CHÚA NHẬT 20 THƯỜNG NIÊN - A
1. Củng cố đức tin.
Kết thúc đoạn Tin Mừng sáng hôm nay, Chúa Giêsu đã
lên tiếng ca ngợi đức tin của một người đàn bà Canaan .
Còn đức tin của chúng ta lúc này thì sao? Mạnh mẽ hay yếu kém? Nếu như đức tin
của chúng ta lúc này đang yếu kém, thì có cách nào để củng cố, để gia tăng hay
không?
Đức tin có thể được sánh ví như một bắp thịt. Nếu
không chịu khó tập luyện thì bắp thịt ấy sẽ suy yếu dần. Trái lại, càng luyện
tập, thì bắp thịt ấy càng trở nên mạnh mẽ. Đức tin cũng vậy, nó cần phải được
tập luyện. Trong phạm vi này, chúng ta có nhiều cách để tập luyện để củng cố
cho đức tin nên mạnh mẽ.
Trước hết, chúng ta có thể học hỏi lời Chúa, tìm hiểu
Phúc Âm như chúng ta đang làm trong giây phút này. Chúng ta có thể tham dự
thánh lễ một cách sốt sắng. Chúng ta có thể cầu nguyện riêng tư một cách có ý
thức, để kín múc nguồn sinh lực thiêng liêng cho đức tin của mình. Tuy nhiên có
một phương cách luyện tập đức tin rất hữu hiệu.
Trong tác phẩm “Anh em nhà Karamaốp”, Dostoevski, kể
lại rằng: Một bà già bị khủng hoảng về đức tin, đến hỏi ý kiến một vị linh mục.
Cuối cùng vị linh mục đã đưa ra một phương cách để giúp bà củng cố niềm tin của
mình, đó là bằng tình yêu. Vị linh mục nói: Hãy cố gắng yêu thương láng giềng
của bà thật tình. Càng yêu thương, bà chắc chắn hơn về sự hiện hữu của Chúa và
đời sống mai hậu sau khi chết. Càng yêu thương, đức tin của bà càng lớn lên và những
nỗi ngờ vực sẽ bị tiêu tan.
Từ lời khuyên này, chúng ta nhận thấy đức tin và đức
mến luôn đi đôi với nhau, không khác gì hai thanh sắt của đường rầy xe lửa. Tìm
được cái này tức là tìm được cái kia. Đức tin và đức mến liên kết với nhau mật
thiết như xác với hồn. Chúng ta có muốn thực sự tin vào Chúa hay không? Nếu
muốn, thì chúng ta phải làm một điều gì đó cho Ngài. Giữa thời buổi đầy ngờ vực
này, thì không có cách nào khác đâu. Nếu vì Ngài mà chúng ta cho kẻ đói được
ăn, kẻ khát được uống, kẻ trần trụi được mặc, thì lúc đó chúng ta sẽ thấy rằng
mình đã thực sự làm những điều ấy cho Ngài.
Chúa sẽ tỏ lộ chính Ngài cho chúng ta như thể Ngài là
một người vẫn còn sống. Và điều này dẫn chúng ta trở lại với người phụ nữ Canaan của đoạn Tin Mừng hôm nay. Bà đến với Chúa là vì
kẻ khác chớ không vì mình. Bà đến với Chúa vì tình yêu, với tư cách của một
người mẹ, một người mẹ đầy yêu thương đối với đứa con của mình. Cuối cùng Chúa
đã lên tiếng ca ngợi đức tin của bà.
Trong phạm vi đức tin, có những ngày tươi sáng và
hứng khởi, nhưng cũng có những ngày ảm đạm và khủng hoảng. Nếu như lúc này đức
tin chúng ta đang suy yếu, ngoài việc học hỏi và cầu nguyện chúng ta hãy thực
hiện những hành động bác ái, để nhờ đó chúng ta sẽ gặp được Chúa nơi những
người anh em của chúng ta.
Sau thế chiến thứ II ít lâu, người ta thu dọn những
đổ vỡ và người ta thấy trên một bức tường nhỏ, có hàng chữ sau đây của một
người Do Thái đang trên đường trốn tránh bọn Đức quốc xã. Người Do Thái ấy đã
viết như thế này: Tôi tin vào mặt trời ngay cả lúc nó không chiếu sáng. Tôi tin
vào tình yêu ngay cả lúc nó vắng bóng. Tôi tin vào Thiên Chúa ngay cả khi Ngài
yên lặng.
2. Lòng tin của bà mạnh thật.
Suy Niệm
Một người mẹ có đứa con gái bị quỷ ám. Bà là dân
ngoại, còn Đức Giêsu là người Do thái. Ít khi Ngài đến vùng đất quê hương của
bà. Không rõ nhờ đâu mà bà biết được Đức Giêsu. Khi thấy Ngài, bà tin rằng cơ
may đã đến, con bà hoàn toàn có hy vọng khỏi bệnh.
Đức Giêsu khen bà là người có lòng tin lớn lao. Khi
đọc lại đoạn Tin Mừng trên, chúng ta thấy điều đó. Lòng tin lớn lao biết kiên
trì khi Chúa thinh lặng.
Bà xin Ngài nhìn đến nỗi đau của người mẹ, đau vì nỗi
đau của đứa con. Nhưng Đức Giêsu không đáp lại một lời. Phải chăng Ngài lạnh
lùng trước nỗi đau, lãnh đạm trước điều Ngài có thể làm được? Lắm khi chúng ta
cũng gặp sự thinh lặng như thế. Chúng ta khắc khoải tự hỏi: Chúa có nghe gì
không? Chúa có thấy gì không?
Lòng tin lớn lao biết kiên trì khi bị từ chối.
Bà chẳng ngã lòng trước sự thinh lặng của Đức Giêsu.
Bà cứ đi sau mà kêu, kêu hoài, kêu mãi. Rồi bà trực tiếp giáp mặt Ngài, và nài
xin Ngài cứu giúp. Kết quả là một lời từ chối không khoan nhượng: "Không
nên lấy bánh của con cái mà ném cho chó con." Bà có bị sốc không khi Đức
Giêsu ví dân ngoại với chó con nuôi trong nhà không đáng được hưởng phần bánh
của con dân Israel
Lòng tin lớn lao là lòng tin khiêm tốn.
Bà chấp nhận lối so sánh của Đức Giêsu. Bà chấp nhận
mình chỉ là chó con, chỉ dám trông chờ những vụn bánh từ bàn rơi xuống. Bà
không dám mong được phần ăn của các con. Sức mạnh của lòng tin ở nơi sự khiêm
tốn.
Tin không phải là đòi hỏi. Tin là chờ đợi tất cả từ
tay Chúa, và đón lấy tất cả như hồng ân nhưng không.
Đức Giêsu từ chối giúp người phụ nữ dân ngoại vì Ngài
thấy rõ sứ vụ Cha giao cho Ngài: Ngài chỉ được Cha sai đến với người Israel
Thay đổi không phải là phản bội hay thiếu ý chí. Thay
đổi là trung thành và uyển chuyển để có thể nắm bắt được ý Cha mới hé lộ cho
ta.
Ước gì chúng ta để Cha dẫn đi từng ngày, và mở chúng
ta ra trước những chân trời mới.
Gợi Ý Chia Sẻ
·
Lòng tin lớn lao của người phụ nữ dân ngoại đã khiến Đức
Giêsu đổi ý. Ngài đổi ý vì Ngài nghe thấy một lời mời gọi mới của Cha. Bạn là
người uyển chuyển hay là người có tính nguyên tắc? Làm sao để uyển chuyển không
trở thành thiếu kiên định, và tính nguyên tắc không trở thành cứng nhắc?
·
Bạn nghĩ gì về lòng tin của bạn hiện nay? Bạn có còn tin vào
Thiên Chúa không? Theo bạn, tin là gì?
Cầu Nguyện
Con tạ ơn Cha vì những ơn Cha ban cho con, những ơn
con thấy được, và những ơn con không nhận là ơn.
Con biết rằng con đã nhận được nhiều ơn hơn con
tưởng, biết bao ơn mà con nghĩ là chuyện tự nhiên.
Con thường đau khổ vì những gì Cha không ban cho con,
và quên rằng đời con được bao bọc bằng ân sủng.
Tạ ơn Cha vì những gì Cha cương quyết không ban bởi
lẽ điều đó có hại cho con, hay vì Cha muốn ban cho con một ơn lớn hơn.
Xin cho con vững tin vào tình yêu Cha dù con không
hiểu hết những gì Cha làm cho đời con.
3. Lòng tin của bà lớn thật.
Suy niệm:
Bài Tin Mừng hôm nay kể lại chuyện Đức Giêsu chữa
bệnh từ xa, tại Tia và Xiđon, vùng đất của dân ngoại.
Nhưng chuyện chữa bệnh không quan trọng lắm. Chuyện
quan trọng là lòng tin của người phụ nữ Canaan .
Hẳn bà biết ít nhiều về Do Thái giáo, khi gọi Đức
Giêsu là Con Vua Đavít. Con Vua Đavít là tước hiệu người Do Thái dùng để chỉ
Đấng Mêsia. Bà tin Đức Giêsu có thể chữa lành con gái của bà.
YYY
Người phụ nữ trực tiếp gặp Đức Giêsu và ngỏ lời nài
xin:
“Xin thương xót tôi… con gái tôi bị quỷ hành hạ dữ
lắm.”
Người mẹ đau vì con của mình đau.
Bà kêu xin Đức Giêsu thương mình, bằng cách chữa lành
cho cô con gái. Nhưng bà chỉ gặp sự thinh lặng như thể Người không nghe thấy.
Dầu vậy bà vẫn không ngừng đi sau và kêu to. Tiếng
kêu dai dẳng của bà đuổi theo các môn đệ khiến họ bực bội. Khi không chịu nổi
được nữa, họ mới chạy đến với Thầy Giêsu. “Xin Thầy cho bà ấy đi đi, vì bà ấy
cứ kêu sau lưng chúng ta mãi.” Có vẻ các môn đệ muốn Thầy gặp bà và cho điều bà
cần.
Cho đến nay vẫn chưa có cuộc đối thoại giữa bà và Đức
Giêsu. Người phụ nữ vẫn là người độc thoại. Nhưng Đức Giêsu vẫn chưa muốn nói
chuyện với bà. Người chỉ nói với các môn đệ và xác định sứ vụ của mình:
“Thầy chỉ được sai đến với những chiên lạc nhà Israel Israel
YYY
Lòng tin của người phụ nữ bị thử thách đến tột độ. Chắc
bà bị cám dỗ bỏ đi vì sự thinh lặng lạnh lùng,và sự từ chối cương quyết của Đức
Giêsu. Nhưng trái tim của một người mẹ không cho phép bà làm thế. Bà trở nên
táo bạo hơn và dám vượt lên trước để gặp Đức Giêsu.
Trong thái độ cung kính bái lạy, bà tiếp tục nài xin:
“Lạy Ngài, xin giúp tôi” (c. 25); khác với lúc nãy: “Lạy Ngài, xin thương xót
tôi” (c. 22). Cả hai lời nài xin đều nhắm đến người con, dù có vẻ bà chỉ xin
cho bà. Xin giúp tôi bằng cách giúp con tôi khỏi móng vuốt quỷ dữ.
Hạnh phúc của người mẹ gắn liền với hạnh phúc của
con, vì tình yêu nối kết cả hai nên một. Tuy vậy lời nài xin này của trái tim
người mẹ dường như vẫn chưa đụng được vào trái tim Thầy Giêsu. Người đưa ra lời
từ chối thứ hai
quyết liệt hơn và có thể gây tổn thương nghiêm trọng:
“Không nên lấy bánh dành cho con mà ném cho chó” Con ở đây là dân Israel
Hai bên không ở trên cùng một mặt phẳng.Câu nói này
của Đức Giêsu phản ánh cái nhìn của người Do Thái. Họ tự hào về tính ưu việt
của mình Trong tư cách là Dân riêng của Chúa. Nói chung họ cho rằng chỉ họ mới
xứng đáng hưởng ơn cứu độ.
YYY
Người phụ nữ không phản đối cái nhìn của Đức Giêsu Bà
không cảm thấy mình bị xúc phạm và giận dữ bỏ đi. Trái lại, bà đón nhận cái
nhìn ấy và tìm thấy một kẽ hở cho ơn Chúa:
“Thưa Ngài đúng thế. Nhưng chó con cũng được ăn các
mảnh vụn rơi xuống từ bàn của chủ.” Bà chấp nhận mình chỉ là chó con nuôi trong
nhà, không phải là ông chủ đang ngồi tại bàn ăn. Bà tin rằng dù mình không đủ
tư cách để ngồi dự bàn tiệc cánh chung như những người Do Thái, bà vẫn có thể
được hưởng chút vụn bánh từ bàn ăn rớt xuống.
Bà vẫn giữ niềm hy vọng ngay khi bị từ chối thẳng
thừng. Chính lời từ chối của Đức Giêsu lại mở ra niềm hy vọng.
YYY
Đức Giêsu bị ấn tượng bởi lòng tin của bà. Người kêu
lên: “Này bà, lòng tin của bà lớn thật.” Đức Giêsu từng ngỡ ngàng trước lòng
tin của viên bách quản (Mt 8,10-11). Giờ đây Người đối diện với lòng tin của
một người mẹ thương con.
Chính tình thương thêm sức mạnh cho lòng tin, khiến
lòng tin trở nên kiên trì, bất chấp thinh lặng và từ chối. Lòng tin không mất
hy vọng ngay khi có vẻ chẳng còn gì để hy vọng. Lòng tin mạnh mẽ và khiêm hạ
của người mẹ đã chinh phục Đức Giêsu, và cuối cùng đã chạm được vào trái tim
của Người. Đức Giêsu đã để mình bị cuốn đi, ngỡ ngàng và ngây ngất…
YYY
Bây giờ Người mới thực sự nói chuyện với bà: “Này
bà…” Người sẽ làm điều trước đây Người không định làm. Người sẽ đáp lại lòng
tin của bà, lòng ao ước của bàch ỉ bằng một lời nói từ xa cho một cô bé chưa hề
gặp mặt: “Hãy xảy ra cho bà như bà muốn”.
YYY
Cô bé đã được chữa lành kể từ lúc đó. Mẹ cô đã được
thương xót và trợ giúp. Đức Giêsu không cứng nhắc và bó hẹp trong sứ vụ Cha
giao. Người vẫn nghe tiếng kêu của con người và chấp nhận những ngoại lệ.
Ngoại lệ cũng nằm trong Ý Cha. Ý Cha vẫn mở ra mới mẻ
từng ngày đòi ta phải tìm kiếm liên tục. Ngoại lệ hôm nay sẽ mở đường cho sứ vụ
ngày mai: “Các con hãy đi, hãy làm cho mọi dân tộc thành môn đệ,” để “nhiều
người từ Đông sang Tây sẽ đến và dự tiệc trong Nước Trời.”
YYY
Xã hội hôm nay không thiếu những bà mẹ khổ vì con
mình bị ám. Ám vì đủ thứ nghiện ngập do cuộc sống đem lại. Các bà mẹ thấy mình
bất lực, chỉ biết hy vọng vào Chúa. Nhiều khi có cảm tưởng Chúa không nghe và
lạnh lùng trước nỗi đau.
Hãy có lòng tin lớn của người phụ nữ Dân ngoại, tiếp
tục tin, tiếp tục yêu, tiếp tục hy vọng và biết mình có thể chạm được vào trái
tim của Thiên Chúa.
YYY
Lời nguyện:
Lạy Chúa,
xin ban cho con đức tin lớn hơn hạt cải,
để con làm bật rễ khỏi lòng con
những ích kỷ và khép kín.
Xin cho con đức tin can đảm
để con chẳng sợ thiệt thòi khi trao hiến,
chẳng sợ từ bỏ những gì con cậy dựa xưa nay.
YYY
Xin cho con đức tin sáng suốt
để con thấy được thế giới
mà mắt phàm không thấy,
thấy được Ðấng Vô hình,
nhưng rất gần gũi thân thương,
thấy được Ðức Kitô nơi những người nghèo khổ.
Xin cho con đức tin liều lĩnh,
dám mất tất cả chỉ vì yêu Chúa và tha nhân,
dám tiến bước trong bóng đêm
chỉ vì mang trong tim một đốm lửa của Chúa,
dám lội ngược dòng với thế gian
và khước từ những mời mọc quyến rũ của nó.
YYY
Xin cho con đức tin vui tươi,
hạnh phúc vì biết những gì
đang chờ mình ở cuối đường,
sung sướng vì biết mình được yêu
ngay giữa những sa mù của cuộc sống.
YYY
Cuối cùng, xin cho con đức tin cứng cáp
qua những cọ xát đau thương của phận người,
để dù bao thăng trầm dâu bể,
con cũng không để tàn lụi niềm tin
vào Thiên Chúa và vào con người.
4. Suy niệm của ĐTGM. Ngô Quang Kiệt.
TIN YÊU SỐNG
BÍ TÍCH THÁNH THỂ THEO GƯƠNG ĐỨC MẸ
Đoạn Tin Mừng hôm nay thật lôi cuốn. Lôi cuốn trước
hết ở diễn tiến bất ngờ của phép lạ. Bất ngờ đầu tiên: người phụ nữ ngoại
đạo dám đến xin phép lạ cho con mình. Người ngoại với người Do Thái không bao
giờ liên hệ với nhau. Với người phụ nữ ngoại giáo, khoảng cách càng xa diệu
vợi. Thế mà người phụ nữ này dám vượt qua hết những rào cản để đến với Chúa. Bất
ngờ thứ hai: Chúa đã có thái độ từ chối quyết liệt. Từ chối bằng im
lặng không trả lời. Từ chối thẳng thừng bằng lời nói quyết liệt: “Thầy chỉ được
sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel
Lôi cuốn ở nét đẹp tâm hồn người phụ nữ. Ẩn sâu trong
vẻ đẹp của thái độ người phụ nữ ngoại đạo, ta thấy nổi bật hai phẩm chất cao
quí đó là: Tin và Yêu. Yêu con tha thiết nên bà không thể nhẫn tâm ngồi
nhìn ma quỷ hành hạ đứa con yêu quí. Yêu con tha thiết nên bà không ngần ngại
đi tìm thầy tìm thuốc ở khắp mọi nơi, kể cả những nơi bị coi là cấm kỵ. Yêu con
tha thiết nên bà chấp nhận tất cả, không chỉ sự mệt nhọc tìm kiếm mà cả sự dửng
dưng lạnh nhạt và nhất là sự khinh khi nhục mạ. Yêu con nên bà tin Chúa. Tin
Chúa có quyền năng thống trị ma quỷ. Tin Chúa có lòng thương xót sẽ ra tay cứu
chữa. Tin Chúa có trái tim rộng mở sẽ không phân biệt người ngoại kẻ đạo. Tin
và Yêu giống như đôi cánh đã giúp người phụ nữ bay lên rất cao và bay đi rất
xa. Cao lên tới Thiên Chúa. Xa khỏi những ngăn cách trắc trở. Tin và Yêu giống
như giòng thác nước. Càng gặp đập ngăn cản càng dâng lên cao. Càng dâng lên cao
sức mạnh càng tăng. Và khi đổ ào xuống sẽ phát sinh công hiệu quả lớn. Tin và
Yêu giống như chiếc chìa khoá vạn năng có thể mở được mọi cánh cửa. Mở được
cánh cửa Nước Trời. Mở được cả tâm hồn Thiên Chúa.
Trong bối cảnh của Năm Thánh Thể, thái độ người phụ
nữ ngoại đạo khiến ta liên tưởng đến Đức Mẹ, người phụ nữ Thánh Thể. Người phụ
nữ ngoại đạo này là một bà mẹ hiền. Vì thương con đói khổ nên bà đã lặn lội đi
tìm tấm bánh về nuôi con. Vì thương con nên bà chấp nhận tất cả mọi vất vả, khổ
cực, nhục nhã. Và Chúa đã thưởng công bà. Bà chỉ mong tìm được những mẩu bánh
vụn dư thừa từ bàn chủ rơi xuống. Nhưng Chúa đã ban cho bà trọn vẹn tấm bánh
thơm ngon của những đứa con. Bà chỉ mong được như lũ chó con chực chờ thức ăn
dư thừa từ bàn chủ rơi xuống. Nhưng Chúa đã cho bà và con gái bà được đồng bàn
với con cái Chúa. Chúa đã ban cho bà tấm bánh hạnh phúc. Đó là tấm bánh cứu độ.
Cho bà được gia nhập gia đình Chúa, trở nên con cái Chúa. Bà đã mở được đường lên
Nước Trời, đã làm cho Chúa thay đổi chương trình, thu nhận dân ngoại vào Nước
Chúa.
Cũng thế, Đức Mẹ là người mẹ rất hiền từ. Vì thương
yêu chúng ta nên Mẹ cũng lặn lội đi tìm cho ta tấm bánh hạnh phúc. Mẹ đã
trao ban cho ta tấm bánh cứu độ. Đó chính là Chúa Giêsu Kitô. Nếu hiểu
rằng Thịt Máu Chúa Giêsu Thánh Thể cũng chính là thịt máu Mẹ đã cưu mang trong
lòng, ta mới rõ Đức Mẹ là người Mẹ hiền đã tìm cho con cái tấm bánh cứu độ thơm
ngon hạnh phúc. Và để có được tấm bánh đó, Đức Mẹ đã phải chịu rất nhiều vất
vả, đau đớn, khổ nhục như lời tiên tri Simêon tiên báo: “Một lưỡi gươm sẽ đâm
thấu tâm hồn bà”. Chính nhờ Mẹ, ta được ăn bánh các thiên thần, được đồng bàn
với thần thánh, được nên con Thiên Chúa.
Không những ban cho ta tấm bánh cứu độ, Đức
Mẹ còn dạy ta sống bí tích Thánh Thể trong đức tin và tình yêu.
Đức Mẹ dạy ta hãy tin thật Chúa Giêsu trong bí tích
Thánh Thể, noi gương Mẹ khi xưa nghe lời thiên thần truyền tin đã hoàn toàn tin
rằng bào thai trong lòng Mẹ là Con Thiên Chúa.
Đức Mẹ dạy ta hãy tin vào quyền năng của Chúa. Như xưa tại tiệc cưới Cana , Mẹ đã bảo các gia nhân: “Người bảo gì thì hãy cứ
làm theo”. Hôm nay, trong Năm Thánh Thể, Đức Mẹ cũng muốn nói với ta: Nếu Chúa
đã dạy: “ Các con hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”, thì hãy sốt sắng tin tưởng
cử hành bí tích Thánh Thể. Hãy vững tin vì Đấng đã có thể biến nước lã hoá
thành rượu ngon cũng có thể làm cho bánh và rượu trở nên Thịt Máu Người.
Đức Mẹ dạy ta hãy luôn hướng về bí tích Thánh Thể như xưa Mẹ đã theo Chúa
Giêsu trên mọi bước đường, dù gian nan khổ cực.
Đức Mẹ dạy ta dâng mình làm hy lễ. Như xưa Mẹ đã đứng
dưới chân Thánh giá, cùng Chúa Giêsu dâng hiến những đau khổ làm hy lễ dâng
Thiên Chúa Cha.
Và cũng như xưa Đức Mẹ đã đem Chúa Giêsu đến với bà
Elisabet, đem lại niềm vui lớn lao cho bà, vì đã cho Thánh Gioan Baotixita được
khỏi tổ tông truyền khi còn trong lòng mẹ, Đức Mẹ cũng dạy ta khi sống bí tích
Thánh Thể, hãy trở nên những nhà tạm sống động đem Chúa Giêsu Thánh Thể đến
khắp mọi nơi, đem ơn cứu độ đến cho mọi người.
Hôm nay khi cho người phụ nữ ngoại đạo được tấm bánh
của con cái, được đồng bàn với con cái Chúa, Chúa cho bà được gia nhập dân
riêng Chúa. Điều đó nhắc nhở ta khi sống bí tích Thánh Thể cũng hãy chăm lo
việc truyền giáo, đi quy tụ nhiều người về bàn tiệc Thánh Thể, vào dự tiệc Nước
Trời. Đức Mẹ La Vang luôn quan tâm đến việc truyền giáo, nên Mẹ không ngừng yêu
thương và ban ơn lành cho những lương dân chạy đến với Mẹ. Trong những buổi cử
hành sắp tới, ta sẽ được nghe những chứng từ rất sống động về tình thương của
Mẹ.
Đức Mẹ là thầy dạy về bí tích Thánh Thể một cách
tuyệt hảo. Chính vì thế, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô đệ nhị khuyên mời ta hãy đến
nơi trường của Đức Mẹ. Hôm nay, họp nhau đông đảo về đây, ta hãy tạ ơn Mẹ La
Vang đã ban cho ta Chúa Giêsu là tấm bánh cứu độ hạnh phúc. Ta hãy xin Mẹ dạy
ta biết sống bí tích Thánh Thể trong cuộc đời. Hãy noi gương Mẹ đem Thánh Thể
đến khắp các nẻo đường, quy tụ một dân đông đảo về dự tiệc Thánh Thể, dự tiệc
Nước Chúa.
Lạy Mẹ La Vang xin nhận lời chúng con. Amen.
GỢI Ý CHIA SẺ
1) Bí quyết nào khiến bà mẹ ngoại đạo đạt được ước
nguyện?
2) Người phụ nữ ngoại đạo nêu gương cầu nguyện cho ta
thế nào?
3) Đức Mẹ đã sống đức tin vào tình yêu thế nào trong
cuộc đời?
5. Ơn Cứu Độ phổ quát.
Tại một làng
bên Ấn Độ có một đạo sĩ thánh thiện, ai cũng tìm đến xin đến ông cầu nguyện
cho. Cứ mỗi lần có ai đến kêu cứu, vị đạo sĩ thường vào rừng, tìm đến một nơi
vắng vẻ và cầu nguyện. Lần nào Thiên Chúa cũng nhận lời ông và độ trì cho dân
chúng.
Khi nhà đạo
sĩ qua đời, dân chúng trong làng cũng muốn có người kế tục. Họ tìm được một
người tuy không thánh thiện nhưng biết rõ nơi vị đạo sĩ trước kia thường đến
cầu nguyện cũng như thuộc lòng lời kinh của ông.
Người này nói
với Chúa:
-
Lạy Chúa, Chúa biết con
không phải là người thánh thiện. Nhưng con tin chắc rằng Chúa không nỡ bỏ rơi
dân Chúa. Xin Chúa nhận lời con mà cứu giúp họ.
Thiên Chúa đã
nhận lời ông và cả dân làng đều được cứu giúp mỗi khi đến nhờ ông cầu nguyện.
Khi người này
qua đời, thì dân làng lại phải đi tìm một người khác để thay thế. Họ tìm được
một người. Người này thuộc lời cầu nguyện, nhưng lại không biết chỗ cầu nguyện
trong rừng.
Ông bèn thưa
với Chúa:
-
Lạy Chúa, con biết không
màng đến nơi chốn. Nơi nào mà không có sự hiện diện của Chúa. Vậy xin Chúa nhận
lời con mà đến cứu giúp dân Chúa.
Thiên Chúa
cũng đã nhận lời ông và cứu giúp tất cả những ai xin ông cầu nguyện.
Thế nhưng đến
lúc con người trung gian này cũng qua đời, dân chúng lại phải đi tìm một người
khác để thay thế. Nhưng kẻ kế vị này không biết chỗ trong rừng lại cũng chẳng
thuộc lời cầu nguyện.
Ông đã thưa
Chúa:
-
Lạy Chúa, con biết Chúa
không màng đến công thức của lời kinh mà chỉ lắng nghe nỗi thống khổ của dân
Chúa. Xin Chúa nhận lời con mà cứu giúp họ.
Thế là một
lần nữa Chúa cũng nhận lời cầu xin và độ trì dân chúng trong làng. Nhưng sau
khi người này qua đời thì dân chúng không còn biết chọn ai thay thế nữa. Cuối
cùng họ phải nài nỉ một người mà họ biết là không đạo đức chút nào. Ông ta chỉ
biết có tiền bạc. Ông càu nhàu với Chúa:
-
Lạy Chúa, Chúa là ai mà cứ
bắt con cầu nguyện rồi mới ra tay cứu giúp. Bao nhiêu lời cầu cứu đây tôi xin
giao cho Chúa tất cả. Tuy Chúa muốn làm gì thì làm.
Nói xong ông
quay trở lại với công việc của mình. Vậy mà Chúa cũng nghe lời cầu nguyện của
ông và dân chúng trong làng lúc nào cũng được cứu giúp.
Anh chị em thân mến, Thiên Chúa yêu thương con người
bằng một tình yêu không thể đo lường, tính toán hay tưởng tượng được. Lời kinh,
nơi chốn, ngay cả sự thánh thiện của con người không phải những gì cốt yếu để
Thiên Chúa có thể thi thố tình thương của Ngài. Điều cốt yếu hơn cả mà Thiên
Chúa chờ đợi nơi con người là niềm tin tưởng, phó thác trọn vẹn.
Trong Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy Chúa còn nghe
lời kêu xin của một phụ nữ ngoại đạo ở Canaan ,
vì nhận thấy lòng kêu xin của bà thật là vững mạnh. Đức tin quả lấp đầy cái hố
xem ra ngăn cách hồng ân Thiên Chúa với các dân ngoại. Bà đã kêu cầu với Chúa
Giêsu bằng danh hiệu “Con Vua Đavit”. Bà có lòng trông cậy đặc biệt vào quyền
năng cao cả của Ngài. Nhưng vì người ngoại đạo nên bà không phải là người mà
Đưc Giêsu phải đến thực hiện lời hứa dành cho người Do Thái. Chúa làm thinh.
Các môn đệ đã mau mắn can thiệp: “Bà đã làm cho chúng tôi điếc tai mất, xin
Thầy bảo bà ta yên cho chúng con nhờ!”. Câu trả lời của Đức Giêsu “Thầy chỉ được
sai đến cứu những con chiên lạc của nhà Israel Israel
Nghe câu trả lời có vẻ dứt khoát, người đàn bà không
ngã lòng và cứ nài nẵng: “Lạy Ngài xin cứu giúp tôi”. Đến đây câu trả lời của
Chúa lại có vẻ khinh bỉ hơn: “Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho
lũ chó con”. Ai cũng thấy rằng không nên so sánh như vậy, nhưng chắc cũng đoán
ra rằng có lẽ là một thử thách lòng tin. Người đàn bà ngoại giáo Canaan cũng có thái độ như thế, bà đã chịu chơi không
kém. Bà không phản đối mà còn tự nhận mình là “chó con”trong nhà để đòi được ăn
những mảnh vụn rơi xuống đất, nghĩa là đòi cho con mình được khỏi bệnh. Đức
Giêsu đọc rõ lòng tin tưởng của bà, Ngài như lấy làm ngạc nhiên về lòng tin của
bà và đã nhận lời cùng với lời ca ngợi: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà
muốn sao thì sẽ được vậy”.
Thưa anh chị em,
Thiên Chúa thấu suốt tận đáy lòng con người và Ngài
muốn tìm ở đấy trước hết là lòng tin. Với lòng tin chân thật thì bất cứ ai, dù
là người ngoại đạo, cũng được Thiên Chúa ban ơn cứu độ. Ơn cứu độ của Ngài là
ơn phổ quát, cho mọi dân tộc. Ngày nay Chúa dùng Giáo Hội của Đức Kitô để cứu
độ nhân loại qui tụ mọi dân tộc lại cho Ngài. Đức Giêsu Kitô là Đấng cứu độ
chung và duy nhất của cả nhân loại. Thánh Phaolô trong bài đọc thứ hai hôm nay
cũng đã cho thấy: Thiên Chúa đầy lòng thương xót và muốn ban ơn cứu độ cho tất
cả mọi người. Vì thế, Thánh Phaolo đã quyết định đi tới dân ngoại để đem lại
cho Tin Mừng cứu độ. Rồi đây Do Thái và dân ngoại sẽ gặp nhau trong Giáo Hội
của Đức Giêsu như một đàn chiên dưới sự chăn dắt của một Chủ Chiên.
Thánh lễ tái diễn mầu nhiệm cứu độ của Thiên Chúa.
Nhớ đến tình thương và ơn huệ lớn lao Ngài đã ban cho chúng ta qua Đức Kitô,
chúng ta hãy cảm tạ Chúa và cùng với Ngài mở rộng cõi lòng yêu thương đến với
hết mọi người, để ơn cứu độ phổ quát của Chúa có thể đến được với mọi dân tộc
trên thế giới.
6. Đức Kitô không để người nào ở ngoài.
(Trích trong ‘Mở Ra
Những Kho Tàng’ của – Charles E. Miller)
Đôi khi có vẻ như thời đại này có nhiều cuộc tranh
cãi nhất bên trong Giáo Hội. Những người Công giáo tranh cãi với nhau về nhiều
điều và phương tiện truyền thông đại chúng giống như thế gian tin rằng nước Mỹ
chống lại mọi điều Đức Thánh Cha đã nói. Khi những cuộc tranh cãi kết thúc
trong oán ghét và chia rẽ, chúng ta biết rằng chúng thật tai hại.
Thật sự là không có gì trong Giáo Hội hiện nay của
chúng ta có thể so sánh với sự tai hại và cay đắng trong cuộc tranh cãi nơi
Giáo Hội tiên khởi giữa người Do thái và dân ngoại trở lại với đức tin. Những
người Kitô hữu Do thái, những người được gọi là “những người nhiệt thành” tin
rằng những người dân ngoại muốn trở thành môn đệ của Chúa Giêsu, họ phải được
cắt bì và theo luật Môisen. Nói cách khác, họ phải trở thành người Do thái
trước đã. Những người dân ngoại thì nhấn mạnh là Chúa Giêsu đã thực hiện mọi
việc mới rồi. Người đã mở rộng sự mời gọi cho tất cả mọi người, không phân biệt
chủng tộc để thân mật với Thiên Chúa của Israel
Sự mời gọi của Người đã được tiên báo trong sách tiên
tri Isaia. Bài đọc chúa nhật hôm nay được lấy từ phần thứ ba trong sách tiên
tri Isaia. Đoạn văn ấy nói về những người Do thái trở về sau cuộc lưu đày ở Babylon
Chủ nghĩa đại kết là một bài học khó nhai đối với
người Do thái. Đó là lý do vì sao vào thời Chúa Giêsu và ngay sau đó diễn ra
một cuộc tranh cãi mạnh mẽ về chỗ của người dân ngoại. Người đàn bà xứ Canaan trong bài Phúc Âm hôm nay không phải là người Do
thái, bà ta là người dân ngoại. Các môn đệ của Chúa Giêsu muốn Người đừng làm
gì cho bà ta và muốn đuổi bà ấy đi. Khi người đàn bà cự lại và xin Chúa Giêsu
chữa bệnh cho con gái bà, Chúa Giêsu đáp: “Không lý gì lại lấy thức ăn của con
cái mà ném cho chó”. Tại sao Chúa Giêsu lại nói nặng lời như thế và điều đó có
ý nghĩa gì? Thật ra những lời của Người chỉ là tiếng vang của những người Giuđa
không muốn Người làm gì cho dân ngoại và coi dân ngoại như chó vậy. Thánh
Mathêu khi viết Phúc Âm, ngài đã hy vọng rằng khi nghe những lời nặng nề khó
nghe trên môi miệng của Chúa Giêsu sẽ làm cho những người nghe bị sốc vì sự
loại bỏ dân ngoại đến cỡ nào. Người đàn bà với đức tin của mình đã chiếm được
ân sủng nơi Chúa Giêsu.
Ngày nay, chúng ta không nghĩ rằng mọi người phải trở
thành người Do thái trước khi trở thành người Công giáo nữa. Nhưng chúng ta có
thể thực hành những hình thức khác của sự loại trừ. Trong một số vai trò hình
thức cũ đã trở lại “chống chủ nghĩa Semit” ngày nay đã thay thế “chủ nghĩa bài
dân ngoại” của thế kỷ Kitô giáo đầu tiên. Chủ nghĩa chủng tộc là một vấn đề
nghiêm trọng nơi xã hội của chúng ta ngày hôm nay. Oán ghét dân nhập cư, nhiều
người trong những phong trào đó, mang danh là người công giáo, đã được gán cho
một từ rất lạ, chủ nghĩa “bài ngoại”.
Từ mà chúng ta sẽ tập trung chú ý là “người Công
giáo”. Từ đó nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta là một Giáo Hội toàn cầu, bao gồm
cả thế giới, Giáo Hội thân thiết với mọi dân tộc. Mọi nhà thờ công giáo đều là
nhà cầu nguyện cho tất cả mọi người. Ở đó Thiên Chúa đã tự hiến vì tất cả chúng
ta, không phải là những bánh vụn rơi từ bàn ăn nhưng là Thịt và Máu Chúa. Chúa
đã đến với chúng ta trong Bánh Thánh, là Chúa của mọi dân tộc. Trở nên tín hữu
của Người là chấp nhận tất cả mọi người không loại trừ một ai hết.
7. Hỡi người đàn bà kia, đức tin của ngươi rất mạnh!
Người đàn bà xứ Canan là một người mẹ. Chúa Giêsu
nhìn thấy mẹ Maria đàng sau mỗi người mẹ. Ngài không quở mắng bao nhiêu mẹ của
Giacôbê và của Gioan khi bà xin cho họ làm bộ trưởng (Mt 20, 20). Ngài âu yếm
chữa lành cho nhạc mẫu của Phêrô. Ngài bối rối do bà goá thành Naim vừa mất đứa
con trai của mình. Tôi nghĩ rằng điều này làm ta hiểu rõ hơn điều sắp xảy ra
giữa Chúa Giêsu và người mẹ xứ Canan.
Ngài là người Do thái đứng trước người phụ nữ ngoại
đạo, Ngài không muốn có chuyện rắc rối với bà. Thật là khổ sở, nhất là đối với
những người trẻ không chịu đựng nổi những câu chuyện giữa các chủng tộc và
những tôn giáo khác nhau: Thiên Chúa có được dành cho tất cả mọi người hay
không?
Sự phổ quát của Chúa, rất cảm động, vẫn có nguy cơ
chỉ là lý thuyết. Chúng ta không thể dễ dàng lấn sang những khác biệt đến thế.
Phải thoả hiệp dần dần. Chúa Giêsu đã chấp nhận mọi thứ của thân phận con
người, kể cả những giới hạn, và việc tìm kiếm ý của Chúa Cha đôi khi rất là
khó.
Chúng ta xét đoán Thiên Chúa rất nhanh: Tại sao lại
có một dân tộc được chọn? Tại sao Chúa Giêsu muốn bỏ rơi người đàn bà Canan?
Bởi vì, là người Do thái, Chúa Giêsu đi vào trong chương trình cứu độ như Ngài
biết chương trình đó qua Thánh Kinh của dân tộc Ngài, và chương trình cứu độ
bao gồm hai dữ kiện rất rõ ràng: 1/ Thiên Chúa muốn cứu chuộc tất cả mọi người;
2/ Qua dân Do thái. Vào lúc này đây, Chúa Giêsu chỉ nghĩ Ngài được phái đến “vì
các con chiên lạc nhà Israel” mà thôi.
Tuy nhiên có người mẹ này đây. Một số người đã nghĩ
rằng Ngài tỏ ra dửng dưng (“thậm chí Ngài không trả lời”) để làm cho đức tin
của người đàn bà Canan này tăng lên! Nói như thế là chối bỏ mầu nhiệm Nhập thể.
Chúa Giêsu là một con người và đơn giản là Ngài bối rối giống như một con
người. Xua đuổi bà ta sao? Thoả mãn bà ấy để cho bà ấy về như các môn đệ gợi ý
hay sao? Các môn đệ khó chịu và khinh khi hơn là quan tâm đến các chương trình
của Thiên Chúa.
Đây là một bà mẹ, Chúa Giêsu bắt đầu khuất phục và ít
ra là cho bà ấy điều mà Ngài có thể cho: sự tử tế của một cuộc đối thoại. Trước
tiên hãy để cho con cái ăn no nê đã. Đừng quá vội vàng mang ơn cứu độ đến cho
những người không được chuẩn bị, những con chó con.
Người đàn bà Canan hoàn toàn nắm được nét thân hữu
trong những lời của Chúa Giêsu: người ta rất yêu quí những con chó nhỏ nuôi
trong nhà. Bà thật sắc sảo, bà là mẹ, bà quyết tâm đến với người có thể cứu con
gái của bà: “Những con chó nhỏ cũng được ăn những mảnh vụn”.
Lời nói tin tưởng này mở lòng Chúa Giêsu. Người đàn
bà Canan vừa xoá bỏ một lằn ranh nơi Ngài. Với một đức tin khiêm hạ và sâu sắc
đến nỗi bà không nói với Ngài: “Thầy hãy làm trái lại”. Bà đã hiểu. Bà cùng
Ngài đi vào trong những dự định của Chúa Cha: “Phải, lạy Chúa, xin Ngài trước
tiên hãy nghĩ đến con cái, nhưng xin đừng chậm trễ nghĩ đến những con chó con
có thể còn tin tưởng nơi Chúa nhiều hơn nữa”.
Thế là Chúa Giêsu làm một cử chỉ đánh dấu tính hoàn
toàn ưu việt của đức tin. Điều xảy ra với người đàn bà Canan chứng tỏ rằng từ
nay tất cả đều tùy thuộc vào đức tin. Người Do thái có sự ưu tiên, người đàn bà
Canan là một người mẹ làm xáo trộn tất cả, nhưng đã có một điều duy nhất đáng
kể, từ nay sẽ có một điều đáng kể mà thôi: “Hỡi đàn bà kia, đức tin của bà rất
mạnh”
8. Nỗi lòng người mẹ.
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, tôi muốn chia sẻ về tình
thương của một người mẹ.
Người đàn bà xứ Canaan
hẳn đã đau khổ rất nhiều, khi đứa con của mình bị quỉ ám. Nghe đồn về Chúa
Giêsu, ngày hôm nay bà đã tìm đến gặp Ngài để xin Ngài cứu chữa đứa con yêu dấu
của bà. Bà nói:
-
Lạy Ngài là con vua Đavid, xin thương xót tôi bởi vì đứa con
gái của tôi bị quỉ ám khốn cực lắm.
Thế nhưng Chúa Giêsu đã yên lặng, khiến cho các môn
đệ cũng phải lên tiếng can thiệp. Lần thứ hai bà lại kêu cầu:
-
Lạy Ngài, xin hãy cứu giúp tôi.
Thái độ của Chúa Giêsu khiến cho chúng ta cũng phải
sững sờ ngạc nhiên. Ngài bảo:
-
Chớ lấy bánh của con cái mà vứt cho chó.
Nếu như chúng ta, rất có thể chúng ta đã bực bội tức
tối vì cho rằng lời nói đó có tính cách mỉa mai và hạ nhục. Nhưng người phụ nữ
ngoại giáo này, chắc hẳn lúc bấy giờ đã nghĩ tới nỗi khốn cùng của đứa con, nên
bà vẫn kiên trì kêu xin. Bà thưa cùng Chúa Giêsu:
-
Vâng, lạy Ngài, vì chó con cũng được ăn những mảnh vụn từ
bàn chủ rơi xuống.
Tới lúc này chúng ta có thể nói:
Niềm tin cậy trông và tình thương của một người mẹ đã
thắng, bởi vì Chúa Giêsu đã phải lên tiếng ca ngợi bà và làm phép lạ như lòng
bà mong ước.
Ngài phán:
-
Này bà, bà có một lòng tin mạnh mẽ. Bà muốn sao thì được như
vậy.
Và đoạn Tin Mừng đã kết luận: Ngay lúc đó, con gái bà
đã được chữa lành. Chắc hẳn lúc bấy giờ bà đã vui mừng hớn hở, bà đã quì xuống
cảm tạ Chúa rồi vội vã trở về với đứa con của mình đã được chữa khỏi.
Từ câu chuyện trên, chúng ta hãy nghĩ đến người mẹ của
mình. Người mẹ ấy cũng đã phải vất vả vì chúng ta, suốt chín tháng cưu mang, ba
năm bú mớm, rồi lại còn nuôi dưỡng chúng ta cho tới ngày hôm nay. Người mẹ ấy
đã phải lo lắng mỗi khi chúng ta đau yếu. Và không chừng người mẹ ấy cũng đã
khổ đau mỗi khi chúng ta ngỗ nghịch ương bướng.
Từng ngày và từng đêm, người mẹ ấy luôn cầu xin Chúa
nâng đỡ và phù trợ cho chúng ta để chúng ta có được một tương lai tươi sáng.
Trên đời này không có gì quí giá cho bằng tình thương của người mẹ.
Chính vì thế mà nhạc sĩ Y Vân đã có lý khi ca tụng
tình thương ấy:
-
Lòng mẹ bao la như biển thái bình dạt dào.
Phải, lòng mẹ chính là nơi trú ẩn an toàn nhất cho
mỗi đứa con. Tác phẩm tuyệt vời nhất của Thượng đế là trái tim của người mẹ.
Bởi đó, chúng ta hãy biết ơn và trọng kính người mẹ của chúng ta. Tất cả những
gì chúng ta làm được trong suốt cả cuộc đời cũng không đủ để báo đáp công ơn
của người mẹ hiền.
Một ngày kia, khi người mẹ không còn nữa, chúng ta
mới cảm nghiệm được rằng mình đã mất đi một kho tàng quí giá. Lúc bấy giờ nếu
chúng ta có hối hận về cách cư xử tệ bạc của mình thì đã quá muộn.
Bởi đó, để kết luận tôi xin nhắc lại nơi đây câu ca
dao của người Việt Nam
Công cha như
núi thái sơn,
Nghĩa mẹ như
nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ
mẹ kính cha,
Cho tròn chữ
hiếu mới là đạo con.
9. Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt – Achille Degeest.
(Trích trong ‘Lương
Thực Ngày Chúa Nhật’)
Miền Tyrô và Siđôn nói chung là phần đất cuối cùng ở
miền tây bắc xứ Palestina. Đa số dân chúng ở đây là người Do thái sinh sống tại
vùng này, vì thế dân ngoại cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều về phương diện hiểu
biết lề luật của Chúa nên chúng ta không ngạc nhiên mấy nếu một vài người ngoại
đạo lại biết vài đoạn Kinh Thánh nho nhỏ. Điều này giải thích danh từ ‘con vua
Đavít’ mà người phụ nữ Canaan đã dùng để thưa
với Chúa. Tại sao Chúa Giêsu lại đi lên tới vùng này? Có lẽ là để đi xa xứ
Galilêa một ít vì nơi đây tính cách đại chúng của Người có thể lam cho nhiều
tâm hồn nghĩ lầm về một Đấng Cứu Thế trần gian. Cũng có lẽ Người lên đây là để
đào tạo các môn đệ cách thong thả hơn. Nhất là qua cách Người cư xử với người
phụ nữ Canaan Người muốn dậy các môn đệ một bài học thường thức. Họ sẽ nhớ lại
khi đặt vấn đề người ngoại giáo gia nhập Giáo Hội, gia nhập Nước Trời và họ sẽ
biết là không thể nào từ chối không cho người ngoại giáo gia nhập được. Nói
chung thì đoạn Tin Mừng này tuy bề ngoài có vẻ cứng cỏi, nhưng cho thấy rõ là
Chúa Giêsu quan tâm đến người ngoại giáo cách sâu xa và Người hằng yêu mến họ.
Nó cũng chứng tỏ người ngoại giáo có một khả năng mới mẻ và mãnh liệt để đón
nhận đức tin. Đức tin của người phụ nữ Canaan
đánh động chúng ta ở những điểm nào?
1) Đây là một
đức tin khiêm tốn. Người phụ nữ bất hạnh có người con gái bị ốm, đau khổ đến nỗi kêu tới
Chúa Giêsu, nhưng tiếng kêu của bà ta không có vẻ hiếu thắng. Bà ta không ý
thức là đang nêu ra một quyền lợi. Trái lại khi nghe Chúa bảo là tình thế muốn
Ngài hoạt động ở Israel Canaan đã gắn bó cho đức tin cái tính chất khiêm nhượng,
khiến Chúa phải xiêu lòng. Đức tin vẫn là một tiếng kêu hồn nhiên. Nếu phải phân
tích ta sẽ thấy trong đó dấu hiệu của một sự đau khổ lớn lao, một sự choáng
váng vì trông cậy đột ngột và kẻ đó là một sự an tâm đầy tin tưởng. Hình như
người phụ nữ Canaan khi được Chúa trả lời và
như thế là được Người quan tâm đến, đã nắm chắc phần thắng. Một cách chắc chắn,
bà ta cảm thấy là Chúa sẽ chữa lành cô con gái của bà.
2) Đây là một
đức tin nài nỉ. Đức tin dừng lại cách mạnh mẽ ở một điểm rõ ràng: Chúa Giêsu có thể
chữa lành đứa bé đang bị ốm. Trước mặt Chúa, người phụ nữ Canaan
đã nhấn mạnh và nhắc lại lòng tin tưởng của bà vào quyền năng và lòng nhân từ
của Chúa. Lúc đầu bà ta bị xua đuổi một cách cứng rắn, nhưng bà ta vẫn kiên
nhẫn và tỏ ra ngoan cố, cái ngoan cố đặc biệt của bà mẹ. Trên bình diện tâm lý
đức tin này có tính cách hiện sinh vì nó đi từ kinh nghiệm đau khổ và từ hy
vọng sẽ được chữa lành. Trên bình diện thiêng liêng sâu xa, người ta có thể
nghĩ rằng Chúa đã đặt vào trong tâm hồn người phụ nữ Canaan
một ơn riêng (một ơn huệ) để bà bám chắc lấy Chúa và tin tưởng vào Người.
3) Đây là một
đức tin mới mẻ và vươn xa. Đức tin không vướng mắc bởi các vấn đề, những vấn đề từ
nơi khác tới. Từ các tông đồ khi các Ngài cho rằng cách làm của người phụ nữ
Canaan chỉ nỗi quấy rầy và từ nơi Chúa Giêsu khi Người nêu ra vấn đề quyền ưu
tiên của dân Israel Canaan lật đổ các vấn
đề để đi thẳng tới đối tượng, điều này làm chúng ta phải suy nghĩ. Thực vậy, từ
lâu chúng ta thường được nuôi dưỡng bằng rất nhiều ơn huệ của Chúa trong vụ trụ
đức tin. Tuy thế đức tin của chúng ta có giữ được vẻ mới mẻ, sức vươn xa và sự
khiêm tốn mà nó phải giữ hay không? Phải chăng chúng ta bị vướng mắc bởi những
vấn đề thường làm suy yếu đức tin của chúng ta?
10. Lời cầu xin của bà được toại nguyện
Bài Tin Mừng hôm nay tiếp tục trình bày việc Chúa
Giêsu vượt qua biên giới để tiến vào vùng đất của dân ngoại, và một người trong
dân là người đàn bà xứ Canaan sắp sửa được dự phần vào tác vụ của Ngài, đó là
được lãnh nhận hồng ân như những người Do Thái. Đây là điểm khởi đầu, một dấu
chỉ mời gọi để rồi sau này các tông đồ được Chúa Thánh Thần soi sáng vượt qua
ranh giới hạn hẹp của quốc gia để đi đến tận cùng bờ cõi trái đất rao giảng Tin
Mừng cho mọi dân tộc.
Khi bước vào vùng đất mới, Chúa Giêsu gặp những lời
kêu van của người đàn bà đang bị thử thách: "Lạy Con Vua David, xin dủ
lòng thương tôi, đứa con gái tôi bị quỉ ám khổ sở lắm". Nhưng Chúa Giêsu
không đáp lại một lời nào, và trước lời khẩn cầu tha thiết như vậy lại sao Chúa
Giêsu không đáp lại
Lời cầu nguyện của người đàn bà thật cảm động, thật
chân thành, thế mà lại sao Chúa lại không đáp trả. Chúa là Đấng nhân từ trước
những người cùng khổ chạy đến kêu cầu Ngài. Hơn nữa, Ngài đã dạy cho các đồ đệ
cầu nguyện rằng: “Hãy gõ cửa thì sẽ mở cho, hãy xin thì sẽ được", thế mà
lại sao trong lúc này Chúa tặng thinh không trả lời người đàn bà, hẳn phải có
lý do nào đó mà Ngài không trả lời.
Thật vậy, các tông đồ không thể hiểu được thái độ của
Chúa và cũng không muốn bị quấy rầy, nên nói với Thầy mình: "Xin Thầy bảo
bà ấy về đi, kẻo bà ấy cứ theo sau chúng ta mà kêu xin mãi". Các đô đệ
hiểu tầm thái độ im tặng của Chúa như một sự chối từ nên các ông cũng muốn phủi
tay: “Xin Chúa đuổi bà ấy đi cho rảnh, đừng để bà ấy quấy rầy nữa". Không
những Chúa im tặng mà Ngài còn lên tiếng chối từ lời van xin của người đàn bà
trong cơn thử thách: "Ta chỉ được sai đến với chiên lạc của nhà Israel
Đứng trước một thách thức về lòng tin như vậy, người
đàn bà xứ Canaan đã không ngã lòng trước lời từ chối của Chúa, bà đến sụp Lạy
dưới chân và thưa với Ngài rằng; "Lạy Ngài, xin thương giúp tôi". Bà
không thắc mắc, không giận dỗi hay trách móc Chúa thế này thế nọ, nhưng bà
khiêm tốn hạ mình hơn nữa. Bà không những van xin bằng lời nói mà còn van xin
bằng cả con người, bà sụp Lạy trước Chúa Giêsu và nói: "Xin Ngài thương cứu
giúp tôi". Sự im tặng của Chúa, sự chối từ của Ngài là một thử thácho Thử
thách trong đức tin, thử thách trong việc cầu nguyện, Ngài muốn thử thách người
đàn bà van xin nhiều hơn nữa: "Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném
cho con chó". Lời nói cứng cỏi này xem ra không phù hợp với một con người
nhân từ đầy yêu thương như Chúa. Và rồi thử thách đã đến mức độ cuối cùng, ai
có thể vượt qua được, nhưng người đàn bà dân ngoại này đã vượt qua, bà đã thưa
với Chúa Giêsu như sau: "Thưa Ngài đúng tắm, nhưng các chó con cũng được
ăn những vụn bánh từ nơi bàn ăn của chủ rơi xuống". Tâm hồn khiêm tốn đã
giúp người đàn bà vượt qua được thử thách và trưởng thành trong đức tin. Giờ
đây Chúa Giêsu mới trả lời: "Này bà, đức tin của bà đã được chấp nhận, bà
muốn sao thì được vậy". Người đàn bà đã xin được Chúa Giêsu cho con mình
khỏi bị quỉ ám.
Thái độ của Chúa Giêsu từ im tặng đến chối từ đã
hướng dẫn bà đến mức độ trưởng thành của lòng tin: "Lòng tin của bà vững
mạnh, bà muốn sao thì được như vậy". Sự thử thách đã đến lúc chấm dứt, và
cuối đoạn đường gian nan, khi nhìn lại xem ra như Chúa im tặng hay từ chối
trước lời ta cầu xin, nhưng giây phút đó là những giây phút quí báu vô cùng, vì
những phút im tặng và chối từ ấy giúp lòng tin của ta được trưởng thành. Như vậy,
vào cuối đoạn đường gian nan ta mới hiểu được phần nào chương trình của Chúa
cho cuộc đời của mình. Nhưng liệu ta có đủ sức để đi đến cuối con đường, đến
nơi mà Chúa muốn chúng ta trưởng thành trong đức Tin hay không? Đó là một đức
tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua kinh Tin Kính.
11. Đau khổ.
Người đàn bà ngoại giáo, có đứa con đau yếu đã đến
tìm gặp Chúa Giêsu. Lần thứ nhất bà kêu xin, nhưng Ngài đã thinh lặng khiến các
môn đệ phải lên tiếng can thiệp. Lần thứ hai bà kêu xin, thì bị Chúa Giêsu trả
lời: Đừng lấy bánh của con cái mà ném cho chó. Thế nhưng bà vẫn không mất lòng
cậy trông khi thưa cùng Chúa: Lạy Thầy, nếu như vậy thì con chó cũng được hưởng
những mảnh vụn từ bàn rơi xuống chứ. Cuối cùng Chúa Giêsu đã phải ca ngợi niềm
tin của bà và đã làm phép lạ cho con bà được khỏe mạnh.
Từ câu chuyện này chúng ta rút ra được một bài học,
một thái độ sống giữa những khổ đau và bất hạnh, giữa những gian nguy và thử
thách chúng ta gặp phải giữa lòng cuộc đời. Như chúng ta đã biết: đau khổ và thử
thách là như một cái gì gắn liền với thân phận con người: thoạt sinh ra thì đà
khóc chóe, đời có vui sao chẳng cười khì. Giáo lý nhà Phật đã gọi đời là bể khổ
mà mỗi người chúng ta là một cánh bèo trôi dạt trên đó.
Còn trong kinh Lạy Nữ Vương, chúng ta vốn thường cho
rằng đời là nơi khổ ải, nơi khóc lóc, đời là thung lũng nước mắt. Đứng trước
những khổ đau và thử thách, người thì can đảm chấp nhận, không kêu ca, không
oán trách, kẻ thì hậm hực tức tối, khóc lóc than van, dường như ở trên đời này
chỉ mình họ là khổ đau mà thôi. Nếu có dịp, chúng ta hãy ghé thăm những bệnh
viện và chúng ta sẽ thấy những khổ đau chúng ta đang phải chịu, chẳng thấm tháp
vào đâu so với những khổ đau của người khác.
Ngày kia đức
Khổng Tử gặp Vĩnh Khải Kỳ, tay cầm đèn, vừa đi vừa hát một cách vui vẻ. Khổng
Tử bèn hỏi: Hôm nay có chi mà tiên sinh mừng vui thế. Vĩnh Khải Kỳ trả lời:
Trời sinh ra muôn vật, mà loài người là loài trọng nhất, bỉ nhân đây là loài
người, thì làm sao chẳng vui cho được. Trong loài người thì đàn ông hơn đàn bà.
Bỉ nhân đây được may mắn là đàn ông, thì làm sao chẳng vui cho được. Sinh ra có
kẻ mù lòa câm điếc hay què quặt, bỉ nhân đây không mù lòa, không câm điếc cũng
chẳng què quặt, thì làm sao chẳng vui cho được. Còn nếu như nghèo nàn, bệnh tật
và chết chóc là số phận chung của mọi người, không ai có thể tránh thì việc gì
mà phải buồn phiền lo lắng.
Tuy nhiên, điều quan trọng đối với chúng ta, những
người luôn tin tưởng và cậy trông vào Chúa thì những khổ đau chúng ta chịu sẽ
không kéo dài quá thời gian cuộc sống chúng ta. Chắc chắn một ngày nào đó nó sẽ
chấm dứt. Người giầu và kẻ nghèo rồi thì cũng phải chết, cũng như ông phú hộ và
người ăn xin tên là Lagiarô. Thế nhưng sau cái chết là cuộc sống đời đời, là
tương lai vĩnh cửu sẽ mở ra cho chúng ta tùy theo như những việc lành dữ chúng
ta đã làm khi còn sống ở trần gian này. Vì thế, chúng ta phải cố gắng biến
những khổ đau chúng ta gặp phải trở thành nguồn ơn phúc, đem lại lợi ích cho
chúng ta như lời thánh Gioan Kim Khẩu đã nói: Được chịu gông cùm vì Chúa, tôi
lấy làm hãnh diện hơn là ngồi trên 12 tòa các tông đồ mà xét xử muôn dân. Tại
sao thế? Bởi vì đau thương là đường lên ánh sáng, gian khổ là đường về vinh
quang và thập giá là đường tiến tới Phục sinh.
12. Vững vàng tin tưởng.
Có một giai
thoại kể rằng: Có một thanh niên thích chơi những trò chơi mạo hiểm. Hôm đó anh
mang một chiếc dù lớn đến bên bờ một vực thẳm tính để chơi cho thoả chí mạo
hiểm của anh, không biết loay hoay thế nào, anh trượt chân té xuống vực thẳm.
May quá, anh bám được một nhánh cây chìa ra trên bờ vực. Khi đã nắm được nhánh
cây kia, anh thở phào một cái, tuy nguy hiểm vẫn chưa qua, nhưng anh nghĩ như
thế này là có hy vọng sẽ được cứu.
Anh ngước mắt
nhìn lên bờ vực, không thấy có bóng dáng một ai, cúi xuống, anh nghĩ chỉ còn
cách cầu nguyện. Thế là anh cầu xin: “Lạy Chúa, xin cứu con, con xin hứa con sẽ
làm bất cứ điều gì Chúa muốn”. Bỗng có tiếng Chúa từ trời vọng xuống: “Được, Ta
sẽ cứu con, nhưng trước khi cứu con, Ta muốn con có thực sự tin Ta có thể cứu
con được không”. Anh thưa ngay: “Lạy Chúa, con tin chứ, con tin chắc là Chúa
cứu được con, Chúa cứu con ngay đi con mỏi tay lắm rồi”. Chúa nói: “Được, nếu
con tin thì con cứ buông tay con đang bám vào nhánh cây đó đi”. Chàng thanh
niên vẫn bám chặt vào nhánh cây chứ không chịu buông tay ra, rồi chàng ngẩng
nhìn lên bờ cố la lớn: “Có ai ở trên bờ không, cứu tôi với”. Giả sử chúng ta là chàng
thanh niên trên đây, liệu chúng ta có dám buông tay ra không? Đức tin của chúng
ta có đủ mạnh để tin vào quyền năng của Chúa qua những nghịch cảnh xảy ra trong
cuộc sống của chúng ta không? Điều Thiên Chúa muốn là chúng ta phải tuyệt đối
tin tưởng vào Chúa. Lòng tin tưởng của chúng ta phải như em bé trong câu truyện
sau:
Cách đây ít
lâu, báo chí tường thuật lại một sự kiện: Vào một đêm kia, một đám cáy bùng lên
tại một ngôi nhà trong khi ngọn lửa đang phừng phừng bốc lên, người ta trông
thấy người cha, người mẹ và mấy đứa con hấp tấp chạy ra tức khắc, họ buồn rầu
nhìn ngôi nhà mình bốc cháy. Bất chợt họ nhận ra mình thiếu đứa con nhỏ nhất, một
đứa bé trai năm tuổi. Đứa bé lúc đó chạy ra, thấy khói lửa nghi ngút, nó hoảng
sợ lùi lại rồi leo lên tầng trên. Mọi người nhìn nhau: không thể liều lĩnh đi
vào trong nhà bây giờ chỉ còn là một lò lửa hừng hực. Thì kìa, một khung cửa
trên kia mở toang, đứa bé giơ tay kêu cứu.
Cha nó thấy
nó, ông quát to: “Nhảy xuống đi”. Đứa bé chỉ thấy khóí lửa mịt mù, nhưng nó
nghe ra tiếng cha nó, nó liền đáp: “Ba ơi, con không thấy ba đâu cả”. Cha nó
lại quát: “Ba thấy con, nhảy đi”, đứa bé đã nhảy, và đã bình an vô sự rơi vào
vòng tay cha nó, vì ông kịp đỡ lấy nó.
Đứa bé đứng trong ngôi nhà bốc cháy ấy lại không phải
là hìng ảnh diễn tả người Ki-tô hữu đứng trước mặt Thiên Chúa sao? Trong cơn
khốn quẫn, chúng ta nghe ra tiếng Chúa bảo mình: “Hãy tin tưởng vào Ta, hãy
nhảy vào vòng tay của Ta”, và rất nhiều phen chúng ta đã trả lời: “Chúa ơi, con
chẳng thấy Chúa đâu cả”, và đã tưởng rằng Chúa bỏ rơi mình. Có bao giờ chúng ta
nghĩ như thế không hay nghĩ tương tự như thế không? Dường như Chúa đi đâu vắng
lúc chúng ta cần đến Ngài.
Bài Tin Mừng hôm nay,một lần nữa, nhắn nhủ chúng ta
về giá trị của đức tin. Đức tin có sức mạnh, có khả năng đảo ngược được tình
cảnh trong đời người, giúp chúng ta vượt được gian khó, và làm được những việc
quá sức tự nhiên của mình. Ngưòi phụ nữ ngoại giáo trong Tin Mừng đã có một đức
tin như thế, nên bà đã nhận được điều bà muốn xin. Tuy con gái bà bị quỷ ám
khốn cực và các thầy thuốc đã vô phương cứu trị, tức là tình cảnh của bà đã
tuyệt vọng về mặt tự nhiên, nhưng bà đã tin Chúa có thể cứu chữa được con bà,
nên bà đã đến kêu xin Chúa, và dù Chúa thử thách bà, bà vẫn kiên nhẫn hết lòng
tin tưởng. Chính vì lòng tin vững mạnh đó, Chúa đã làm phép lạ cứu chưã con gái
bà.
Có lẽ sau đức tin của viên đại đội trưởng ở
Caphácnaum thì phải kể đến đức tin của người phụ nữ Canaan này, là người ngoại
giáo nhưng hết lòng tin tưởng vào quyền phép của Chúa Giêsu. Đây là tấm gương
và bài học cho chúng ta khi cầu nguyện: Chúng ta hãy kiên nhẫn, cầu xin chưa
được, cầu xin tiếp, cầu xin mãi, đừng bao giờ nản lòng, vì ai kiên nhẫn và tin
tưởng cầu xin, sẽ được như ý.
13. Lòng tin.
Trước Công đồng Vatican II, những người tín hữu có
đời sống luân lý công khai bê bối, nhưng không chịu ăn năn trở lại, khi chết
thường bị các cha sở cấm không cho chôn cất trong nghĩa trang của nhà thờ, vì
nghĩa trang Công giáo là phần đất đã được thánh hiến, chỉ dành cho những người
tín hữu có đời sống xứng đáng mà thôi.
Có một ông cụ
già sống bê bối về luân lý, say sưa cờ bạc, ăn ở lung tung… Khi chết, cha sở ra
lệnh cho người nhà phải chôn cất ông ở ngoài hàng rào của nghĩa trang trong xứ.
Sau nhiều năm, cha sở đã đổi đi nơi khác, người con gái của ông già trở về nhà
thờ cũ để thăm mộ và xin lễ cầu nguyện cho ông. Bà đi kiếm mộ cha mình ở bên
ngoài hàng rào nghĩa trang nhưng chẳng thấy. Bà đành phải đi tìm người trông
coi nghĩa địa ngày xưa để hỏi xem chuyện gì đã xảy ra. Người trông coi nghĩa
địa đã dẫn bà ra đúng mộ của thân phụ, nhưng đã nằm ở bên trong hàng rào nghĩa
trang. Bà ngạc nhiên hỏi, “Tại sao ông lại dời mộ của thân phụ tôi?” Người
trông coi nghĩa trang mỉm cười trả lời: “Chúng tôi đã không dời mộ của ông cụ,
nhưng vì bên trong nghĩa trang không còn đủ chỗ chôn cất nữa, nên phải mở rộng
nghĩa trang ra. Chúng tôi chỉ dời hàng rào ra mà thôi”.
Đây là điều Chúa Giêsu đã làm trong bài Phúc Âm hôm
nay, khi chữa bệnh cho con gái của người đàn bà xứ Canaan .
Người đàn bà Canaan đến với Chúa là người ở
bên ngoài những hàng rào ranh giới do sự kỳ thị phân biệt của xã hội.
Đối với những người Do thái, sự trong sạch và nhơ bẩn
được phân định rõ ràng. Nếu là người Do Thái và biểu tỏ đức tin qua việc giữ
luật Do Thái, người đó được coi là trong sạch. Nếu là ngoại kiều, hay là Do
Thái mà không tuân giữ luật lệ Do Thái, đó là người dơ bẩn. Sự phân định ranh
giới này rất đơn giản và rõ ràng!
Có hai điều làm cho người đàn bà xứ Canaan
bị loại trừ trong bậc thang phân định giá trị của người Do Thái: đàn
bà và dân ngoại. Trong xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu, người đàn bà bị
lãng quên. Trong bài Phúc Âm Mt 14, 13-21, Chúa Giêsu hoá bánh ra nhiều cho
5000 người ăn uống no nê, “không kể đàn bà và trẻ con”. Đàn bà và trẻ con không
được kể đến, coi như không có giá trị. Hôm nay một lần nữa, thánh Matthêu nói
đến người đàn bà xứ Canaan , mà không nhắc đến
tên của bà. Điều này có ý nghĩa. Chắc chắn bà phải có tên. Nhưng không được
nhắc đến tên chứng tỏ bà đã bị xã hội thời đó khinh bỉ và loại trừ.
Điểm thứ hai, bà là người dân ngoại xứ Canaan . Đối với người Do Thái, dân ngoại là xấu. Người
Canaan, kẻ thù truyền kiếp của tổ tiên người Do Thái, còn xấu hơn nữa. “Không
nên lấy bánh của con cái mà vứt cho chó”. Chúa Giêsu đã sử dụng phong tục và
lối nói quen thuộc của người Do Thái để so sánh những người dân ngoại giống như
chó. Xã hội Do Thái thời xưa không cưng chiều và quý trọng chó như xã hội tây phương
thời nay. Gọi ai bằng chó là một điều sỉ nhục. Vì chó liếm những vết ghẻ chốc,
và mang bệnh truyền nhiễm như trong câu chuyện người phú hộ và ông Ladarô.
Theo William Barclay, bởi lòng kiêu căng, người Do
Thái đã gọi dân ngoại là “những con chó ngoại đạo”, “những con chó vô tín
ngưỡng”. Sau này họ gọi những người theo Kitô giáo là “những con chó Kiô hữu”.
Một sự diễn tả đầy khinh bỉ! Trong cuốn tự thuật của Mahatma Gandhi, vị thánh
của người Ấn Độ giáo, ông kể lại rằng trong thời gian còn là học sinh, ông đã
đọc Phúc Âm và nhìn thấy trong những lời giảng dạy của Chúa Giêsu câu trả lời
cho vấn nạn lớn lao của người dân Ấn Độ phải giải quyết với chế độ đẳng cấp.
Đang khi suy nghĩ một cách nghiêm chỉnh về đức tin Kitô giáo, một buổi sáng
Chúa nhật, Gandhi bước vào nhà thờ với ý định sẽ bàn thảo với mục sư về tư
tưởng của mình. Tuy nhiên, vừa bước vào trong nhà thờ, người dẫn chỗ ngồi đã từ
khước không tìm chỗ và đề nghị ông nên bước ra ngoài đi đến nhà thờ dành riêng
cho giai cấp của ông. Gandhi đã bỏ nhà thờ và không bao giờ trở lại nữa. Sau
này ông nói: “Nếu những người Kitô hữu cũng có những đẳng cấp khác nhau, thì
tốt hơn tôi nên ở lại với Ấn Độ giáo”. Vì sự kỳ thị và phân biệt mà người đàn
bà Canaan và ông Gandhi đã bị loại trừ. Nhưng
Chúa Giêsu đã chứng tỏ cho mọi người nhìn thấy rằng ân sủng và tình yêu của
Thiên Chúa vượt qua tất cả mọi hàng rào ranh giới của con người dựng nên.
14. Lòng tin.
Người ta kể
về một người đàn bà ở bãi biển. Bà ấy vừa già, lại dơ bẩn và ăn mặc dị hợm. Bà
đi bộ lang thang dọc theo bờ biển, thỉnh thoảng ngừng lại cúi xuống nhặt một
cái gì đó bỏ vào trong túi sách. Khi bà đi ngang qua đám trẻ con đang đùa vui
trên cát biển, cha mẹ của những em bé này liền gọi các em lại để khỏi gần gũi
với bà. Họ lo lắng và sợ hãi vì không biết bà có thể làm điều gì gây nguy hại
cho các em. Họ căn dặn con cái: “Không có việc gì phải liên hệ với bà ta cả”.
Sau này, họ khám phá thấy rằng bà lão đi dọc theo bờ biển và nhặt những miếng
kính vỡ bỏ vào trong túi xách để trẻ em không bị đứt chân chảy máu khi chạy vui
đùa trên bãi biển.
Nếu chúng ta bước theo Chúa Giêsu, chúng ta phải sẵn
sàng dẹp bỏ những hàng rào ngăn cách. Điều này được thể hiện bằng thái độ nhìn
tất cả mọi người bình đẳng như nhau, không còn phân biệt kỳ thị nam nữ, giàu
nghèo, sắc tộc, màu da, hay tôn giáo. Và trong ánh sáng đức tin, phải nhìn mọi
người là anh chị em của mình, là con cái của Chúa Cha trên trời. Thánh Phaolô
đã nhắc nhở chúng ta điều này trong thư gửi tín hữu Galát: “Không còn chuyện
phân biệt Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do, đàn ông hay đàn bà; nhưng tất cả
anh em chỉ là một trong Đức Kitô”.
Đối với những người ngoài Kitô giáo, trong tuyên ngôn
về liên lạc của Giáo Hội với các tôn giáo ngoài Kitô giáo, Nostra Aetate, đoạn
5, Công Đồng Vatican II đã nói: “Chúng ta không thể kêu cầu Thiên Chúa là Cha
mọi người nếu chúng ta không muốn xử sự như anh em đối với một số người, cũng
được tạo dựng giống hình ảnh Chúa. Liên lạc giữa con người với Thiên Chúa là
Cha và giữa con người với anh em mình, có liên quan mật thiết với nhau như lời
Thánh Kinh: “Ai không yêu thì không nhận biết Thiên Chúa”.
Do đó, mọi lý thuyết hay hành động đưa đến kỳ thị về
phẩm giá con người và những quyền lợi do phẩm giá đó mà ra, kỳ thị giữa con
người với nhau, giữa dân này với dân khác, sẽ không có nền tảng.
Vì thế, Giáo Hội bác bỏ mọi sự kỳ thị hoặc đàn áp
chủng tộc hay màu da, giai cấp hay tôn giáo, vì thái độ ấy xa lạ với tinh thần
Chúa Kitô. Do đó, thánh Công đồng theo chân thánh Phêrô và Phaolô, khẩn thiết
kêu mời các Kitô hữu: “Hãy sống ngay lành giữa người lương dân”, nếu có thể
được, tuỳ khả năng mà sống hoà thuận với hết mọi người như những người con một
Cha trên trời”.
Đối với những người Kitô hữu, trong tinh thần hiệp
nhất, Công đồng nói: “Thánh công đồng này khuyến khích tất cả mọi người Công
giáo hãy nhận ra các dấu chỉ thời đại để khéo léo tham gia vào công cuộc hiệp
nhất”.
Đối với những anh chị em ly khai, Công đồng Vatican
II nói: “Người Công giáo cần phải vui mừng nhìn nhận tôn trọng những giá trị
thật sự Kitô giáo, xuất phát từ cùng một gia sản chung được tìm thấy nơi các
anh em ly khai. Nhìn nhận những kho tàng phong phú của Chúa Kitô và những hoạt
động của quyền lực Người trong đời sống của những kẻ đang làm chứng về Người –
và có khi phải đổ máu mới nói lên được chứng tá ấy – quả là chính đáng và có
giá trị cứu rỗi: vì Thiên Chúa luôn đáng khâm phục và việc Người làm bao giờ
cũng kỳ diệu”.
Nhìn vào tấm gương của người đàn bà Canaan ,
chúng ta cũng rút ra được bài học quý giá trong đời sống đức tin. Với tình yêu
lớn lao của một người mẹ đối với con gái đang đau nặng, người đàn bà Canaan đã
vượt qua mọi ranh giới kỳ thị của xã hội – đàn bà và dân ngoại – để kiên trì
tin tưởng vào lòng nhân lành của Chúa Giêsu. Tình yêu là động lực dẫn đến đức
tin.
Trong cuốn
truyện “Anh em nhà Karamazốp”, Dostoevski kể về câu chuyện của một bà lão đang
bị khủng hoảng về tinh thần và thể lý. Ngày nọ bà đến bàn luận vấn đề này với
linh mục Zossima. Bà tâm sự về sự yếu kém của đức tin, cùng nỗi nghi ngờ về sự
hiện hữu của Thiên Chúa và đời sống mai sau.
Linh mục
Zossima thông cảm lắng nghe, rồi khuyên bà rằng chẳng có cách nào minh chứng rõ
ràng về những điều này, nhưng vẫn có thể làm cho đức tin của bà chắc chắn hơn
bằng tình yêu thương tha nhân. Hãy cố gắng yêu người láng giềng cho thật tình.
Càng yêu thương, bà sẽ càng tin tưởng chắc chắn hơn về sự hiện hữu của Thiên
Chúa và về đời sống sau khi chết. Càng yêu mến, đức tin của bà càng trở nên
mạnh mẽ, và làm tiêu tan hết những nỗi nghi ngờ. Bà đã thử nghiệm và thấy có
kết quả.
Linh mục Mark Link S.J., trong bài giảng Chúa nhật XX
hôm nay, đã ví tình yêu và đức tin đi đôi với nhau không khác gì như hai đường
rầy xe lửa. Tìm được cái này sẽ thấy cái kia. Đức tin và tình yêu liên kết với
nhau như xác với hồn. Cha cũng dùng lời của bác sĩ truyền giáo Albert
Schweitzer, trong cuốn sách có nhan đề “Reverence for Life” – “Kính trọng Cuộc
Sống” như sau:
“Bạn có muốn tin vào Chúa Giêsu không? Bạn có thực sự
muốn tin Ngài không? Như thế bạn phải làm một điều gì đó cho Ngài. Trong thời
buổi đầy ngờ vực này thì không có cách nào khác đâu. Nếu vì Ngài mà các bạn cho
kẻ khác đồ ăn, nước uống hoặc áo mặc, những nghĩa cử này Chúa Giêsu đã hứa chúc
phúc như là làm cho chính Ngài, thì lúc đó bạn sẽ thấy rằng mình đã thực sự làm
điều ấy cho Ngài. Chúa Giêsu sẽ mặc khải chính Ngài cho bạn như thể Ngài là một
người vẫn còn sống”.
Các bậc cha mẹ cần củng cố đức tin hãy bắt chước
người đàn bà Canaan , đến với Chúa Giêsu với
lòng yêu thương con cái tha thiết. Và tất cả mọi người, muốn cảm nghiệm được sự
hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời, hãy mở rộng tâm hồn để chấp nhận những
người anh chị em không cùng tôn giáo, lập trường chính trị, văn hoá, sắc tộc
hay ngôn ngữ. Bởi “Ai không yêu thì không nhận biết Thiên Chúa”.
15. Mỉm cười.
Chuyện kể
rằng: một em bé vâng lời mẹ xách giỏ ra tiệm tạp hóa. Em cẩn thận đọc cho người
bán hàng tên của từng món đồ mà mẹ em đã ghi trên mảnh giấy. Người bán hàng
nhìn em và để ý theo dõi từng cử chỉ cẩn thận của em một cách thích thú.
Sau khi đã
xếp gọn các món vào giỏ cho em, ông dẫn em đến trước cái hộp đầy kẹo. Vừa mở
nắp hộp ông vừa bảo em thò tay vào lấy kẹo. Em bé vui mừng rút ra một viên kẹo.
Người bán hàng bèn khích lệ em và nói:
-
Cháu hãy bốc cho đầy lòng
bàn tay của cháu đi.
Em bé mỉm
cười đáp:
-
Vậy ông hãy bốc kẹo giùm
con.
Người bán
hàng ngạc nhiên hỏi:
-
Tại sao vậy?
Em bé dí dỏm
trả lời:
-
Tại vì bàn tay của ông lớn
hơn bàn tay của con rất nhiều.
Như em bé nhìn nhận cái bé nhỏ của mình trước sự lớn
lao của người khác, nên đã được ban cho dư đầy, thì người đàn bà ngoại giáo xứ
Canaan cũng khiêm tốn nhận mình nhỏ bé như “chó con” được ăn “những mảnh vụn
trên bàn chủ rơi xuống”.
Bà còn hết lòng tin tưởng vào bàn tay lớn lao quyền
phép của Thiên Chúa, nên bà xứng đáng lãnh nhận hồng ân cao cả, là con bà tức
thì được chữa khỏi quỉ ám. Đó chính là thái độ cần phải có khi cầu nguyện.
Chỉ có những lời cầu nguyện khiêm tốn, nhận mình là không và
Chúa là tất cả, chẳng đòi hỏi gì mà chỉ trông đợi lòng thương xót Chúa, mới là
những lời cầu nguyện đẹp nhất.
Chỉ có những lời cầu nguyện kiên trì, không bao giờ thất vọng
nản chí cả khi Chúa xem ra như bỏ quên, như chối từ, mới là những lời cầu
nguyện phát sinh sức mạnh.
Sức mạnh của lời cầu nguyện chính là đức tin. Sau khi đã chối từ lời
cầu xin của người đàn bà ngoại giáo với lý do chính đáng: “Thầy chỉ được sai
đến với những con chiên lạc nhà Israel
Nếu Đức Giêsu đã không tiếc lời khen ngợi đức tin của
người đàn bà ngoại giáo, hẳn là Người muốn đưa ra một mẫu gương khi cầu nguyện:
khiêm tốn, kiên trì và phó thác hoàn toàn nơi Thiên Chúa.
Nếu người đàn bà ngoại giáo cầu xin mà cũng được nhận
lời, thì chứng tỏ Chúa không bị giới hạn trong phạm vi Giáo Hội, mà Người muốn
ban ơn cho ai là tùy ý Người. Có thể nói, đức tin là một hồng ân nhưng không
của Thiên Chúa, vì thế, nhà toán học kiêm triết gia Pascal đã nói: “Để có đức
tin, con người phải quỳ gối cầu xin”. Cầu xin là nhìn nhận Chúa là tất cả, là
đặt thánh ý Chúa trên hết, là nhận biết mình yếu đuối, và chỉ cậy trông một
mình Người mà thôi.
16. Người nghèo.
Câu chuyện Tin Mừng hôm nay rất lạ lùng,và đối với
chúng ta, cũng rất quen thuộc. Nó thuật lại một cuộc gặp gỡ một người đi xin
xỏ. Thật vậy, người đàn bà Canaan không xin
tiền bạc. Nhưng bà đi xin một ân huệ. Có những lúc, chúng ta gặp những người ăn
xin, hoặc ở nơi bậc cửa nhà mình hoặc trên đường phố. Người ta tự hỏi Đức Giêsu
xử sự ra sao trong những hoàn cảnh như thế.
Đức Giêsu đã cùng các môn đệ lui về miền Tia và
Xiđon, đó là miền đất của dân ngoại. Dường như Người lui về đó để nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, ngay sau khi đến đó có một người đàn bà đi theo quấy rầy Người, xin
Người chữa lành cho con gái của bà.
Phản ứng của chúng ta thế nào, khi chúng ta gặp một
người nào đó xin xỏ? Tôi nghĩ rằng ít người trong chúng ta từ chịu bố thí, mà
được như thế thì quá tốt. Thông thường chúng ta từ chối giúp người khác. Chúng
ta biện minh sở dĩ chúng ta không có khả năng và tốt hơn hết là không cho họ
thứ gì bởi vì khi cho, chúng ta nuôi dưỡng tâm lý xin xỏ, dựa giẫm, ỷ lại.
Tuy nhiên, chúng ta có thể rút ra một niềm an ủi từ
bài Tin Mừng hôm nay. Phản ứng của các Tông đồ không khác phản ứng của chúng
ta. Đối với họ, người đàn bà Canaan là một kẻ
quấy rầy, phiền nhiễu. Họ chỉ muốn Đức Giêsu tống khứ bà ấy càng nhanh càng
tốt.
Dĩ nhiên, phản ứng của Đức Giêsu làm chúng ta ngạc
nhiên. Trước hết, Người không biết bà ấy. Vì thế, Người từ chối bà và cố gắng
thoái thác. Tuy nhiên bà là một phụ nữ có rất nhiều quyết tâm và không chịu
chấp nhận một câu trả lời không. Sau cùng, Người phải thỏa mãn lời cầu xin của
bà.
Từ đó, người ra rút ra điều gì: chúng ta sợ tiếng kêu
của người nghèo. Gặp gỡ với một người ăn xin có thể là một kinh nghiệm quấy rầy
phiền nhiễu. Nó có thể làm lộ ra những điều đáng ghét trong chúng ta. Nó làm
nổi lên trong chúng ta những cảm giác mâu thuẫn về lòng thương xót, bực bội,
tức giận và phạm tội. Chúng ta ghét điều mà chúng ta khám phá về mình. Và nếu
không thận trọng, chúng ta có thể hướng lòng thù hận về người nghèo bất hạnh đã
dám đến gần chúng ta.
Gặp gỡ một người nghèo có thể là một kinh nghiệm làm
người ta khiêm nhường bởi lẽ nó làm chúng ta nhận ra sự nghèo nàn của chính
chúng ta. Chúng ta nhận thức rằng trong lúc người ăn xin nghèo nàn về mặt vật
chất, thì chúng ta nghèo nàn trong một ý nghĩa khác. Chúng ta nghèo nàn lòng
thương xót, nghèo nàn sự sẵn sàng giúp nghèo nàn lòng thương xót, nghèo nàn sự
xẵng sàng giúp đỡ một người khác, nghèo nàn khả năng yêu thương.
Tuy nhiên, dù gặp gỡ một người nghèo có thể làm phiền
chúng ta, nó cũng có thể sinh ra ích lợi. Qua người nghèo, chúng ta khám phá sự
yếu đuối và thương tật của chúng ta mà xét cho cùng, chúng ta là như thế. Điều
đó có nghĩa là chúng ta không nên đeo mặt nạ và gán cho mình điều mình không
có. Có như thế, chúng ta mới đạt đến sự giải phóng nội tâm sâu xa. Nó đặt chúng
ta vào sự tiếp xúc với sự thật về chính mình.
Gặp gỡ ấy cũng có thể làm thức tỉnh và bộc lộ tâm
hồn. Nó có thể đánh thức trong chúng ta cảm giác dịu dàng và thương xót, nhân
từ và hiệp thông. Nó cho chúng ta thấy có thể hiện hữu nhiều hơn, yêu thương
nhiều hơn, và dâng hiến chính mình nhiều hơn. Nó có thể thay đổi chúng ta. Nó
phát huy chúng ta và kêu gọi chúng ta đến với nhân loại. Vì thế nó có thể dẫn
đến một sự bắt đầu mới.
Và nó nhắc nhở chúng ta rằng trước mặt Thiên Chúa,
tất cả chúng ta đều nghèo. Vị linh mục cầu nguyện trong thánh lể với đôi tay
dang rộng. Cầu nguyện trong thánh lễ với đôi tay dang rộng. Cầu nguyện như thế
là biết rằng trước mặt Thiên Chúa, chúng ta đều nghèo và chúng ta đặt như cầu
hàng ngày của chúng ta vào lòng thương xót và tình yêu của Người. Vì thế chúng
ta như người ăn mày đưa cái bát trống rỗng cho những khác qua đường. Thực tế
chúng ta đã nói: “Lạy Chúa, trước mặt Ngài, con nghèo nàn như một người hành
khất”.
17. Những bia đá niềm tin.
Đến viếng mộ cha Trương Bửu Diệp ở Tắc Sậy, Cà Mau,
hay toà thánh Martin ở nhà thờ Ba Chuông, Sàigòn, người ta thấy những tấm bảng
đá gắn đầy tường. Phần đông người tạ ơn đề tên gọi, không có tên thánh, chứng
tỏ người lương được ơn cứu giúp nhiều hơn người Công giáo.
Tại sao vậy?
Chúng ta thật khó trả lời. Có lẽ câu trả lời của ta
là: Ta đã được nhiều ơn Chúa rồi. Còn họ bây giờ mới được! Có lẽ Chúa muốn lôi
cuốn họ trở về với Chúa, nên cho họ được ơn cứu giúp rõ ràng.
Không, đó là câu trả lời của ta, ngầm chứa một sự tự
phụ, một sự bào chữa, cho mình là hơn người ngoại.
Chỉ có Chúa mới trả lời thật chính xác: “Lòng
tin của bà mạnh thật, bà muốn sao được vậy, ngay lúc đó con bà được
khỏi quỷ ám” (Mt. 15,18). Thế là quá rõ: họ được ơn cứu giúp chính vì họ có
lòng tin mạnh thật. Còn ta, ta không được ơn cứu giúp, vì ta kém lòng tin,
không xứng đáng nhận được ơn Chúa.
Ơn Chúa dồi dào cho mọi người, như Chúa Giêsu đã nói:
“Ta đến cho họ được sống và được sống dồi dào” Người còn giải thích bằng những
hình ảnh rất rõ: “Thiên Chúa đã cho mặt trời mọc lên soi sáng cho kẻ xấu cũng
như kẻ tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt.
5, 45).
Ơn Chúa tràn ngập khắp vũ trụ như ánh sáng mặt trời,
nhuần thấm cùng cõi trái đất như mưa sa. Công thần Nguyễn Công Trứ ở thời cấm
đạo khốc liệt mà còn nhận thấy “Của trời trăng gió kho vô tận” hay: “Của trời
muôn sự để chung, hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi”. Đúng vậy, của trời thì
vô tận chỉ hơn nhau có lòng tin anh hùng mà người này thì được ơn dồi dào,
người kia thì không được, chứ không phải mang danh có đạo là được ơn. Tiên tri
Isaia đã được Chúa tỏ cho biết rõ: Những người ngoại bang nào gắn bó cùng Chúa,
phụng sự và yêu mến danh Người, thì được nên tôi tớ của Người... “Ta sẽ dẫn họ
lên núi thánh của Ta và cho họ hân hoan bước vào nhà cầu nguyện của Ta…” (Bài I
- Is. 56, 6-7).
Thế là Thiên Chúa không tây vị ai, chỉ nể vì: “Bà có
lòng tin mạnh thật”. Đó là lý do chính xác nhất mà Chúa Giêsu đã tuyên bố rõ
ràng.
Lý do thứ hai tuy Chúa Giêsu không nói ra, nhưng sau
này Thánh Phaolô đã nêu trong bài đọc II: “Trước kia anh em không vâng phục
Thiên Chúa, nay được xót thương... để cho chính họ cũng được xót thương” (Rm.
15, 30- 31). Họ đây là dân mới có đạo, tức là: dân ngoại đã có lòng tin mạnh mẽ
nên được ơn Thiên Chúa thương xót, để cho dân Do Thái, dân đã có đạo lâu đời,
thấy mình không được ơn thương xót cứu giúp vì kém lòng tin, nên phải lo có
lòng tin mạnh mẽ mới mong được ơn thương xót của Chúa.
Lòng thương xót của Chúa đối với dân ngoại là một đòn
bẩy gián tiếp bẩy dân có đạo noi gương lòng tin mạnh thật của dân ngoại, đánh
thức lòng tin của ta, khuyến khích ta gia tăng lòng tin thêm mạnh mẽ, mới mong
nhận được ơn cứu giúp như bà dân ngoại xứ Canaan.
Lòng tin mạnh thật của bà thế nào?.
Trước nhất, bà cầu nguyện với Đức Giêsu bằng nhận
biết Ngài là con vua David: “Lạy Ngài là con vua David”. Người Do Thái mong đợi
con vua David đến giải phóng đế quốc hơn là đến cứu độ. Vì thế khi Chúa Giêsu
vào thành Giêrusalem họ đã hoan hô Ngài như một David chiến thắng dũng tướng
Goliad (Mt. 21, 9). Còn bà dân ngoại, bà tin Đức Giêsu là Đấng Cứu thế đến “Đem
Tin Mừng cho người khốn khó, ân xá cho kẻ tù đày, cho người đui mù được thấy,
cho kẻ áp bức được tự do, loan báo năm hồng ân của Chúa” (Lc. 4, 18-19). Lòng
tin của bà giống như lòng tin của bà góa tại Sarepta thời tiên tri Elisa và
Naaman người Syri thời tiên tri Elisa.
Như vậy lòng tin của bà vào lòng thương của Thiên
Chúa, chứ không phải vào tài thao lược của một tướng quân như David. Bà kêu
khấn: “Xin dủ lòng thương tôi”. Chính vì tin vào lòng thương xót của Chúa, lòng
thương không giới hạn, vượt biên giới Israel mà bà đã đến với Đức Giêsu, dù bà
biết mình là dân ngoại và dù Người nói chỉ đến với chiên lạc nhà Israel.
Thứ đến, lòng tin mạnh thật của bà tỏ ra rất kiên trì
và khiêm tốn. Bà kiên trì cứ theo sau các Ngài đến nỗi môn đệ không thể chịu
đựng nổi nữa. Có lẽ các ông đã đuổi bà đi nhiều lần mà không xong, đành phải
xin Thầy bảo bà ấy đi đi. Nhưng bà quyết tâm kêu nài bằng được, đến nỗi Ngài
phải nặng lời xỉ vả theo thói dân Do Thái khinh bỉ dân ngoại coi họ như chó má:
“Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con”. Bà đang sụp lạy
trước mặt Người hơn con chó nằm chực chờ vụn bánh trên bàn chủ rơi xuống, nên
không lạ gì bà đã thưa lại: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng lũ chó con lại được ăn
những vụn bánh trên bàn rơi xuống”. Thật đáng kinh ngạc! Không ai trong dân Israel
Lòng tin khiêm tốn mạnh thật của bà đã sai khiến được
lòng thương của Thiên Chúa: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật, bà muốn sao thì
được vậy”. Ngay lúc đó con gái của bà được khỏi quỷ ám.
Lạy Chúa, xin cho con biết noi gương lòng tin mạnh
mẽ, kiên trì, khiêm tốn sâu thẳm của bà dân ngoại xứ Canaan .
Con đã quá quen với ơn phúc tràn đầy của Chúa, đúng là “gần chùa gọi bụt bằng
anh”. Xin đánh thức lòng con biết nhiệt tâm tin mạnh mẽ vào lòng thương xót vô
bờ của Chúa, biết luôn luôn sấp mình trước tôn nhân hiền từ của Chúa để van
nài: Lạy Chúa, xin cứu con như cứu lấy con bà Canaan
xưa khỏi bị khổ sở của quỷ ám.
18. Người ngoại ở cửa bên cạnh.
Glady bị mù
từ lúc mới sinh. Vậy mà cô đã nhập trường Đại Học. Cô có thể tìm đường đi bất
cứ chỗ nào trong khu vực nhà trường mà không cần ai giúp đỡ, trừ khi cô đi vội
vàng. Thế rồi có một cô gái cần giúp đỡ. Một đêm điện bị cúp. Phòng ngủ tối đen
như mực. Các cô sờ soạn tìm lối đi, vấp ngã và va chạm ở những dãy hành lang.
Nhưng Glady ở đúng trong môi trường của mình. cô sống trong bóng tối luôn mãi
nên cô có thể dẫn các bạn của cô an toàn chắc chắn đi mọi chỗ họ muốn tới.
Glady thực sự hình thành chính mình đêm đó.
Tin Mừng hôm nay nói về người đàn bà khác gặp cản trở
và đã hình thành chính mình khi gặp Chúa Giêsu. Người đàn bà Canaan
gặp cản trở vì phải là người Do thái. Bà ấy thuộc về một dân tộc không những là
dân ngoại, nhưng từ lâu còn là địch thù của dân được Thiên Chúa tuyển chọn. Thế
mà bà cứ kêu to nài xin cứu chữa con bà bị quỉ ám.
Bà mẹ ở Canaan này
là người dân ngoại. Bà ấy biết ít hay không biết gì về Đấng là Thiên Chúa thật.
Tuy nhiên, rõ ràng là bà đã nghe biết những phép lạ của Chúa Giêsu, bà lớn
tiếng: “Lạy Ngài là con vua David, xin thương xót tôi”. Tóm lại, bà mẹ này
không tin rằng Chúa Giêsu là Thiên Chúa, nhưng bà tin Ngài là một người khác
thường và có quyền năng tuyệt vời.
Các môn đệ muốn đuổi bà ấy đi, còn Chúa Giêsu thì
thoái thác. Nhưng bà mẹ khôn ngoan và kiên trì này không thất vọng. Bà kêu lớn
tiếng: “Lạy Ngài, xin giúp tôi”. Bà ấy biện hộ rằng: bà thỏa mãn với những mảnh
bánh vụn chứ không cần phải là được cả năm chiếc bánh. Chúa Giêsu khen ngợi
lòng tin của bà và đã chữa lành con gái bà ngay tức khắc.
Cũng có hơn một tỷ người như bà mẹ này trên thế giới.
Ngay ở Hoa Kỳ, dù rằng 90% tuyên bố rằng: họ tin vào Thiên Chúa mà chỉ 50%
chính thức lưu tâm đến Thiên Chúa. Dĩ nhiên chúng ta phải lưu tâm đến hàng
triệu người không được gặp Chúa Kitô. Nhưng tôi muốn làm tiêu tan về cá nhân,
như bà mẹ ở Canaan, họ không thuộc về gia đình Thiên Chúa nhưng như bà, họ rộng
mở đối với Chúa Kitô và Giáo Hội của Ngài.
Mỗi người chúng ta biết một vài người hay gia đình,
một người láng giềng, một người bạn công nhân, một người quen thuộc, xem ra họ
ít hay không lưu tâm tới Thiên Chúa. Họ không phải là người xấu đâu. Thực vậy,
họ có thể có đức tính tự nhiên trổi vượt, như tính chân thật, sự ân cần. Nhưng
họ là nhưng người xa lạ đối với Chúa Kitô.
Chúng ta có thể làm được nhiều điều cho họ, chân
thành và đều đặn xin Chúa Kitô lôi kéo họ về cùng Ngài. Các bạn hãy dâng thánh
lễ này, hãy nói về họ với Chúa Giêsu khi hiệp lễ, hãy giới thiệu cho họ những
sách báo công giáo, hãy mời họ tham dự một vài buổi lễ đặc biệt như lễ Giáng
sinh, phục sinh, nhất là các bạn hãy tỏ cho họ thấy rằng: Chúa Kitô có ý nghĩa
rất lớn đối với các bạn. Ngài cũng có ý nghĩa rất lớn đối với họ. Ngài đã đổ máu
ra vì mọi người. Các bạn đừng đẩy người ngoại đi như các tông đồ làm. Hãy đem
họ lại cùng Chúa Kitô.
Xin Chúa chúc lành cho các bạn.
19. "Này bà, bà có lòng mạnh tin".
(Suy niệm của Lương
Văn Liêm – Don Bosco)
Trong thư gởi cho giáo đoàn Rôma, Thánh Phaolô đã
nhắc nhở: “Người Do thái muốn nên công chính, nhưng không thực hiện được bởi họ
tìm cách nên công chính nhờ luật, những người ngoại họ nên công chính được là
vì họ tin” hoặc “Đức tin là bằng chứng cho những gì anh em
không thấy, là bảo chứng cho những gì anh em trông đợi”
Quả thật nhờ lòng tin, người đàn bà xứ Canaan cứu được người con gái bà bị quỷ ám đã nhiều năm
phải sống trong tình trạng rất khổ sở, đức tin của bà đã được chính Đức Giêsu
khen “Bà có lòng tin mạnh thật”. Nhưng lòng tin mạnh mẽ của bà do đâu và vì
đâu? Với những suy nghĩ hạn hẹp mình viết lên đôi dòng cảm nghĩ do đâu và vì
đâu, mong được sự đóng góp của tất cả các bạn trẻ.
Đức tin mạnh nhờ lắng nghe và đi tìm.
Xứ Canaan là nơi mà người Do thái xưa kia cho là dân
ngoại, không hề biết đến Thiên Chúa, nếu có biết thì cũng chỉ thoảng qua. Người
đàn bà xứ Canaan chắc chắn không biết Đức Giêsu xuất thân từ đâu và cũng không
thể nào biết Đức Giêsu có một quyền năng siêu phàm cải tử hoàn sinh, là thần y
chữa bá bệnh để rồi tự tìm đến với Chúa, có phải chăng bà đã nghe những người
Do thái truyền miệng cho nhau về Đức Giêsu, từ lắng nghe, bà cất bước đi tìm để
rồi những cố gắng của bà đã được toại nguyện. những diều đó đều khởi đi từ
Thiên Chúa, Ngài đã gieo vào lòng con người từ khai thiên lập địa, khi con
người biết lắng nghe và cất bước đi tìm Ngài sẽ tỏ lộ cho mọi người biết Ngài
qua mọi sự việc, biến cố.
Đức tin mạnh khởi đi từ tình yêu.
Vào thời cựu ước ông Áp-ra-ham đã yêu mến Đức Chúa
hết lòng và khởi đi từ tình yêu đó mà ông đã tin tưởng tuyệt đối vào Thiên Chúa
và trở thành Cha già các dân tộc tin vào Thiên Chúa. Mẹ Maria cũng một lòng yêu
mến Thiên Chúa một cách tuyệt đối, cũng chính tình yêu đó, Mẹ Maria đã tin
tuyệt đối vào lời mời gọi Mẹ cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa
điều này đã được chính Bà Ê-li-sa-bét chúc mừng Mẹ “Em thật có phúc vì đã tin
những gì Thiên Chúa thực hiện nơi em”
Nói về người đàn bà xứ Ca-na-an trong Tin Mừng hôm
nay, cũng khởi đi từ tình yêu nhưng không phải tình yêu của bà dành cho Thiên Chúa
vì bà có biết Đức Giêsu là Chúa đâu, bà yêu người con gái của mình, đó là giọt
máu của bà, là niềm vui của bà trong cuộc sống “con đau mẹ cũng đau”, chính cái
đồng cảm trong tình yêu mẫu tử, bà đã mạnh dạn đến để xin cùng Đức Giêsu chữa
cho con bà và chính tình yêu đó thúc đẩy bà tin Chúa sẽ thực hiện điều bà mong
ước là cho con gái được khỏe mạnh. Từ tình yêu dành cho con dẫn đến lòng tin,
bà đã được Chúa đáp trả.
Đức tin mạnh khởi đi từ sự khiêm nhường.
Bắt nguồn từ sự lắng nghe, đi tìm, đồng thời kết hợp
với tình yêu dành cho người con thúc đẩy, người dàn bà xứ Canaan đã đặt niềm
tin vào Đức Giêsu. Ngoài những điều đó bà còn tỏ ra rất khiêm nhường, khiêm
nhường lắng nghe những lời miệt thị của người Do thái, khiêm nhường khi chính
Đức Giêsu lặng im với lời van xin, khiêm nhường chịu đựng khi các tông đồ nói
bà nhiều lời và khiêm nhường chấp nhận mình chỉ là con chó con dưới bàn ăn của
chủ. Chính nhờ lòng tin trong sự khiêm nhường đó mà bà đã được thỏa lòng mong
ước.
Đức tin mạnh khởi đi từ lòng kiên nhẫn
Thánh Mátthêu đã trình thuật một cách tỉ mỉ về sự
kiên nhân của người đàn bà xứ Ca-na-an: Lần đầu bà van xin, Chúa như vờ không
nghe thấy. Lần hai chính các môn đệ thưa với Chúa nhưng chúa đáp lại với các
môn đệ một cách như vô tình “Thầy chỉ được sai lạc nhà Israel
“Không thể lấy bánh của con mà ném cho chó” với lòng
kiên nhẫn bà đã đáp lại “Nhưng thưa Ngài! Chó con cũng được thừa hưởng những
miếng bánh vụn từ bàn ăn rơi xuống”. Quả thật điều bà xin với Chúa rất chính
đáng và đó cũng là những lời giáo huấn của Đức Giêsu, bà không xin cho chính
bà, bà xin cho người con đang rất cần tình yêu liên đới của mọi người và cũng
từ nơi Chúa. nếu không có sự kiên nhẫn liệu bà ta có được những điều mình mong
ước ngay lúc hiện tại và tương lai? Chính do lòng kiên nhẫn bà đã thành công
một cách mỹ mãn đem lại cho chính bà niềm vui, đem lại cho con gái bà một sức
sống mới và đem lại vinh quang cho Thiên Chúa qua Đức Giêsu
Cầu nguyện
Lạy Chúa! Chúng con cảm tạ vì Chúa đã ban nhưng không
Đức tin cho chúng con, nhưng vì thiếu lắng nghe, đi tìm, thiếu tình yêu, thiếu
sự kiên nhẫn mà đức tin của chúng con không đủ mạnh vì thế mà lời cầu nguyện
của chúng con chưa thấu đến tai Chúa, giữa cuộc sống đầy những cám dỗ, sóng gió
tứ bề luôn phủ lấp cuộc đời chúng con.
Xin cho chúng con có được sự lắng nghe qua lời của
Chúa, qua lời mời gọi, giáo huấn của các bậc bề trên, biết đi tìm Chúa mọi lúc,
mọi nơi, luôn có một tình yêu như Chúa đã yêu chúng con và cuối cùng xin cho
chúng con có lòng kiên nhẫn, chờ đợi Chúa trong đời sống cầu nguyện. Nhờ đó mà
chúng con có được sự bình an, niềm vui của Chúa và giúp chúng con luôn làm sáng
danh Chúa trong đời sống thường ngày. Amen.
20. Suy niệm của Lm Đinh Minh Tiên.
"Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao
thì sẽ được vậy."
1/ Thái độ kiên trì của người đàn bà Dân Ngoại: Trong cuộc đời hành đạo,
Chúa Giêsu rất ít ra khỏi lãnh thổ của Palestine
Người đàn bà Canaan
này phải đương đầu với ít nhất 3 thử thách lớn như sau:
Nạn kỳ thị chủng tộc: Người
Do thái khinh thường những người Dân Ngoại, họ không muốn có bất cứ liên hệ gì
với Dân Ngoại cả. Bà phải can đảm lắm mới vượt qua được bức tường kỳ thị chủng
tộc này.
‚Các môn đệ coi Bà như một
gánh nặng cần trút bỏ càng sớm càng tốt: Thấy Chúa Giêsu không đáp lại một lời,
các môn đệ thưa với Ngài: "Xin Thầy bảo Bà ấy về đi, vì Bà ấy cứ theo sau
chúng ta mà xin mãi!" Chúa Giêsu tỏ thái độ cho các môn đệ và cho cả Bà:
"Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel
ƒSo sánh Bà với chó: Đây có
lẽ là một thử thách to lớn nhất về đức tin. Nhiều nhà chú giải có khuynh hướng
làm dịu lại bằng cách đề cập tới chó nhà hay chó con; nhưng điều chính yếu là
con người phải làm chứng cho đức tin cho dù bị xỉ nhục. Hãy nghe lời Bà đối
thoại với Chúa Giêsu:
Bà ấy đến bái lạy mà thưa Người rằng:
-
"Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi!"
Người đáp:
-
"Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó
con."
Bà ấy nói:
-
"Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn
những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống."
2/ Sự ngạc nhiên của Chúa Giêsu: Lời đối đáp của Bà nói lên
một sự thật: mặc dù không được ăn bánh dành cho con cái, nhưng "lũ chó con
cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống." Tuy Chúa Giêsu không
trực tiếp rao giảng cho Dân Ngoại, nhưng Ngài đang huấn luyện các môn đệ để làm
việc đó. Trong Kế Hoạch Cứu Độ của Thiên Chúa, Ngài muốn chọn dân Do thái trước
khi bành trướng ơn cứu độ đến tất cả Dân Ngoại.
Vì Bà biểu lộ đức tin cách vững chắc, nhiệt thành, và
khôn ngoan; nên Đức Giêsu trả lời Bà: "Này bà, lòng tin của bà mạnh thật.
Bà muốn sao thì sẽ được vậy." Từ giờ đó, con gái bà được khỏi.
ÁP DỤNG TRONG
CUỘC SỐNG:
-
Chúng ta phải trải qua gian khổ trước khi đạt tới vinh quang
Nước Trời. Nếu chúng ta cùng chịu gian khổ với Đức Kitô, chúng ta sẽ cùng thống
trị vinh quang với Ngài.
-
Chúng ta phải nghe lời Đức Kitô để đi qua đường hẹp; vì
đường rộng rãi thênh thang chỉ dẫn tới diệt vong. Cuộc đời chúng ta có thể ví
như cuộc đời con cái Israel
21. Chú giải theo Fiches Dominicales.
ĐỨC TIN CỦA
NGƯỜI ĐÀN BÀ CANAAN
VÀI ĐIỂM CHÚ
GIẢI:
1) Một cử chỉ
tượng trưng xảy ra ở ngoài biên giới…
Đám đông dân chúng theo Chúa trong hoang địa Đức
Giêsu đã nhân 5 ổ bánh và 2 con cá lên nhiều đến dư dật (Chúa nhật thứ l8). Rồi
Người bắt buộc các môn đệ lên thuyền và chèo sang bờ bên kia trước. Trong khi
đó Người rút lui lên núi cầu nguyện một mình. Rồi sau đó Người đã đến nhập bọn
với họ, bằng cách đi trên mặt biển, lúc thuyền của họ đang bị sóng gió dập vùi
(Chúa nhận 19). Giờ đây, các biệt phái và ký lục đến từ Giêrusalem chất vấn
Người về chuyện các môn đệ Chúa không giữ luật thanh sạch, pbá tục lệ của tổ
tiên. Đức Giêsu đặt lại các lề thói của tổ tiên vào đúng chỗ, nghĩa là các tục
lệ đó phải phục vụ các giới răn của Thiên Chúa. Đức Giêsu quả quyết rằng sự
thanh sạch của một người không lệ thuộc vào những thực hành, cho dù nó hợp pháp
và theo truyền thống đến đâu chăng nữa, nhưng chỉ lệ thuộc vào hành động, phản
ảnh nội tâm sâu xa nhất của người đó, phản ánh con tin của họ. Điều đó dẫn đến
việc gặp gỡ người đàn bà Canaan ngoài giáo.
Sau cuộc tranh luận về chuyện "sạch" và
"dơ", Đức Giêsu lui về miền Tyrô và Siđon Canaan ,
để chỉ rõ ý nghĩa cái hố sâu không thể vượt qua giữa họ và thế giới Do Thái.
Địa danh cổ kính này dùng để chỉ miền đất mà dân Hipri đã đánh chiếm làm lãnh
thổ của mình. Người phụ nữ ấy thuộc về "kẻ ngoại" những kẻ “dơ",
những dân mà dân Do Thái coi khinh như những "con chó". Còn tệ hơn
nữa, bà thuộc một dân tộc mà người Do thái chính thống tránh xa hơn các dân
khác, mà từ thời cha ông họ đã thề nguyền giữ mối thù truyền kiếp. “Lạy Chúa,
xin thương xót tôi" bà ấy van xin, trong khi kêu Đức Giêsu bằng danh hiệu
"con vua Đavit". Trước hết Đức Giêsu làm thinh. Nhưng rồi bị các môn
đệ nài ép đuổi người đàn bà vẫn đeo đẳng kêu van ấy Người nhắc đến sứ mạng của
Người là chỉ được sai đến với những "chiên lạc của nhà Israel" mà
thôi. J. Radmakers giải thích: "Câu đáp của Đức Giêsu am hạp hoàn toàn với
bài diễn từ khai mạc sứ mạng của Người (câu 10,6). Ơn cứu độ của Thiên Chúa
phải đi theo con đường lịch sử và địa lý trước, sau đó mới tới toàn thể các dân
nước và lan rộng ra tới tận cùng thế giới" ("Au fil de Evangile selon
St Matthieu", trang 211).
"Lạy Ngài, xin hãy đền cứu giúp" người phụ
nữ một lần nữa sấp mình trước mặt Chúa và kêu cầu theo lời kinh phụng vụ. Đức
Giêsu bấy giờ nói trắng ra rằng: Người không thể lấy bánh của con cái - là của
dân Do Thái, dân của Lời hứa - để ném cho con chó nhỏ. Tuy câu nói "chó
nhỏ" thì đã nhẹ bớt ý khinh dể, nhưng câu nói vẫn còn mang vẻ sỗ sàng.
Người phụ nữ không phật lòng trước câu nói đó, bà còn dùng chính lời đó để đáp
lại Chúa một cách tinh tế. "Đúng vậy thưa Ngài, nhưng những con chó nhỏ
cũng được ăn những miếng bánh vụn rơi xuống từ bàn ăn của chủ”. Cl. Tassin giải
thích: Bà ấy nhìn nhận rằng dân Israel theo lịch sử thánh được ưu tiên, họ là
"chủ”, còn bà là dân ngoại, bà chỉ cầu được những "miếng bánh
vụn" trong sự tuyển chọn mầu nhiệm của Thiên Chúa (L'evangile de Matthieu
Centurion, trang 167).
Đức tin mãnh liệt ấy đã gây nên sự ngỡ ngàng nơi Đức
Giêsu. “Bánh” Lời Chúa bị người Do Thái khước từ, vậy mà người đàn bà này, một
người ngoại giáo, một người xa lạ, một người "dơ" đối với con mắt Do
Thái, đã chấp nhận và chấp nhận với đức tin vững vàng. Chúa liền kết luận
"Hỡi bà, đức tin của bà thật to lớn bà muốn sao thì được vậy. Đức Giêsu đả
phá mọi cấm cản, dẹp tan mọi loại trừ để ban cho bà điều bà ta xin, đó là con
bà được lành.
2) Báo hiệu
một Tin Mừng không biên giới
Tác giả Matthêu thuật lại câu truyện người đàn bà Canaan này có ý nhắm những người Kitô hữu gốc Do Thái.
Những người này tuy bị người đồng bào ruồng rẫy, nhưng họ cũng vẫn cảm thấy
lòng nghi kỵ mãnh liệt đối với những Kitô hữu gốc dân ngoại, những người đón
nhận Tin Mừng và gia nhập Hội Thánh ngày càng đông.
Đặt cuộc gặp gỡ này vào trong khung cảnh "bẻ
bánh", tác giả như muốn làm sáng tỏ giáo lý Tin Mừng về sự cách biệt giữa
người "sạch" và người "dơ" từ nay không còn nữa. Từ nay
điều kiện duy nhất để được ngồi vào bàn tiệc Hội Thánh đề ra cho dân ngoại, và
nhận "bánh của con cái" là lòng tin vào Đức Giêsu.
Từ một thái độ ban đầu của Đức Giêsu xem ra Ngài chỉ
chịu chết để cứu chuộc những người thuộc dân tộc tuyển chọn, Matthêu đà dẫn đến
bài học về phái độ cởi mở trong truyền giáo. Cl. Tassin viết: "Đức Giêsu
thật đã thi hành sứ vụ cứu thế đối với dân Israel
Cuộc tranh luận giữa nhưng Kitô hữu gốc Do Thái và
Kitô hữu gốc dân ngoại đã tắt từ lâu. Nhưng trong Hội Thánh vẫn còn âm ỉ cơn
cám dỗ đối nghịch giữa những người thuộc các chủng tộc khấc nhau: cám dỗ giả
điếc làm ngơ trước những kêu gọi đến từ những nước xa xôi; cám dỗ cuộn tròn
trong vỏ ốc của mình; cám dỗ trốn tránh mạo hiểm và khước từ mở rộng cửa để đón
những cơ may. Do đọc lại đoạn Tin Mừng Matthêu hôm nay câu truyện người phụ nữ Canaan mời gọi Hội Thánh hãy tìm ra trong lịch sử của
mình niềm hứng khởi và sức mạnh cần thiết để trung thành với sứ mạng toàn cầu
và liên tục tự vượt thắng chính mình.
BÀI ĐỌC THÊM:
1/ “Đức tin phá đổ mọi rào cản”.
Người ta không biết tên bà, người ta gọi bà là
"người phụ nữ Canaan ”. Tuy nhiên bà giữ
một vai trò độc đáo Đức Giêsu và các môn đệ vừa vượt ranh giới, bởi vì tình
hình căng thẳng ở Galilê: Dĩ đào vi thượng mà. Họ đi về hướng Bắc, đến Tyr và Sidon Israel Israel Canaan . Khi có cuộc tranh luận xem có cần phải theo đạo
Do Thái để theo chân Đức Giêsu không, thì người ta nhắc lại kỷ niệm này. Tại
sao Đức Giêsu khen ngợi người phụ nữ Canaan ?
Chính là vì đức tin kiên trì của bà. Nhìn bà, chúng ta cùng khám phá ra rằng
chúng ta cần phải học hỏi người khác, đôi khi cần chúng ta phải bỏ đi cái nhìn
hẹp hòi của ta, và nhận ra rằng Thiên Chúa Cha đến từ nơi khác.
2/ “Đức tin của môt người phụ nữ ngoại
Người phụ nữ Canaan
tuy biết rằng những người Do Thái mà bà đang khẩn cầu này nhìn bà cách kinh tởm
vẫn cứ nài nỉ dai dẳng. Các môn đệ, những người rất tôn trọng truyền thống, gợi
ý với Thầy mình: Xin Thầy làm phép lạ cho bà ấy đi, để chúng ta được yên. Đây
là cuộc gặp gỡ do Chúa quan phòng xếp đặt. Vì lòng kiên trì của người phụ nữ sẽ
thắng thái độ thinh lặng "theo luật" của Đức Giêsu. Nào Người sẽ giữ
thái độ khép kín trong bốn bức tường định kiến của dân tộc Người chăng? Nhưng
vị tiên tri Nagiarét đã phản ứng một cách bất ngờ và gây sốc biết bao. Bằng chỉ
một lời, Đức Giêsu đã quét sạch mọi cấm kỵ, mọi luật lệ, mọi quy ước do những
con người nhỏ nhen tạo ra, và bắt đầu một cuộc đổi đời mà sẽ trở thành cuộc
hiệp thông giữa mọi người.
Đứng trước nhóm biệt phái tức tối và nhóm môn đệ bàng
hoàng, Đức Giêsu đã trân trọng lời của một phụ nữ, trân trọng đức tin của một
người ngoại đạo, thái độ chứng tỏ cho mọi người thấy tâm hồn cao thượng và lòng
tin tương sâu xa của bà. Bà nhận được phép lạ như lòng mong ước, đồng thời nhận
được tình bạn của vị tôn sư, điều mà bà không dám nghĩ tới.
Giờ đây, người "dơ" trở nên mẫu mực cho
người "sạch". Người mà dáng lẽ phải bị ruồng bỏ giờ đây được đón
tiếp, người đáng lẽ bị nguyền rủa giờ đây được chúc mừng. Người phụ nữ Canaan bị các môn đệ khinh bỉ, giờ đây được sư phụ của họ
tôn vinh. Người khách lạ trở nên người thân thuộc, và "con chó nhỏ"
được ngồi vào bàn ăn của Chúa. Sát bên Người. Chúng ta cũng có những phụ nữ Canaan , những con chó nhỏ. Tinh thần Ghetto (pháo đài) về
giai cấp, địa vị luôn rình rập ta. Tính tự cao tự đại khiến ta nghi kỵ ra mặt,
khinh bỉ người khác không giấu giếm, hoặc kiêu căng nghĩ mình là trên hết.
Nhưng nhiều khi những "con chó nhỏ" giúp ta nhảy qua rào cản của bè
phái để mở ra đón nhận sự phong phú từ người khác, và mở ra đón nhận tình huynh
đệ toàn cầu. Đâu là những "người khách lạ" khi chúng ta tham dự tiệc
Thánh Thể?
22. Chú giải của Noel Quesson.
RA KHỎI
ĐÓ, ĐỨC GIÊSU LUI VỀ
Chúng ta đã nhận thấy, vào cuối
cuộc đời Người, Đức Giêsu "rút lui", "lánh mặt" ở vùng đất
của dân ngoại. Đã hẳn có nhiều lý do được đưa ra. Dẫu sao, đây là một khúc
quanh trong sứ vụ của Người. Từ khi hóa bánh ra nhiều, Đức Giêsu cảm nhận một
cách xót xa sự hiểu lầm của dân chúng. Thật ra họ không biết sứ mạng thật của
Người.
Từ nay, Người tránh họ, để
chuyên tâm đào tạo nhóm nhỏ các môn đệ. Vả lại, như mỗi người trong chúng ta,
Người không tránh khỏi sự mệt mỏi thể xác và tâm lý, và Người cảm thấy nhu cầu
được yên tĩnh, nghỉ ngơi, cầu nguyện, xa khỏi các đám đông.
Đức Giêsu lui về miền Tia và
Xiđon, thì này có một người đàn bà Canaan, ở miền ấy đi ra, kêu lên rằng...
Vậy để được yên tĩnh, Đức Giêsu
phải vượt qua một biên giới. Và này Người đi dọc theo bờ biển tuyệt đẹp miền
nam xứ Libăng với những vách đá màu vàng chạy xuôi ra Địa Trung Hải, và những
vườn cây ăn trái xum xuê.
Vùng đất này, lẽ ra là một ốc
đảo bình yên lại thường bị các cuộc chiến huynh đệ tương tàn làm xáo động. Tại
đây, Đức Giêsu gặp tôn giáo ‘thờ thần’ của dân ngoại. Tia và Xiđon không còn
nằm trong phần đất của Israel. Đó là hai thành phố cảng thương mại lớn, có cư
dân hỗn hợp. Nhưng danh tiếng của Đức Giêsu đã vượt qua biên giới. Và đây là
một phụ nữ mà Matthêu giới thiệu rõ ràng là "người đàn bà Canaan" để
nhắc chúng ta nhớ lại những kẻ thù đầu tiên của Israel đã tiến vào Đất Thánh.
Người đàn bà ấy đang kêu lên...
“Lạy Ngài là con vua Đavít, xin
rủ lòng thương tôi? Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm!"
Theo thói quen thường có,
Matthêu cho lời cầu xin của người đàn bà một phong cách hoàn toàn "phụng vụ”:
Lạy Ngài, xin rủ lòng thương tôi" dịch chính xác ra tiếng Hy-lạp là:
"Kyrie éléisòn mé". Về chữ "Con vua Đa-vít" đây rõ ràng là
một tước hiệu của Đấng Mêsia.
Vậy quả là một nghịch lý đáng
kinh ngạc: Đức Giêsu vừa có một cuộc tranh luận, khi còn ở trên đất Israel, với
các kinh sư và Pharisêu từ Giêrusalem đến (Mt 15,1-20); và chính trong vùng đất
ngoại bang này, Người nhận được một lời cầu nguyện của đức tin do một người đàn
bà. Đức Giêsu sẽ đón nhận lời cầu nguyện tốt đẹp, chân thành và cảm động ấy như
thế nào, Người đã từng nói: “Anh em cứ xin thì sẽ được… cứ gõ cửa thì sẽ được
mở cho" (Mt 7,7).
Nhưng Người không đáp lại một
lời.
Lạy Chúa Giêsu, tại sao Người
không đáp lại lời cầu xin của một người mẹ đáng thương trong cảnh khốn khố? Tuy
nhiên đó là một lời cầu xin rất tinh tuyền: bà xin Ngài "cứu con gái bà
khỏi bị quỷ ám”. Lạy Chúa tại sao Ngài dường như rất hay im lặng khi chúng con
cầu xin sự giải thoát chúng con, và giải thoát những người mà chúng con yêu
mến?
Tạm thời trong lúc chờ đợi lịch
sử chấm dứt sẽ soi sáng thêm cho chúng ta, có lẽ chúng ta nhớ lại ràng Đức
Giêsu thường rất dè dặt trong việc làm phép lạ. Người không muốn bị coi như một
người chuyên làm các phép lạ.
Một cách bình thường, Thiên Chúa
để cho các quy luật của vũ trụ diễn ra và Người không muốn làm ngược lại bất cứ
lúc nào. Những lần chữa bệnh hay làm phép lạ nào đó mà Đức Giêsu đã thực hiện
thì không nhiều và trước tiên luôn luôn là những "dấu chỉ". Nhưng mọi
“dấu chỉ" đều mơ hồ và đều phải được giải thích. Nhiều người Pharisêu
khinh thường những phép lạ của Đức Giêsu bằng cách cho rằng các phép lạ ấy
thuộc quyền lực của ma quỷ (Mt 12,24)... còn với các đám đông, các phép lạ ấy
thường chỉ ở trong bình diện của thầy trị bệnh và thầy pháp, điều này khiến
Người phải chạy trốn (Mt 14,22) đến nỗi. Đức Giêsu thường cấm người ta nói ra
những phép lạ Người làm (Mc 1,34-44; 7,36; 8,26; 9,9).
Các môn đệ lại gần xin với Người
rằng: "Xin Thầy bảo bà ấy về đi, vì bà cứ theo sau chúng ta mà kêu mãi”.
Rõ ràng đây là một giải pháp dễ
dãi. Nhưng như thế chẳng phải là làm ngưng mọi cuộc đối thoại đó sao? Người ta
thoát khỏi sự phiền phức. Thế là xong. Rồi người ta được yên tĩnh.
Chúng ta cũng thế, như các Tông
đồ, chẳng phải chúng ta cũng thường đi đến một thái độ cuối cùng như thế, và do
đó cắt đứt mọi dự định trao đổi đó sao?
Người đáp: “Thầy chỉ được sai
đến với những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi”.
Người bắt đầu không đáp một lời.
Rồi giờ đây một sự từ khước dứt khoát. Lạy Chúa, tại sao vậy? Tại sao Chúa nói
không với người đàn bà đang cầu xin Chúa? Tuy nhiên, chúng con biết rằng Chúa
có trái tim nhân hậu và hay chạnh lòng thương xót. (Mt 9,36; 14,14; 15,32).
Nhưng rõ ràng, trước sự khắt khe
này của Đức Giêsu chúng ta cảm thấy bị tổn thương.
Khi chúng ta biết được sự dịu
dàng của Đức Giêsu đối với những người nghèo, chúng ta không thể nghĩ rằng
những sự từ chối bề ngoài này không bao hàm một ý nghĩa. Chúng ta hãy thử vượt
qua cảm tưởng ban đầu để khám phá ý nghĩa bao hàm trong công thức: "Thầy
chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi". Bởi công
thức này, Đức Giêsu nói lại với chúng ta tình yêu của Người theo thánh ý Chúa
Cha: Người đã được Chúa Cha sai đến vì một nhiệm vụ chính xác và hạn chế. Mọi
đời sống con người được đóng khung trong không gian và thời gian. Người ta
không thể ở khắp nơi và làm mọi việc.
Đức Giêsu không tự mình quyết
định sứ mạng của Người: Người đã được sai đi. Chính Chúa Cha đã giới hạn môi
trường hoạt động trong phạm vi mà một con người có thể hoàn thành trong một
cuộc đời ngắn ngủi. Chúng ta cũng thế, thay vì bám víu những mơ ước của chúng
ta, chúng ta phải chấp nhận thân phận con người có giới hạn, bị gắn chặt vào
một nơi nào đó ngõ hầu làm tròn nhiệm vụ riêng của mình và chỉ có chúng ta mới
có thể làm được. Chúng ta luôn luôn bị cám dỗ mơ mộng đến một đời sống khác...
đời sống của những người khác?
Thật vậy Đức Giêsu, ngoại trừ
những cuộc du hành ít ỏi (và rất có ý nghĩa), hiếm khi Người ra khỏi biên giới
của xứ Palestine, Người dành phần chính của sứ vụ cho những người đồng hương Do
Thái của Người. Những người khác, các môn đệ, sẽ đi khắp thế gian (Mt 28,19),
nhưng chỉ sau khi Người đã dược trao toàn quyền trên trời tức là sau cái chết
và sự sống lại của Người (Mt 28,18).
Trong lúc này, Đức Giêsu bằng
lòng đảm nhận một cách khiêm tốn nhiệm vụ "nhỏ bé" giới hạn đã được
trao cho Người, và Người định nghĩa sứ mạng của Người khi tóm tắt lời tiên tri
tuyệt vời trong đó Thiên Chúa tự giới thiệu như một Mục Tử Nhân Từ, đích thân
đến để quy tụ và chữa lành những con chiên lạc (Ed 34,1-31). Nhưng dù bà mẹ
đáng thương có hiểu biết viễn cảnh lịch sử ấy… bà có bằng lòng không?
Bà ấy đến bái lạy mà thưa Người
rằng: “Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi!”
Ôi quả là một lời khẩn nài tuyệt
diệu! Thêm vào những lời đáp lại trước đó, câu này há chẳng phải là một lời đáp
lại lý do tại sao của chúng ta đó sao?
Những thử thách của đức tin,
những thử thách của việc cầu nguyện há chẳng phải là một sự thanh luyện đức tin
và làm tăng giá trị của sức mạnh cho sự cầu nguyện chân thực. Giữa người đàn bà
Canaan và Đức Giêsu có một quan hệ mầu nhiệm gây ngạc nhiên trong giây phút ấy:
theo vẻ bề ngoài, đó là mối quan hệ bị phá vỡ, một lời từ chối, một sự bỏ
rơi... nhưng bên trong những tấm lòng, chính những kh6 khăn của hoàn cảnh lịch
sử làm nẩy mầm một quan hệ sâu xa nhiều hơn giữa hai người. Cũng như thế, trên
núi; một đập nước dường như chận dòng nước lại… nhưng gây ra sự dâng lên cho
đến lúc tạo ra những điều kỳ diệu.
Còn chúng ta? Chúng ta có biết
giải thích những thử thách của chúng ta không? Thay vì để chúng ta bối rối bởi
những khó khăn, chúng ta có biết "nâng cấp" mối quan hệ của chúng ta
với Thiên Chúa không? Trước sự bền đỗ tuyệt diệu này của người đàn bà ngoại
giáo, Thầy chúng ta sẽ đáp lại gì?
Người đáp: "Không nên lấy
bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con”.
Quả là khắc nghiệt! Lạy Chúa,
Chúa vừa hóa bánh ra nhiều. Thế mà Chúa từ khước mẩu bánh nhỏ mà người đàn bà
nghèo khổ ấy cầu xin. Không thể như thế. Hãy đọc cho đến phần cuối của câu
chuyện này…
Bà ấy nói: “Thưa Ngài, đúng thế,
nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống".
Không để cho mình chán nản,
người đàn bà đã nắm lấy trái bóng và với sự hóm hỉnh, trả trái banh lại cho Đức
Giêsu. Nhưng Đức Giêsu thực ra đã chẳng muốn cứu giúp người đàn bà ấy hay sao?
Ở Phương Đông gọi một người nào đó là con chó là một sự nguyền rủa nặng nề.
Nhưng khi dùng chữ chó con Đức Giêsu muốn gợi ra tính chất của thú nuôi trong
nhà, chúng hoàn toàn thuộc về những thành viên trong nhà như các con cái.
Đức Giêsu đáp: "Này bà,
lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy". Từ giờ đó, con
gái bà được khỏi.
Rõ ràng đây là chỗ mà câu chuyện
phải đi đến. Một niềm hy vọng to lớn được mở ra xuyên qua Tin Mừng này nhờ đức
tin của người đàn bà ngoại giáo ấy. Nếu Đức Giêsu khiêm nhường giới hạn mình
nơi những con chiên lạc của nhà Israel thì ở đây, Người cho thấy rằng sứ điệp
và ơn cứu độ của Người là dành cho tất cả mọi người. Và chúng ta phải để cho
chính Tin Mừng tra vấn chúng ta. Tại sao tôi may mắn có được đức tin? Tại sao
tôi là một người có đặc ân, được ăn "bánh của con cái Thiên Chúa"? Có
phải tôi không quên, mà quên thì rất thường xảy ra, đám đông nhiều vô kể đang
chờ những mảnh vụn từ bàn ăn của Thiên Chúa? Mọi sự tuyển chọn của Thiên Chúa
cũng là một sứ mạng hoàn vũ…
Nếu Thiên Chúa chọn "một số
người", chính là để sai họ đi đến với mọi người khác. Israel là dân tộc
đầu tiên được chọn, phải là dân tộc đầu tiên tiếp nhận sự trung tín tuyệt vời
của Thiên Chúa với những lời Người hứa, không quên mục đích sau cùng: Mọi người
phải được cứu chuộc! “Toàn cõi đất đều là của Ta. Ta sẽ coi các ngươi là một
vương quốc tư tế"... cho những người khác (Xh 19,5-6).
23. Chú giải của Lm Vũ Phan Long.
NGƯỜI PHỤ NỮ CANAAN
1.- Ngữ cảnh
Trong các bản văn trước, ta thấy, sau khi Đức Giêsu
bị dân Nadarét loại trừ và Gioan Tẩy Giả bị chém đầu, Đức Giêsu đã hoàn toàn
tập trung vào việc giáo huấn các môn đệ; Người có chữa bệnh, nhưng không còn
ngỏ lời với đám đông nữa. Tuy nhiên, các tranh luận với người Pharisêu vẫn còn,
ngày càng gay gắt hơn. Đức Giêsu trách họ là đã thêm quá nhiều quy tắc vào Luật
Môsê khiến cho Luật này trong thực tế không còn giá trị nữa; cùng lắm chỉ một
số chuyên viên rất rành các truyền thống tiền nhân mới giữ được mà thôi. Đức
Giêsu phản ứng bằng cách đưa Luật Môsê trở lại với sự đơn giản ban đầu, để toàn
dân có thể tuân giữ.
Trong bản văn đi trước sát đoạn văn của chúng ta, Đức
Giêsu còn đi xa hơn. Trong một dịp tranh luận với người Pharisêu về món ăn
trong sạch và không trong sạch, dường như Người gợi ý là người ta có thể ăn mọi
thức mà chính Luật Môsê cấm! Thế mà điều này đã từng là một trong những lý do
gây chia rẽ Do Thái và Dân ngoại. Vậy Đức Giêsu dường như đang quay về với một
thái độ mềm dẻo hơn đối với Dân ngoại. Chính trong khung cảnh này mà ta đọc
được truyện "Người phụ nữ Canaan ".
Tác giả Mt trình bày cho thấy Đức Giêsu đã làm một phép lạ theo lời thỉnh cầu
của một phụ nữ ngoại giáo. Đứng trước sự cứng lòng tin của dân Người và sự
chống đối ngày càng gia tăng của giới lãnh đạo tôn giáo, phải chăng Đức Giêsu
đã quyết định bỏ mạc Israel
2.- Bố cục
Bản văn được bố trí thành những đoạn đối thoại với
Đức Giêsu, như những bậc đi lên tới một cao điểm:
* Mở: Hoàn cảnh (15,21);
1) Đoạn một: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu làm
ngơ = từ chối (15,22-23a);
2) Đoạn hai: Đức Giêsu và các môn đệ: Đức Giêsu trả
lời = từ chối (15,23b-24);
3) Đoạn ba: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu trả
lời = từ chối (15,25-26);
4) Đoạn bốn: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu
khen ngợi = đồng ý (15,27-28).
3.- Vài điểm
chú giải
- Đức Giêsu lui về miền Tia và Xiđôn (21): Ghi chú về nơi chốn
này có tính cách thần học. Tác giả Mt cho thấy Đức Giêsu tiếp xúc với Dân ngoại
cư ngụ trong vùng này. Cụm từ "Tia và Xiđôn" thường được dùng để gọi
vùng Dân ngoại cư ngụ ở về phía biên giới tây bắc Paléttina; nơi này cũng còn
được gọi là Phênikia. Dân Phênikia tự gọi mình là "dân Canaan", và
Cựu Ước cũng như Tân Ước đã lấy lại tên gọi đó.
- ở vùng ấy đi ra (22): Giải thích như BJ
(1998) rằng "ân huệ cuối cùng được Đức Giêsu ban cho người phụ nữ ngoại
giáo này rất có thể sẽ là trong đất Israel", hay như Bd CGKPV (2004):
"Mátthêu hình như muốn ngụ ý rằng, sở dĩ người đàn bà ngoại giáo biết
tuyên xưng Chúa Giêsu là Con vua Đavít là vì bà đã đi ra khỏi miền dân ngoại và
chỉ trong đất Ít-ra-en bà mới được Chúa thi ân" dường như có phần ép
nghĩa. Nhưng c. 21 lại cho hiểu rằng chính Đức Giêsu mới đi ra khỏi đất Israel Canaan
của vùng ấy...". Dịch như thế, thì hài hòa với câu trước (c. 21). TOB
(1994) dịch là "này đây một người đàn bà Canaan
đến từ đó...".
- Con vua Đavít (23): Vì danh tiếng Đức Giêsu đã lan tới các vùng
này, người ta biết các tên của Người. Do đó, không chắc là khi gọi Người như
thế, người phụ nữ đã tin Người là Đấng Mêsia. Rất có thể bà gọi Người như thế
là chỉ bắt chước người Do Thái. Tuy nhiên, lời kêu của bà cũng vẫn là một lời
trách gửi đến cho dân Do Thái vì họ đã không biết nhận ra Đức Giêsu là Đấng
Mêsia.
- Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của
nhà Ít-ra-en mà thôi (24): "Chỉ được sai đến" là một thái bị động thay
tên Thiên Chúa (= Thiên Chúa chỉ sai Thầy đến với...). Đức Giêsu nhắc lại một
bài sai rất phù hợp với các sấm ngôn nói rằng sẽ đến một ngày Yhwh đuổi các mục
tử giả hiệu ra khỏi Israel Israel Israel Israel " (ta probata... oikou Israêl) cũng
có thể là một thuộc-cách giải nghĩa (epexegetical genitive), và có nghĩa là
"những con chiên lạc là nhà Israel
- Chó con (26): Từ Hy Lạp kynarion ("chó con") là
dạng giảm nhẹ của từ kyôn ("chó"). Người Do Thái thường gọi Dân ngoại
là "chó" (Híp-ri keleb). Phải chăng Đức Giêsu dùng từ ở dạng giảm nhẹ
để giảm bớt tính khinh bỉ trong từ "chó"? Không chắc, bởi vì: 1)
Trong Hy Lạp koinê (bình dân), không chắc là dạng giảm nhẹ ấy có giá trị là một
sự giảm thiểu; 2) Ngôn ngữ A-ram không có dạng từ tương ứng với "chó
con". Do đó, hẳn là Đức Giêsu đã dùng từ A-ram truyền thống là kalơbâ'
(chó) để gọi Dân ngoại.
4.- Ý nghĩa
của bản văn
Phải chăng Đức Giêsu đã quyết định bỏ mạc Israel
Người phụ nữ đã thưa với Đức Giêsu: "Lạy Ngài là
Con vua Đavít, xin rủ lòng thương tôi" (c. 22). Khi nói" Xin rủ lòng
thương tôi", bà đã dùng ngôn ngữ Kinh Thánh lấy từ các Thánh vịnh (Tv 6,3;
9,14; 26,7; 30,10; 40,56; 85,.3; 122,3; v.v.). Đây là ngôn ngữ quen thuộc với
Hội Thánh. "Ngài/Chúa, kyrie", là danh hiệu các môn đệ và những người
cầu xin thường dùng để thưa với Đức Giêsu. Khi gọi Người là "Con vua
Đavít", cho dù đức tin của bà chưa rõ ràng, bà cho thấy bà đang quay về
với Đấng Mêsia của Israel Israel
Các môn đệ tìm cách đuổi bà ấy đi. Các ông đóng một
vài trò tiêu cực, giống như ở 14,15; 19,13. Các ông giải thích xấu tiếng kêu la
của người phụ nữ; các ông không nghe ra được nỗi cùng quẫn của bà, mà chỉ thấy
là bà đang đi theo nhóm và làm phiền bằng tiếng kêu la. Lời đáp của Đức Giêsu
nằm trong ngữ cảnh này: "Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của
nhà Ít-ra-en mà thôi" (c. 24); Người tuyên bố như vậy trước mặt các môn đệ
và trong hoàn cảnh dân Do Thái khép lòng lại trong thái độ cứng tin. Điều này,
chính Người đã một lần nói lên khi sai phái Nhóm Mười Hai (x. 10,6). Như thế Người
hỗ trợ cho việc dứt khoát từ chối người phụ nữ và còn cho thấy điều này thuộc
về lịch sử cứu độ. Nếu vậy, sau này khi Đức Giêsu truyền dạy các môn đệ đi đến
với muôn dân (28,18-20), điều này có nghĩa là có một sự thay đổi căn bản trong
chương trình của Thiên Chúa. "Các con chiên lạc của nhà Israel" không
phải chỉ là "các con chiên đen" tại Israel, nhưng có thể hiểu là toàn
thể dân Thiên Chúa mà Đức Giêsu được gửi tới. Câu trả lời của Đức Giêsu cho
thấy Người không dành cho người phụ nữ một chút quan tâm nào nữa. Thế nhưng bà
vẫn quay về Đức Giêsu và bái lạy Người (x. 8,2; 9,18). Một lần nữa, bà gọi
Người là "Ngài/Chúa, kyrie", và một lần nữa, bày nài xin Người với
những lời lấy từ các Thánh vịnh (Tv 43,27; 69,6; 78,9; 108,28). Một lần nữa, Đức
Giêsu từ chối bằng lời lẽ rất mạnh: "Không nên lấy bánh dành cho con cái
mà ném cho lũ chó con" (c. 26). Người muốn nói rằng Tin Mừng chỉ được nhắm
phân phát cho "con cái", tức là dân tộc Do Thái, những người thừa kế
lời Thiên Chúa hứa. Không chắc người phụ nữ hiểu được ý này, khi bà trả lời:
"Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên
bàn chủ rơi xuống" (c. 27). Có lẽ phải nói rằng bà tự gọi mình là
"chó" không phải là một sự khiêm nhường, nhưng là để bẻ lại Đức Giêsu:
Trong gia đình, nhưng con chó cũng được hưởng những mảnh vụn từ bàn chủ rơi
xuống. Dù bị từ chối nhiều lần, người phụ nữ vẫn không nản chí, bà vẫn tiếp tục
cầu xin. Thế là Đức Giêsu chấp nhận lời bà thỉnh cầu.
Đức Giêsu mô tả sự tin tưởng vô điều kiện của người
phụ nữ, được diễn tả bằng những lời xin được lặp lại liên tục, là
"lòng/đức tin" (x. 8,10.13; 9,22.29). Đức tin có nghĩa là người ta
không có bất cứ điều gì ngoại trừ sự tin tưởng đặt nơi Đức Giêsu. Câu truyện
kết thúc giống như truyện viên sĩ quan ở Caphácnaum. Lời thỉnh cầu không ngơi
nghỉ của bà đã được chấp nhận. Con gái bà được khỏi (c. 28).
Việc Đức Giêsu chấp nhận lời thỉnh cầu của bà trở
thành một lời gián tiếp kết án sự công chính và sự an toàn mà dân Do Thái nghĩ
là họ đang có, dựa trên truyền thống và tư cách thừa kế lời Thiên Chúa hứa cho
tổ phụ Abraham: họ không còn biết đón nhận ơn Thiên Chúa tuyển chọn trong đức
tin nữa. Còn bà Canaan , bà đã đạt được điều bà
muốn có, là bởi vì bà ở trước nhan Thiên Chúa trong tư thế chờ đợi khiêm tốn
như những người được nói đến trong các Mối Phúc. Bà đã tỏ ra như là một người
hành khất dưới chân Đức Giêsu, cứ không ngừng cầu xin, cứ hy vọng ngược lại mọi
hy vọng, giống như Abraham, như bà góa trong dụ ngôn Lc (Lc 18,1-8), như những
người biết dùng sức mạnh mà vào Nước Trời (Mt 11,12). Lời bà cầu xin chính là
hình thái cụ thể và sống động của niềm tin bà. Đức Giêsu thấy "lòng tin
của bà mạnh thật" (c. 28), bởi vì lòng tin của bà là trọn vẹn, nó cho thấy
một con tim không chia sẻ đang chờ đợi được no lòng thỏa dạ từ sự hào phóng của
Thiên Chúa, từ ý muốn của Chủ. Đồng thời, chính đức tin này càng cho thấy là sự
mù quáng và định kiến của dân Do Thái đối với Đức Giêsu thật thê thảm, vì họ đã
từ khước nhìn nhận Người là Đấng Mêsia, trong khi "con chó" ngoại
giáo này đã biết nhận ra Người là "Con vua Đavít" (c. 22). Sự tin
tưởng vô điều kiện đặt nơi Đức Chúa và Con vua Đavít cũng hàm chứa kinh nghiệm
cụ thể về sự chữa lành.
+ Kết luận
Truyện người phụ nữ Canaan hàm chứa hai khẳng định bề
ngoài mâu thuẫn nhau: sự tuyển chọn Israel Canaan để ghi nhận sứ
điệp cứu độ và hy vọng, nhưng cũng phải luôn đề phòng xu hướng duy tín hoặc
cuồng tín. Nếu bà ấy cuối cùng đã được Đức Giêsu lắng nghe, tác giả vẫn không
có ý nói rằng bất cứ ai có đức tin y như đức tin của bà thì luôn luôn đạt được
thành công như thế. Các mầu nhiệm của Thiên Chúa không phải bao giờ cũng trở
nên minh bạch khi con người thỉnh cầu Ngài.
5.- Gợi ý suy
niệm
1. Bản văn hôm nay cho hiểu
rằng tư cách của chúng ta là người đã được rửa tội không phải là một quyền để
chúng ta có thể phê phán hoặc khinh bỉ người khác. Tư cách này thật ra là một
ơn Thiên Chúa ban cho chúng ta. Riêng Ngài, Thiên Chúa không hề bị ràng buộc
vào bất cứ cấu trúc tôn giáo nào hay bất cứ tư cách nào của con người cả. Ngài
vẫn đang thấy có "lòng tin mạnh thật" nơi những người mà chúng ta coi
thường. Ngài vẫn có thể làm dấy lên một dân mới cho Ngài.
2. Bà Canaan này đã vượt qua
được mọi trở ngại, bằng sự kiên trì, bằng khả năng thuyết phục riêng của phái
nữ: nhẹ nhàng, bình thản, nhưng cương quyết. Bà đã vượt qua được các trở ngại
bằng trí thông minh đầy khiêm tốn, chứ không phải bằng sự ngạo mạn khiêu khích,
hoặc bằng thái độ quỵ lụy, hạ mình, cầu cạnh. Để làm được như thế, trước tiên
bà phải rất thương yêu đứa con của bà. Bà thương yêu đứa con nhỏ yếu đuối,
không có thể tự làm gì để cứu mình. Bà trở thành đại diện cho nó; bà cũng trở
thành đại diện cho những người không thể tự mình diễn tả ra vấn đề của họ. Bà
là phát ngôn viên của những người cô thế cô thân, những người yếu đuối. Bà hiểu
vụ việc của bà, bà xác tín bà có lý, bà chắc chắn là bà có quyền xin được cứu
giúp. Không phải bà chỉ muốn bày tỏ nguyện vọng của mình, còn đáp ứng thế nào
thì tùy Đức Giêsu; bà đã có cách xin khiến Đức Giêsu không thể từ chối được.
3. Không biết là bà có linh
cảm được rằng Đức Giêsu thế nào cũng chấp nhận lời bà thỉnh cầu chăng. Không
biết là bà có đã nghe biết nhiều về Đức Giêsu chưa. Không biết là bà có hiểu
biết phần nào nhân cách của Người chăng. Nhưng cách bà xin cho thấy là bà biết
là bà có thể cậy dựa vào Đức Giêsu. Dù sao người phụ nữ cũng có linh cảm sắc
bén hơn về con người, có cảm thức rất chính xác về từng con người họ gặp gỡ. Chắc
chắn bà này đã được hỗ trợ bằng sự linh cảm rất nữ tính này. Khi biết rằng bà
xin không phải cho bà, khi biết rằng con người mà bà đến gặp để thỉnh cầu là
con người có lòng nhân ái, thì bà chẳng có gì để sợ mất. Bà đã xin, xin mãi. Ta
có thể nhớ đến dụ ngôn Đức Giêsu kể về bà góa nhất định xin ông quan toà bất
nhân cứu xét cho vụ việc của mình ở chương 18 của Tin Mừng Luca. Dường như sự
kiên trì là một đức tính chủ yếu của phái nữ.
4. Dường như tôi dễ buông
xuôi trước một khó khăn dù bé nhỏ. Dường như tôi không có xác tín mãnh liệt về
ơn gọi của tôi để sống cho đến mức độ cuối cùng. Dường như tôi không có cảm
thức rằng số phận của người khác liên hệ đến cách tôi sống ơn gọi của tôi. Quả
thật, tôi lùi bước tức khắc khi vừa bị từ chối. Có mấy khi tôi kiên trì cầu xin
Chúa cho một người đã cậy nhờ tôi cầu nguyện cho đâu. Dường như tôi chẳng dám
lên tiếng cho những người cô thế cô thân, vì tôi sợ liên lụy đến tôi, tôi sợ
mất quyền lợi, mất chỗ đứng, mất sự tín nhiệm... Có khi chỉ nguyên nghĩ rằng
tôi chẳng đạt được kết quả gì đâu, là tôi đã cảm thấy tê liệt, chân tôi không
sao nhúc nhích được nữa rồi. Người phụ nữ Canaan
này, một người ngoại, cho tôi thấy rằng kiên trì là một nhân đức, bởi vì nó lay
chuyển được lòng của Thiên Chúa! Bà ý thức rằng bày tỏ nguyện vọng tốt lành,
nhất là để trợ giúp kẻ khác, thì không phải là chuyện xấu để phải cả nể, để
phải giữ kẽ, để phải nổi tự ái lên.
5. Hội Thánh sống giữa Dân
ngoại có nhiệm vụ công bố sứ điệp của Đức Giêsu cho họ: Đức Giêsu không giam
hãm Thiên Chúa bên trong biên cương của Israel Israel
24. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt.
CHỮA LÀNH CON
GÁI MỘT PHỤ NỮ CANAAN
CHÚ GIẢI CHI
TIẾT
"Ra khỏi đó, Chúa Giêsu lui đến miền Tyrô và
Siđôn”.
Đừng tìm cách xác định lộ trình của Chúa Giêsu từ chỗ ra khỏi đó, một thành ngữ
rất mơ hồ, đến miền Tyrô và Siđôn. Đúng hơn việc định vị này có một ý nghĩa
thần học: Matthêu muốn nói Chúa Giêsu tiếp xúc với lương dân sống trong các
miền ấy, nơi cũng có rất nhiều người Do thái ở. Thành ngữ Tyrô và Siđôn, theo
cựu truyền, chỉ vùng đất của dân ngoại dọc theo biên giới bắc-đông bắc của
Palestine, mà ta cũng còn gọi là xứ Phênixia. Dân Phênixia tự gọi mình là người
Canaan , và Cựu ước lẫn Tân ước cũng kêu họ như
vậy.
"Một phụ nữ Canaan...": Thành ra bà này không
phải là một người Do thái sống trong vùng ngoại đạo nhưng, như phần tiếp trình
thuật cho thấy, là một người ngoại đạo biết rõ hoạt động của Chúa Giêsu và có
lẽ cũng nhiễm ít nhiều niềm tin Do thái. Đừng quá ngạc nhiên khi thấy bà ta gọi
Chúa Giêsu là con Đavít: theo Mc 3, 8 danh tiếng Người đã vang nhanh đến các
vùng này. Thành thử khi gán tước hiệu đó cho Chúa Giêsu, không chắc bà tin
Người là Đấng Messia; có lẽ đúng hơn bà chỉ lặp lại điều đã nghe dân Do thái
trong vùng nói về Người; vì thế, niềm tin mà Chúa Giêsu thán phục ở c. 28 đúng
ra là chính niềm tin được biểu lộ trong câu đáp đầy khiêm tốn ở c.27, nơi người
đàn bà Canaan minh nhiên công nhận, dù là ngoại giáo, quyền ưu tiên được cứu
rỗi của Israel.
"Ra khỏi vùng đó... ": BJ dịch ra như thế các
chữ Hy lạp apo ton horion ekeinon exelthousa và còn ghi chú thêm: "ân huệ
mà cuối cùng Chúa Giêsu đã ban cho bà ngoại giáo ấy cũng chỉ được ban trong đất
Israel Israel Galilê , Syria Canaan ở vùng đó...". Cách dịch này ăn khớp hẳn với
câu trước vậy (c. 21).
“Ta chỉ được sai đến cho những chiên lạc nhà Israel Israel Israel Israel
"Chó con": Hy ngữ kunarion (chó con)
là hình thức yếu nghĩa (diminutit) của chữ khôn (chó). Đa số các nhà chú giải
xem việc dùng yếu nghĩa từ này là cách làm dịu bớt sự khinh miệt trong lời nói
của Chúa Giêsu (người Do thái gọi dân ngoại là “chó" chứ không phải chó
con). Nhưng về ý kiến này, ta có hai nhận xét:
Không chắc hình thức yếu
nghĩa trong Hy ngữ bình dân có giá trị như một cách làm dịu bớt;
‚ Ngôn ngữ Aram
"Lòng tin của bà lớn thật": người đàn bà Canaan đã
hiểu rằng Chúa Giêsu không phải là một nhà thần thông nào đó hoạt động một cách
cá nhân nhưng là thừa tác viên thi hành một kế hoạch của Thiên Chúa, mà trước
tiên liên hệ đến tuyển dân; và bà đã khiêm tốn nhìn nhận tuyển dân này được ưu
tiên trong chương trình cứu rỗi đó. Chính việc nhìn nhận như vậy làm nên đức
tin của bà.
KẾT LUẬN
Chúa Giêsu giúp bà này chẳng phải vì bà là kẻ ngoại
giáo, song vì bà có một đức tin lớn lao. Trật tự cứu rỗi được tôn trọng, các
giới hạn của sứ mệnh ủy thác cho Chúa Giêsu được xác định rõ ràng. Nhưng một
niềm hy vọng vĩ đại đã bừng dậy. Trong niềm hy vọng đó ta thấy hiện ra một dân Israel Israel
Ý HƯỚNG BÀI
GIẢNG
1) Vì được rửa tội trong Giáo Hội Công giáo, vì có
niềm tin, nên đôi khi ta tưởng các con "chó " ở ngoài, nghĩa là lương
dân quanh ta, không có cùng quyền lợi được cứu rỗi như ta. Giai thoại người đàn
bà Canaan nhắc ta nhớ Thiên Chúa không bị ràng
buộc bởi các cơ cấu tôn giáo. Cũng như Chúa Giêsu đã gặp “một lòng tin
lớn" ngoài Israel trong khi chính Israel lại cứng lòng tin, thì ngày nay
Người cũng có thể gặp một lòng tin lớn lao như thế, nghĩa là một lòng đói khát
Thiên Chúa thực sự, ở ngoài Giáo Hội. Vì thiếu mặc khải minh nhiên và thiếu ánh
sáng soi dẫn, nên lòng đói khát này là một nỗi mong chờ được nuôi dưỡng bằng
những vụn bánh rơi tư bàn ăn của Thiên Chúa. Những người đói khát như vậy có lẽ
có, dầu họ không biết, một đức tin tinh tuyền hơn lòng tin của ta, nếu ta khinh
chê lương dân thì có khác gì những người Do thái tự mãn đã không chịu khiêm tốn
tin vào Chúa Giêsu, viện cớ mình là "con cái Abraham"!.
2) Thiên Chúa thường bắt đầu tỏ ra giả điếc làm ngơ
trước lời cầu xin của ta, như Chúa Giêsu đối với người đàn bà xứ Canaan , nhưng là để sau đó nhậm lời nếu ta biết khiêm tốn
kiên trì van vái. Chính đó là cách Ngài giáo dục ta cho có một lòng tin chân
thật vậy.
3) Lời cầu xin thực sự làm đẹp lòng Thiên Chúa là lời
cầu xin không ỷ lại vào một quyền lợi nào, mà chỉ hoàn toàn trông chờ vào lòng
tốt của Thiên Chúa như chó con đón lấy các mảnh vụn rơi từ bàn ăn gia đình.
Chúa nhật XX thường niên năm - A
(Mt 15, 21-28)
Thiên Chúa muốn chúng ta hạnh phúc,
Người mang hạnh phúc đến cho chúng ta, người đàn bà xứ Canaan
hiểu điều đó đã tìm đến Chúa ! Bà muốn Chúa Giêsu nhìn đến nhu cầu bà xin cho
con gái bà. Bà muốn Thiên Chúa thể hiện lòng nhân lành đối với con bà, lời van
xin của bà mới đẹp làm sao : "Lạy Ngài là con Vua Đavít, xin thương xót
tôi !" (Mt 15, 22) Bà coi Chúa Giêsu là Đấng Messia.
Sự thinh lặng của Chúa Giêsu
Bà xin Chúa không trả lời, có phải bà bị
miệt thị không? Chắc chắn là thế, nhưng bà cứ xin Chúa phải trả lời :
"Thầy chỉ được sai đến cùng chiên lạc nhà Israel Canaan khó có thế chấp nhận, nhưng bản
chất và tình thương của một người mẹ bảo bà cứ xin.
Chúng ta biết, giữa người Do thái và
dân ngoại có một bức tường ngăn cách, thánh Phaolô gọi đó là "bức tường
hận thù" (x. Eph 2, 14). Chính sự ngăn cách này mà Chúa Giêsu cũng bảo môn
đệ đừng đi theo đường của dân ngoại, cầu nguyện "đừng có lải nhải như dân
ngoại" (Mt 6, 7). Và nếu ai đó muốn nhục mà người nào trong dân Israel , thì hãy "đối xứ với họ như dân
ngoại " (x. Mt 18, 17), nên không có lạ gì khi môn đệ ngạc nhiên thấy Thầy
tiếp chuyện với người phụ nữ xứ Samaria Canaan
can đảm biết chừng nào, bà đã vượt qua tất cả rào cản về tôn giáo, địa lý, niềm
tin, nhất là về thân phận phụ nữ của chính bà. Vì ngay người nữ Do thái còn
không được nhắc đến trong lời cầu nguyện, lời chứng của họ không có giá trị
pháp lý, không giải quyết được gì ở nơi công cộng, huống hồ là đàn bà dân
ngoại.
Chúa Giêsu không đề cập đến những vấn
đề trên. Tuy nhiên, bà này vượt qua ranh giới dân ngoại, kêu xin một người Do
thái với lòng kính trọng : "Lạy Ngài là con Vua Đavít" (Mt 15, 22).
Có lẽ bà đã nghe nói nhiều về Chúa Giêsu, trong lòng bà có điều không biết rõ,
phải chăng là hồng ân của Thiên Chúa.
Nhưng bà biết, theo ý kiến của dân
chúng, bà có thể xin được điều bà cần nơi Đấng được Thiên Chúa sai đến. Bà
liều đến, Chúa Giêsu không chấp nhận, bà nhờ vả các môn đệ, khiến các ông phải
thưa với Chúa Giêsu : "Xin Thầy thương để bà ấy về đi, vì bà cứ theo chúng
ta mà kêu mãi" (Mt 15, 23). Các ông muốn Chúa nhận lời ngay, Chúa từ chối,
bà khăng khăng sấp mình xuống. Chúa bảo bà, "không nên lấy bánh của con
cái mà vứt cho chó" (Mt 15, 26) để giải thích lý do tại sao Người không
thể nhận lời bà xin. Bà đáp rằng, "vâng, lạy Ngài, vì chó con cũng được ăn
những mảnh vụn từ bàn của chủ rơi xuống" (Mt 15, 27). Lời này đã thuyết
phục được Chúa Giêsu, ma quỉ bị trục xuất, con gái bà được giải thoát.
Lời bà van xin không được xét đến, xin
mãi bị từ chối, lại còn bị miệt thị như chó. Chúng ta tự hỏi : điều gì đã khiến
cho bà dám làm tất cả? Thưa vì yêu. Với tình mẫu tử, bà không đành lòng ngồi
nhìn đứa con mình bị ma quỉ hành hạ, bà đi khắp đó đây tìm thầy chạy thuốc,
vượt qua cả những nơi bị xem là cấm kỵ. Yêu con, bà chấp nhận tất cả, không
những đến với Chúa Giêsu là người Do thái, lại còn tin Chúa có quyền năng thống
trị được ma quỉ, tin Chúa có lòng thương xót sẽ ra tay cứu chữa, tin Chúa có
trái tim rộng mở để không phân biệt người ngoại, kẻ đạo. Đáng ngưỡng mộ cho một
người mẹ.
Giao ước và đức tin
Dù bà đã công nhận kế hoạch của Thiên
Chúa, cũng như vai trò cứu thế của Chúa Giêsu được sai đến với nhà Israel,
nhưng bà hy vọng rằng sự quan phòng của Thiên Chúa Đấng Cứu Thế không chỉ liên
kết chặt chẽ với Israel, mà còn trải dài đến mọi dân tộc, kể cả dân ngoại,
"vì nhà Ta là nhà cầu nguyện cho mọi dân tộc" (Is 56, 7 ) ; để
"hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài" (Tv 66). Bà cũng tin rằng, những
rào cản ngăn cách giữa con người một ngày kia sẽ được rỡ bỏ, không còn trở ngại
cho việc thi ân giáng phúc của Thiên Chúa. Bà tin, Chúa Giêsu đã được Thiên
Chúa sai đến như vị Cứu tinh dân ngoại, bởi bà tin Thiên Chúa đã hành động.
Lời thánh Phaolô chứng tỏ điểu đó : "Như xưa anh em không tin Thiên Chúa,
nhưng nay vì họ cứng lòng tin, nên anh em được thương xót" (Rm 11, 32).
Tại Nagiaret, Đức Giêsu đã không thể làm một phép lạ nào vì họ không tin vào
Người, bởi vì họ cứng lòng tin. Người đàn bà này bằng đức tin đã đến gần Chúa
Giêsu. Bà quả là một người mẹ có lòng tin tuyệt đối vào Thiên Chúa, bà đã được
Thiên Chúa xót thương (x. Rm 11, 13-15. 29-32)
Bài học cho chúng ta
Chúng ta học được nhiều điều ở nơi bà
xứ Canaan . Nhờ đức tin của bà, Chúa Giêsu hoàn
thành phép lạ cứu con gái bà. Người ban cho bà được đồng bàn tình thương của
Thiên Chúa như con cái Cha trên Trời. Được trở nên con cái Thiên Chúa là ơn
gọi của chúng ta! Chúng ta không bị tách rời khỏi Giao ước ban đầu. Chúa Giêsu
đến để kiện toàn, vì : "Không còn Do Thái hay Hi lạp; không còn nô lệ hay
tự do, không còn nam hay nữ; vì hết thảy anh em là một trong Ðức Kitô
Yêsu"(Gal 3, 28). Thánh Gioan nói với chúng ta rằng chúng ta có quyền là
con. Tất cả những ai đón nhận Người thì Người ban cho họ quyền làm con Thiên
Chúa (x. Ga 1, 12). Cả chúng ta nữa, chúng ta được Thiên Chúa Cha mời gọi vào
dự tiệc cưới Con Chiên.
Bánh vẫn luôn luôn là nội dung của câu
chuyện. Bánh được ban cho dân chúng ăn no nê, thỏa mãn sự thèm muốn. Bánh đã
được ban tặng cho 12 chi tộc Israel, bánh ấy đã không được chấp nhận, nay Bánh
ấy được ban cho dân ngoại. Chúa Giêsu là Bánh của con cái Thiên Chúa. Phẩm vị
của những người làm con Thiên Chúa mới đẹp làm sao.
Chúa Giêsu dạy chúng ta hãy kiên trì
cầu nguyện, như : người bạn đến quấy rầy xin bánh, bà góa yêu cầu vị thẩm phán
bất lương xử kiện, cụ thể người đàn bà xứ Canaan
đã chiến đấu và đã chiến thắng. Thiên Chúa vui mừng vì đã có cơ hội để chịu
thua một đức tin tuyệt vời. Trong đời sống của chúng ta, chúng ta cũng phải
chiến đấu một trận chiến, ai có đức tin tuyệt vời sẽ là người chiến thắng. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét