu. Và số phận của cậu bé thượng
lưu, không biết bơi kia tưởng như ngàn cân treo sợi tóc, giờ đã được cứu sống.
Nhà quý tộc vô cùng biết ơn chú bé nhà
quê nghèo. Ông hỏi chú có mơ ước gì không. Chú trả lời: "Cháu muốn được đi
học để trở thành bác sĩ cứu người".
Sau này, cậu bé ngày xưa không biết bơi
đã được cứu sống, nay trở thành vĩ nhân của thế giới, thủ tướng nước Anh,
Winston Churchill. Và chú bé nhà quê, nhờ sự giúp đỡ của nhà quý tộc, cha của
Churchill bây giờ đã là bác sĩ danh tiếng, và là ân nhân của cả nhân loại,
người đã tìm ra thuốc Penicilin. Tên của ông Fleming.
Có ai ngờ, khi thủ tướng nước Anh lâm
trọng bệnh, các bác sĩ nổi tiếng đều bó tay, thì chính Fleming, lại cứu sống
ông một lần nữa.
Fleming đã cứu vớt sinh mạng của
Churchill khỏi dòng nước oan nghiệt, để rồi sau này Churchill trở thành thủ
tướng lừng danh, niềm hãnh diện và tự hào của cả nước Anh. Hôm nay, Đức Giêsu
cũng đã cứu thoát các môn đệ khỏi cơn cuồng phong của biển cả, đã kéo ông Phêrô
lên khi ông đang chìm xuống dòng nước sâu.
Đức Giêsu đi trên mặt biển, kéo Phêrô
lên khỏi mặt nước, và dẹp yên sóng gió không phải là để làm trò biểu diễn cho
vui mắt, nhưng là để bày tỏ quyền năng của Thiên Chúa trên biển cả, bão tố,
tượng trưng cho thế lực của sự dữ. Đồng thời, để củng cố niềm tin của các môn
đệ, nhất là Phêrô, để sau này Người sẽ trao cho ông làm thủ lãnh con thuyền
Giáo Hội.
Thực vậy, con thuyền Giáo Hội ngay từ
đầu, đã không giương cao cánh buồm đức tin mà lao thẳng về phía trước, nhưng
cũng phải vật lộn với phong ba bão táp, "bị sóng đánh vì ngược gió".
Các môn đệ, cột trụ của Giáo Hội cũng
hốt hoảng, sợ hãi, phải có Đức Giêsu bên cạnh để trấn an: "Cứ yên tâm,
chính Thầy đây, đừng sợ".
Phêrô thủ lãnh số một của Giáo Hội,
năng nổ, hăng hái, liều lĩnh xin "đi trên mặt nước mà đến với Thầy".
Nhưng thấy gió thổi thì ông đâm sợ, và bắt đầu chìm. Ông la lên: "Thưa
Ngài, xin cứu con với".
Cho dù là đá tảng, Phêrô cũng đã bị Đức
Giêsu mắng: "Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài nghi?".
Đó là hành trình Đức tin của Phêrô, của
các môn đệ, và của mỗi người tín hữu chúng ta. Đức tin ban đầu nhỏ bé, kém cõi,
nhưng nhờ lời khích lệ của Đức Giêsu "cứ đến", mà chúng ta bước đi
trên vực thẳm, sóng gió. Rồi hoài nghi làm chúng ta chao đảo, sợ hãi làm chúng
ta hụt chân. Để cuối cùng, chính Đấng nắm lấy tay chúng ta kéo lên sẽ củng cố
đức tin của chúng ta thêm vững mạnh.
Có một điều đáng làm mẫu mực cho những
kẻ tin, là chính khi lòng tin bị chao đảo theo sóng gió, thì Phêrô đã cầu
nguyện: "Thưa Ngài, xin cứu con với".
Có một thước phim mà người xem chớ vội
bỏ qua, là "Khi Thầy trò đã lên thuyền, thì gió lặng ngay". Chính Đức
Giêsu và Phêrô đã cứu con thuyền trong cơn sóng gió.
Có một lời tuyên xưng mà người tín hữu
Kitô không ngừng thốt lên trong các cơn giông tố của cuộc đời: "Quả thật
Ngài là Con Thiên Chúa".
Người tín hữu như chiếc thuyền nan
chông chênh giữa cơn lốc cuộc đời, khó khăn nối tiếp khó khăn. Muốn đưa đời
mình về với trùng khơi hãy xác tín như thánh Phanxicô Salêsiô: "Chúng ta
sẽ an toàn vượt qua giông tố, bao lâu niềm tin của chúng ta còn gắn chặt vào
Thiên Chúa".
18. Lạy Thầy, xin cứu con.
Khi thấy ai gặp nhiều gian nan khốn
khó, người ta nói: "Đời anh sóng gió nhiều quá" hay nói: "anh
phong trần quá" - phong là gió, trần là cát bụi. Thực ra, cuộc đời con
người ở trần gian, không nhiều thì ít, ai cũng gặp sóng gió bão táp. Những cơn
lốc của thiên tai gây sập nhà nát cửa như lụt lội, hạn hán, giông tố, động
đất...
Những cơn lốc của hận thù, tham lam bất
công, bóc lột đàn áp con người còn gây ra những tai họa như chiến tranh, khủng
bố ma túy, cờ bạc, đàng điếm, sida...
Những cơn lốc của chính mình, của lười
biếng, kiêu căng, mù quáng, bệnh tật, cố chấp gây ra cho mình bao nhiêu thảm
họa. Đến nỗi Napôlêon đã thắng hàng vạn quân địch, nhưng lại bị thua chính
mình: Ông đã thua tính kiêu căng và tính mê đắm giai nhân.
Lời Chúa hôm nay nêu rõ ba nguyên nhân
đã làm cho con người phải điêu đứng.
Nguyên nhân thứ nhất là thiên nhiên như
sóng gió, lụt lội, động đất, các môn đệ hầu hết là dân chài lưới, thế mà giữa
biển khơi sóng gió đã làm các ông hoảng hồn đến nỗi thấy bóng Thầy đi trên mặt
biển, các ông đã la hét sợ hãi tưởng thủy quái.
Nguyên nhân thứ hai là người khác:
Người khác đây là dân tộc Do thái. Họ đã được Thiên Chúa nhận làm con, được
thấy vinh quang Chúa, được ban tặng Lời Chúa là chính Con Một Thiên Chúa xuống
thế làm người là Đức Giêsu Kitô cùng huyết thống nòi giống với họ, là anh em,
là đồng bào của họ (Bài II) thế mà họ không đón Người, không đón nhận vinh
quang Thiên Chúa. Điều đó làm Phaolô vô cùng đau khổ, đau khổ đến nỗi Phaolô dù
phải gian truân, khốn khổ, đói rách, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo không thể
tách Phaolô ra khỏi tình yêu Đức Giêsu Kitô, nhưng bây giờ Phaolô sẵn sàng chịu
nguyền rủa, xa lìa Đức Kitô để cho anh em đồng bào ông trở về với Đức Kitô (Rm.
8, 35 và 9, 1-5).
Êlia cũng chịu đau khổ như thế vì đồng
bào ông. Ông đã phải liều mạng đến kéo họ về với Thiên Chúa, giải thoát họ khỏi
gông cùm tà thần, dù một mình phải thách thức với cả ngàn sư sãi thờ thần Baal
của hoàng hậu và nhà vua. Dù thắng cuộc và sư sãi thần Baal bị tiêu diệt, ông
vẫn phải trốn thoát tay hung tàn của hoàng hậu lùng bắt (Bài I).
Nguyên nhân thứ ba là chính mình gây
nên khốn khó cho mình. Phêrô được Chúa cho đi trên mặt biển đến với Ngài, khi
đang được hưởng ơn lạ như thế;ông lại hoài nghi, đâm lo sợ, thế là ông bị biển
cả nhận chìm ông. May mắn ông đã vội vã kêu lên: Lạy Thầy, xin cứu con.
"Lạy Thầy, xin cứu con".
Chính con nhiều lần cũng bị nhận chìm trong biển trần gian do nhiều hoàn cảnh
éo le của cuộc đời và do chính con đã gây ra...
Lời cầu nguyện: "Lạy Thầy, xin cứu
con" phải là lời cầu nguyện liên tục của con hàng ngày, từng giây từng
phút trong đời con. Xin cho con biết luôn luôn kêu lên: "Lạy Thầy, xin cứu
con" vì từng giây từng phút không có Thầy cứu giúp, không có ơn Thầy gìn
giữ, không có ơn Thầy soi sáng, không có ơn Thầy cứu độ, chắc chắn con bị nhận
chìm dưới đáy vực thẳm tội lỗi, dưới đáy địa ngục tử thần. "Lạy Thầy, xin
cứu con".
19. Đức Giêsu đi trên mặt biển Hồ
(Suy niệm của Lm. FX. Vũ Phan Long)
1.- Ngữ cảnh
Chúng ta nên đặt đoạn văn này vào trong
ngữ cảnh của nó là toàn khối từ cuối chương 13 đến chương 17 của Tin Mừng
Matthêu. Đọc khối này, chúng ta nhận ra những ý tưởng quan trọng:
1) Chương 13 cho hiểu rằng Nước Trời
đang tăng trưởng và bất cứ người nào hiểu rằng mình được kêu gọi đi vào đấy,
thì phải lựa chọn dứt khoát. Kể từ nay, chúng ta thấy cộng đoàn của Đức Giêsu
xuất hiện rõ nét dần, được củng cố dần, mở ra dần với đức tin (x. 14,33;
16,16), đào sâu dần mầu nhiệm Đức Giêsu. Chính là nơi cộng đoàn này mà người ta
nhận ra Nước Thiên Chúa đang hiện diện và ngày càng rõ nét. Chúng ta có thể đặt
tên cho toàn khối ch. 13-17 này: "Tiến tới việc loan báo Giáo
Hội"hoặc "Giáo Hội, hoa quả đầu mùa của Nước Trời" hoặc
"Hành trình đức tin trong Giáo hội", bởi vì qua các chương này, tác
giả Mt đề cập đến việc đào tạo tiệm tiến cộng đoàn Giáo Hội.
2) Khối này mở ra với việc dân Nadarét
từ khước Đức Giêsu (13,53-58) và kết thúc với câu chuyện cho thấy Phêrô được
Đức Giêsu cho gắn bó với Người (17,24-27). Xuất hiện gương mặt đe dọa của vua
Hêrôđê, người đã giết Gioan Tẩy Giả (14,13). Nhóm Pharisêu ngày càng tỏ rõ thái
độ hiềm thù đối với Đức Giêsu (15,1tt.12; 16,1.4). Những thái độ đe dọa thù
nghịch khiến Đức Giêsu lo sợ, Người rút lui về những nơi an toàn hơn hoặc tách
biệt hơn (14,13; 15,21).
3) Toàn khối này được xây dựng quanh
hai điểm: đức tin và hiểu biết:
- Tác giả nói đến những người kém tin
trong câu truyện Phêrô đi trên mặt nước (14,31) và câu truyện các môn đệ bàn
tán về việc quên bánh (16,8). Trong câu truyện Đức Giêsu chữa đứa trẻ bị kinh
phong, có một lời than: "Ôi thế hệ cứng lòng không chịu tin..."
(17,17). Mt là tác giả duy nhất xác định rằng các môn đệ không chữa lành được
em bé vì họ kém tin. Người cũng là người duy nhất ghi nhận đức tin mạnh của bà Canaan (15,28).
- Ngài đã sử dụng động từ hiểu 9 lần
trong các chương này. Ở 15,10, các đám đông được mời gọi nghe và hiểu. Ở 15,16,
các môn đệ bị gọi là ngu tối (= không hiểu). Và cũng chỉ một mình Mt đã ghi
nhận rằng các môn đệ khi ấy mới hiểu ra (16,12; 17,13) những gì cho tới nay họ
vẫn không hiểu.
Các ghi nhận này cho thấy, dọc theo các
chương này, tác giả Mt đặc biệt quan tâm đến đức tin, nhất là đức tin của các
môn đệ, nhìn như một hành trình và như một nỗ lực đào sâu và củng cố đức tin.
Về thể văn, truyện Đức Giêsu đi trên
mặt biển thường được gọi là thể văn "hiển linh" (épiphanie. Xem
truyện Dẹp sóng gió, Mt 8,23-27). Thể văn này được định nghĩa là: Một cách bố
trí các yếu tố văn chương để tường thuật một cuộc tỏ mình bất ngờ và lạ thường
của một hữu thể thần linh hoặc thiên quốc, được một số người chọn lọc trải
nghiệm, trong đó, hữu thể thần linh mạc khải một phẩm tính, một hành động hoặc
một mạc khải thần linh. Đặc điểm của thể "hiển linh" là nó cho thấy
một vài phương diện của hoạt động Thiên Chúa nhằm cứu độ dân Ngài.
Ở bên trong tác phẩm Mt, truyện Đi trên
mặt biển (14,22-33) đóng các vai trò sau đây: (1) Trả lời cho câu hỏi về chân
tính và tính cách của Đức Giêsu đã được truyện Dẹp sóng gió (8,23-27) gây ra và
được ngữ cảnh gần trước đó ở 13,53–14,21 tiếp nối; (2) Cung cấp một lời tuyên
xưng mào đầu của các môn đệ, chuẩn bị cho lời tuyên xưng cao đỉnh của Phêrô ở
16,13-20; (3) Góp phần với TM I để minh họa bản tính và ý nghĩa của quyền lực
thần linh của Đức Giêsu trong tư cách là Con Thiên Chúa.
2- Bố cục
Bản văn này có thể chia làm bốn phần,
theo cấu trúc chuyển hoán:
A - Hoàn cảnh của các môn đệ trước sóng
gió (14,22-24):
a) (22)
b) (23a)
b') (23b)
a') (24)
B - Đức Giêsu đi trên mặt biển
(14,25-27):
a) (25)
b) (26)
a') (27)
B'- Phêrô đi trên mặt biển (14,28-31):
a) (28-29a)
b) (29b)
b') (30)
a') (31)
A'- Hoàn cảnh của các môn đệ sau sóng
gió (14,32-33):
a) (32)
b) (33)
3.- Vài điểm chú giải
- cây số (24): Từ ngữ Hy Lạp gốc là
stadion, "dặm" (NTT) = 192 m. Hồ Ghennêsarét có chu vi khoảng 53 km
(33 miles), dài khoảng 21 km (13 miles), và rộng khoảng 13 km (8 miles). Diện
tích khoảng 166 km2 (64 sq mi), và sâu tối đa khoảng 43 m (141 feet). Hồ thấp
hơn mặt biển 214 m (702 ft).
- Chiếc thuyền bị sóng đánh vì ngược
gió (24): Trong Tin Mừng Matthêu, "con thuyền" là biểu tượng của Hội
Thánh (x. 8,23-27). Biểu tượng này càng được xác nhận khi tác giả viết rằng con
thuyền bị "tra tấn (hành hạ)" (basanizô) bởi các con sóng (chứ không
nói như Mc 6,48: "các ông phải vất vả chèo chống"). Kiểu nói này cũng
lạ thường như khi tác giả bảo có "động đất" (seismos) trên biển
(8,24). Trong cả hai trường hợp, có thể cho rằng tác giả đang nghĩ đến các đau
khổ Hội Thánh sẽ phải trải qua khi thi hành sứ mạng.
Theo ngôn ngữ Kinh Thánh,
"biển" là nơi có các sức mạnh tà thần cư ngụ và hoạt động (x. G 7,12;
Is 27,1; 51,9t; Đn 7...). Nói rằng "đang ở trên mặt biển" có nghĩa là
đang ở trong tình trạng bị các sức mạnh của bóng tối đe dọa. Vậy
"biển" ở đây là một trở ngại ngăn cách các môn đệ với Đức Giêsu.
- canh tư (25): Canh (phylakê) tư ở vào
khoảng từ 3g đến 6g sáng.
- đi trên mặt biển (25): Cụm từ epi tên
thalaasan có thể có nghĩa là "về phía biển". Do đó, có những tác giả
cho rằng Đức Giêsu đứng trên bờ mà làm yên sóng gió (Paulus; Jeremias; J.
Duncan Derrett). Tuy nhiên, theo ngữ cảnh, phải hiểu là "trên biển".
- hoảng hốt (26): Đây là phản ứng của
con người khi tiếp cận với thần linh (x. Xh 19,16; Ed một,4...).
- Chính Thầy đây (27): Trước tiên, egô
eimi là một lời để điều chỉnh, với nghĩa là: chính là Thầy, chứ không phải là
ma như anh em tưởng. Nhưng công thức này cũng là tên mà Thiên Chúa dùng dể tự
giới thiệu với Môsê (Yhwh: x. Xh 3,13-15). Mt kín đáo gợi ý là có một sự song
đối giữa Đức Giêsu và Yhwh.
4.- Ý nghĩa của bản văn
* Hoàn cảnh của các môn đệ trước sóng
gió (22-24)
Vừa cho đám đông ăn no xong, Đức Giêsu
bắt các môn đệ xuống thuyền. Chúng ta nhớ đến 8,23; nhưng lần này Đức Giêsu
không đi với các ông. Tác giả Mt không nói là các môn đệ đi Bếtxaiđa như Mc
(6,45), vì biết rằng Bếtxaiđa không gần Ghennêsarét. Ngài sửa một sai lầm của
Mc mà không quan tâm đến địa lý. Đức Giêsu lên núi một mình để cầu nguyện. Cũng
như ở 17,1-8, "núi" là nơi đặc biệt gần kề Thiên Chúa. Lúc này, trời
đã tối.
Thuyền của các môn đệ đã xa bờ nhiều
stadia và đang bị sóng "tra tấn" (basanizomenon). Hẳn là tác giả chủ
ý dùng từ thuộc thế giới con người cho con thuyền. Nước, bão, và đêm là những
biểu tượng của tình trạng cùng quẫn, sợ hãi và chết chóc, rất quen thuộc với
Hội Thánh, được rút ra từ các Thánh vịnh (nước: Tv 18,16-17; 32,6; 69,2-3.15;
đêm: Tv 91,5; 107,10-12; bão: Tv 107,23-32; Gn 1–2).
* Đức Giêsu đi trên mặt biển (25-27)
Canh tư, từ 3g đến 6g sáng, cũng là giờ
mà theo Kinh Thánh, Thiên Chúa can thiệp để cứu trợ Dân Ngài (x. Xh 14,24; Tv
46,6; Is 17,14), và theo truyền thống Kitô giáo, là giờ Đức Giêsu sống lại (x.
28, 1). Vào giờ này, Đức Giêsu băng qua hồ, bước trên mặt nước, mà đến với các
môn đệ (c. 25). Thấy một dáng người di chuyển trên mặt biển, dễ hiểu vì sao các
môn đệ nghĩ đây là một hữu thể siêu nhiên, một bóng ma, và các ông hốt hoảng.
Nhân vật thần linh bắt đầu lên tiếng:
egô eimi không kèm theo một túc từ nào cả. Đức Giêsu không nói rằng Người là
cái này hay cái kia, nhưng chỉ nói: "Là Thầy". Ở bề mặt, đây là cách
người nói quy về chính mình. Vậy Đức Giêsu đã đánh đổ "bóng ma" bằng
cách chỉ vào chính bản thân Người, và các môn đệ thì biết Người. Tuy nhiên, ở
bề sâu, công thức egô eimi (Híp-ri: 'aný hu') nhắc lại lời Đức Chúa (Yhwh) tự
giới thiệu mình trong Kinh Thánh (x. Đnl 32,39; Is 41,4; 43,10; 45,18-19;
48,12; 51,12). Đức Giêsu bảo: "Chính Thầy đây, đừng sợ!". Ở trong Kinh
Thánh, Thiên Chúa ngỏ lời với các tổ phụ và Israel bằng câu: "Đừng sợ, Ta
là..." (St 15,1; 26,14; 28,13; 46,3; Is 41,13. x. c. 10; 43,1.3). Vậy lời
nói của Đức Giêsu là một bản văn đa chiều kích: Với câu "Là Thầy", ở
bề mặt, các môn đệ được quy hướng về con người Giêsu mà họ biết. Còn bên trong,
họ trải nghiệm một điều thuộc vị Thiên Chúa của Kinh Thánh.
* Phêrô đi trên mặt biển (28-31)
Đức Giêsu chưa làm yên sóng gió. Thay
vào đó, Phêrô trả lời Người. Ông thưa với Đức Giêsu bằng công thức của người
môn đệ, "Thưa Ngài (kyrie)", và xin vị Chúa này truyền lệnh cho ông
đến với Người. Thế là thay vì vị "thần", Giêsu, thì lại là con người,
Phêrô, muốn bước đi trên mặt nước. Ai cũng biết rằng việc này không thể làm
được, cũng như không thể xê dịch núi non (x. 17,20). Lời thỉnh cầu này nhắm đến
một điều không thể được cho thấy đức tin của Phêrô, nghĩa là niềm tin tưởng ông
đặt vào con người có mọi quyền trên trời dưới đất (Mt 28,18). Tuy nhiên, câu
nói "nếu quả là Ngài" lại báo trước sự hoài nghi sẽ xuất hiện trong
nỗi sợ hãi của ông khi bước đi trên mặt nước. Đức Giêsu ban lệnh truyền như
Phêrô xin ("Cứ đến"). Đây là nền tảng trên đó ông có thể hành động.
Lệnh truyền của Đức Giêsu là nền tảng để con người có thể hoạt động. Vậy, nếu
có đi được trên mặt nước, Phêrô cũng chẳng phải là một thầy phù thủy hay một
siêu nhân; ông chỉ vâng lời Chúa của ông thôi.
Nhưng ông đâm sợ. Không phải là nỗi sợ
hãi do gặp một nhân vật thiên giới, nhưng là sợ bão, sợ bị đe dọa, sợ không
được an toàn. Tác giả Mt dùng các từ của Tv 69,2-3 (x. cc. 15-16): Khi bước đi
trên mặt "nước", "nhìn vào gió" (blepôn ton anemon) thay vì
nhìn vào Chúa của ông, ông bắt đầu "chìm" (c. 30), ông liền
"kêu" lên: Thưa Ngài, "xin cứu con" (các từ trong ngoặc đều
trích từ Tv 69).
Đức Giêsu đưa tay ra nắm lấy Phêrô và
nói với ông. Ở bề mặt, cử chỉ này của Người là cần thiết để cho Phêrô khỏi bị
chìm. Nhưng ở một chiều sâu khác, hẳn là tác giả Mt nghĩ đến Tv 143,7: Đức
Giêsu cung cấp sự che chở của Thiên Chúa. Đối với tác giả, điều quan trọng là
sự hiện diện cứu độ này của Thiên Chúa không có nghĩa là không còn bão tố,
nhưng là ta trải nghiệm được sự hiện diện này ngay trong gió bão. Những ai dám
vâng lời và di chuyển ra bên ngoài sự an toàn của mình sẽ trải nghiệm được sự
hiện diện này. Một lần nữa, Phêrô vẫn chỉ là "người có đức tin nhỏ
bé" (= người kém tin, oligopistos), và đức tin là một sự pha trộn giữa can
đảm và sợ hãi, vâng nghe Chúa và nhìn vào gió, tin tưởng và hoài nghi, và đây
là đặc tính căn bản của đời Kitô hữu (x. 28,17).
* Hoàn cảnh của các môn đệ sau sóng gió
(32-33)
Câu chuyện kết thúc rất nhanh. Đức
Giêsu và Phêrô cùng lên thuyền với nhau và gió lặng ngay (c. 32). Một lần nữa,
phép lạ Đức Giêsu làm xảy ra sau khi đức tin đã được chấn chỉnh.
Các môn đệ quỳ xuống (= thờ lạy): Cung
cách này dễ hình dung hơn nếu ở trên "con thuyền Hội Thánh", chứ
không phải trên một con thuyền trên hồ vừa ra khỏi sóng gió. Họ tuyên xưng:
"Quả thật Ngài là Con Thiên Chúa". Đây là danh hiệu Kitô học quan
trọng nhất đối với tác giả Mt, đồng thời hầu chắc cũng là lời tuyên xưng trung
tâm nhất của Hội Thánh. Cách nào đó, ngược lại với Mc, tác giả Mt muốn phác vẽ
ra các môn đệ như là những con người có lòng tin và hiểu biết, dù có lúc họ đã
tỏ ra thất vọng và dù vẫn cần học hỏi thêm nữa.
+ Nhận định & Kết luận
Có thể nói bài tường thuật chuyến vượt
"biển" (cũng như truyện Dẹp sóng gió) là một dụ ngôn với cái nền lịch
sử, nhằm nêu bật một phương diện mới và có một không hai trong ý nghĩa của bản
thân Đức Giêsu: Đức Giêsu là Con Thiên Chúa theo nghĩa là Đấng được Thiên Chúa
trang bị cho quyền lực thần linh tuyệt đối để cứu độ dân Người. Sự kiện Đức
Giêsu với quyền lực của Người, không những cứu các môn đệ khỏi bị sóng hành hạ
trên biển, mà còn cứu cả Phêrô khỏi chìm xuống biển (14,28-31), chuẩn bị cho
chúng ta đón lấy lời tuyên xưng của Phêrô nói rằng Đức Giêsu là "Đấng
Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống" (16,16). Đàng khác, việc biểu lộ quyền
năng thần linh tuyệt đối của Đức Giêsu khi cứu các môn đệ và Phêrô bằng cách đi
trên mặt biển cũng giúp nhận mạc khải nói rằng Đức Giêsu là Đấng có thể xây
dựng và che chở Hội Thánh Người trên "tảng đá" là Phêrô (16,18-19).
Chiều kích cứu độ học của bài tường
thuật quả là hiển nhiên, được diễn tả qua việc đi trên biển. Khi đi trên biển,
Đức Giêsu không những tỏ ra mình là Thiên Chúa chế ngự biển mà còn đi qua biển,
và cứu các môn đệ bằng cách làm cho họ cũng có thể đi qua biển. Như thế, cùng
một trật, Đức Giêsu chứng tỏ Người sở hữu quyền lực thần linh tuyệt đối (phương
diện Kitô học), và quyền lực ấy là để cứu vớt các môn đệ (phương diện Cứu độ học).
Tuy nhiên, phương diện Cứu độ học phải
được cứu xét trong tương quan hữu cơ với chiều kích Kitô học. Cho dù các môn đệ
được cứu, mối bận tậm không phải chỉ là việc cứu hộ, nhưng là điều mà cuộc cứu
hộ lạ lùng này nói về bản thân Đức Giêsu. Điều này nổi rõ lên trong câu nói của
các môn đệ: "Quả thật Ngài là Con Thiên Chúa!" (14,33; x. 8,27). Như
thế, chiều kích Kitô học vượt quá truyện cứu hộ, và tập trung vào quyền lực và
bản thân của Đấng cứu hộ. Khi cứu các môn đệ bằng cách vận dụng quyền năng thần
linh tuyệt đối để mà bước đi trên biển, Đức Giêsu đã cho thấy không những Người
có thể cứu khỏi bất cứ trận giông bão nào trên biển, mà còn có thể cứu dân
Người khỏi mọi tình cảnh khốn quẫn. Nói cách khác, nếu Đức Giêsu có thể cứu các
môn đệ Người bằng cách siêu vời là đi trên biển nổi sóng, thì Người cũng có đầy
đủ quyền năng cần thiết mà thực hiện ý muốn của Thiên Chúa là cứu độ dân Người.
Phương diện Giáo hội học được diễn tả
qua các vai trò của các môn đệ và Phêrô. Nhờ nhớ lại các kinh nghiệm đã trải qua
khi sống các hoàn cảnh túng cực, các độc giả có thể hiểu được hoàn cảnh của các
môn đệ và của Phêrô. Các môn đệ và Phêrô, do đã trải nghiệm quyền năng phi
thường của Đức Giêsu và do đã tuyên xưng Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, thì nhắc
các độc giả nhớ rằng không những họ phải tin vào Đức Giêsu như Đấng có thể cứu
hộ họ khỏi các hoàn cảnh đen tối nhất, nhưng còn phải hiểu rằng Đức Giêsu là
Con Thiên Chúa theo nghĩa Người là Đấng duy nhất có quyền năng Thiên Chúa để
cứu được cộng đồng những kẻ tin vào Người. Cử tọa Mt tin tưởng rằng Hội Thánh
gồm những ai tin và đi theo Đức Giêsu thì được che chở bởi chính quyền lực của
Thiên Chúa.
Có thể nói hoạt cảnh cuối cùng (cc.
32-33) giới thiệu Hội Thánh mới của Đức Kitô, đã vượt thắng thử thách, nay vây
quanh Đức Kitô là Chúa tể của họ. Hoạt cảnh này báo trước cuộc quy tụ các Kitô
hữu để cử hành mầu nhiệm Đức Kitô, trong đó nhắc lại sự hiệp nhất và hiệp thông
đặc biệt của Người với Thiên Chúa, nay được bày tỏ ra qua các hành vi quyền lực
và cũng đầy nhân ái.
Tác giả Matthêu trình bày một cuộc thần
hiển cho "những người đang ở trong thuyền", nghĩa là Hội Thánh của
Đấng Phục Sinh: trong và qua Đức Giêsu, Con Thiên Chúa hằng sống, chính Thiên
Chúa cứu độ của cuộc Xuất Hành tiếp tục giải thoát Israel mới khỏi những làn
nước đang đe dọa nuốt trửng họ (x. Xh 14 và 15). Sự hiện diện của Đức Giêsu
giữa lòng bão tố là nền tảng cho đức tin của các tín hữu.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Khác với Lc, Mt hiếm khi cho thấy
Đức Giêsu cầu nguyện (c. 23). Đây là một đòi hỏi thông thường của tinh thần
Người, một nhu cầu có thực là được hiệp thông với Chúa Cha và tìm sự trợ giúp,
sự an toàn và nâng đỡ. Nhất là vào lúc này, thời gian quyết liệt, hành trình đã
trở nên cam go hơn và các đòi hỏi làm sáng tỏ đã trở nên cấp bách hơn. Đây là
lần đầu tiên, Mt nhấn mạnh rằng Người ở một mình; một sự cô độc không chỉ về
thể lý, mà dường như là một báo trước sự cô độc ở Ghếtxêmani. Đức Giêsu cầu
nguyện cho mình, cho các nhu cầu của cá nhân mình. Rồi Người cũng mau chóng đi
cứu giúp các môn đệ, nhưng sức mạnh và sự an toàn Người cung cấp phát xuất từ
tương quan với Chúa Cha. Người là Đấng cứu độ họ, nhưng cũng là điển hình cho
họ về đời sống đức tin.
2. Đối với tác giả Mt, con thuyền là
biểu tượng của Hội Thánh (x. 8,24). Các môn đệ đang ở trên đó, và có thể Phêrô
là người cầm lái (x. c. 28). Không có mặt Thầy, tinh thần của các ông hẳn không
cao mấy; đã thế, hoàn cảnh lại thêm gay go vì gió ngược (c. 24). Con thuyền bị
"tra tấn" vì cơn giông trên biển. Lúc này là "đêm tối" (c.
25), là giờ của thử thách, của "quyền lực bóng tối" (x. Lc 22,53).
Tuy nhiên, Đức Giêsu vẫn không vắng mặt, dù là Người còn ở cách xa họ. Nếu có
đức tin, hẳn là họ phải cảm thấy Người vẫn có mặt, vẫn ở gần. Quả thật, các
khoảng cách không thể ngăn cản Đức Giêsu hiệp thông với các môn đệ Người (x.
18,20). Người đến với họ cách bất ngờ, từ trên cao, vào những lúc không ngờ.
3. Đáng tiếc là các môn đệ lại thường
quên mất Người. Phản ứng kinh hoàng của các ông khi thấy Thầy đi trên biển cho
ta hiểu như thế (c. 26). Đây là một hình ảnh báo trước cuộc Hiển Dung và các
cuộc hiện ra sau Phục Sinh. Đức Giêsu tiến đi ngay giữa lòng đêm tôi chính là
lời loan báo về Đức Kitô Phục Sinh.
4. Phêrô là cái nhiệt kế đo đức tin của
Hội Thánh. Ông phản ứng nhân danh mình và tất cả các môn đệ khác. Đòi hỏi các
dấu lạ, các bằng cớ chứng tỏ lòng tốt cũng như sự toàn năng của Thiên Chúa là
một đòi hỏi không thể bỏ qua của loài người. Các nhân vật Kinh Thánh đều cần
những dấu chỉ, để có thể dấn thân đi theo nẻo đường Thiên Chúa đề nghị. Niềm
tin vào Đức Kitô Phục Sinh đang hiện diện trong lòng Hội Thánh, cũng cần có
những bằng cớ mới, nhưng ta không có bằng cớ nào chắc chắn hơn lời của Đức
Giêsu: "Chính Thầy đây" (= Ta là), "Cứ đến!" (cc. 27-29).
5. Bước đi vững vàng trên mặt nước có
nghĩa là chấp nhận một chiều kích hiện sinh khác với chiều kích lịch sử, hoặc
chiều kích thể lý, là mở tâm hồn ra với thế giới của thực tại vô hình, của thực
tại siêu nhiên. Đây là vượt lên trên những luật lệ của cuộc hiện sinh này. Muốn
thế, cần tin vượt quá cái hữu hình và cái đụng chạm đến được; cần phải chấp
nhận "hỏng chân". Khi Tôma tuyên xưng niềm tin vào Đức Kitô Phục
Sinh: "Lạy Chúa của con, lạy Thiên Chúa của con!" (Ga 20,28), ông
cũng phải chấp nhận bỏ mọi điểm tựa vững chắc kiểu loài người.
6. Các độc giả Tin Mừng, rất quen với
Tv 69, cùng cầu nguyện với Phêrô. Họ nhận ra mình nơi Phêrô và thấy nước chính
là tất cả những mối đe dọa trong đời họ: cái chết, tình trạng thiếu an toàn, sự
thù nghịch, bệnh tật, tội lỗi... Họ biết rằng nếu chỉ "nhìn vào" gió
chứ không nhìn vào Chúa, họ sẽ không đứng vững được.
20. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà
Lạt.
CHÚA GIÊSU ĐI TRÊN MẶT BIỂN VỚI PHÊRÔ
CHÚ GIẢI CHI TIẾT
"Người bắt buộc": Một thành
ngữ dị thường! Tại sao Chúa Giêsu phải ép các môn đồ ra đi? Phải chăng vì họ
không muốn để Người một mình trong đêm vắng? Hay vì Người sợ các môn đồ nhiễm
lây sự kích thích muốn tôn Người làm vua của đám đông phấn khởi trước phép lạ
hóa bánh ra chiều (x Ga 6,14-15).
"Còn đò thì... lắc lư với
sóng": Matthêu nói về con đò như nói về một thực thể cộng đồng mà ta có
thể coi là biểu tượng của Giáo Hội ở câu 33 cũng thế, tác giả không bảo là các
môn đồ mà là "những kẻ ở trong đò".
"Canh tư' đêm tối, người đi trên
biển đến cùng họ": Canh tư tương ứng với khoảng thời gian 3-6 giờ sáng.
Phép lạ được kể ở đây gợi nhớ nhiều đoạn Cựu Ước cũng nói Thiên Chúa đi trên
biển (G 9, 8; 38, 16; Tv 77, 20; Hb 3, 15; Hc 24, 5), nhưng theo một ngôn ngữ
ẩn dụ. Thành ra có sự song song giữa Chúa Giêsu và Giavê vậy.
"Chính là Ta": Qua kiểu nói
đây, chắc hẳn Chúa Giêsu trước tiên muốn sửa sai ngộ nhận của các môn đồ (Người
không phải là ma) và đồng thời trấn an họ, vì họ chẳng nhận ra đó chính là
Người. Nét này gặp lại trong các trình thuật diễn tả Đấng Phục sinh hiện ra
dưới một hình dạng khác lạ(x. Lc 24, 36tt). Nhưng vì ở đây Chúa Giêsu tỏ mình
qua việc thi thố một quyền năng siêu phàm trên vũ trụ, nên cần phải nối kết với
các cuộc thần hiển của Cựu Ước, trong đó Giavê vẫn thường giới thiệu mình bằng
một thành ngữ tương tự: 'Chính là Ta' hay 'Ta là' (St 17, 1; 26, 24; 28, 13;
35, 11; 46, 3; Xh 3, 6. 14). Một lần nữa, Matthêu kín đáo nhấn mạnh rằng có một
tương hợp giữa Chúa Giêsu và Giavê.
"Và Phêrô bắt đầu đi trên
nước": Người môn đồ được một quyền lực thần thông như Thầy, đó là chi tiết
làm nổi bật hơn nữa ý nghĩa Giáo Hội học của đoạn văn. Đây là một đặc điểm của
thần học Matthêu, theo đó Chúa Giêsu cũng san sẻ quyền tha tội (9, 6) cho các
môn đồ Người (9, 8; 16, 19; 18, 18). Tuy nhiên Phêrô chỉ đi được trên nước nhờ
niềm tin của ông. Thánh sử còn nhấn mạnh ở nhiều đoạn khác quyền năng ấy của
đức tin cùng hiệu lực lạ lùng và tức khắc của nó. Như với viên sĩ quan đến xin
người chữa bệnh cho tên đầy tớ, Chúa Giêsu đã trả lời rằng: "Ông hãy đi,
ông đã tin sao, thì sẽ được như vậy". Và ngày giờ ấy tên đầy tớ đã được
khỏi (8, 13). Vì đối với người có lòng tin thì "không có gì mà không làm
được" (17, 20).
"Lạy Ngài, xin cứu tôi": Như
tiếng kêu của những người đi đò gặp cơn bão tố ("Lạy Ngài, xin mau cứu,
chúng tôi chết mất": 8, 24), tiếng kêu của Phêrô làm vang vọng nhiều lời
cầu khẩn của nhiều Thánh Vịnh, trong đó người tín hữu xin Thiên Chúa đến giúp
mình khỏi luồng nước đang dọa đe (Tv 69, 2 và 15; 144, 7; xem thêm Tv 18, 17;
32, 6; Is 43, 2- 3). Thành thử đây là một lời cầu nguyện nói lên niềm tin vào
Chúa Giêsu dù với chút ít nghi ngờ.
"Quả thật, Ngài là Con Thiên
Chúa": Như các chỗ khác trong Tin Mừng, lời tuyên tín này chắc hẳn không
có giá trị như việc các môn đồ nhìn nhận tử hệ tự bản tính của Chúa Giêsu; song
là nhìn nhận tử hệ theo nghĩa rộng; đây chỉ là lời công bố về thiên sai tính
của Người. Tuy nhiên, có thể cộng đoàn Kitô hữu hậu-phục-sinh sau đó dùng lại
lời tuyên tín của Phêrô và thêm vào ý nghĩa đầy đủ là Thánh Thần soi sáng.
"Những kẻ ở trong đò" nghĩa là ở trong Giáo Hội, theo gương Phêrô và
các môn đồ, tuyên xưng Chúa Giêsu thực là Người Con duy nhất của Thiên Chúa tối
cao.
KẾT LUẬN
Matthêu trình bày một cuộc thần hiện
dành riêng cho "các kẻ ở trong đò", nghĩa là cho Giáo Hội của Đấng
Phục Sinh: trong Chúa Giêsu, chính Thiên Chúa Cứu Thế của thời Xuất Hành tiếp
tục giải thoát Israel mới khỏi những luồng nước khủng khiếp hằng rình chực nuốt
lấy họ (x. Xh 14 và 15). Sự hiện diện đáp cứu của Người giữa cơn bão táp là nền
tảng niềm tin của các tín hữu và cho phép họ nói lên cách vững lòng: "Ngài
thật là Con Thiên Chúa".
Ý HƯỚNG BÀI GIẢNG
1) Điều đã xảy đến cho Phêrô, thủ lãnh
các sứ đồ, sẽ mãi là kiểu mẫu và gương soi cho mọi kẻ tin. Ở đây, Phêrô đại
diện toàn thể Giáo Hội đang đứng trước mặt Thầy mình. Giáo Hội biết rằng mình
được bảo đảm vượt thắng mọi thử thách nguy biến, rằng mình sẽ chẳng bao giờ đắm
chìm, mất hút trong giòng lịch sử, với điều kiện cương quyết giữ vững đức tin.
"Nếu không gắn bó với Ta, các ngươi sẽ chẳng đứng vững được" (Is 7,
9). Điều này có giá trị đối với dân Giao ước mới như đối với dân Giao ước cũ.
2) Sau khi Chúa Giêsu lên thuyền, gió
bỗng lặng yên. Người không cần ra lệnh như đã làm trong cơn bão táp (8, 26). Sự
hiện diện của Người đủ sức đem lại yên tĩnh và chế ngự ngũ hành cuồng điên.
Trong đời ta cũng thế. Nếu biết đặt Chúa Giêsu ở trung tâm đời mình như một
hiện diện đích thực và sinh động, ta sẽ được an bình nội tâm, dù bên ngoài phải
tư bề sóng gió.
3) Chúa Giêsu ra nơi vắng vẻ để cầu
nguyện, một lối cầu nguyện thật đặc biệt như giòng sông êm ả giữa Chúa Cha và
Người. Không phải Người chẳng thích lối cầu nguyện phụng vụ hay cầu nguyện công
khai đâu (ta đã thấy Người cầu nguyện trước đám đông lúc hóa bánh ra nhiều:
14,19), nhưng thỉnh thoảng Người cảm thấy cần có một lối cầu nguyện đơn sơ và
cá nhân như thế. Trong việc này cũng như trong mọi chuyện khác của đời Người,
Người là gương mẫu cho ta: không thể tưởng tượng ra một môn đồ Chúa Giêsu không
biết bắt chước Người trong việc cầu nguyện.
4) Tin là nhảy xuống nước để đi gặp
Chúa Giêsu. Nếu lúc ấy ta sợ, thế của ta sẽ trở nên nguy hiểm hơn lúc ta bằng
lòng ở lại trên đò với các kẻ khác. Một khi đã liều, thì phải liều cho đến cùng
tận. Nếu không nỗi sợ hãi sẽ nhận chìm ta. Tuy nhiên, dù bấy giờ sợ hãi, dù
không còn sức tin tưởng trước cơn bão hoài nghi và chướng ngại, ta vẫn còn có
thể kêu lên: "Lạy Chúa, xin cứu con". Và Người sẽ không bỏ lỡ cơ hội
để nói với ta: "Hãy yên tâm, Thầy đây, đừng sợ!".
5) Phêrô bắt đầu chìm xuống "lúc
thấy gió mạnh" (c.30), ông đã chia trí không nhìn đến sự hiện diện trấn an
của Chúa Giêsu. Nhưng ông lại được cứu một khi quay nhìn về Người.
6) Thử thách, khổ đau, thất bại không
vùi dập nhận chìm Kitô hữu, nhưng cảnh tỉnh, thanh luyện niềm tin.
21. Chú giải của Noel Quesson.
Đức Giêsu liền bắt các môn đệ xuống
thuyền qua bờ bên kia trước, trong lúc Người giải tán đám đông.
Tại sao Đức Giêsu bắt buộc các môn đệ
xuống thuyền? đi trước? Tại sao Đức Giêsu giờ đây giải tán đám đông sau khi đã
nói rằng đám đông không cần đi đâu cả (tức vào các làng mạc mua thúc ăn)? Những
chi tiết này không phải là không quan trọng. Chúng có một ý nghĩa và được
Matthêu và Máccô thuật lại, nhưng chỉ có Gioan đem lại cho chúng ta một lời
giải thích: Việc ban bánh trong sa mạc có một ý nghĩa chỉ về Đấng Mêsia đã làm
cho nhiệt tình của đám đông bốc cao lên, họ hoàn toàn cuồng nhiệt bởi sự xuất
hiện rất nhiều vị thiên sai ở thời kỳ lịch sử này của Israel.
Các đám đông, với những cảm nghĩ mơ hồ
thường thấy và những động tác không kiềm chế lúc đó đã muốn kéo Đức Giêsu trong
một cuộc phiêu lưu chính trị tôn giáo như đã có nhiều trong những quốc gia bị
La Mã đô hộ và sau cùng tất cả đều kết thúc trong sự đàn áp đẫm máu.
"Nhưng Đức Giêsu biết họ sắp đến bắt mình đem đi mà tôn làm vua, nên người
lại lánh mặt, đi lên núi một mình" (Ga 6,15). Đức Giêsu cũng biết rất rõ
các môn đệ của Người, còn gắn bó với quan điểm về một Đấng Mêsia trần thế
". Họ dễ dàng buông mình theo sự say sưa muốn biểu dương ấy Đức Giêsu buộc
họ phải xuống thuyền đi trước.
Vâng Đức Giêsu đôi lúc thấy mình phải
đương đầu với những kiểu vấn đề như thế. Một mình người đối phó với mọi người.
Sau khi giải tán đám đông, Người đi
riêng lên núi mà cầu nguyện.
Người ta có thể thử tưởng tượng Đức
Giêsu tranh luận tay đôi với những kẻ ngoan cố nhất và cuồng nhiệt nhất không
muốn giải tán: không tôi không đến để làm chính trị: nước tôi không thuộc về
thế gian này... tôi đâu có trách nhiệm cho các ông ăn mỗi ngày... các ông hãy
ra công làm việc không phải vì lương thực mau hư nát nhưng để có lương thực
thường tồn" (Ga 6,27).
Mệt mỏi vì những cuộc tranh luận ấy,
khi còn lại một mình, Đức Giêsu cảm thấy nhu cầu cần phải cầu nguyện. Và chúng
ta tưởng tượng Người giờ đây trong màn đêm buông xuống, bước theo con đường sỏi
đá để lên núi. Bài đọc đầu tiên của Chúa nhật này nhắc nhở chúng ta nhớ rằng
"núi" trong Kinh Thánh là nơi ưu việt để "gặp gỡ Thiên
Chúa" (1V 19,9) Đó là một chủ đề mà Matthêu ưa thích một cách đặc biệt:
núi của các mối Phúc Thật (5,1 )... núi của sự cám dỗ (4,8)... núi của sự biến
hình (17,1)... núi của Đấng sống lại (28,16)... Trong những tháng hè này, một
số người đi nghỉ hè ở trên núi. Khi chúng ta có cơ hội lên núi, chúng ta có
biết tranh thủ để cầu nguyện trong cô tịch và sự im lặng hay không?
Chiều đến, Người vẫn ở đó một mình...
Phải để cho hình ảnh ấy thâm nhập vào
tâm hồn chúng ta thật lâu: Đức Giêsu trên đỉnh núi trong bóng đêm, trong sự im
lặng từ trái tim đến trái tim đơn độc, trong sự hiệp nhất với Chúa Cha.
Người ta dễ dàng đoán ra Người đọc kinh
nào, đêm hôm đó. Người ta đã thử lái Người ra khỏi sứ mạng chủ yếu. Nhưng như
một bản năng Người trở lại sứ mạng của mình: Vai trò của Người thuộc về tinh
thần dù vai trò ấy có những hậu quả quan trọng trong lãnh vực vật chất. Một lần
nữa, Đức Giêsu phải chiến đấu chống lại ma quỷ của thứ chủ nghĩa Mêsia quốc gia
đã "hứa hẹn cho Người tất cả các nước thế gian" (Mt 4,8-10). Một sự
cám dỗ khủng khiếp, ám ảnh gần gũi; và lặp lại mãi. Sự quyến rũ của sự thành
công tức thời mà Đức Giêsu can đảm đẩy lui bởi sự cầu nguyện. Không, người sẽ
không là vị "vua" vinh quang và được tôn vinh. Người sẽ là Đấng Mêsia
nghèo khó, sống tróng bóng tối, bị đau khổ và cái chết đánh gục. Chiến thắng
của Đức Giêsu sống lại từ cái chết chỉ dành cho những ai tin.
Đức Giêsu cũng cầu nguyện nhiều cho các
"môn đệ" Người vừa sai đi trước. Người phải nghĩ về Giáo Hội mà người
thành lập, và cơn cám dỗ thường xuyên muốn đưa những phương tiện của con người
lên hàng đầu. Phần tôi, tôi có tin vào giá trị cầu nguyện không? Nếu xét về bề
ngoài và theo tính chất của con người, thời gian mất đi ấy lại vô cùng quan
trọng về mặt tâm linh. Thỉng thoảng tôi có cầu nguyện một mình không?
Còn chiếc thuyền thì đã ra xa bờ nhiêu
dặm, bị sóng đánh vì ngược gió.
Trong động tác bất ngờ của máy quay
phim, cũng như trong một phân cảnh tài tình của phim ảnh. Matthêu đi từ hình
ảnh Đức Giêsu trên núi qua hình ảnh chiếc thuyền trên mặt biển. Đạo diễn trước
tiên tập trung chú ý trên "chiếc thuyền" bằng việc sử dụng bút pháp
dị thường: trong lúc Máccô nói các môn đệ phải vất vả chèo chống (Mc 6,48)...
thì Mátthêu cũng bằng những chữ ấy nói rằng chiếc thuyền bị sóng đánh vật vã.
Tất cả những nhà chú giải từ những giáo phụ đầu tiên của Giáo Hội đã nhìn thấy
trong chiếc thuyền ấy là biểu tượng của Giáo Hội. Vào thời thánh Mátthêu, các
cộng đoàn Kitô hữu trong thực tế chỉ là những chiếc thuyền mong manh chèo chống
khó khăn trên mặt biển đầy sóng gió của ngoại giáo và đi ngược gió!
Vào khoảng canh tư Người đi trên mặt
biển mà đến với các môn đệ.
Cảnh trước đó (Đức Giêsu cầu nguyện
trên núi... chiếc thuyền bị sóng đánh) như thế đã kéo dài suốt đêm!
Đối với nhiều người, cảnh Đức Giêsu đi
trên mặt biển có thể chỉ có vẻ như một câu chuyện thần tiên, một giai thoại
tuyệt vời chỉ tốt cho trẻ em và những kẻ ngây thơ. Khác với các phép lạ chữa
bệnh mà chúng ta tưởng lập tức hiểu hết ý nghĩa bởi vì những phép lạ ấy
"có ích", chúng ta ngạc nhiên về những cử chỉ bề ngoài xem ra vô ích:
tại sao Đức Giêsu lại không gặp trực tiếp các bạn hữu của mình? vì chúng ta rất
hay quên rằng các phép lạ của Đức Giêsu trước hết là những "dấu chỉ":
Đó là những cử chỉ nói được, hoặc có một điều gì nói với chúng ta. Tính chất
tượng trưng của chúng đứng hàng đầu, không vì thế mà chối bỏ giá trị sự kiện
lịch sử của chúng. Các tác giả Tin Mừng rõ ràng đã đọc lại các biến cố, từ ba
yếu tố dùng để giát thích: 1. Sự sống lại của Đức Giêsu... 2. Truyền thống của
Cựu Ước... 3. Những nhu cầu của các cộng đoàn mà họ kể lại.
Trong toàn bộ Kinh Thánh, biển là hiện
thân của sức mạnh thù địch với con người. Những người Do thái, như nhiều dân
tộc sống trong đất liền đặt vào biển mọi nỗi sợ hãi lâu đời dưới hình thức
những quái vật huyền thoại như: Lêviathan; Raháp (Tv 104,5-9-26; 106, 9 -
74,13-14; Is 51,9-10). Bão tố, trong mọi ngôn ngữ không chỉ được xem như một
hiện tướng tự nhiên như một biểu tượng của những sức mạng xấu nhưng mạnh hơn
con người. Còn Thiên Chúa được giới thiệu như Đấng "thống trị biển
cả", Đấng "đi trên mặt biển" (Ga 9,8; Tv 77,20; Kb 3,15). Như
thế Đức Giêsu đi trên mặt biển chứng tỏ Đức Giêsu làm được điều mà chỉ có Thiên
Chúa mới có thể làm: đó là một "biểu hiện của Thiên Chúa", một sự
thần hiện, hình ảnh của sự sống lại...
Những cộng đoàn Kitô hữu HÔM NAY và nói
riêng mỗi người chúng ta cần chiêm ngắm Đức Giêsu thống trị sự ác với tất cả
quyền Chủ Tể của Người.
Thấy Người đi trên mặt biển, các ông
hoảng hốt bảo nhau: "Ma đấy!" và sợ hãi la lên. Đức Giêsu liền bảo
các ông: "Cứ yên tâm, chính Thầy đây đừng sợ!".
Khẳng định: "Đừng sợ!" đối
chiếu cảnh này lúc Người đi trên những vực thẳm của sự chết với cảnh trong lễ
Vượt Qua lúc: Người biến hình (Mt 17,7) và sống lại (Mt 28,5-10)...
Mỗi lần một người đến gần Thiên Chúa,
trong Kinh Thánh, có một cử chỉ điển hình gồm hai khía cạnh: "sự sợ
hãi" chiếm lấy con người... "lời mời gọi đừng sợ" mà Thiên Chúa
luôn lặp lại..' (St 21,17; Is 7,4; Dn 10,19; Lc 1,13; Cv 18,9; Kh 1,17 ). Than
ôi, trong cả một đời người không thiếu bão tố. Biết bao lần chúng ta lại không
cảm thấy mình như bị buồn nôn khủng khiếp vì say sóng tưởng trút linh hồn (Tv
107,25-27). Chúng ta không chọn lựa cho mình biển hồ và thời tiết xấu... cũng
không chọn bão tố, bóng đêm... cũng không chọn những cơn cám dỗ, những cơn thử
thách. Và nỗi sợ hãi chiếm lấy chúng ta!
Giờ đây như các môn đệ của biển hồ
Galilê, chúng ta được mời gọi cảm nhận sự "hiện diện của Đấng Vắng
Mặt". Lạy Chúa, Chúa ở đây với chúng con trong cơn bão tố này và Chúa lại
nói với chúng con: "Chính Thầy đây, hãy cậy trông! Đừng sợ!".
Ông Phêrô liền thưa với Người:
"Thưa Ngài, nếu quả là Ngài, thì xin truyền cho con đi trên mặt nước mà
đến với Ngài". Đức Giêsu bảo ông: "Cứ đến!". Ông Phêrô từ thuyền
bước xuống, đi trên mặt nước, và đến với Đức Giêsu.
Trong Tin Mừng của Thánh Matthêu, Phêrô
được giới thiệu như người đứng đầu các tông đồ, "người phát ngôn" của
họ (Mt 10,2; 15,15; 16,16-17; 17,24-27; 18, 21).
Nhưng thấy gió thổi thì ông đâm sợ và
khi bắt đầu chìm, ông la lên: "Thưa Ngài xin cứu! con với!". Đức
Giêsu liền đưa tay nắm lấy ông và nói: Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài
nghi?"
"Người đâu mà kém tin vậy!"
Chủ đề "đức tin nhỏ bé" là một trong những chủ đề mà Matthêu không
ngừng nhấn mạnh (6,30; 8,26; 14,31; 16,8; 17,20). "Người có đức tin quá
nhỏ bé... bước đầu của đức tin... đức tin không hoàn hảo..." chúng ta nhận
thấy mình trong cách diễn tả đức tin không phải là một đồ vật làm sẵn, có được
một lần là xong. Đúng hơn đó là một "sự sống" đang tăng trưởng hoặc
đang suy thoái. Đó là một "lịch sử" đang vận hành và vì là quan hệ
giữa hai người nên không ngừng biến đổi.
Đức Giêsu chấp nhận sự yếu đuối đức tin
của chúng ta nhưng nmời gọi chúng ta tiến bộ. Và chính trong thử thách, trong
bão tố mà "đức tin nhỏ bé, kém cỏi" của chúng ta được thẩm định và
thực hành.
Ở đây đức tin được trình bày trong một
bối cảnh bi đát như một cuộc chiến đấu chống lại sự hồ nghi và sợ hãi. Phêrô
người tín hữu đầu tiên không được đặt lên hàng đầu vì những phẩm chất cá nhân.
Chúng ta thấy ông đã hụt chân, như buổi tối mà ông đã chối Chúa ba lần sau khi
hung hăng lớn tiến tuyên bố lòng trung tín (Mt 26,35.69.75)
Tuy nhiên giữa lúc hoài nghi, ông cầu
nguyện: "Thưa Ngài, xin cứu con với! Kyrie eleison!".
Vậy sơ đồ của đức tin chúng ta là gì:
một lời kêu gọi của Đức Giêsu bảo chúng ta "Hãy đến.!" một cuộc hành
trình trên những vực thẳmcủa sự phi lý bề ngoài của đức tin..sự hoài nghi làm
chao đảo... sự chỉnh đốn hoàn toàn của Đấng cầm tay chúng ta.
Khi Thầy trò lên thuyền, thì gió yên
lặng ngay.
Một nhận xét đơn giản bề ngoài không
quan trọng đối với người đọc quá nhanh.
Một lần nữa, đây là một chi tiết tượng
trưng mà hình ảnh đã lên tiếng: "Thầy trò" cả hai đã lên thuyền, và
gió lặng. Đức Giêsu và Phêrô cứu chiếc thuyền này trong cơn tai biến.
Những kẻ ở trong thuyền bái lạy Người
và nói: "Quả thật Ngài là Con Thiên Chúa!"
Trong sách Tin Mừng Matthêu, đây là sự
tuyên xưng đức tin đầu tiên. Chúng ta phải giữ lại trang Tin Mừng này cho cơn
bão tố sắp tới của chúng ta. Phêrô suốt đời sẽ nhớ lại điều này, khi ông sẽ
bước vào những cơn giông tố khác trầm trọng hơn ở Rôma vào thời của Vua Nêrôn.
Sưu tầm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét